BIEREZIN Jacek

Urodzony 13 marca 1947 w Łodzi; syn Aleksandra Bierezina i Adeli Zawieruszanki, ekonomistów. W 1965 ukończył w Łodzi I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika. W tym samym roku zdawał egzamin wstępny na Akademię Medyczną w Łodzi, ale nie został przyjęty na studia. Następnie rozpoczął pracę jako urzędnik w dziale finansowym Urzędu Miejskiego Łódź-Śródmieście, a później w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ). Równocześnie wyczynowo uprawiał sport: pływanie, lekkoatletykę, judo, boks, kolarstwo, a później alpinizm; był reprezentantem łódzkich klubów sportowych oraz członkiem Klubu Wysokogórskiego. Debiutował w 1966 wierszem pt. Drzewa pocięły horyzont opublikowanym w tygodniku „Odgłosy” (nr 28); z pismem tym współpracował następnie do 1973. Za właściwy debiut uważał wiersze pt. Ciało można opisać..., Kołysanka — dziewczynie i Modlitwa ogłoszone w 1967 w miesięczniku „Więź” (nr 3). W tymże roku rozpoczął studia polonistyczne na UŁ. W listopadzie 1967 wspólnie z Andrzejem Biskupskim założył w Łodzi Grupę Poetycką Centrum, do której należał do 1971. W marcu 1968, jako delegat pierwszego roku polonistyki, był członkiem Komitetu Strajkowego UŁ. W 1969 ożenił się z Ewą Sułkowską, z zawodu elektronikiem (rozwód w 1983). W 1970-74 pracował sezonowo jako ratownik wodny w kąpieliskach i basenach. Na początku 1971 przez krótki czas był członkiem warszawskiej grupy poetyckiej Forum Poetów Hybrydy. W 1971 został usunięty z uczelni w związku z procesem niezależnej organizacji Ruch, której był członkiem; otrzymał wyrok półtora roku więzienia w zawieszeniu na dwa lata. W 1972 otrzymał stypendium im. T. Borowskiego przyznane przez Zarząd Główny Związku Literatów Polskich (ZLP). W tym czasie publikował wiersze, fragmenty prozy i recenzje literackie na łamach wielu czasopism, m.in. „Więzi” (1967-74), „Tygodnika Kulturalnego” (1969), „Studenta” (1970-72), „Poezji” (1972-73), „Literatury” (1972-74) i „Tygodnika Powszechnego” (1973). W 1974 rozpoczął na UŁ studia etnograficzne, przerwane w 1977 relegowaniem z uczelni za działalność w Komitecie Obrony Robotników (KOR; od początku jego istnienia, tj. od września 1976), a następnie Komitecie Samoobrony Społecznej KOR. W grudniu 1975 był sygnatariuszem Memoriału 59 intelektualistów do władz państwowych w związku z projektowanymi zmianami w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W 1977 był współzałożycielem kwartalnika literackiego „Puls”, wydawanego poza cenzurą, oraz jego redaktorem naczelnym (do 1983 nr 19). Własną twórczość literacką ogłaszał także w czasopismach zagranicznych oraz polskich emigracyjnych, m.in. w „Kulturze” (Paryż, od 1974), „Index on Censorship” (Londyn, 1977-83), „Jedność” (Sztokholm, 1978), „Mr. Cogito” (Forest Grove, 1978), dodatku „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza”, „Tydzień Polski” (Londyn, 1979). W październiku 1979 uczestniczył w mającej miejsce w kościele św. Krzyża w Warszawie głodówce protestacyjnej na znak solidarności z prześladowanymi sygnatariuszami Karty 77 w Czechosłowacji. W marcu 1980 został członkiem Polskiego PEN Clubu, a w lutym 1981 — członkiem ZLP. W tym samym roku otrzymał stypendium im. J. Korczaka przyznane przez Polski PEN Club. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 został internowany i przebywał w obozach, m.in. w Jaworzu i w Darłówku. Jako opiekun osoby kierowanej na leczenie za granicą został zwolniony we wrześniu 1982 i wyjechał do Francji. W Paryżu nadal redagował „Puls”, kontynuował współpracę z „Kulturą” oraz nawiązał współpracę z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa. Jesienią 1983 — po upływie ważności paszportu — zdecydował się wystąpić o azyl polityczny. W 1983-85 otrzymywał specjalne stypendium literackie Fundacji B. Piaseckiej-Johnson. W tym czasie publikował utwory poetyckie w „Zeszytach Literackich” (Paryż, 1984-85). W 1984 na zaproszenie Polonii podjął trzymiesięczną podróż do Australii, w 1985 zaś dwumiesięczną podróż do USA, podczas których odbywał liczne spotkania autorskie. Od lipca 1987 do września 1989 pracował jako redaktor działu literackiego i artystycznego miesięcznika „Kontakt” wydawanego w Paryżu. W 1988-89 był redaktorem naczelnym Wydawnictwa Kontakt. W 1988 odbył podróż do Afryki (Ceuta, Maroko) oraz do Hiszpanii, Portugalii, Belgii i Holandii. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP). Wiersze i prozę poetycką ogłaszał także w krajowym miesięczniku „NaGłos” (1993). Był laureatem licznych nagród w konkursach literackich. W ostatnim okresie życia pracował jako ratownik wodny i trener pływania w Massy pod Paryżem oraz wyczynowo uprawiał alpinizm. Zginął w wypadku samochodowym 26 maja 1993 w Paryżu; pochowany 5 czerwca 1993 na Cmentarzu Doły w Łodzi. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006) z okazji 30. rocznicy powstania KOR.
W 1995 Oddział Łódzki SPP i „Tygodnik Kulturalny VERTRE” (dodatek lokalny „Gazety Wyborczej” w Łodzi) po raz pierwszy ogłosiły doroczny Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. J. Bierezina dla poetów debiutantów.