Bitner Dariusz

BIO

Urodzony 30 listopada 1954 w Gdyni; syn Alfonsa Bitnera, rybaka dalekomorskiego, i Marii z Wyskielów. W 1958 przeprowadził się wraz z rodzicami do Szczecina. Uczył się tamże w Technikum Budowlanym, w którym w 1975 zdał egzamin maturalny. Debiutował w 1970 opowiadaniem Skok opublikowanym w piśmie „7 Głos Tygodnia” (nr 49). W latach następnych zajmował się twórczością literacką. Ogłaszał opowiadania, miniatury literackie, felietony i eseje m. in. w. „Twórczości” (1980-1992) i „Radarze” (1982-1984, 1986; w 1984 cykl felietonów pt.: Bez reguły). Współpracował jako autor słuchowisk z rozgłośnią ogólnopolską Polskiego Radia (m. in. mikrosłuchowiska dla audycji satyrycznej 60 minut na godzinę) oraz z ośrodkiem szczecińskim. W 1985 ożenił się z Elżbietą Dąbrowską z domu Skrzypczak. W 1986 został członkiem Związku Literatów Polskich. W 1988, podczas realizacji filmu pt. Alchemik, pracował jako asystent reżysera. W 1989 był stróżem nocnym w Miejskim Ośrodku Kultury w Szczecinie Dąbiu. W 1991-92 wchodził w skład redakcji „Dziennika Szczecińskiego”. W 1992 założył agencję dziennikarsko-literacką Basil, którą prowadził do 2004, wydając głównie własne książki. W latach dziewięćdziesiątych współpracował z agencją reklamową Oskar Wagner, z siedzibą w Warszawie, a potem w Szczecinie. W 1996, jako autor opracowania literackiego, związany był też ze szczecińskim Teatrem Kana. W 1996-97 był redaktorem naczelnym i wydawcą pisma „Baborak. Kultura Szczecińska”. Utwory publikuje nadal m.in. na łamach „Twórczości”. Otrzymał wiele nagród literackich, m.in. nagrodę im. S. Piętaka (1982), nagrodę im. A. Bursy (1985), nagrodę Wojewody Szczecińskiego (1987), nagrodę im. E. Stachury (1990), nagrodę artystyczną m. Szczecina (2000). Mieszka w Szczecinie.

Twórczość

1. Bajka. [Dla dzieci]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, [12] k.

2. Proza. [Miniatury literackie]. Wstęp: P. Jaworski. Szczecin: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, Koło Młodych przy Oddziale Szczecińskim Związku Literatów Polskich 1979, 22 s.

Zawartość

Miniatury; Ciągłość dni; Tajemnice kobiet; Undar.

See Studies

3. Na strychu. [Opowiadanie]. Powst. 1980. Wyd. Szczecin: Basil 1999, 43 s.

Informacja o dacie powstania od autora.

4. Ptak. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 76 s.

See Studies

5. Rak. [Powieść]. Powst. 1981-1983. Pierwodr. „Twórczość” 1985 nr 3 s. 9-77. Wyd. osobne z przedmową H. Berezy. Szczecin: Basil 1998, 161 s.

Informacja o dacie powstania wg pierwodruku.

See Studies

6. Cyt. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 156 s. Wyd. łączne z cz. 2-3 Szeptem: Sza; Pst. pt. Pst. Szczecin: Basil 1997, 297 s.

Pierwodruk cz. 2 i 3: „Twórczość” 1989 nr 11 s. 5-46, nr 12 s. 28-82.

Wydanie łączne zawiera też opowiadanie: Most Długi.

Nagrody

Nagroda Fundacji Kultury w 1997.

See Studies

7. Owszem. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1984, 217 s.

Zawartość

Bywa; Tidiritkum; Idąc.

See Studies

8. Trzy razy. [Opowiadania]. Powst. 1985. Wyd. ze wstępem T. Komendanta. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995, 312 s.

Informacja o dacie powstania w książce.

See Studies

9. Psie dni. [Opowiadania]. Powst. ok. 1988-1995. Wyd. z przedmową H. Berezy. Szczecin: Basil 2001, 195 s.

Informacja o dacie powstania w przedmowie.

10. Bulgulula. [Opowiadania]. Powst. 1989. Wyd. z przedmową H. Berezy. Szczecin: Basil 1996, 159 s.

Informacja o dacie powstania w książce.

Wyróżnienie Fundacji Kultury w 1996.

See Studies

11. Ciąg dalszy. [Felietony literackie]. Szczecin: Glob 1989, 385 s.

See Studies

12. Kfazimodo. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 292 s.

13. Chcę, żądam, rozkazuję. [Proza autobiograficzna]. Powst. ok. 1990. Wyd. z przedmową H. Berezy. Szczecin: Basil 1995, 156 s. Por. poz. ↑, ↑.

Informacja o dacie powstania w książce.

See Studies

14. Hm...: chcę, żądam, rozkazuję 2. [Proza autobiograficzna]. Powst. ok. 1991. Szczecin: Basil 1999, 247 s. Por. poz. ↑, ↑.

See Studies

15. Opowieści Chrystoma. [Baśń dla dzieci]. Szczecin: Albatros 1992, 71 s.

16. Mna: chcę, żądam, rozkazuję 3. [Proza autobiograficzna]. Pierwodr. pt. Świat według mnie. „Twórczość” 1994 nr 7 s. 6-27; 1995 nr 7/8 s. 35-65; 1996 nr 7 s. 5-41. Wyd. osobne Szczecin: Basil 2000, 219 s. Por. poz. ↑, ↑.

See Studies

17. Mała pornografia. [Powieść]. Szczecin: Basil 2003, 506 s.

See Studies

18. Piszę. [Proza autobiograficzna]. Posłowie: B. Zadura. Warszawa: Prowincjonalna Oficyna Literacka 2003, 83 s.

19. Książka. [Powieść]. Szczecin: Forma 2006, 165 s.

See Studies

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1992, 2004.

Autor o sobie

• D. Bitner: Twórca i wistość. „Twórczość” 1981 nr 12 s.

• D. Bitner: Chcę, żądam, rozkazuję. „Regiony” 1991 nr 4.

Wywiady

• Jest cud – jest proza. Rozm. K. Kozakowski. „Wiadomości Kulturalne” 1996 nr 46.

Słowniki i bibliografie

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (L. Bugajski).

Ogólne

Artykuły

• W. Mystkowski: Sprawozdanie z prozy Dariusza Bitnera i o zapachu kapusty. „Okolice” 1987 nr 1.

• J. Łukosz: Kultura trzewi. W: Języki prozy. Warszawa 1989.

• J. Łukosz: Przenikanie (O pisarstwie Dariusza Bitnera). „Regiony” 1990 nr 2.

• M. Dłużyk-Marciniak: Pamięć o odbiorcy w prozie „rewolucji artystycznej” na przykładzie powieści Dariusza Bitnera. „Szczecińskie Prace Polonistyczne” 1991 nr 67.

• M. Lalak: Trzy rodzaje samotności: Sołtysik, Bitner, Turczyński. W: Autor i jego wcielenia. Szczecin 1991.

• J. Łukosz: „Przenikanie”. (O pisarstwie Dariusza Bitnera). W tegoż: Byt bytujący. Wrocław 1994.

• H. Bereza: Krawędź. W tegoż: Obroty. Warszawa 1996 [dot. utworów Dariusza Bitnera czytanych w maszynopisie w 1983].

• H. Bereza: Listy do Bitnera; Zespolenie. W tegoż: Epistoły. Szczecin 1998 [listy do D. Bitnera z lat 1990-1997].

• T. Komendant: „Żeby pisać – nie mogę żyć”. O pisarstwie Dariusza Bitnera. „Pogranicza” 1998 nr 1.

• J. Łukosz: Bunt protein. (Dariusz Bitner). W tegoż: Imperia i prowincje. Wrocław 2000.

Ptak

• M. Lalak: Z lotu ptaka. „Literatura” 1981 nr 28.

• J. Zieliński: Rozpisany na powieść. „Twórczość” 1981 nr 11.

• H. Gosk: „Józef Ptak nie chce być krawcem”. „Miesięcznik Literacki” 1982 nr 6.

• A. Ogrodowczyk: Okruchy metafizyki i fizjologii. „Nurt” 1982 nr 3.

• L. Bugajski: Niespełnienie. W tegoż: Strategia ślimaka. Warszawa 1988 [dot. też: Cyt; Owszem].

Go back to position

Rak

• H. Bereza: Ocalenie. „Twórczość” 1998 nr 10.

• D. Nowacki: A jednak remanent! „FA-art” 1998 nr 4.

• L. Bugajski: Możliwość porozumienia. „Twórczość” 1999 nr 2.

Go back to position

Cyt

• H. Bereza: Fizjologia. W tegoż: Bieg rzeczy. Warszawa 1982, przedruk rozszerzony pt.: Krawędź. W tegoż: Sposób myślenia. T. 1: O literaturze polskiej. Warszawa 1989.

• H. Gosk: Azyl. „Miesięcznik Literacki” 1983 nr 8.

• J. Łukosz: Kultura trzewi. „Życie Literackie” 1983 nr 16.

• M. Płachecki: Spektakl. „Twórczość” 1983 nr 2.

• L. Bugajski: Niespełnienie. W tegoż: Strategia ślimaka. Warszawa 1988 [dot. też: Ptak; Owszem].

• J. Drzewucki: Szept Dariusza Bitnera. „Tygodnik Powszechny” 1997 nr 38.

• L. Bugajski: „Wszystko dopiero się zaczynało”. „Twórczość” 1998 nr 1.

• M. Lalak: Coraz więcej słów. „Nowe Książki” 1998 nr 2, przedruk w tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004.

• E. Truszkiewicz: Pandark dzieckiem podszyty. „Wiadomości Kulturalne” 1998 nr 9.

• D. Nowacki: Raz lepiej, raz gorzej. W tegoż: Zawód: czytelnik. Kraków 1999 [dot. też: Chcę, żądam, rozkazuję].

• A. Galant: Chodzenie tyłem. O „Pst” Dariusza Bitnera. W: Człowiek w drodze. Bydgoszcz 2000.

Go back to position

Owszem

• J. Krzyżanowski: Ślepy dukt. „Morze i Ziemia” 1985 nr 21.

• D. Kuleszyńska. „Okolice” 1987 nr 1.

• L. Bugajski: Niespełnienie. W tegoż: Strategia ślimaka. Warszawa 1988 [dot. też: Ptak; Cyt].

Go back to position

Trzy razy

• L. Bugajski: „Miejsce najważniejsze”. „Twórczość” 1995 nr 12.

• G. Bylica: Błogosławione skutki niemocy; B. Dzianowicz: O raz za dużo. „FA-art” 1995 nr 3.

• K. Uniłowski: Błogosławione skutki niemocy; Bitner dzieckiem podszyty. W tegoż: Skądinąd. Bytom 1998 [dot. też: Chcę, żądam, rozkazuję].

• K. Budrowska: Kobiety i stereotypy. Białystok 2000, passim.

Go back to position

Bulgulula

• D. Nowacki: Mag – Bitner – Menu. „Twórczość” 1996 nr 10.

• K. Budrowska: Agresja i tęsknota. Kobiety w prozie Dariusza Bitnera. „Twórczość” 1997 nr 5 [dot. także: Trzy razy].

• I. Iwasiów: Dzień i naddzień. „Fraza” 1997 nr 1.

Go back to position

Chcę, żądam, rozkazuję

• H. Bereza: Wielość. „Twórczość” 1991 nr 4.

• K. Uniłowski: Błogosławione skutki niemocy; Bitner dzieckiem podszyty. W tegoż: Skądinąd. Bytom 1998 [dot. też: Trzy razy].

• D. Nowacki: Raz lepiej, raz gorzej. W tegoż: Zawód: czytelnik. Kraków 1999 [dot. też: Pst].

• J. Madejski: A small theory of writing. [Przeł. z języka polskiego:] B. Keane. „Pogranicza” 2001 nr 6, toż w języku polskim pt.: Mała teoria pisania. W: J. Madejski: Zamieszanie. Kraków 2003.

Go back to position