BIO
Born on 27 October 1913 in Wiener Neustadt, Austria; son of Henryk Bobkowski, a lecturer at an Austrian military school and after 1918 an officer of the Polish Army (he was made brigadier general in 1928 ), and Stanisława, née Malinowska. He spent his childhood in Lida, Vilnius (Wilno), Warsaw, Torun and Modlin. Between 1924 and 1926, he was a pupil at a grammar school in Torun. From 1926 to 1933, he attended the B. Nowodworski Classical Grammar School in Krakow. He then studied economics at the Warsaw School of Economics (SGH) from 1933 to 1936. He made his debut in 1935 with the humorous sketch W parku frakowym [In tailcoat park] that appeared in the weekly "Tempo Dnia" (no. 63; under the by-line: Bob). Between 1937 and 1939 he worked for the Consolidated Mining and Steel Corporation (Wspólnota Interesów Górniczo-Hutniczych) in Katowice. He married Barbara Birtus, a student at the Krakow State School of Decorative Arts and Crafts (Państwowa Szkoła Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego), in December 1938 in Krakow. Facing court action as a result of being involved in an unspecified financial scandal, he and his wife left for Paris in March 1939. Their departure was enabled by his uncle Aleksander Bobkowski, the then deputy minister of communication and son-in-law of Polish president Ignacy Mościcki. In Paris, he was due to take an internship before taking up a post at the office of the Syndicate of Polish Steel Mills in Buenos Aires. Following the outbreak of World War II, he volunteered for the Polish Army in Paris but was not accepted for service owing to his family connections to president Mościcki. He earned a living from odd jobs in trade before founding a laundry. In 1940, he took up a job at an armaments factory in Châtillon near Paris. With the launch of the German offensive against France, he and the rest of the employees of the factory were evacuated to Carcassonne. Following the closure of the factory, he returned to Paris by bicycle, travelling through Nice and Bourg. In autumn 1940, he returned to work at the administrators' office of the bankrupt Atelier de Construction de Châtillon, where together with Dr Zbigniew Koziański he ran an office offering secret assistance to Polish workers (known as the Polish Office – Biuro Polskie). He collaborated with Andrzej Chciuk as editor of the periodical of the Polish YMCA in France, "Razem Młodzi Przyjaciele" (1944-47); from April 1945 he worked as a storehouse operative at the Young Men's Christian Association in Paris. From September 1944, he was for a brief period manager of the Polish Bookshop (Księgarnia Polska) in Paris, which had recently resumed its activities. He also worked at a bicycle repair shop and was involved in the Polish Freedom Movement – Independence and Democracy (Polski Ruch Wolnościowy Niepodległość i Demokracja). He collaborated with the editorial board of the biweekly bulletin "Pologne" published by the Autonomous Department of Culture and Press at the Replenishment Delegation of the 2nd Corps, which was known as the Paris outpost (and existed to 1949) that was headed by Józef Czapski. During his time in France, he kept a diary from May 1940 to August 1944 that was published as Szkice piórkiem (Nib Sketches); excerpts appeared in the literary periodical "Twórczość" from 1945 (vol. 2). In 1947, he started collaborating with the Paris-based periodical "Kultura", publishing the essay Nekyja (Nekyia) in its first ever edition. During this period, he also published in periodicals based in Poland: "Twórczość" (until 1947), "Nowiny Literackie" (1947), and "Tygodnik Powszechny" (1948 and 1950). In 1948, he and his wife decided to leave Europe, boarding the ship Jagiełło to Colón before travelling on to Panama and then flying to Guatemala, where he settled permanently. He made a living by working in a shoe factory, before running a workshop producing model aeroplanes and then establishing the Guatemala Hobby Shop (later known as Almacen Supermodelos). He founded the Club Aeromodelista Guatemalteco, a group for model plane enthusiasts, where he also offered activities for young people. He was involved in world model plane competitions, which saw him travel to the United States (1954) and Europe (1955). During the latter trip, he not only visited Stockholm, as the host city, but also Paris, Munich and Geneva. He continued to write a diary. He was in close contact with Jerzy Giedroyc. In 1957, he was diagnosed with a brain tumour. He died on 26 June 1961 in Guatemala. He is buried in the family grave of Dr Julio Quevedo at the Cementerio General in Guatemala City.
Twórczość
1. Szkice piórkiem. Francja 1940-1944. Cz. 1-2. Paryż: Instytut Literacki 1957, 302 + 440 s. Biblioteka „Kultury”, t. 22. Wyd. nast.: Londyn: Kontra 1985; B.m.: b.w.* [1986]; Warszawa: Wydawnictwo PoMost* 1988; [wyd. 4] [Kraków:] „X”* [1987]; z posłowiem J. Zielińskiego Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu; Wydawnictwo „CiS” 1995, Biblioteka Polska XX wieku, t. 2, tamże: wyd. 2 [!] poprawione Przekł. tekstów francuskich: R. Fiszer. Posłowie: R. Zimand 1997, toż 2001, 2003, 2007, 2010, 2011; Przekł. tekstów francuskich: R. Fiszer. Przekł. tekstów niemieckich: M. Łukasiewicz. Posłowie: R. Zimand. Warszawa; Stare Groszki: Wydawnictwo CiS 2014; T. 1-2. Oprac.: P. Śniedziewski. Kraków: Instytut Literatury 2023.
Dziennik obejmuje okres od 20 V 1940 do 25 VIII 1944.
Usunięty w wydaniu książkowym fragment pt. W Chatillon. „Wiadomości”, Londyn 1973 nr 21; przedruk: Oprac. K. Ćwikliński. „PAL Przegląd Artystyczno-Literacki” 1999 nr 6 oraz zob. poz. ↑.
Przekłady
angielski
Wartime Notebooks: France, 1940-1944. [Tłum.:] G. Drabik, L. Engelstein. New Haven, CT, London [2018], wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2019.
chorwacki
Zabilješke perom. Dnevnik iz Francuske 1940-1944. [Przeł.] A. Cvitanović. Zagreb 2022 .
francuski
En guerre et en paix. Journal 1940-1944. [Przeł.] L. Dyèvre. Montricher 1991, wyd. nast. pt. Douce France. En guerre et en paix. Journal, été 40. Paris 2015.
niemiecki
Wehmut? Wonach zum Teufel? Tagebücher aus Frankreich. T. 1. 1940-1941. [Przeł.] M. Pollack. Hamburg 2000.
rosyjski
Nabroski perom. (Franciâ 1940-1944). [Przeł.] I. Kiselëva. Sankt-Peterburg 2021.
ukraiński
Vìjna ì spokìj. Francuz'skij ŝodennik 1940-1944. [Przeł.] O. Gerasim. Kiïv 2007.
2. Z dziennika podróży (1-7). [Cykl reportażowy]. „Tygodnik Powszechny” 1949 nr 25, 36, 40, 48, 50/51; 1950 nr 2, 7. Przedr. zob. poz. ↑, ↑.
Cykl reportażowy z podróży do Gwatemali statkiem „Jagiełło” od 15 VI do 16 VII 1948.
3. Spadek. [Opowiadanie]. „Wiadomości”, Londyn 1957 nr 37/38 s. 1. Przedruk w: Coco de Oro zob. poz. ↑ s. 189-202. Wyd. osobne Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej 1997, 26 s.
Nagrody
Nagroda londyńskich „Wiadomości”.
4. Napowietrzny „tunel”, ale nie Kellermana. Gwatemala: b.w. 1958, 6 k. powielone. Wyd. nast. Genewa: b.w. 1961, powielone. Przedruk: Do druku podał P. Kądziela. „Przegląd Powszechny” 1987 nr 7/8 s. 43-54; Oprac. A.S. Kowalczyk. „Regiony” 1991 nr 3 s. 139-145 oraz zob. poz. ↑, ↑, ↑.
Tekst napisany na 25-lecie zbudowania kolejki linowej na Kasprowy Wierch, zainicjowanej przez Aleksandra Bobkowskiego, wiceministra komunikacji, stryja pisarza, a uruchomionej w 1936.
5. Czarny piasek. Sztuka w 3 aktach. „Kultura”, Paryż 1959 nr 11 s. 53-96. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: G. Mrówczyński. Poznań, Teatr Polski 1992; radiowa: Adaptacja i reżyseria: S. Woroniecki. Polskie Radio 1993; telewizyjna: Reżyseria: J. Orłowski. Telewizja Polska 1995. Druk w: Polski dramat emigracyjny 1939-1969. Oprac. D. Ratajczakowa. Poznań 1993 s. 663-718. Wyd. osobne: Wstęp i oprac.: K. Ćwikliński. Lublin: Norbertinum 2019, 125 s.
Przekłady
hiszpański
La arena negra. [Przeł.] B. Bobkowska. Powst. 1972 [rękopis w Archiwum Instytutu Literatury w Paryżu].
6. Notatnik 1947-1960. Oprac., wstęp i przypisy: M. Nowak. Łomianki; Dziekanów Leśny: Wydawnictwo LTW 2013, 168 s. Wyd. nast. tamże 2023.
Wstęp M. Nowaka pt. Najdłużej prowadzony dziennik Andrzeja Bobkowskiego. Tekst został odczytany z rękopisu zdeponowanego w archiwum The Polish Institute of Arts and Sciences of America w Nowym Jorku.
7. Coco de Oro. Szkice i opowiadania. Przedmowa: J. Czapski. Paryż: Instytut Literacki 1970, 271 s. Wyd. nast.: Warszawa: Oficyna Liberałów* 1989; [wyd. 3] Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Archiwum Towarzystwa Literackiego w Paryżu; Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie 1998; Ze wstępem J. Czapskiego i posłowiem R. Chabielskiego. Paryż: Instytut Literacki Kultura; Kraków: Instytut Książki. Dział Wydawnictw 2015. W Kręgu Paryskiej Kultury.
Utwory drukowane głównie w paryskiej „Kulturze” w 1947-1961.
Zawartość
J. Czapski: Querido Bob. – Nekyia; Lourdes; Siódma; Pożegnanie; List; Na tyłach; Pytania dzikich ludzi; Coco de Oro; Punkt równowagi; Spotkanie; Spadek; Z notatek modelarza; Biografia Wielkiego Kosmopolaka [dot.: J. Baines: Joseph Conrad]; Fragmenty z notatnika.
Adaptacje
opowiadania Punkt równowagi pt. Wyzwolone skrzydła. Część 1-2. Oprac. E. Romiszewski. Radio Wolna Europa 1956.
opowiadań List i Pożegnanie: Adaptacja i reżyseria: S. Woroniecki. Polskie Radio 1995.
8. Opowiadania i szkice. Koncepcję wydawniczą i notę edytorską oprac. P. Kądziela. Warszawa: Interim 1994, 191 s.
Zbiór opowiadań i szkiców napisanych w 1947-1961, rozproszonych w krajowych i emigracyjnych czasopismach.
Zawartość
Zawiera m.in.: Napowietrzny „Tunel”, ale nie Kellermana [poz. ↑]; Z dziennika podróży (1-7) [poz. ↑].
9. Potłuczona mozaika. Andrzeja Bobkowskiego myśli o epoce. Wybór, oprac. i wstęp: J. Podolska. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu; Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie 2002, 85 s.
10. Z dziennika podróży. [Wybór szkiców i opowiadań]. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2006, 213 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 2009, wyd. 3 2013. Biblioteka „Więzi”, t. 189.
Inne formy wydań
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta J. Kiss. Warszawa: Larix 2016 , plik w formacie mp3.
Teksty publikowane w pismach krajowych przed 1951, a następnie głównie w paryskiej „Kulturze”.
Zawartość
Wiosna w Paryżu; Baskijski list; Na drogach Francji; Lourdes [poz. ↑]; Rozstanie; Na Morzu Śródziemnym; Atlantyk; Za zwrotnikiem; La Guaira; Na Morzu Karaibskim; Panama — Guatemala; Z notatek modelarza [poz. ↑]; Fragmenty z notatnika [od 6 X 1958 – 22 XII 1960; jeden wpis niedatowany]. – P. Kądziela: Nota wydawcy.
Przekłady
francuski
Notes de voyage d’un Cosmopolonais. [Przeł.] L. Dyèvre. Lausanne; Paris 2015.
11. Zmierzch i inne opowiadania. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2007, 110 s.
Zawiera fragment nieukończonej powieści „Zmierzch”, którą A. Bobkowski zaczął pisać na kilka miesięcy przed śmiercią w 1961, oraz 5 opowiadań opublikowanych w latach 1946-1958.
Zawartość
„...Gdie tak swobodno dyszit czełowiek...”; Uśmiech z góry; Drogami słońca i wina; Alma; Wielki akwizytor; Zmierzch. – Nota o tekstach.
12. Punkt równowagi. [Opowiadania]. Wybór i oprac.: K. Ćwikliński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2008, 418 s.
Inne formy wydań
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta Henryk Boukołowski. Warszawa: Instytut Książki. Dział Wydawnictw 2013, płyta CD.
Zawartość
z poz.↑ „Gdie tak swobodno dyszit czełowiek...”; Uśmiech z góry, – z poz. ↑: Nekyia; Siódma; Pożegnanie; List; Coco de Oro; Punkt równowagi; Spotkanie; Spadek, – Zmierzch [poz. ↑].
13. Ikkos i Sotion oraz inne szkice. Zebrał i oprac. P. Kądziela. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2009, 240 s.
Zawartość
P. Kądziela: Przedmowa. – I: Zamiary i osiągnięcia; Keyserling; Groźba urazów; Ikkos i Sotion; Koncert Małcużyńskiego w Paryżu. – II: List z Gwatemali; Zachód nareszcie wyzwala; Święta w Gwatemali. – III: Po trzęsieniu spodniami; Krzyk chuligana [dot. m.in. postaci z "Madame Bovary" G. Flauberta, aptekarza Homais'a]; Powieść meteorologiczna [dot. m.in. M. Choromańskiego]; O Sienkiewiczu; Literatura emigracyjna a Kraj [odpowiedź na ankietę paryskiej „Kultury” (1956 nr 12) ]; Pisarze emigracyjni a literatura krajowa. – IV: Fragmenty wspomnień; Napowietrzny „tunel”, ale nie Kellermana! ↑; W Chatillon; Dedykacja dla matki [na egzemplarzu „Szkiców piórkiem”].
14. Na tyłach. Eseje i szkice. Wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył K. Ćwikliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2023, 391 s.
Zawartość
Keyserling ↑; Wiosna w Paryżu ↑; Ikkos i Sotion ↑; Baskijski list ↑; Na drogach Francji ↑; Lourdes ↑; Na tyłach ↑; Pytania dzikich ludzi ↑; Zachód nareszcie wyzwala ↑; Po trzęsieniu spodniami ↑; Krzyk chuligana ↑; Powieść meteorologiczna ↑; Biografia Wielkiego Kosmopolaka ↑; Napowietrzny „tunel”, ale nie Kellermana! ↑.
15. Spotkanie. Opowiadania. Wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył K. Ćwikliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2023, 503 s.
Zawartość
Z poz. ↑: „Gdie tak swobodno dyszyt czełowiek…”; Uśmiech z góry; Drogami słońca i wina; – z poz.↑: Nekyia; – z poz. ↑: Pożegnanie; – z poz. ↑: List; Coco de Oro; Siódma; Punkt równowagi; Spotkanie; Spadek; – z poz. ↑: Alma Zmierzch i inne opowiadania; Wielki akwizytor; Zmierzch.
Listy
1. Tobie zapisuję Europę. Listy do Jarosława Iwaszkiewicza. Powst. 1947-1958. Podał do druku i oprac. J. Zieliński. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2009, 133 s. Biblioteka „Więzi”, t. 237.
2. Listy do Jerzego Turowicza 1947-1960. Podał do druku i oprac. M. Urbanowski. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2013, 134 s. Biblioteka „Więzi”, 287.
3. Listy z Gwatemali do matki. Powst. 1946-1960. Red. i opieka edytorska: E. Jurczyszyn. [Wstęp: W. Odojewski]. Warszawa: „Twój Styl” 2008, 242 s.
Inne formy wydań
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta J. Kiss. Warszawa: Larix 2010, plik elektroniczny (czytak).
Zawartość
Zawiera także list A. Bobkowskiego do Elżbiety Osterwianki, aktorki, jego siostry ciotecznej.
4. „Przysiągłem sobie, że jeśli umrę to nie w tłumie...”. Korespondencja z Anielą Mieczysławską 1951-1961. Do druku podał, wstępem i przypisami opatrzył A.S. Kowalczyk. Wałbrzych: Ruta 2003, 191 s. Listy. Wyd. nast. zmienione pt. Listy 1951-1961. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2010, 205 s. Biblioteka "Więzi", t. 251.
Wyd. 1 zawiera listy: A. Bobkowskiego do A. Mieczysławskiej (28), A. Mieczysławskiej do A. Bobkowskiego (15), B. Bobkowskiej do J. Giedroycia oraz do A. Mieczysławskiej. – Wyd. nast. zawiera 49 listów, w tym także listy B. Bobkowskiej do J. Giedroycia i A. Mieczysławskiej, J. Giedroycia do A. Mieczysławskiej i A. Mieczysławskiej do J. Giedroycia.
5. Listy do Aleksandra Bobkowskiego 1940-1961. Do druku podała opatrzyła wstępem i oprac. J. Podolska. Red.: P. Kądziela. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2013, 167 s. Biblioteka „Więzi”, t. 286.
Zawiera także w aneksie: Napowietrzny „tunel”, ale nie Kellermana! [Twórczość poz. ↑].
6. Listy do Tymona Terleckiego 1956-1961. Oprac. i posłowiem opatrzyła N. Taylor-Terlecka. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2006, 251 s.
Zawartość
T. Terlecki: Andrzej Bobkowski . – 13 listów A. Bobkowskiego; 21 listów żony, B. Bobkowskiej z 1961-1975.
7. Listy 1946-1961. [Autorzy:] J. Giedroyc, A. Bobkowski. Wybrał, oprac. i wstępem opatrzył J. Zieliński. Warszawa: Czytelnik 1997, 728 s.
Zawiera też: A. Bobkowski, Z. Koziański: Sprawozdanie z działalności Biura Polskiego przy Atelier de Construction de Châlillon w czasie okupacji niemieckiej; A. Bobkowski: Sinopsis życiorysu.
8. Listy do różnych adresatów. Wybór, wstęp, przypisy, nota edytorska i oprac.: K. Ćwikliński. Red.: Z. Dawidowicz. Kraków: ARCANA 2013, 207 s.
Zawartość
K. Ćwikliński: Furor scribendi albo o pamfletowym charakterze listów Andrzeja Bobkowskiego. – Listy do Mieczysława Grydzewskiego; List do Aleksandra Janty-Połczyńskiego; List do Marii i Jana Birtusów; Listy do Aleksandra Bobkowskiego; List do Adama Zielińskiego; Listy do Michała Chmielowca; Listy do Aleksandra Grobickiego; Listy do Józefa Wittlina; Listy do Beniamina Józefa Jennego; Listy do Pawła Mayewskiego. – Aneks: Sprawa Bobkowskiego (Korespondencja Mieczysława Grydzewskiego z Konstantym Aleksandrem Jeleńskim).
Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych
angielski
• Explorations in freedom. Prose, narrative, and poetry from „Kultura”. [Oprac.:] L. Tyrmand. New York1970.
niemiecki
• Prosa. [Red.:] K. Dedecius. Zürich1997.
węgierski
• Huszadik századi lengyel novellák. [Red.:] L. Pálflavi. Budapest2007.
włoski
• Viaggio sulla cima della notte. Racconti polacchi dal 1945 a oggi. [Przekł. i red.:] P. Statuti. Roma 1988.
Omówienia i recenzje
Autor o sobie
• Literatura emigracyjna a kraj. „Kultura”, Paryż 1956 nr 12 [odpowiedź na ankietę].
• Pisarze emigracyjni a literatura krajowa. „Wiadomości”, Londyn 1958 nr 36 [odpowiedź na ankietę].
• Nasz stosunek do twórczości Sienkiewicza. „Wiadomości”, Londyn 1961 nr 11 [odpowiedź na ankietę].
Wywiady
• Rozmowa Tadeusza Nowakowskiego z Andrzejem Bobkowskim. Radio Wolna Europa (Monachium)10 IX 1956. Druk: Spisał i komentarzem opatrzył K.W. Tatarowski. „Tygiel Kultury” 1996 nr 1.
Słowniki i bibliografie
• „Rocznik Literacki 1961” wyd. 1962 (P. Grzegorczyk).
• Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 1. Warszawa 1977 (J. Czachowska).
• Literatura Polska po 1939. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa* 1989 ( [J. Zieliński] jz).
• Z. R. Wilkiewicz: Ponische Exilliteratur 1945-1980. Köln, Wien 1991.
• Leksykon kultury polskiej poza krajem od roku 1939. T. 1. Lublin 2000. (K. Ćwikliński).
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).
Ogólne
Książki
• M. Kopczyk: Refleksja nad kulturą w pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego. Arkadia i Apokalipsa. Katowice-Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk” 2003, 165 s.
• K. Plucińska-Smorawska: Między historią a literaturą. O „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Neriton 2005, 202 s.
• Buntownik, cyklista, kosmopolak. O Andrzeju Bobkowskim i jego twórczości. Pod red. J. Klejnockiego i A. St. Kowalczyka. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2011, 223 s.
Zawartość
Słowo wstępne; K. Ćwikliński: Sielanka francuska i paryskie georgiki albo „Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego na tle krajowej diarystyki okupacyjnej (Zofia Nałkowska, Stanisław Rembek, Andrzej Trzebiński); J. Wierzejska: Poszukiwanie autentyczności w pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego; M. Urbanowski: „Tak lubię te ich śmiechy i dowcip”; H. Gosk: Emocje Bobkowskiego; M. Nowak: Chopin Bobkowskiego; J. Klejnocki: „Ponieważ nie chce być pchłą”. Czytając „Z notatek modelarza” Andrzeja Bobkowskiego; Ł. Mikołajewski: Pamięć fabularyzowana. Powojenne poprawki w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego; M. Nowak: Patrzę inaczej; Ł. Mikołajewski: Odpowiedź Maciejowi Nowakowi; A.St. Kowalczyk: Bobkowski. Gwatemala, ethos mieszczański].
• A. Jastrzębska-Piotrowicz: Upadek i nadzieja. Powojenna Europa i świat w dziennikach i korespondencji Andrzeja Bobkowskiego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut; Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe 2012, 231 s.
• Czytanie Bobkowskiego. Studia o twórczości. Pod red. M. Nowaka. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 2013, 149 s. Ośrodek Badań nad Literaturą Religijną, vol. 40. Wydział Nauk Humanistycznych.
Zawartość
Zrobić krok dalej. Wstęp. – M. Wróblewski: Antropologia Andrzeja Bobkowskiego; M. Kopczyk: Petroniusz i chrześcijanie. Wokół problematyki religijnej w pismach Andrzeja Bobkowskiego; J. Orzechowska: „Może nic to piekło, a coś to niebo”. Antynomie myślenia Bobkowskiego o religii; M. Nowak: Przygody człowieka umierającego; M. Urbanowski: Bobkowski jako kolorysta; A. Fitas: Dwa arcydzieła diarystyczne czasu wojny.
• M. Kopczyk: Pytanie o wspólnotę. W kręgu twórczości Zbigniewa Herberta, Andrzeja Bobkowskiego i Mieczysława Jastruna. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej 2013, 355 s. Rozprawy Naukowe, nr 45.
• M. Urbanowski: Szczęście pod wulkanem. O Andrzeju Bobkowskim. Łomianki: Wydawnictwo LTW 2013.
• Andrzej Bobkowski wielokrotnie. W setną rocznicę urodzin pisarza. Pod red. K. Ćwiklińskiego, A. Stanisława Kowalczyka i M. Urbanowskiego. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2014, 405 s. Biblioteka „Więzi”, t. 299.
Zawartość
M. Kopczyk: Bobkowski i Keyserling; A. Zieniewicz: Andrzej Bobkowski: symbolika wycieczki, symbolika modelarstwa; J. Zieliński: Andrzej Bobkowski jako pudendysta; G. Kubica: „To krzyżackie plemię” i Andrzej Bobkowski, czyli protestanckie korzenie pisarza; P. Rodak: „ja trochę piszę i jestem raczej piszącym niż pisarzem”. Andrzej Bobkowski i granice literatury; A.S. Kowalczyk: Bobkowski o dwudziestoleciu 1918-1939; M. Wyka: Bobkowski wobec pokusy sarmatyzmu; W. Ligęza: Wierzyński — Bobkowski. O literackim dialogu; H. Gosk: Projekt egzystencjalny. Andrzewj Bobkowski w listach z Gwatemali do Anieli Mieczysławskiej; K. Miklaszewski: Sceniczne kody „Szkiców piórkiem”; B. Gautier: „Atmosphère, atmosphère”... Obraz Francji w „Szkicach piórkiem”; J. Podolska: Krakowskimi ścieżkami Andrzeja Bobkowskiego; O. Herasym: O recepcji „Szkiców piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego na Ukrainie; D. Kozicka: Następcy Bobkowskiego? Podróżne poszukiwania „prawdziwego życia”; M. Urbanowski: Wilde Bobkowskiego; A. Fiut: Król i błazen?; A. Molisak: Przestrzenie realne, przestrzenie symboliczne w „Szkicach piórkiem”; J. Wierzejska: Być kwezalem, czyli o projekcie „Gwatemala” Andrzeja Bobkowskiego; K. Dybciak: Miejsce Bobkowskiego w literaturze polskiej XX wieku; J. Herlth: Intensyfikacja vs. insektyfikacja. „Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego na tle krytyki kultury pierwszej połowy XX wieku; M. Nowak: „Szkice piórkiem” w świetle rękopisu dziennika 1940-1946. Wstępne rozpoznanie; Aktualność Bobkowskiego. Panel dyskusyjny z udziałem Dariusza Gawina, Andrzeja Horubały, Jarosława Klejnockiego i Andrzeja Nowaka (Kraków 28 X 2013) — dyskusję spisała i opracowała K. Prałat.
• M. Nowak: Na łuku elektrycznym. O pisaniu Andrzeja Bobkowskiego. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2014, 520 s. Biblioteka „Więzi”, t. 300, przekł. angielski: On an electric arc. Andrzej Bobkowski writing. [Tłum.:] M. Golubiewski. Berlin 2020.
• K. Ćwikliński: Helikopter i kultura masowa. Studia i szkice o pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2016, 313 s.
• Ł. Mikołajewski: Disenchanted Europeans. Polish émigré writers from „Kultura” and the postwar reformulations of the West. Oxford: Peter Lang 2018, 482 s., wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2018, plik w formacie MOBI [dot. też J. Stempowskiego].
• M. Nowak: Inaczej przeżyta nowoczesność. O pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego. Kraków: Instytut Literatury 2020, 263 s. Biblioteka Krytyki Literackiej Kwartalnika „Nowy Napis”.
Artykuły
• Z. Nagórski: Urazy i zadania. „Trybuna”, Londyn 1947 nr 8 [nawiązanie do A. Bobkowskiego: Groźba urazów. „Trybuna” 1946 nr 7].
• J. Czapski: Za słowo. „Kultura”, Paryż 1948 nr 7, przedruk w tegoż: Rozproszone. Teksty z lat 1925 –1988. Warszawa 2005.
• [J. Iwaszkiewicz] ji: Literatura w czasopismach. „Nowiny Literackie” 1948 nr 5.
• Z. Florczak: Chcemy zobaczyć emigrację. „Nowa Kultura” 1955 nr 37 [m.in. o „Zapiskach modelarza” A. Bobkowskiego].
• Cz. Miłosz: Polemiki. „Kultura”, Paryż 1956 nr 7-8 [o artykułach Bobkowskiego publikowanych w „Kulturze” m.in. „Po trzęsieniu spodniami”].
• Z. Florczak: Październik na odległość. „Nowa Kultura” 1957 nr 3 [dot. reakcji m.in. A. Bobkowskiego na wydaną w październiku 1957 r. uchwałę Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie zakazującą emigrantom publikowania utworów w kraju].
• [J. Bielatowicz] J.B.: Dwa tomy młodości. „Życie”, Londyn 1958 nr 3.
• J. Kowalewski: O prawdzie wewnętrznej w dziele pisarza. „Ostatnie Wiadomości”, Mannheim 1958 nr z 12 I.
• [W. Wasiutyński] W.: Wspomnienia Bobkowskiego. „Myśl Polska” 1958 nr 3.
• [J.Turowicz] jt : Andrzej Bobkowski. „Tygodnik Powszechny” 1961 nr 31, przedruk w: A. Bobkowski: Listy do Jerzego Turowicza 1947–1960. Warszawa 2013.
• J. Łobodowski: O twórczości Andrzeja Bobkowskiego. „Syrena-Orzeł Biały”, Paryż, Londyn 1961 nr 35.
• K. Wierzyński: Andrzej Bobkowski. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1961 nr 195, przedruk w tegoż: Cygańskim wozem. Londyn 1966, Szkice i portrety literackie. Warszawa 1990.
• O. Budrewicz: Bob. W tegoż: Romans Morza Karaibskiego. Warszawa 1962.
• A. Chciuk: O Andrzeju Bobkowskim i jego listach; [I. Chmielcowa] I. Hradyska: Talent odłożony na później; T. Terlecki: Andrzej Bobkowski. „Wiadomości”, Londyn 1962 nr 32/33.
• Cz. Miłosz: Uwagi do uwag Gombrowicza. „Kultura”, Paryż 1962 nr 12 [m.in. dot. ewolucji postawy i pisarstwa A. Bobkowskiego po emigracji do Gwatemali; o korespondencji Bobkowskiego oraz zawartej w niej krytyki Cz. Miłosza], polemika: Sz. Konarski: Listy do Redakcji. Tamże 1963 nr 3.
• T. Terlecki: Andrzej Bobkowski. „Wiadomości”, Londyn 1962 nr 32–33, przedruk w tegoż: Szukanie równowagi. Londyn 1985, wyd. nast.: wyd. 2 Londyn 1988; Warszawa 2019.
• I. Wieniewski: O spuściznę po Andrzeju Bobkowskim. „Wiadomości”, Londyn 1962 nr 35.
• T. J. Żółciński: Kosmopolak z Guatemali. (Szkic do portretu). „Więź” 1963 nr 7/8.
• Sz. Konarski: Cztery lata w okupowanym Paryżu: 14.VI.1940 – 25.VIII.1944. Paryż 1963 [dot. głównie działalności A. Bobkowskiego i Z. Koziańskiego na rzecz polskich robotników we Francji].
• [M. Chmielowiec] M. Sambor: Uwagi o prozie beletrystycznej. W: Literatura polska na obczyźnie 1940-1960. T. 1. Londyn 1964 [m.in. o „życioliteraturze” A. Bobkowskiego].
• O. Budrewicz: Gdzieś nad Karaibskim Morzem. W tegoż: Spotkania z Polakami. Warszawa 1969.
• P. Zdziechowski: Wizja Andrzeja Bobkowskiego. „Kultura”, Paryż 1971 nr 4.
• M. Danilewicz Zielińska: Przypomnienie Andrzeja Bobkowskiego. „Literatura”, Hollywood 1980 zima.
• Z. Lichniak: Bardzo interesująca, acz bardzo sporna proza. „Słowo Powszechne” 1981 nr 87.
• R. Zimand: Wojna i spokój. „Puls” 1982 nr 14/20, przedruk „Puls”, Londyn 1983/1984 nr 20.
• Z. Lichniak: Zanim powstanie panorama. Wobec literatury na emigracji. Warszawa 1983, passim.
• M. Pieczara: Latarnik. (O twórczości Andrzeja Bobkowskiego). „Więź” 1983 nr 7.
• J. Zieliński: „Ode mnie przynajmniej listy są coś warte”. (O listach Andrzeja Bobkowskiego do rodziny). „Twórczość” 1984 nr 8.
• R. Zimand: Wojna i spokój. W tegoż: Wojna i spokój. Szkice trzecie. Londyn 1984.
• K. Ćwikliński: Interesowało go wszystko. W 25. rocznicę śmierci Andrzeja Bobkowskiego. „Tygodnik Powszechny” 1986 nr 26.
• K. Ćwikliński: Pożegnanie z mitem. „Kierunki” 1986 nr 18.
• S. Gębala: W tym jest trucizna! „Zdanie” 1986 nr 3.
• [E. Morawiec] A. Wójcik: W poszukiwaniu ludzkiego losu. „Kultura Niezależna”* 1986 nr 24/25.
• T. Włodkowski: Polski wulkan. „Odgłosy” 1986 nr 50.
• K. Ćwikliński: Duke of Portland. „Twórczość” 1987 nr 2.
• B. Kazimierczyk: Robinson tragiczny. „Odrodzenie” 1988 nr 35.
• B. Kaźmierczak: O prozie i życiu Andrzeja Bobkowskiego. „Odrodzenie” 1988 nr 35.
• R. Matuszewski: Wojna w słońcu Francji. „Tygodnik Kulturalny” 1988 nr 44, przedruk w tegoż: Olśnienia i świadectwa. Od Leśmiana do Barańczaka. Warszawa 1995.
• A. Nowakowski: Andrzej Bobkowski. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 1988 nr z 27 X dod. „Przegląd Polski”.
• [I. Chmielcowa] I. Hradyska: Spotkanie w Monachium. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1989 nr 273.
• W. Duszka: Suknia od Paquin. „Tygodnik Powszechny” 1989 nr 18.
• T. Umer: Ucieczka z „Europalager”. „Rzeczpospolita” 1990 nr 115.
• M. Zagańczyk: Najpierw żyć. „Kultura Niezależna” 1990 nr 59.
• M. Cisło: Z perspektywy cyklisty. (Emigranckie portrety: Andrzej Bobkowski 1913–1961). „Tygodnik Solidarność” 1991 nr 48.
• K. Ćwikliński: Portret pisarza we wnętrzu. „Kresy” 1991 nr 7.
• J. Gondowicz: Kochanek Europy. „Potop” 1991 nr 12.
• T. Merta: Z perspektywy cyklisty. „Tygodnik Solidarność” 1991 nr 48.
• M. Stabro: Andrzej Bobkowski — contre la tradition. „Revue des Études Slaves”, Paryż 1991 z. 2.
• S. Stabro: Europa odrzucona. „Twórczość” 1991 nr 9.
• S. Stabro: Grymas Bobkowskiego. „Przegląd Tygodniowy” 1991 nr 42.
• S. Stabro: „Polska usiadła nam na mózgach”. U Andrzeja Bobkowskiego. „Odra” 1991 nr 1, przedruk w: Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T. 1. Kraków 1997.
• J. Zieliński: Wielki spokój. „Teksty Drugie” 1991 nr 1/2.
• K. Ćwikliński: Między poligonem a teatrem. „Nowości” 1992 nr 107.
• A. Fiut: Ucieczka z Europy. „Kresy” 1992 nr 12, przedr. w tegoż: Pytania o tożsamość. Kraków [1995] [dot. także W. Gombrowicza].
• J. Jarzębski: W Polsce, czyli wszędzie. Szkice o prozie współczesnej. Warszawa1992, passim.
• K.Ćwikliński: Andrzeja Bobkowskiego ars epistolandi. „Odra” 1992 nr 6.
• E. Kalemba-Kasprzak: Kosmopolak jako dramaturg. W: Ad vocem. „Suplement” do konferencji „Twórczość dramatyczna i teatralna polskiej emigracji 1939–1989”. Poznań 1992.
• A. Nowakowski: Żyć, po prostu żyć. Przypomnienie Andrzeja Bobkowskiego. „Dekada Literacka” 1992 nr 37.
• A. Rybczyński: Rezerwat (pamięci Andrzeja Bobkowskiego). „NaGłos” 1992 nr 6.
• A. Sulikowski: Pasje sportowe Andrzeja Bobkowskiego. „Kresy” 1992 nr 12.
• M. Urbanowski: O Andrzeju Bobkowskim. Rozmowa z Jackiem Stworą. „Dekada Literacka” 1992 nr 9.
• K. Ćwikliński: Totschweigen. „Tytuł” 1993 nr 2.
• K. Ćwikliński: Wspomnienie, którego nie było. Andrzej Bobkowski o Juliuszu Osterwie. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1993 nr 9-10.
• S. Gębala: Jeszcze raz o Bobkowskim. W tegoż: Odpowiedzialność za słowo. Felietony i szkice. Bielsko-Biała1993.
• S. Stabro: Andrzej Bobkowski — biografia symboliczna. „Ruch Literacki” 1993 nr 4.
• H.K. Bobkowski: Kartki z pamiętnika [wspomnienie ojca A. Bobkowskiego]; K. Ćwikliński: Bobkowscy [dot. korespondencji A. Bobkowskiego z rodzicami]. „Odra” 1994 nr 7/8.
• I. Chruślińska: Była raz „Kultura”. Rozmowy z Zofią Hertz. Warszawa1994, passim.
• K. Ćwikliński: „Polemiki traumatyczne”, czyli Miłosz–Bobkowski – podłoże i przebieg konfliktu. W tegoż: O twórczości Czesława Miłosza. Olsztyn 1994, przedruk w: Studia i szkice o twórczości Czesława Miłosza. Olsztyn 1995, oraz w tegoż: Znani i nieobecni. Toruń 2008, wyd. 2 zmienione i poprawione z podtytułem: Studia i szkice o Andrzeju Bobkowskim i innych pisarzach emigracyjnych. Tamże 2011.
• J. Giedroyc: Autobiografia na cztery ręce. Oprac. K. Pomian. Warszawa1994, passim.
• H. Gosk: Inaczej. O szkicach piórkiem Andrzeja Bobkowskiego. „Przegląd Humanistyczny” 1994, nr 6, przedruk pod tytułem: Inaczej. Znaczenie prezentystycznej orientacji temporalnej „ja” w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W tejże: „A gdy to wszystko zapomnę...” Szkice o polskim pisarstwie emigracyjnym XX wieku. Izabelin 1995.
• P. Kądziela: Chuligan wolności. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 1994 nr z 7 IV dod. „Przegląd Polski”.
• R. Putzlacher: Klasycy i buntownicy. Andrzej Bobkowski: „chuligan wolności”. „Zwrot” 1994 nr 1.
• J. Tomkowski: Testament Keyserlinga. (O Andrzeju Bobkowskim). „List Oceaniczny”, Toronto 1994, nr 11, przedruk w: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Następne pokolenie. Warszawa 1995, przedruk w tegoż: Don Juan we mgle. Warszawa 2005.
• K. Ćwikliński: O Andrzeju Bobkowskim. „Twórczość” 1995 nr 5.
• K. Ćwikliński: O „listach” i o „Liście z Gwatemali”. „Kwartalnik Artystyczny” 1995 nr 1.
• R. Matuszewski: Ryzyko wolności. (Andrzej Bobkowski „Szkice piórkiem”). W tegoż: Olśnienia i świadectwa. Od Leśmiana do Barańczaka. Warszawa1995.
• E. Morawiec: Summa odwagi. „Gazeta Krakowska” 1995 nr 188.
• K. Ćwikliński: O pamfletowym charakterze listów Andrzeja Bobkowskiego. W: Polonistyka toruńska Uniwersytetowi w 50. rocznicę utworzenia UMK. Toruń 1996, przedr. w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016.
• S. Gębala: Andrzej Bobkowski: „Brzydzę się czystych intelektów”. W: Szkice o polskich pisarzach emigracyjnych. Katowice1996, przedruk w tegoż: Wokół eseju. Bielsko Biała 2007.
• L. Hul: Europa Andrzeja Bobkowskiego — fascynacje i rozczarowania. W: Podróżujący Polacy w XIX i XX wieku. Olsztyn 1996.
• M. Stępień: Ani „Krypden”, ani „anafanda”. (O decyzji Andrzeja Bobkowskiego). „Zdanie” 1997 nr 1-2, przedruk w tegoż: „Jak grecka tragedia”. Kraków 2008.
• M. Wróblewski: Homo viator. Motyw podróżującego bohatera u Czesława Miłosza, Andrzeja Bobkowskiego, Jerzego Stempowskiego. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1997 nr 5.
• K. Ćwikliński: Appendix: „Sprawa Bobkowskiego” „Archiwum Emigracji” 1998 z. 1, przedruk w: A. Bobkowski: Listy do różnych adresatów. Kraków 2013 [o polemikach w 1962 dot. poglądów A. Bobkowskiego, m.in. listy K.A. Jeleńskiego i M. Grydzewskiego].
• J. Jarzębski: Pożegnanie z emigracją. Kraków 1998, passim.
• J. Podolska: Może tak musiało być. Śladami Andrzeja i Basi Bobkowskich w Łodzi. „Gazeta Łódzka” 1998 nr z 26 VI.
• J. Podolska: Pożegnanie z Europą. 50 lat temu wyjechał z Europy do Gwatemali Andrzej Bobkowski. „Gazeta Wyborcza” 1998 nr 161.
• P. Skórzyński: Andrzej Bobkowski. „Gazeta Polska” 1998 nr 7.
• K. Ćwikliński: Radość z obecności. O listach Andrzeja Bobkowskiego do Józefa Wittlina. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1999 nr 6 [tu także 3 listy A. Bobkowskiego do J. Wittlina].
• K. Ćwikliński: „Trochę różnych myśli, które przyjdą do głowy”. O literackiej formule notatnika w twórczości Andrzeja Bobkowskiego. W: W kręgu twórczości pisarzy emigracyjnych. Rzeszów 1999, przedr. w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016.
• K. Ćwikliński: „Wydaje mi się, że to jest teatr”. „Czarny piasek” Andrzeja Bobkowskiego w świetle listów autora i jego respondentów. W: W przestrzeni komunikacyjnej. Szkice z historii i teorii dramatu, teatru i komunikacji społecznej. Toruń 1999, przedr. w tegoż: Znani i nieobecni. Toruń 2008, wyd. 2 zmienione i poprawione z podtytułem: Studia i szkice o Andrzeju Bobkowskim i innych pisarzach emigracyjnych. Tamże 2011.
• M. Danilewicz-Zielińska: Szkice o literaturze emigracyjnej półwiecza 1939–1989. Wyd. 2 rozszerzone. Wrocław 1999, passim.
• M. Kopczyk: Dwie Europy. O wątkach sensualistycznych w prozie Andrzeja Bobkowskiego i Zbigniewa Herberta. „Studium” 1999 nr 5.
• K. Plucińska: Kolaboracja po francuski. „Przegląd Humanistyczny” 1999 z. 1.
• „Przyjaciel i współpracownik”. Z Jerzym Giedroyciem rozmawiała J. Podolska [on-line] Powst. 1999. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 3 grudnia 2021].
• A. Sulikowski: Andrzej Bobkowski — z zagadnień metafizyki sportu. W: Pogranicza wrażliwości w literaturze i kulturze. Cz. II. Meandry wrażliwości w XX wieku. Szczecin1999.
• K. Ćwikliński: Emigracyjne dzienniki podróży — próba rekonesansu. „Archiwum Emigracji” 2000 z. 3.
• K. Ćwikliński: Rozstanie z formą. O „Fragmentach z notatnika” i „Fragmentach wspomnień” Andrzeja Bobkowskiego. „Pamiętnik Literacki” 2000 z. 4, przedruk w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016, Znani i nieobecni. Studia z problematyki literatury emigracyjnej i życia literackiego na uchodźstwie. Toruń 2008.
• Ł. Zwoliński: Przeciw totalitaryzmom. Rzecz o Andrzeju Bobkowskim. „Opcje” 2000 nr 4.
• Ł. Zwoliński: Rewizjonista z Gwatemali. „Przegląd Polityczny” 2000 nr 43.
• K. Ćwikliński: Monsieur Sans-Gene albo pralnia pod wezwaniem Ducha Świętego. W: Życie literackie drugiej emigracji niepodległościowej. Toruń 2001, przedruk w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016.
• K. Plucińska: Paryż czasów wojny Andrzeja Bobkowskiego. „Tytuł” 2001 nr 3.
• J. Podolska: Chuligan wolności. O autorze „Szkiców piórkiem”. „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 195.
• M. Wróblewski: O diariuszu podróży Andrzeja Bobkowskiego. „Polonistyka” 2001 nr 3.
• W. Dymel: „Nie chcę odstąpić od kilku prostych zasad przyzwoitości”. Conrad i Bobkowski. „Kresy” 2002 nr 1.
• M. Kopczyk: „La Douce France”, czyli rozprawa z mitem. W: Z zagadnień literatury, kultury i języka. Katowice2002.
• A.S. Kowalczyk: Słowa — rzeczy — życie. Świat według Andrzeja Bobkowskiego. W: Codzienne, przedmiotowe, cielesne. Języki nowej wrażliwości w literaturze polskiej XX wieku. Warszawa; Izabelin 2002, przedruk w: A. Bobkowski: „Przysiągłem sobie, że jeśli umrę to nie w tłumie...”. Korespondencja z Anielą Mieczysławską 1951-1961. Wałbrzych 2003.
• J. Podolska: Kosmopolak z Gwatemali. Rozm. A. Talaga. „Nowe Państwo” 2002 nr 12.
• K. Ćwikliński: Co się zdarzyło pod rynną. Andrzej Bobkowski wobec komunistycznego reżimu w Gwatemali. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 2003 nr z 16 V dod. „Przegląd Polski”.
• A. Kochańczyk: Primum vivere — filozofia życia Andrzeja Bobkowskiego. W: W poszukiwaniu nowego kanonu. Interpretacje współczesnej prozy i dramatu. Goleszów 2003.
• J. Trznadel: Andrzej Bobkowski. Unikalne doświadczenie. W tegoż: Spojrzeć na Eurydykę. Kraków2003.
• A. Werner: Niespokojny umysł. „Gazeta Wyborcza” 2003 nr 255.
• A. Kocowska: Primum vivere! Andrzej Bobkowski w poszukiwaniu sensu życia. „Acta Universitas Wratislaviensis. Prace Literackie” 2004 nr 43.
• M. Kopczyk: Tożsamość kosmopolity. (O uniwersalizmie Konstantego Aleksandra Jeleńskiego i Andrzeja Bobkowskiego). „Światło i Słowo” 2004 nr 1.
• M. Dąbrowski: Między inter- a transkulturowością: przypadek Bobkowskiego. W tegoż: Projekt krytyki etycznej. Studia i szkice literackie. Kraków2005.
• K. Dybciak: Od katolickiej beletrystki do eseju religijno-filozoficznego. W tegoż: Trudne spotkanie. Literatura polska XX wieku wobec religii. Kraków2005.
• M. Kopczyk: Dziennik rozmów. O dialogowym charakterze „Szkiców piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Žanrove meatmorfozy v stredoevropskem kontextu. T. 2. Stabillita a labilita žanru. Opava2005.
• M. Braud: La forme des jours. Pour une poetique du journal personnel. Paris2006, passim.
• K. Ćwikliński: Nasz człowiek w Gwatemali albo misja Andrzeja Bobkowskiego. W: Światy przedstawione. Toruń 2006, przedr. w tegoż: Znani i nieobecni. Toruń 2008, wyd. 2 zmienione i poprawione z podtytułem: Studia i szkice o Andrzeju Bobkowskim i innych pisarzach emigracyjnych. Tamże 2011.
• M. Kopczyk: Andrzej Bobkowski uciekinier z historii. W: Poza historią. Katowice 2006.
• J. Podolska: En busca de Andrzej Bobkowski. „El Periodico”, Gwatemala2006 nr z 28 XI.
• P. Bravo: Żywot pisarza rozsypanego. „Rzeczpospolita” 2007 nr 157 dod. „Rzecz o Książkach”.
• W. Ligęza: Wizje Ameryki Łacińskiej w prozie Bobkowskiego, Gombrowicza i Straszewicza. W: Proza polska na obczyźnie. T. 1. Rzeszów 2007.
• W. Cieśla: Tajemnica kartonu z 208 [30th] East St. „Dziennik” 2008 nr z 22 XI dod. „Magazyn”.
• E. Morawiec: Autoportret człowieka odważnego w świecie. „Gazeta Polska” 2008 nr 41.
• J. Wierzejska: Retoryka epifanii o tematyce społeczno-politycznej powstałych po 1945 r. (przypadek Andrzeja Bobkowskiego). W: (Nie) ciekawa epoka? Literatura i PRL. Warszawa 2008.
• M. Wojak: Równanie z niewiadomą. O „matematycznej wyobraźni” Andrzeja Bobkowskiego. „Wyspa” 2008 nr 2.
• M.D. Jastrzębska: Diarysta po drugiej stronie lustra. „Znaczenia. Kultura – Komunikacja – Społeczeństwo” 2009 nr 2.
• Ł. Marcińczak: Życie i inne fikcje. „Akcent” 2009 nr 4.
• A. Nasiłowska: Wolny typ. „Polityka” 2009 nr 22.
• M. Nowak: „Pociąga mnie co innego, pociąga mnie szerszy oddech”. „Arcana” 2009 nr 86–87.
• M. Nowak: „Wolność bez oparcia się o coś”: Bobkowski o podstawie etyki. „Ethos” 2009 nr 3/4 (87/88).
• K. Plucińska-Smorawska: „Ja w tej mojej Gwatemali jestem dosłownie zakochany”. Rzecz o trudnej miłości Andrzeja Bobkowskiego. W: Opowiedzieć historię. Prace dedykowane profesorowi Stefanowi Zabierowskiemu. Katowice 2009.
• J. Podolska: Andrzej Bobkowski. Wierność w przyjaźni i lojalność; P. Rodak: Giedoryc — Bobkowski, czyli jak działać listami. W: Jerzy Giedroyc: kultura, polityka, wiek XX. Warszawa 2009.
• J. Podolska: Penelopa z Gwatemali. Opowieść o Barbarze Bobkowskiej. „Tygodnik Powszechny” 2009 nr 51-52.
• K. Ćwikliński: Do Gwatemali. „Tygodnik Powszechny” 2010 nr 49.
• I. Kasperska: Las cartas y diarios de Guatemala de Andrzej Bobkowski como ejemplos de traducciòn intercultural: propuesta de un nuevo enfoque traductològico. „Studia Romanica Posnaniensia” 2010 z. 1.
• R. Kołodziej: Miałem ochotę pogadać więcej... „Akcent” 2010 nr 2.
• M. Solecki: Dwa powstania. „Rzeczpospolita” 2010 nr 177 dod. „Rzecz o Książkach” [o wybuchu powstania w okupowanej Francji w świetle „Szkiców piórkiem”, a także o działalności ruchu oporu, w tym Forces Franćaises de l’Intérieur].
• A. Zechenter: Słoneczne wino i zmierzch Zachodu. „Dziennik Polski” 2010 nr 95.
• P. Augustyniak: Spowiedź dziecięcia skurwywieku. „Przegląd Polityczny” 2011 nr 107.
• Z. Branach: Kronikarz klęski Europy. 26 czerwca mija 50. rocznica śmierci Andrzeja Bobkowskiego. „Nasz Dziennik” 2011 nr 146.
• M. Brzezińska: Ucieczki Andrzeja Bobkowskiego. Minęło pół wieku od śmierci autora „Szkiców piórkiem”. „Tygodnik Powszechny” 2011 nr 36.
• M. Cielecki: Wojna i spokój. „W Drodze” 2011 nr 7.
• M. Czajkowski: Kosmopolak. „Polityka” 2011 nr 26.
• K. Ćwikliński: Znani i nieobecni. Studia z problematyki literatury emigracyjnej i życia literackiego na uchodźstwie. Toruń 2008, wyd. 2 zmienione i poprawione z podtytułem Studia i szkice o Andrzeju Bobkowskim i innych pisarzach emigracyjnych. Tamże 20110.
Zawartość
Tu o A. Bobkowskim w wyd. 1: Helikopter i kultura masowa, albo Kilka uwag o kilku nieuzasadnionych podejrzeniach [dot.: A. Bobkowski: Szkice piórkiem]; Sześć lat w oku cyklonu, albo Andrzej Bobkowski i „komunistyczny eksperyment” w Gwatemali; „Wydaje mi się, że to jednak jest teatr…”, albo „Czarny piasek” Andrzeja Bobkowskiego w świetle listów autora i jego respondentów; Furor scribendi, albo O pamfletowym charakterze listów Andrzeja Bobkowskiego; Polemiki traumatyczne albo Miłosz – Bobkowski: podłoże i przebieg konfliktu; Nasz człowiek w Gwatemali, albo Misja Andrzeja Bobkowskiego; List z nieba, albo Przyczynek do epistolografii Andrzeja Bobkowskiego, – w wyd. 2 nadto: Bobkowski i inni; Sprawa Bobkowskiego, – pominięto: Helikopter i kultura masowa; Furor scribendi.
• J. Klechta: Duchowość chuligana wolności. „Przegląd Powszechny” 2011 nr 12.
• Ł. Musiał: Modele latające. „Przegląd Polityczny” 2011 nr 107.
• M. Nowak: Andrzej Bobkowski a świat techniki. W: Formacja 1910. Świadkowie nowoczesności. Kraków 2011.
• M. Nowak: Bobkowski. Od zachwytu do świętowania. W: Poetyka i semantyka doświadczeń religijnych w literaturze. Lublin2011.
• W. Paźniewski: Tajemnica Bobkowskiego. „Twórczość” 2011 nr 8.
• J. Podolska: Dwóch panów B. i poeta. „Więź” 2011 nr 5/6 [dot. notatki sporządzonej przez Bobkowskiego po spotkaniu z J. Iwaszkiewiczem i J. Borejszą w paryskim hotelu „Napoleon” 22 V 1948].
• M. Urbanowski: Primum vivere Andrzeja Bobkowskiego. „Rzeczpospolita” 2011 nr 152.
• Andrzej Bobkowski – antynacjonalista, apaństwowiec, antysemita? „Kultura Liberalna” 2012 nr 205 [debata zorganizowana przez „Kulturę Liberalną” we Wrocławiu 15 XI 2012 z udziałem: M. Beylin, Ł. Mikołajewski, J. Podolska, P. Rodak, P. Kieżun].
• Z. Branach: Zawiedziony kochanek Europy. „Tygodnik Solidarność” 2012 nr 29.
• B. Jagoda: Listy Bobkowskiego z drogi wolności. „Tygiel Kultury” 2012 nr 7/9.
• M.D. Jastrzębska: Europejczyk wśród wulkanów. O gwatemalskich latach Andrzeja Bobkowskiego. „Znaczenia. Kultura – Komunikacja – Społeczeństwo” 2012 nr 6.
• M. Nowak: Andrzej Bobkowski on dying and death. Przekł. D. Chabrajska. W: (Non) omnis moriar. Cultural and literary discourses of death and immorality. Lublin 2012.
• M. Nowak: Złóż sobie Bobkowskiego. „Kultura Liberalna” 2012 nr 174.
• D. Walczak: Każdy ma swoją Itakę. Bobkowski i Gombrowicz: dwa dzienniki, dwie wolności. „Roczniki Humanistyczne” 2012 z. 1.
• J. Wierzejska: Kreacja romantycznego podmiotu autobiograficznego w pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego. W: Romantyzm drugiej wielkiej emigracji. Warszawa2012.
• J. Wierzejska: Retoryczna interpretacja autobiograficzna pisarstwa Andrzeja Bobkowskiego. W tejże: Retoryczna interpretacja biograficzna. Na przykładzie pisarstwa Andrzeja Bobkowskiego, Zygmunta Haupta i Leo Lipskiego. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa 2012.
• K. Jakubowski: Gdy Bobkowscy mieszkali w Krakowie. „Gazeta Wyborcza” 2013 nr 250 [do artykułu dołączono przewodnik po miejscach związanych z Bobkowskimi w Krakowie pt. „Z Dębnik na Grodzką”].
• M. Klecel: Ucieczka z Europy. „w Sieci” 2013 nr 44.
• K. Kosiński: Jednak arcydzieło… Buntownik – cyklista – kosmopolak. O Andrzeju Bobkowskim i jego twórczości. „Dzieje Najnowsze” 2013 nr 4.
• K. Masłoń: Chuligan wolności. Sylwetka Andrzeja Bobkowskiego (1913–1961). „Do Rzeczy” 2013 nr 5 dod. „Historia Do Rzeczy”.
• P. Millati: „Kocham ten kraj ..., gdyby tylko nie ludzie”. O stosunku Andrzeja Bobkowskiego do Latynosów. W tegoż: Tratwa Meduzy. Szkice o literaturze. Gdański 2013, przedruk w: Literatura polska obu Ameryk. Studia i szkice. Seria 1. Katowice 2014. „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 3163.
• M. Nowak: O wyobraźni i obrazowaniu religijnym w pismach Andrzeja Bobkowskiego. W: Horyzont religijny polskiej literatury emigracyjnej. Lublin 2013.
• J. Podolska: Wciąż potłuczona mozaika. „Gazeta Wyborcza” 2013 nr 251 dod. „Andrzej Bobkowski 100. urodziny ”.
• Rzecz o Andrzeju Bobkowskim. Rowerem do wieczności. „Rzeczpospolita” 2013 nr 251 dod.
Zawartość
M. Cieślik: Bobkowski po kolei. Kalendarium życia i twórczości; Tenże: Życie jest dziełem sztuki; J. Klejnocki: List jak weneckie lustro; A. Niewińska: Modelarz z Gwatemali; B. Zdrojewski : O Andrzeju Bobkowskim w 100. rocznicę urodzin; W. Chmielewski: Pytania zadawane sobie; M. Urbanowski : Orchidee w sosie pomidorowym; R. Habielski: Pisarz i redaktor; R. Kostro: Pisarz zanurzony w historii; M. Nowak: Jestem aparatem fotograficznym.
• M. Cielecki: Bobkowski, znikający punkt. „Borussia” 2014 nr 54.
• M. Hawranek, Sz. Opryszek: Dla nich — po prostu BOB: Andrzej Bobkowski dał Gwatemalczykom podniebną pasję. „Źródło” 2014 nr 17.
• H. Majdosz: Bilet w jedną stronę. Wyjazd Andrzeja Bobkowskiego do Ameryki Południowej i jego motywy. W: Obszary polonistyki. Język – kultura – literatura. Rzeszów 2014.
• M. Urbanowski: Kraków Andrzeja Bobkowskiego = Andrzej Bobkowski's Krakow. Tłum. B. Koschalka. „Nowa Dekada Krakowska” 2014 nr 6 [tekst w języku polskim i angielskim].
• M. Wrocławska: Ameryka a duch kapitalizmu. Wizerunek Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w pismach Andrzeja Bobkowskiego. W: Literatura polska obu Ameryk. Studia i szkice. Seria 1. Katowice 2014. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 3163.
• W. Przybyła: Dowcipny Bobkowski. „Arterie” 2015 nr 3.
• T. Sahaj: Andrzej Bobkowski: cyklista, „chuligan wolności”, wagabunda. Filozoficzny memoriał w 100-lecie urodzin. W: Sport i turystyka w zwierciadle wartości społecznych. Kraków2015.
• T. Sahaj: Andrzej Bobkowski: turysta kulturowy czy sportowy?. Studium przypadku. W: Turystyka sportowa: społeczno-kulturowy potencjał i perspektywy rozwoju. Poznań2015.
• M. Urbanowski: „Ach — jak nam się gadało i jak nam się milczało...”: Andrzej Bobkowski — Wilhelm Mach; S. Bryndza-Stabro: Andrzej Bobkowski w świetle swojej korespondencji. W: W ogrodzie świata. Profesorowi Aleksandrowi Fiutowi na siedemdziesiąte urodziny. Kraków2015.
• W. Chmielewski: Tajemnice chuligana. „Rzeczpospolita” 2016 nr 1.
• A. Podemska-Kałuża: Dwudziestowieczne dzienniki pisarskie świadectwami doświadczeń emigracyjnych [dot. A. Bobkowskiego, W. Gombrowicza, J. Lechonia]; D. Utracka: Europa: kłopotliwe dziedzictwo. Interteksty kultury i literatury w pismach Andrzeja Bobkowskiego. W: Polskie obywatelstwo na emigracji. Poznań; Kalisz 2016.
• J.M. Ruszar: „Nie skurwiłeś się ani na cal”. Wolność i posiadanie w epistolografii Andrzeja Bobkowskiego. „Konteksty Kultury” 2016 nr 13 z. 4.
• T. Sahaj: Podróże i włóczęgi rowerowe Andrzeja Bobkowskiego. „Kultura i Społeczeństwo” 2016 nr 1.
• S. Stabro: Andrzej Bobkowski — spojrzenie po latach. W: Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej: Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. T. 2. Białystok 2016.
• V. Wejs-Milewska: Buenos Aires-Gwatemala-Montevideo-Nowy Jork-Paryż. Listy do Jana Nowaka-Jeziorańskiego i innych: Andrzej Bobkowski, Maria i Józef Czapscy, Kazimierz Dejmek, Witold Gombrowicz, Konstanty A. Jeleński, Czesław Straszewicz, Tymon Terlecki, Kazimierz Wierzyński, Józef Wittlin. Białystok 2016, passim, wyd. 2 rozszerzone tamże 2018.
• M. Nowak: Życie w listach — życie listami. Uwagi o epistolografii Andrzeja Bobkowskiego. W: Rozmaitości emigracyjne. Lteratura i sztuka. Lublin2017.
• J. Podolska: Pasja zapisana w literaturze. Gwatemalskie samoloty Andrzeja Bobkowskiego. „Zabawy i Zabawki” 2017.
• N. Taylor-Terlecka: Hipochondryk i witalista. Dopisek do korespondencji Józefa Wittlina i Andrzeja Bobkowskiego. „Arcana” 2017 nr 1/2.
• J. Wierzejska: Między możliwością otwartej wypowiedzi a (nad)użyciem: kontr-dyskurs na temat rzeczywistości Polski drugiej połowy lat czterdziestych w pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego. W: Sam początek. Lata 1944-1948 w literaturze okresu Polski Ludowej. Warszawa 2017.
• K. Wojakowski: Lęk przed zniewoleniem wobec dewaluacji wartości kształtujących Europę w pisarstwie i życiu Andrzeja Bobkowskiego. W: Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze. Kraków2017.
• Ł. Mikołajewski: Disenchanted Europeans. Polish émigré writers from „Kultura” and the postwar reformulations of the West. Oxford 2018 [dot. m.in. A. Bobkowskiego].
• I. Kasperska: La otredad guatemalteca en la obra epistolar de Andrzej Bobkowski. W tejże: Las periferias se reescriben contextos de traducción mexicano, polaco y chicano. Poznań2019.
• M. Nowak: Decydujący moment: wokół biografii Andrzeja Bobkowskiego. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2019 t. 35.
• L. Engelstein: „How to convince them you're not”. The enigma of Andrzej Bobkowski. W tejże: The resistible rise of antisemitism. Exemplary cases from Russia, Ukraine, and Poland. Baltimore, MD 2020.
• A. Frajlich: Narrative strategies. The case of Andrzej Bobkowski. W tejże: The ghost of Shakespeare. Boston 2020.
• M. Nowak: Podróże w badaniach nad biografią. Śladami Andrzeja Bobkowskiego po Gwatemali. „Forum Akademickie” 2020 nr 7/8.
• M. Urbanowski: Andrzej Bobkowski — Józef Czapski. Próba porównania. „Arcana” 2020 nr 1/2.
• J. Zieliński: Wyrzucić jamnika. Bobkowski — Tarnawski — Conrad. W: „Odcisk palca — rozległy labirynt”. Prace ofiarowane profesorowi Wojciechowi Ligęzie na jubileusz siedemdziesięciolecia. Kraków2021.
• A. Kovacheva: Niespełniony Paryż Wilhelma Macha i Andrzeja Bobkowskiego. „Czas Kultury” 2022 nr 3.
• M. Nowak: Biografia – sztuka – tożsamość. O śląskim projekcie Anny i Franciszka Seifertów i ich związkach z Andrzejem Bobkowskim. „Porównania” 2022 nr 2.
• D. Olejniczak: Szkice o Andrzeju Bobkowskim. „Polska. Metropolia Warszawska” 2022 nr 87.
• M. Orski: Wątpliwości Kosmopolaka. Przypominając Andrzeja Bobkowskiego. „Odra” 2023 nr 9.
• J. Wierzejska: An East Central European „Sahib” in a former colony: Andrzej Bobkowski in Guatemala. W: East Central Europe between the colonial and the postcolonial in the twentieth century [on-line] Cham 2023. Cambridge imperial and post-colonial studies. Dostępny w Internecie: Zob. link(https://doi.org/10.1007/978-3-031-17487-2_7) [dostęp 24 września 2023].
Katalogi wystaw poświęconych twórcy
• Bobkowski. Życie zapisane. Red. tekstów: J. Pogorzelska. Warszawa: Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza 2013, 41 s. [katalog wystawy w 100. rocznicę urodzin].
Zawartość
M. Nowak: Andrzej Bobkowski — życie zapisane [esej w katalogu wystawy:
Bobkowski. Życie zapisane w 100. rocznicę urodzin, Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza, Warszawa 2013; przedruk fragmentu pt. Jestem aparatem fotograficznym. W: „Rzecz o Bobkowskim”. Dodatek „Rzeczpospolitej” i Muzeum Historii Polski, sobota – niedziela: 26 października 2013.
• Bobkowski. Chuligan wolności. Wystawa w stulecie urodzin pisarza Łódź-Kraków, październik-listopad 2013 r. [on-line] Tekst, narracja i red. katalogu: J. Podolska. Łódź: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana 2013 . Dostępny w Internecie: zob. link [dostęp 24 września 2023].
Szkice piórkiem
• K. Wierzyński: Nowy talent pisarski. (O książce Andrzeja Bobkowskiego). Powst. 1957. Druk „Roczniki Humanistyczne” 2013 z. 1.
Zawartość
Tekst wygłoszony w Polskiej Sekcji Radia Wolna Europa w Nowym Jorku w audycji „Głos wolnych pisarzy”, ogłoszony przez B. Dorosz w artykule: „Tu mówi Nowy Jork”. Z tekstów radiowych Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego. Tamże.
• J. Sakowski: Na linii życia. „Wiadomości”, Londyn 1958 nr 16.
• A. Ścibor-Rylski: O za długiej książce. „Nowa Kultura” 1958 nr 11.
• W. Wohnaut: „Szkice piórkiem”. „Orzeł Biały”, Londyn 1958 nr 10.
• Wrażenia i oceny. Rozmawiał z P. Jasienicą [L.M. Bartelski] lmb. „Nowa Kultura” 1958 nr 11.
• K. Dybciak: Personalistyczna krytyka literacka. Teoria i opis nurtu z lat trzydziestych. Wrocław 1981, passim.
• A. Nowojski: W stronę wolności. O „Szkicach piórkiem” Bobkowskiego". „FA-art” 1988 nr 1.
• T. Umer: „Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. „Tygodnik Polski” 1989 nr 14.
• A. Bielak: Sylwiczność czy epopeiczność? O dzienniku Andrzeja Bobkowskiego. Fragment pracy. „Roczniki Humanistyczne” 1991/1992 t. 39/40 z. 1.
• K. Rutkowski: Pasaż piórkiem. „Gazeta Wyborcza” 1991 nr 288 [recenzja przekładu francuskiego z 1991].
• M. Urbanowski: Szkice piórkiem — autentyk czy powieść. „Dekada Literacka” 1993 nr 15.
• H. Gosk: Inaczej. (O „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego). „Przegląd Humanistyczny” 1994 nr 6.
• W. Sadkowski: Trochę uniesień, trochę mantyczenia. „Literatura na świecie” 1994 [recenzja przekładu francuskiego z 1991].
• H. Gosk: Znaczenie prezentystycznej orientacji temporalnej „ja” w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W tejże: A gdy to wszystko zapomnę... Izabelin 1995.
• P. Rodak: Dwa dzienniki. Bobkowski i Trzebiński. „Twórczość” 1995 nr 3.
• P. Rodak: Wojna w dzienniku. „Spokój” i „Śmierć”. „Teksty Drugie” 1995 nr 1 [dot. też: A. Trzebiński: Pamiętnik].
• K. Dybciak: Sztuka bycia wolnym człowiekiem. „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 23.
• K. Masłoń: Koniec pewnego świata. „Rzeczpospolita” 1996 nr 20 dod. „Plus Minus”.
• K. Masłoń: W temperaturze wrzenia. „Rzeczpospolita” 1996 nr 112.
• A. Nasalska: Wakacje 1940. O dzienniku z podróży Andrzeja Bobkowskiego. „Kresy” 1996 nr 3.
• J. Plit: „Szkice piórkiem” — po latach. „Dekada Literacka” 1996 nr 45.
• K. Plucińska: Interpretacja przemówień Adolfa Hitlera w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Polityka a przekład. Katowice1996.
• A. Stasiuk: Nasza konkwista. „Gazeta Wyborcza” 1996 nr 112.
• P. Szewc: Z głębokości zachwytu. „Nowe Książki” 1996 nr 7.
• A. Grabowski: Polak mały albo Hipereuropejczyk. „Znak” 1997 nr 3.
• K. Plucińska: Żyć czując. O „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. „Kresy” 1997 nr 31.
• A. Horubała: Andrzej Bobkowski. Marzenie o chuliganie. „Życie” 1998 nr 86, przedruk w tegoż: Marzenie o chuliganie. Warszawa 1999.
• T. Jastrun: Książka jak dynamit! „Twój Styl” 1998 nr 1.
• M. Tomaszewski: Zrywać kwiaty unikając kolczastego niebezpieczeństwa. W tegoż: Od chaosu do kosmosu. Szkice o literaturze polskiej i francuskiej XX wieku. Warszawa1998.
• K. Ćwikliński: Nieznany fragment „Szkiców piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. „PAL Przegląd Artystyczno-Literacki” 1999 nr 6 [tu także druk fragmentu pt. W Chatillon].
• M.D. Jastrzębska: Przyroda w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Debiut Naukowy w Szczecinie. Szczecin2000.
• A. Drogosz: Wolność negatywna na podstawie „Dzienników 1934-1944” Zofii Nałkowskiej i „Szkiców piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Wyznanie czy dialog. Warszawa 2001.
• M. Pawlik: Andrzej Bobkowski. Studium kultury Zachodu „Szkice piórkiem”. W: Rozumieć świat przez teksty kultury. Siedlce 2001.
• K. Plucińska: Paryż czasów wojny Andrzeja Bobkowskiego. „Tytuł” 2001 nr 3.
• K. Ćwikliński: Helikopter i kultura masowa. W: W kręgu folkloru, literatury i języka. Toruń 2003, przedr. w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016.
• K. Plucińska: W poszukiwaniu równowagi („Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego). „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 2004.
• J. Połtyn: Francja i Francuzi w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Doktoranckie varia i wariacje. Poznań 2005.
• P. Durak: Wolność i kultura a rzeczywistość okupowanej Francji w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: W kręgu twórczości pisarzy emigracyjnych. Kontynuacje. Studia i szkice. Rzeszów 2011.
• J. Zych: Obraz degradacji kultury francuskiej jako przejaw kryzysu cywilizacji europejskiej w „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. „Przegląd Humanistyczny” 2011 nr 3.
• Ł. Mikołajewski: Retusze Europejczyka. „Kultura Liberalna” 2012 nr 46 [o zmianach, które Bobkowski wprowadził do rękopisu „Szkiców piórkiem”].
• M. Nowak: Bobkowski w Solesmes, czyli zmysły i zapis. „Ruch Literacki” 2013 z. 6, przedruk wersji skróconej pt. „To w takich chwilach...”. Zmysły a doświadczenie religijne w dzienniku Andrzeja Bobkowskiego. W: Sensualność a religia w literaturze. Lublin 2013.
• P. Pijanowski: Dylematy etnicznej narracji Andrzeja Bobkowskiego na podstawie „Szkiców piórkiem”. „Teksty Drugie” 2013 nr 3.
• M. Libich: Morze dwóch podróżników. O „Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu” Juliusza Słowackiego oraz „Szkicach piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. „Elewator” 2017 nr 3.
• M. Nowak: Historiozofia wyczerpania. O pewnym wątku w dzienniku wojennym Andrzeja Bobkowskiego. W: Pomiędzy nacjonalizmem a federalizmem. Literatura — religia — naród. Lublin 2019.
• M. Hupa: Orfeusz na rowerze: niepo(-)kojący portret intelektualisty w oparciu o „Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego i „Orfeusza w piekle XX wieku” Józefa Wittlina. „Studia Teologiczne” 2020 [t.] 38.
• M. Kopczyk: W cieniu autorytetu (Bobkowski i Keyserling). W tegoż: Europa Środkowa jako doświadczenie. W kręgu autobiografizmu XX wieku (i nie tylko). [Praha] 2021.
• M. Nowak: Od zapisu do dzieła literackiego, czyli jak może powstawać książka. Przypadek „Szkiców piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego. W: Literatura dokumentu osobistego. Studia przypadków. Lublin 2021.
Z dziennika podróży (1-7)
• K. Ćwikliński: Dziennik podróży jako cykl reportaży. O dzienniku podróży do Gwatemali Andrzeja Bobkowskiego. W: Cykle i cykliczność. Prace dedykowane Profesor Krystynie Jakowskiej. Białystok 2010, przedr. w tegoż: Helikopter i kultura masowa. Łomianki 2016.
Czarny piasek
• A. Grobicki: Ślady na „Czarnym piasku”. „Kultura”, Paryż 1961 nr 1/2.
• A. Kalemba-Kasprzak: Andrzeja Bobkowskiego wieża Babel. „Dialog” 1993 nr 1/2.
• E. Kalemba-Kasprzak: Trudne wybory dramatu emigracyjnego. O dramacie Andrzeja Bobkowski. „Czarny piasek”. W: Teatr i dramat polskiej emigracji 1939-1989. Poznań 1994.
• J. Wierzejska: Ślady na czarnym piasku. W: Zapomniany dramat XIX i XX wieku. T. 2. Warszawa 2010.
Notatnik 1947-1960
• J. Klejnocki: Zaproszenie do wielkości istnienia. „Dziennik” 2008 nr z 7 III dod. „Kultura”.
• J. Wierzejska: Prezentyzm w perspektywie retorycznej — niekanoniczne odczytanie dziennika Andrzeja Bobkowskiego z lat 1947–1961 [sic!]. W: Ciało, granice, kanon. Studia. Katowice 2008.
Coco de Oro. Szkice i opowiadania
• S. Gryziewicz: Zasadnicze nieporozumienie. „Życie” 1948 nr 30/63 [o noweli A. Bobkowskiego pt. Pożegnanie].
• J. Czapski: Querido Bob. „Kultura”, Paryż 1961 nr 9, przedruk w tegoż: Tumult i widma. Paryż 1981 i wyd. nast. Warszawa 1985*, Warszawa 1988*, Czytając. Kraków 1990, przedruk w: Antologia polskiej krytyki literackiej na emigracji 1945-1985. Lublin 1992.
• J. Jenne: El Travieso Bob. „Merkuriusz Polski”, Londyn 1961 nr 11/12.
• A. H.: „Coco de Oro”. „Kultura Niezależna” 1990 nr 59.
• P. Szewc: Ciągle szukam. „Odra” 1990.
• M. Orski: Odkrywanie Andrzeja Bobkowskiego. „Przegląd Powszechny” 1991 nr 7-8.
• M. Cichy: W poszukiwaniu prywatnego życia. „Gazeta Wyborcza” 1998 nr 161.
• K. Masłoń: Conrad i Hemingway w jednym. „Rzeczpospolita” 1998 nr 227.
• M. Nowak: Religijny wymiar opowiadań Andrzeja Bobkowskiego: „Punkt równowagi”, „Spotkanie”, „Spadek”. „Roczniki Humanistyczne” 1998 z. 1.
• J. Winiarski: Coco de Oro. „Magazyn Literacki” 1998 nr 4.
• W. Kaliszewski: Jak figury w szachownicy. „Więź” 1999 nr 3.
Opowiadania i szkice
• [T. Fijałkowski] Lektor: Pisarz nieznany. „Tygodnik Powszechny” 1994 nr 45.
• A. Czachowska: Margines życia, margines literatury. „Twórczość” 1995 nr 2.
• K. Ćwikliński: Bobkowski po amatorsku. „Odra” 1995 nr 6.
• K. Ćwikliński: Rak na bezrybiu. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1995 nr 3.
Z dziennika podróży
• J. Beczek: Przenikliwość emigranta. „Gazeta Wyborcza” 2006 nr 207.
• W. Chmielewski: Pasja życia i wolności. „Nowe Państwo” 2006 nr 4.
• A. Głąb: Powołał go Pan na bunt... „Znak” 2006 nr 12.
• A.St. Kowalczyk: Bobkowskiego zapiski z podróży. „Przegląd Polityczny” 2006 nr 78.
• A. Papieska: Włóczęga jako forma życia. „Nowe Książki” 2006 nr 12.
• Z. Zaleska: Przygód ciąg dalszy. „Tygodnik Powszechny” 2006 nr 38 dod. „Książki w Tygodniku”.
• P. Skórzyński: Samotnik z Gwatemali. „Więź” 2007 nr 8-9.
• A. Wiatr: Szkice rylcem. „Twórczość” 2007 nr 1.
Zmierzch i inne opowiadania
• T. Nyczek: Szkice piórkiem. „Przekrój” 2007 nr 27.
• J. Wierzejska: Opowieść chuligana wolności. „Nowe Książki” 2007 nr 8.
• M. Orski: Broniąc się przed zmierzchem. „Przegląd Powszechny” 2008 nr 9.
Punkt równowagi
• J. Beczek: Gwatemalski punkt równowagi. „Tygodnik Powszechny” 2008 nr 43.
• P. Huelle: O wyższości „zapisków na mankietach”. „Gazeta Wyborcza” 2008 nr 101.
• B. Marzec: Bohater w sytuacji krytycznej. „Rzeczpospolita” 2008 nr 36.
• D. Nowacki: Wnuk Conrada, brat Leoncia. „Newsweek Polska” 2008 nr 11.
• M. Orski: Obrona marchwi. „Nowe Książki” 2008 nr 6.
• I. Patyk: Własna formuła szczęścia. „Odra” 2009 nr 6.
Ikkos i Sotion oraz inne szkice
• A. Wiatr: Drobiazgi z charakterem. „Twórczość” 2010 nr 2 [dot. też: Tobie zapisuję Europę].
• A. Ficowski: „Dysk olimpijski” czytany dzisiaj. „Twórczość” 2013 nr 1.
Tobie zapisuję Europę. Listy do Jarosława Iwaszkiewicza 1947-1958. [Autor:] A. Bobkowski
• K. Ćwikliński: Od oczarowania do rozczarowania. „Pogranicza” 2010 nr 1.
• W. Kaliszewski: Testament Europejczyka. „Nowe Książki” 2010 nr 2.
• R. Kołodziej: Miałem ochotę pogadać więcej... „Akcent” 2010 nr 3.
• I. Patryk: Maestria prostoty. „Twórczość” 2010 nr 2.
• A. Wiatr: Drobiazgi z charakterem. „Twórczość” 2010 nr 2 [dot. też: Ikkos i Sotion oraz inne szkice].
Listy do Jerzego Turowicza 1947-1960
• K. Ćwikliński: „Radość z obecności”. O listach Andrzeja Bobkowskiego do Jerzego Turowicza. „PAL Przegląd Artystyczno-Literacki” 1999 nr 6 [tu także 3 listy przygotowane do druku przez K. Ćwiklińskiego].
• [T. Fiałkowski] Lektor : „Przepijmy tymczasem atramentem...” „Tygodnik Powszechny” 2013 nr 40.
• R. Kołodziej: Wysokie „C” energii. „Wyspa” 2014 nr 1.
Listy z Gwatemali do matki
• J. Podolska: Bobkowski z „Jagiełłą” do wolności. „Gazeta Wyborcza” 2008 nr 158.
• T.Z. Zapert: Andrzeja Bobkowskiego sztuka epistolografii. „Rzeczpospolita” 2008 nr 209.
• R. Kołodziej: Wysokie „c” woli. „Topos” 2009 nr 3.
Przysiągłem sobie, że jeśli umrę to nie w tłumie
• [T. Fijałkowski] Lektor: Przypomnienie Bobkowskiego. „Tygodnik Powszechny” 2003 nr 43.
• J. Zieliński: Radość życia. „Rzeczpospolita” 2003 nr 28.
• R. Węgrzyniak: Señor Don Andrés Bobkowski de Guatemala. „Zeszyty Literackie” 2004 nr 1.
• K. Ćwikliński: Godło Gwatemali. „Twórczość” 2005 nr 1.
• A. Wiatr: „Czek na setkę odesłałem”. „Twórczość” 2010 nr 9.
• K. Ćwikliński: Dialogi emigrantów. „Odra” 2011 nr 11.
• M. Kopczyk: „Złudzenie olbrzymich terytoriów...”. Obraz nadawcy w listach Andrzeja Bobkowskiego do Anieli Mieczysławskiej. „Ruch Literacki” 2011 z. 6.
• H. Zaworska: Święta niezależność. „Nowe Książki” 2011 nr 2.
Listy do Aleksandra Bobkowskiego 1940-1961
• A. Dobosz: Listy z dwóch epok. „Rzeczpospolita” 2013 nr 209.
• [T. Fiałkowski] Lektor : Sentyment męski. „Tygodnik Powszechny” 2013 nr 22.
• R. Kołodziej: Żyję teraz. „Wyspa” 2013 nr 3.
• M. Orski: Bobkowski, dobry i na dzisiaj. „Odra” 2013 nr 7/8.
• R. Kołodziej: Tak lubię żyć. „Fraza” 2014 nr 1/2.
Listy do Tymona Terleckiego 1956-1961
• M. Radziwion: Testament pisany z Gwatemali. „Gazeta Wyborcza” 2006 nr 285.
• J. Beczek: Listy samotnika z Gwatemali. „Tygodnik Powszechny” 2007 nr 12.
• J. Chłap-Nowakowa: Człowiek bez światłocienia. „Arcana” 2007 nr 2/3.
• K. Dybciak: Zaatlantycki anty-Gombrowicz. „Więź” 2007 nr 1.
J. Giedroyc, A. Bobkowski: Listy
• M. Baster: Bloc-notes. „Śląsk” 1997 nr 12.
• A. Budzyński: Niepokoje powojennej Europy. (Rozmowy emigrantów). „Trybuna” 1997 nr 279.
• [T. Fijałkowski] Lektor. „Tygodnik Powszechny” 1997 nr 44.
• Z. Florczak: „Ja, chuligan wolności”. Na marginesie korespondencji Andrzeja Bobkowskiego z Jerzym Giedroyciem. „Tygodnik Powszechny” 1997 nr 45.
• A. Frajlich: Drogi Panie Andrzeju... (Autobiografia duchowa na cztery ręce). „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 1997 nr z 18 XII dod. „Przegląd Polski”.
• T. Jastrun: Piórkiem i dłutem. (O pisarstwie Andrzeja Bobkowskiego). „Rzeczpospolita” 1997 nr 284.
• J. Kopciński: Umrzeć jak najtaniej, daleko stąd. „Życie” 1997 nr 293.
• H. Zaworska: Fanatyk wolności. „Gazeta Wyborcza” 1997 nr 11, przedruk w tejże: Szczerość aż do bólu. Warszawa 1998.
• R. Habielski: „Grand hombre” i Redaktor. „Więź” 1998 nr 7.
• A.S. Kowalczyk: Maisons-Laffitte – Gwatemala. „Res Publica Nowa” 1998 nr 1.
• R. Kwiecień: „Nie, nie bójmy się — Querido Jorge!”. „Znak” 1998 nr 4.
• R. Moczkodan: „Tequila” kontra „Libella”. „Przegląd Artystyczno-Literacki” 1998 nr 9.
• M. Pieczara: Pod wulkanem. „Nowe Książki” 1998 nr 2.
• [W. Skalmowski] M. Broński: Sól ziemi. „Kultura”, Paryż 1998 nr 3.
• Z. Skrok: Bezkompromisowy witalista. „Literatura” 1998 nr 1.
• M. Urbanowski: Listy piórkiem. „Arkana” 1998 nr 3.
• M.E. Cybulska: Podobieństwa. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza, ”, Londyn 2002 nr 40 dod. „Tydzień Polski”.
• S. Stabro: Obraz Polski w korespondencji Andrzeja Bobkowskiego z Jerzym Giedroyciem 1946-1961. „Ruch Literacki” 2002 z. 4/5, przedruk w tegoż: Od Emila Zegadłowicza do Andrzeja Bobkowskiego. Kraków 2002.
• W. Lewandowski: Nad korespondencją Jerzego Giedroycia i Andrzeja Bobkowskiego. W: Jerzy Giedroyc. Kultura, polityka, wiek XX. Debaty i rozprawy.Warszawa2009.
Listy. [Autorzy:] J. Andrzejewski, J. Iwaszkiewicz
• R. Kołodziej: Przede wszystkim życie. „Wyspa” 2010 nr 3.
• R. Kołodziej: Tak lubię żyć. „Fraza” 2014 nr 1/2.
