BIO
Urodzony 15 sierpnia 1915[P] w Zwoleniu pod Kielcami w rodzinie robotniczej; syn Wojciecha Oleksika i Marianny z Kwiatkowskich. Po ukończeniu w 1932 szkoły podstawowej w Zwoleniu, pracował przez krótki okres kolejno na poczcie, jako posłaniec w kancelarii adwokackiej, jako pomoc biurowa i w szpitalu we Włodawie. W tym czasie, wspólnie z kolegą Klemensem Kowalskim, wydawał w rękopisie pisemko pt. „Dzwon Zwolenia”; ogłaszał tu swoje młodzieńcze wiersze, felietony oraz niedokończoną powieść pt. Czarna ręka. W 1935-37 odbywał nowicjat w klasztorze Księży Misjonarzy Świętej Rodziny w Górce Klasztornej. Publikował wiersze i opowiadania na łamach wydawanego tam miesięcznika „Posłaniec Świętej Rodziny”. W 1937 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracując dorywczo m.in. jako korepetytor, goniec, sprzedawca gazet, uczęszczał na kursy maturalne F. Asta i uzyskał małą maturę. Ogłaszał utwory dla dzieci w „Małym Kurierze”. W czasie II wojny światowej przebywał w Zwoleniu. Kontynuował naukę na tajnych kompletach, równocześnie sam był nauczycielem i pracował w spółdzielni rolniczej. Brał udział w działalności konspiracyjnej jako żołnierz Batalionów Chłopskich, a od 1945 Armii Krajowej, przez pół roku był w partyzantce w oddziale „Huraganu”. Wydawał wtedy pisaną przez siebie w całości gazetkę oddziału „Podchorążak”, w której drukował m.in. teksty piosenek. Po wojnie początkowo mieszkał nadal w Zwoleniu i uzupełniał naukę w zakresie gimnazjalnym. Po otrzymaniu w 1946 świadectwa dojrzałości, wydanego przez Komisję Kwalifikacyjną w Kielcach, rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim (nieukończone). Równocześnie pracował zarobkowo i kontynuował twórczość literacką. Wiersze i opowiadania drukował m.in. na łamach czasopisma „Ilustrowany Kurier Polski” (1945-46, 1948-51), „Wieś” (1945-53), „Głos Wielkopolski” (1947-48, 1950-51), „Płomyk” (1947-49), „Płomyczek” (1949-50, 1959, 1961-62, 1966, 1968, 1970). Od 1948 był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związku Literatów Polskich (ZLP), do rozwiązania Związku w 1983; w 1950-52 opiekun Koła Młodych przy Oddziale Poznańskim). W 1952-54 mieszkał w Warszawie, a następnie w Wiartlu na Mazurach, gdzie m.in. pracował jako drwal. W 1957 roku przeniósł się na stałe do Olsztyna i do 1960 jako autor słuchowisk, felietonów i reportaży współpracował z redakcją literacką Polskiego Radia. W 1956-77 ogłaszał liczne wiersze, artykuły i opowiadania w piśmie „Warmia i Mazury”; w 1959-63 był członkiem kolegium redakcyjnego. W 1957 redagował w „Słowie na Warmii” kolumny poetyckie oraz (pod pseudonimem Jacek Zwoleń) pisał artykuły o młodych poetach olsztyńskich. W 1957-63 pełnił funkcję sekretarza Oddziału Olsztyńskiego ZLP i był sekretarzem Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów Setnej Rocznicy urodzin Michała Kajki. W 1959 otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. W 1963-83 pełnił funkcję sekretarza Klubu Literatury Regionalnej przy ZLP. Był członkiem Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”. W 1974 otrzymał nagrodę „Warmii i Mazur” za wybitne osiągnięcia w twórczości artystycznej i kulturalnej. W 1981-83 pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Olsztyńskiego ZLP. Od 1985 współpracował z dwutygodnikiem „Posłaniec Warmiński”. Był laureatem regionalnej nagrody im. M. Lengowskiego ufundowanej przez Stowarzyszenie „Pax”, przyznanej za całość twórczości literackiej. W 1989 otrzymał papieski medal „Benemerenti”, przyznany przez Stolicę Apostolską. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wyróżniony m.in. złotą odznaką honorową „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1962), Odznaką Honorową „Pojezierza” (1966), Złotym Krzyżem Zasługi (1968), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1976). Zmarł 28 sierpnia 1992 w Olsztynie.
Twórczość
1. Spalone mosty. (Powieść z ostatnich lat). „Dziennik Powszechny” 1946 nr 149-210; „Wola Ludu” 1946 nr 260-301, 1947 nr 1-11.
2. Zbrodnia Pawła Zadury. (Powieść o słabości i bohaterstwie człowieka). „Dziennik Powszechny” 1946 nr 261-296.
3. Wiersze. Warszawa: Samopomoc Chłopska 1948, 46 s.
4. Zbudowali miasto duże. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1950, 31 s.
5. Powołanie Daniela. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1953, 194 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1954; wyd 2 [!] rozszerzone Warszawa: Iskry 1961, 294 s.
6. Czarownica znad Bełdan. [Baśnie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 171 s. Wyd. nast.: wyd. 2 rozszerzone tamże 1968, 212 s.; wyd. 2 [!] Olsztyn: Pojezierze 1984; Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1989.
Nagrody
Zawartość
Adaptacje
radiowe
7. Dobre i złe przygody parobka Roztropka. [Baśń]. „Płomyczek” 1959 nr 11 s. 298-303. Wyd. osobne Olsztyn: Pojezierze 1962 [właśc. 1963], 31 s. Przedruk zob. poz. ↑ [wyd. 2].
8. Ma Agata gęś Siodłatą. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1959, 46 s.
9. Drzewo życia. [Wiersze]. Olsztyn: Pojezierze 1961 [właśc. 1962], 66 s.
Zawartość
10. Książę złotej muszli. (Baśń mazurska). [Współautor:] E. Bernstein. Prapremiera: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1961. Druk „Warmia i Mazury” 1962 nr 6 s. 7-13.
11. Legenda o diamentowym pierścieniu. [Baśń]. Olsztyn: Pojezierze 1963, 32 s. Przedruk zob. poz. ↑ [wyd. 2].
12. Cmentarz w lesie. Powieść. Olsztyn: Pojezierze 1964, 148 s. Wyd 2 łącznie z Krzak jałowca zob. poz. ↑.
13. Spalony. Powieść. [Warszawa:] Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1967, 201 s. Wyd. nast. Olsztyn: Pojezierze 1981.
14. Notatnik reszelski. Piórkiem: piórkiem H. Skurpski, piórem: K. Oleksik, S. Połom. Olsztyn: Pojezierze 1968, [8] k.
15. Pięć poematów. Olsztyn: Pojezierze 1970, 44 s.
Zawartość
16. Wywołaj mnie z lasu. [Powieść]. Olsztyn: Pojezierze 1973, 129 s.
17. Krzak jałowca. [Powieść]. Olsztyn: Pojezierze 1977, 125 s. Wyd. 2 łącznie z poz. ↑ pt. Krzak jałowca tamże 1984, 227 s.
18. Naszyjnik księżniczki Warmy. Baśń sceniczna w 3 aktach. Fragmenty. [Współwyd. z:] S. Srokowski: Kroki. Dramat w 2 aktach. Fragmenty. Wstęp: J. Segiet. [Olsztyn:] Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie. [1978], [16] s. Wkładka do „Warmii i Mazur” 1978 nr 8.
Nagrody
19. Krewni mojej matki. [Opowiadania]. Olsztyn, Białystok: Pojezierze 1982, 112 s.
Zawartość
20. Pył tamtych dróg. [Wiersze]. Reprodukcje prac B. Stefanówa. Olsztyn: Pojezierze 1984, 76 s.
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1953, ok. 1968, 1975, 1978, 1988.
