BLÜTH Rafał Marceli

Urodzony 19 sierpnia 1891 w Warszawie; syn Kelmana Blütha i Estery z Lindenfeldów. Uczył się w Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców miasta Warszawy; w 1905 relegowany za udział w strajku szkolnym, w 1910 skończył naukę. W 1911-14 studiował na Wydziale Chemii Technicznej Politechniki Lwowskiej. Równocześnie od 1913 uczęszczał jako wolny słuchacz na wykłady polonistyczne doc. Juliusza Kleinera na Politechnice i Uniwersytecie Lwowskim. W 1916, z chwilą objęcia przez Kleinera katedry historii literatury na Uniwersytecie Warszawskim (UW), przeniósł się na tę uczelnię i kontynuował studia, początkowo na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym, a od 1917 — Filozoficznym. W 1915 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), z ramienia której pełnił m.in. funkcję komisarza Pomocniczych Komitetów Wojskowych. Był członkiem Komisji Rewizyjnej Towarzystwa Bratnia Pomoc (1915-17), brał czynny udział w pracach kół naukowych studentów UW, m.in. Koła Filozoficznego, Koła Polonistów. W 1918 wraz z oddziałem żandarmerii POW dostał się do Milicji Ludowej, stamtąd przeniesiono go do Biura Prasowego w Naczelnym Dowództwie, a w 1920 do II Oddziału Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1920 uczestniczył w pracach Czołówki Oświatowej Wojska Polskiego. Za udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. W 1921 ukończył studia. W tym też roku przeszedł na katolicyzm i stał się formalnym członkiem Kółka — grupy młodych konwertytów skupionych wokół księdza Władysława Korniłowicza. W 1921-22 działał w Chrześcijańskim Związku Akademików. Debiutował w 1922 recenzją sztuki Witolda Bunikiewicza Sowizdrzały, ogłoszoną w wydawanym przez Young Men's Christian Association miesięczniku pt. „Czyn” (nr 4). Należał (w 1923) do Koła Studiów Katolickich. W 1925 na łamach „Bluszczu”, „Przeglądu Warszawskiego”, „Przeglądu Współczesnego” i „Tygodnika Wileńskiego” ogłosił pierwsze prace dotyczące Adama Mickiewicza oraz artykuły z zakresu rusycystyki. W 1927-28 pracował jako referent w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (przygotowywał raporty o sytuacji wewnętrznej w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, ZSRR). W 1929 wykładał na Wyższych Kursach Nauczycielskich w Warszawie. Równocześnie współpracował z „Głosem Prawdy” i „Polską Zbrojną”, specjalizując się w literaturze rosyjskiej i radzieckiej oraz twórczości Josepha Conrada. Uczestniczył w pracach Klubu Literackiego i Naukowego (KLiN; od 1928), był członkiem Polskiego PEN Clubu. Od września 1929 do kwietnia 1931, dzięki staraniom Wacława Borowego, przebywał w Paryżu na stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (Departament Sztuki). Kontaktował się wtedy m.in. z dominikańskim ośrodkiem wydawnictw katolickich (Éditions du Cerf) w Juvisy. W 1932 otrzymał Krzyż Niepodległości. W tym też roku rozpoczął stałą współpracę z pismem „Droga”, w którym publikował obszerne sprawozdania z życia polityczno-społecznego ZSRR i Niemiec (1932-34, 1936-37), a następnie objął w „Roczniku Literackim” dział pt. Literatura rosyjska (1933-39). W 1933 na podstawie pracy składającej się z kilku niezależnych rozpraw połączonych wspólnym tytułem Mickiewicz w Rosji uzyskał doktorat w zakresie rusycystyki na Uniwersytecie Jagiellońskim (promotor prof. Tadeusz Lehr-Spławiński). W 1934-36 uczestniczył w działalności emigracyjnej rosyjskiej grupy literackiej Domek w Kołomnie, skupionej wokół Dmitrija Fiłosofowa. Był członkiem zespołu redakcyjnego kwartalnika religijno-kulturalnego „Verbum”, na którego łamach ogłaszał artykuły literackie i społeczno-religijne (1934-39). Przez wiele lat pracował zarobkowo w Polskiej Agencji Telegraficznej, a utraciwszy to zajęcie na rok przed wojną, utrzymywał się z drobnych prac literackich. W 1938 ożenił się Elidą Marią Szarotą, romanistką, córką polsko-niemieckiej pisarki Eleonory Kalkowskiej. Aresztowany przez gestapo 5 października 1939 został rozstrzelany 17 listopada 1939 w Natolinie. W 1971 zwłoki odnaleziono, zidentyfikowano i pochowano na cmentarzu parafialnym przy ul. Wałbrzyskiej na Służewcu w Warszawie.