BIELAK Franciszek Piotr

Urodzony 7 października 1892 w Krakowie w rodzinie inteligenckiej; syn Piotra Bielaka i Anny z Jukierów. Uczył się w gimnazjum w Sanoku, potem zaś w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. W 1910-14 studiował filologię polską i klasyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). W czasie studiów, za młodzieńczą rozprawkę pt. Władysław Syrokomla i jego poezje otrzymał na konkursie Akademii Umiejętności II nagrodę im. K. Bieleckiego. W listopadzie 1916, po złożeniu egzaminu nauczycielskiego, otrzymał uprawnienia do nauczania języka i literatury polskiej oraz łaciny w szkolnictwie średnim. W tymże roku podjął pracę pedagogiczną, początkowo w szkolnictwie prywatnym (szkoła Marii Ramułtowej), a w 1917-39 w państwowym. Debiutował w 1918 artykułem Mieczysław Romanowski. W pięćdziesiątą piątą rocznicę śmierci ogłoszonym w „Głosie Narodu” (nr 94). W 1919 otrzymał doktorat na podstawie pracy Wpływ Mickiewicza na Kasprowicza i Romanowskiego , napisanej pod kierunkiem prof. Ignacego Chrzanowskiego. Od 1920 działał w Towarzystwie Literackim im. A. Mickiewicza, od 1927 jako członek zarządu. W 1924-27 wykładał na kursach dla nauczycieli szkół średnich a w 1929-30 w Studium Pedagogicznym Henryka Rowida. Równolegle kontynuował pracę historycznoliteracką, publikując rozprawy i szkice m. in. w „Głosie Narodu” (1922-32, 1935-39), „Ruchu Pedagogicznym” (1922-23, 1930), „Przeglądzie Współczesnym” (1926-30, 1932), „Poloniście” (1934). W 1926 został członkiem Związku Dziennikarzy Polskich. Od 1927 wykładał dydaktykę literatury polskiej w Studium Pedagogicznym UJ. Od 1933 był przewodniczącym Ogniska Metodycznego Nauki Języka i Literatury Polskiej w Okręgu Szkolnym Krakowskim. W 1928 został współpracownikiem Komisji Historii Literatury Polskiej Polskiej Akademii Umiejętności. Za zasługi na polu szkolnictwa otrzymał w 1936 Złoty Krzyż Zasługi, a w 1936 Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej. W czasie okupacji niemieckiej został w listopadzie 1939 aresztowany i do końca grudnia był przetrzymywany w więzieniu Montelupich w Krakowie, a następnie — do czerwca 1940 w obozie pracy w Nowym Wiśniczu. Po zwolnieniu brał udział w tajnym nauczaniu oraz w szkolnictwie zawodowym. Po wojnie powrócił do pracy w szkolnictwie średnim i wyższym. W 1945-50 wykładał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie i w Studium Pedagogicznym UJ. W 1954 podjął wykłady historii literatury polskiej w Katedrze Historii Literatury Polskiej UJ, a w 1957 przejął część zajęć po zmarłym prof. Juliuszu Kleinerze. Współpracował w różnych okresach m.in. z Ogniskiem Metodycznym Nauki Języka i Literatury Polskiej w Okręgu Szkolnym Krakowskim (do 1948 był jego przewodniczącym). W 1959 został mianowany docentem. W 1960 był jednym z inicjatorów wznowienia dwumiesięcznika „Ruch Literacki”. Od 1961 przewodniczył zarządowi Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. W 1963 przeszedł na emeryturę. W 1964-69 redagował „Roczniki Historycznoliterackie Polskiej Akademii Nauk”. W 1969 odbyła się na UJ uroczystość odnowienia jego doktoratu w pięćdziesięciolecie promocji. Zmarł 17 stycznia 1973 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Rakowickim.