BIO
Urodzony 7 stycznia 1904 w Sasmaken na Łotwie; syn Konstantego Sawrymowicza, prawnika, i Eugenii z Ciemnołońskich. Uczył się w gimnazjum rosyjskim w Libawie na Łotwie. W 1915 zamieszkał w Jekaterynosławiu i kontynuował naukę w szkole rosyjskiej, a od 1917 uczęszczał do tamtejszego gimnazjum polskiego. W 1921 powrócił wraz z rodziną do kraju i zamieszkał w Warszawie, gdzie uczył się początkowo w gimnazjum Kazimierza Kulwiecia, a później w Gimnazjum Męskim Władysława Giżyckiego. Po zdaniu matury w 1924, podjął studia na Politechnice Warszawskiej, po czym w 1925 przeniósł się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego (UW); w 1931 uzyskał magisterium w zakresie filologii polskiej. Jednocześnie w 1930/31 uczęszczał na zorganizowane przy Wydziale Humanistycznym UW roczne studium pedagogiczne. W 1931 rozpoczął pracę nauczycielską w Prywatnym Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Gimnazjum w Milanówku. W 1932 zdał egzamin państwowy dla nauczycieli szkół średnich i uzyskał uprawnienia do nauczania języka polskiego, historii i wiedzy o Polsce współczesnej. W 1936-39 pracował równocześnie w Warszawie, w Prywatnym Gimnazjum i Liceum im. Wandy Szachtmajerowej oraz w Prywatnym Gimnazjum i Liceum Haliny Gepnerówny, jednocześnie uczył też języka polskiego w Lycée Français de Varsovie. W 1937 brał czynny udział w organizowaniu Towarzystwa Polonistów Rzeczypospolitej Polskiej, a w 1938-39 pełnił funkcję jego sekretarza generalnego. Debiutował na łamach warszawskiego „Życia Literackiego” w 1938 (nr 1) recenzją książki S. Kawyna Ideologia stronnictw politycznych wobec Mickiewicza. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie i uczestniczył w tajnym nauczaniu. W 1943 ożenił się ze Stanisławą Dikstein. Po powstaniu warszawskim znalazł się w Lubartowie, a od momentu wyzwolenia tych terenów pracował w 1944/45 w tamtejszym gimnazjum, pełniąc jednocześnie funkcję zastępcy dyrektora. W 1945 przeniósł się wraz z rodziną do Łodzi, gdzie w 1945/46 pracował w V Państwowym Żeńskim Gimnazjum i Liceum im. M. Konopnickiej oraz w Ośrodku Metodycznym na stanowisku zastępcy kierownika. W 1946 powrócił do Warszawy i w tym samym roku doktoryzował się na UW na podstawie rozprawy «Hymny» Jana Kasprowicza (promotor prof. Julian Krzyżanowski). Od 1948 należał do Polskiej Partii Robotniczej, później do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pracował (do 1952) w Liceum Ogólnokształcącym im. J. Słowackiego, jednocześnie w 1946-49 kierując Okręgowym Ośrodkiem Dydaktyczno-Naukowym Języka Polskiego, a następnie w 1949-51 Centralnym Ośrodkiem Dydaktyczno-Naukowym Języka Polskiego Ministerstwa Oświaty. W 1946-47 był członkiem zespołu redakcyjnego czasopisma „Polonista”, a od 1948 wchodził w skład redakcji „Polonistyki”. W tymże czasie podjął działalność w Towarzystwie Literackim im. A. Mickiewicza, pełnił najpierw funkcję sekretarza (1946-50), a później wiceprezesa Zarządu Głównego (1950-76, 1978-80). Rozwijał twórczość naukową w dziedzinie historii literatury oraz publicystyczną, ogłaszając szkice i artykuły, m.in. w „Pamiętniku Literackim” (1947-82, z przerwami), „Polonistyce” (1948-82, z przerwami), „Głosie Nauczycielskim” (1949, 1951-52, 1977). W 1951/52 otrzymał nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego za działalność organizacyjną i dydaktyczną. W 1951-56 pracował w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej (PWSP), początkowo jako wykładowca, a od 1955 jako zastępca profesora i kierownik katedry historii literatury polskiej. Jednocześnie prowadził na UW wykłady z metodyki nauczania historii literatury polskiej. W 1954-56 był członkiem Rady Głównej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. W 1955 otrzymał tytuł docenta. W 1955-61 wchodził w skład komisji przygotowującej programy dla liceów, powołanej przy Instytucie Pedagogiki. W następnych latach współpracował w tej dziedzinie z Ministerstwem Oświaty i Wychowania. Od 1956, po połączeniu PWSP z UW, był pracownikiem uniwersyteckim. W 1956-57 wchodził w skład Rady Naukowej Instytutu Pedagogiki. W 1956 został członkiem i aktywnym działaczem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej; kilkakrotnie przewodniczył sekcji literatury, pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Stołecznego Towarzystwa (1960-64), był członkiem prezydium tegoż Zarządu (1964-69), wchodził w skład Rady Naukowej oraz prezydium Zarządu Głównego (od 1964 wiceprezes). Od 1959 był redaktorem serii „Biblioteka Analiz Literackich”, wydawanej przez Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych. W 1960 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1969 profesora zwyczajnego i był zatrudniony na tym stanowisku w Instytucie Filologii Polskiej na Wydziale Filologii Polskiej i Słowiańskiej UW. W 1960-66 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filologicznego. W 1966-69 i 1971-72 kierował Zakładem Literatury Romantyzmu i równocześnie w 1966-68 był kuratorem Katedry Filologii Germańskiej UW. Powstałe w tym czasie studia i szkice historycznoliterackie publikował m.in. w „Ruchu Literackim” (1960-61, 1963, 1966, 1976) i „Przeglądzie Humanistycznym” (1961-79, z przerwami). Od 1972 prowadził seminarium doktoranckie w Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Warszawie. W 1974 otrzymał nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego i Techniki II stopnia za publikacje na temat rozwoju historii literatury polskiej okresu romantyzmu. W tymże roku przeszedł na emeryturę. W 1976-82 kierował zespołem programowym języka polskiego w Instytucie Programów Szkolnych Ministerstwa Oświaty i Wychowania. Pełnił też funkcję przewodniczącego rady redakcyjnej „Polonistyki”. W 1978 został członkiem honorowym Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1966), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1973). Zmarł nagle 5 lipca 1982, podczas pobytu na kuracji w Nałęczowie; pochowany w Warszawie.
Twórczość
1. Jan Kasprowicz. [Szkic biograficzny]. Warszawa: Czytelnik 1946, 24 s.
2. Poradnik metodyczny do wypisów polskich dla klasy 6 szkoły podstawowej Jerzego Kreczmara i Juliusza Saloniego „Na przełomie”. [Współautor:] J. Trzynadlowski. Łódź: Poligrafika 1947, 46 s.
3. Poradnik metodyczny do wypisów polskich dla klasy 7 szkoły podstawowej Jerzego Kreczmara i Juliusza Saloniego „Nad poziomy”. [Współautor:] J. Trzynadlowski. Łódź: Poligrafika 1947, 44 s.
4. Adam Mickiewicz. [Monografia popularnonaukowa]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1955, 131 s.
5. Juliusz Słowacki. [Monografia popularnonaukowa]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1955, 262 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1956, wyd. 3 uzupełnione i przerobione 1966, wyd. 4 1973.
6. Historia literatury polskiej okresu romantyzmu. Podręcznik próbny dla klasy 10. [Współautor:] S. Jerschina, Z. Libera. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1956, 335 s. Wyd. nast. pt. Historia literatury polskiej okresu romantyzmu. Dla klasy 10: wyd. 2-12 tamże 1957-1967.
7. O powojennych wydaniach dzieł Adama Mickiewicza. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk” 1958, 20 s.
8. Juliusz Słowacki. W 150 rocznicę urodzin i 110 rocznicę zgonu. Warszawa: Wiedza Powszechna 1959, 70 s.
9. O chronologii niektórych drobnych utworów Słowackiego z lat 1834-1849. Warszawa 1959, 20 s. powielone Rok Słowackiego 1809-1959. Materiały Sesji Naukowej 25-28 listopada 1959.
10. Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego. [Oprac.] E. Sawrymowicz. Przy współpracy S. Makowskiego i Z. Sudolskiego. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1960, 836 s.
11. Literatura polska okresu romantyzmu. Podręcznik dla klasy 2 liceów ogólnokształcących oraz techników i liceów zawodowych. [Współautor:] S. Jerschina, Z. Libera. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1968, 455 s. Wyd. nast. 2-13 tamże 1969-1982.
12. Literatura polska. Do początku XIX wieku. Podręcznik dla klasy 1 liceum ogólnokształcącego oraz techników i liceów zawodowych. [Współautor:] J. Komar, A. Lubach, S. Stupkiewicz. Wyd. 8 [!]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1974, 403 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 9 1974, wyd. 10 1975, wyd. 11 1977, wyd. 12 1977, wyd. 13 1978.
13. Romantyzm. Podręcznik literatury polskiej dla klasy 2 szkół średnich. [Współautor:] S. Makowski, Z. Libera. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1978, 511 s. Wyd. nast. 2-9 tamże 1979-1988.
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Prace edytorskie i redakcyjne
Udział edytorski E. Sawrymowicza w poszczególnych tomach:.
T. 2. Poematy. Oprac. E. Sawrymowicz. 1949, 420 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1952, wyd. 3 1959; wyd. inne tamże 1951.
T. 6. Dramaty: Mindowe; Maria Stuart; Kordian; Horsztyński. Oprac. E. Sawrymowicz. Wyd. 2 1952, 429 s.
T. 8. Dramaty: Ksiądz Marek; Sen srebrny Salomei; Książę Niezłomny. Oprac. E. Sawrymowicz. 1949, 411 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 jako t. 9 1952; wyd. inne tamże 1951.
T. 3. Dramaty: Maria Stuart; Kordian; Horsztyński; Balladyna. Oprac. E. Sawrymowicz. 1974, 534 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1987, wyd. 4 1989.
T. 5. Dramaty: Ksiądz Marek; Sen srebrny Salomei; Książę Niezłomny; Zawisza Czarny; Agezylausz. Oprac. E. Sawrymowicz. 1974, 663 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1987, wyd. 4 1990.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1957, 1979.