BIO

Urodzony 25 maja 1918 w Genewie; syn Lucjana Szustra, inżyniera chemika, i Jadwigi ze Strzeleckich, lekarki. W 1919 wraz z rodzicami powrócił do Polski i zamieszkał w Łodzi. Uczęszczał tam do Miejskiego Gimnazjum Męskiego, gdzie w 1936 zdał maturę. W tymże roku podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1937 wstąpił do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Po wybuchu II wojny światowej powrócił do Łodzi, skąd w 1940 został wysiedlony do Piotrkowa Trybunalskiego. W 1941 rozpoczął pracę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (PZUW). W 1942 włączył się w działalność konspiracyjną jako członek Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej (AK); od 1943 wchodził w skład Kierownictwa Dywersji AK w Piotrkowie Trybunalskim, w 1944 walczył w oddziałach partyzanckich AK w okręgu łódzkim. W 1944 ożenił się z Barbarą z Millerów. W styczniu 1945, po wycofaniu się Niemców, powrócił do Piotrkowa, a w maju 1945 do Łodzi, gdzie podjął pracę w PZUW. W tymże roku debiutował jako prozaik opowiadaniem pt. I ziemia go przytuli, ogłoszonym w „Kuźnicy” (nr 16); współpracował z tym pismem w następnych latach jako korektor (1946) oraz autor recenzji i artykułów (1946, 1948). W 1946 pełnił też krótko obowiązki kierownika redakcji literackiej łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia. W 1946-49 był referentem socjalnym w kilku łódzkich zakładach pracy. W 1947 wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, a od 1948 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (w 1956-65 członek egzekutywy Komitetu Łódzkiego). W 1949-51 pracował w Dziale Programowym Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi; równocześnie w 1950/51 wykładał analizę filmową w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej. Od 1950 należał do Związku Literatów Polskich (wielokrotnie wchodził w skład zarządu Oddziału Łódzkiego). W następnych latach był zatrudniony kolejno w redakcji literackiej łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia (1951-52), na stanowisku kierownika literackiego Państwowego Teatru Powszechnego w Łodzi (1952-55) oraz jako sekretarz redakcji tygodnika „Kronika” (1955). Kontynuował twórczość z zakresu powieści i literatury dokumentarnej. Utwory literackie, artykuły i recenzje zamieszczał m.in. w „Głosie Robotniczym” (1951-57, z przerwami) i w „Odgłosach” (1962-86, z przerwami). W 1956 ponownie podjął pracę w rozgłośni jako kierownik redakcji telewizji, przekształconej następnie (1959) w samodzielny Łódzki Ośrodek Telewizyjny; w 1963-73 zajmował stanowisko redaktora naczelnego tego ośrodka. Pisał scenariusze widowisk telewizyjnych (utwory oryginalne i adaptacje). Od 1974 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego rozgłośni łódzkiej Polskiego Radia; równocześnie był autorem słuchowisk radiowych emitowanych na antenie lokalnej i ogólnopolskiej. Prowadził działalność społeczną, w 1984-88 był m.in. członkiem Rady Narodowej miasta Łodzi i wiceprzewodniczącym działającej przy niej Komisji Kultury. W 1983-88 współpracował ponownie z dziennikiem „Głos Robotniczy” (m.in. w 1985-88 cykl felietonów pt. W pierwszą środę miesiąca). Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych (1944), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1966), nagrodą miasta Łodzi (1985), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1986). Zmarł 1 grudnia 2011 w Łodzi.

Twórczość

1. Płonący krzak. [Powieść]. Posłowie E. Szuster. Warszawa: Wiedza 1947, 197 s. Wyd. zmienione pt. Leśni Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1959, 174 s.

2. Niezwykła starość. (Sylwetka żywego człowieka). Łódź: Łódzki Komitet Frontu Narodowego. 1954, 27 s.

Biografia Antoniego Zasady, tkacza łódzkiego.

3. Łódzkie powstanie zbrojne w czerwcu 1905 r. [Szkic historyczny; współautor:] P. Korzec. Warszawa: Książka i Wiedza 1956, 55 s.

4. Opowieść o zmarnowanym entuzjazmie. Warszawa: Iskry 1957, 203 s.

Zbeletryzowane wspomnienia z okresu II wojny światowej.

5. U stóp starego komina. [Powieść]. Łódź: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch 1957, 94 s.

6. Dragon. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1965. Druk zob. poz. .

7. Portret rówieśnika. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1965. Druk zob. poz. .

8. Obręcz korony. Scenariusz widowiska telewizyjnego. [Współautor:] L. Budrecki. Telewizja Polska 1966.

9. Zamorski gość. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1966. Druk zob. poz. .

10. Na tropach „Billa. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1968, 133 s. Wyd. 2 tamże 1970.

Pierwotny tytuł: Miecz głownią zatknięty w ziemię.

Nagrody

Nagroda w konkursie Związku Literatów Polskich i Wojewódzkiej Rady Narodowej w 1967 na prozę o dziejach ruchu oporu i walk partyzanckich na ziemi łódzkiej.

11. Wiosenny deszcz. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1968. Druk zob. poz. .

12. Kryptonim Maks. Scenariusz widowiska telewizyjnego. [Współautor:] J. Binder. Telewizja Polska 1969.

13. Zasadzka. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1969. Druk zob. poz. .

14. Dwie tłuste gęsi. Scenariusz widowiska telewizyjnego. [Współautor:] A. Strokowski. Telewizja Polska 1970. Druk zob. poz. .

15. Tropienia dni dziesięć. Scenariusz widowiska telewizyjnego. Telewizja Polska 1970. Druk zob. poz. .

16. Dragon i sześć innych opowieści z kineskopu. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1973, 307 s.

Zawartość

Zasadzka [poz. ]; Portret rówieśnika [poz. ]; Tropienia dni dziesięć [poz. ]; Dwie tłuste gęsi [poz. ]; Zamorski gość [poz. ]; Wiosenny deszcz [poz. ]; Dragon [poz. ].

17. Dwie twarze ojca. (Scenariusz widowiska telewizyjnego). Teatr Polskiej Telewizji 1973 nr 2 s. 57-84. Telewizja Polska 1973.

18. Wędrówki zimą i latem. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1978, 259 s.

19. Wy, coście mnie znali. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 302 s.

Nagrody

Nagroda w ogłoszonym w 1976 r. konkursie Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Włókienniczego, Odzieżowego i Skórzanego w Łodzi, przy współudziale Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich, Komitetu do Spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja” oraz Naczelnego Zarządu Kinematografii na powieść podejmującą temat ludzi pracy związanych z przemysłem lekkim.

20. Ołtarze wietrzeją co dnia. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1983, 203 s.

21. Jedenaście dni. [Powieść]. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1984, 226 s.

22. Nad starą blizną. Notatki dyletanta. [Posłowie:] T. Błażejewski. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 190 s.

Dotyczy rewolucji 1905-1907 w Łodzi.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Mało to ludzie gadają. Polskie Radio 1974.
Jakoś to nie wyszło. Polskie Radio 1975.
Kwartet. Polskie Radio 1976 [nagroda w konkursie rozgłośni łódzkiej Polskiego Radia, Łódzkiego Ośrodka Telewizji Polskiej, Urzędu miasta Łodzi i Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi w 1975].
Rzecz o pożytku z pisania listów. Polskie Radio 1978.

Adaptacje

Dwie brygady. Scenariusz filmowy. [Współautorzy:] E. Cękalski, K. Swinarska. Ekranizacja 1950.
Adaptacja utworu V. Kani pt. Brygada szlifierza Karhana.

Nagrody

Nagroda Państwowa III stopnia w 1951.
M. Twain: Kłopoty redaktora. Przeł. A. Słonimski. Telewizja Polska 1960.
H. Balzac: Ojciec Goriot. Przeł. T. Boy-Żeleński. Telewizja Polska 1962.
A. Seghers: Tranzyt. Przeł. W. Jedlicka. Telewizja Polska 1963.
M. Moczar: Barwy walki. Adaptacja telewizyjna pt.Zrzut”: E. Szuster. Telewizja Polska 1964.
J. Conrad: Korsarz. Przeł. J.B. Rychliński. Telewizja Polska 1967.
Wolter: Prostaczek. Przeł. T. Boy-Żeleński. Telewizja Polska 1969.
H. Böll: Koniec podróży służbowej. Przeł. T. Jętkiewicz. Telewizja Polska 1971.
J. Haşek: Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. Przeł. P. Hulka-Laskowski. Adaptacja telewizyjna pt.Szwejkowe przypowieści”: E. Szuster. Telewizja Polska 1972.
B. Dimitrowa: Objazd. Przeł. H. Karpińska. Adaptacja telewizyjna: E. Szuster, T. Worontkiewicz. Telewizja Polska 1976.

Omówienia i recenzje

Wywiady

Nie wierzę w „Posągi. Rozm. M. Garbolińska. Głos Robotniczy 1984 nr 4.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (R. Loth).

Ogólne

Artykuły

• [K. Kuliczkowska] Kr.K.: Dragon. Radio i Telewizja 1965 nr 27.
M. Sajenczuk: Edward Szuster. „Odgłosy1975 nr 35.

Płonący krzak

L.M. Bartelski: Partyzancki „rachunek sumienia. Nowiny Literackie 1947 nr 33.
W. Żółkiewska: Dwie książki o walce podziemnej. Kuźnica 1947 nr 41 [dot. m.in. E. Szustra].
A. Hamerliński: Partyzantka cieni. Nowe Książki 1959 nr 14 [recenzja: Leśni].

Na tropach „Billa”

T. Żakowiecki: Na tropach prawdy. „Odgłosy1968 nr 22.

Dwie tłuste gęsi

B. Kaźmierczak: Teatr z pogranicza. Ekran 1970 nr 22.

Dragon i sześć innych opowieści z kineskopu

K. Frejdlich: Piwo, mikrofon i ekran. Odgłosy 1975 nr 20.

Dwie twarze ojca

A. Ochalski: Jedna twarz za to jaka. Ekran 1973 nr 23.

Ołtarze wietrzeją co dnia

T. Błażejewski: Wietrzeją ołtarze, wietrzeje literatura. Odgłosy 1984 nr 5.
D. Chróścielewska. „Osnowa1984 nr 7/8.

Jedenaście dni

L. Bogusz: Opowieść prawie kryminalna. Odgłosy 1985 nr 2.