BIO

Urodzony 27 lipca 1939 w Myślenicach; syn Emila Bieli, rzemieślnika — krawca, i Marii z Hołujów. Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Myślenicach, a następnie dwuletnie Studium Nauczycielskie w zakresie filologii polskiej w Krakowie. Od 1958 był nauczycielem w szkole podstawowej początkowo w Głogoczowie i Pcimiu, a od 1964 w Myślenicach. Jednocześnie kontynuował studia pedagogiczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP) w Krakowie; w 1967 uzyskał tytuł magistra. W 1960 ożenił się z Teresą Kaczor. W 1962 otrzymał nagrodę w konkursie Instytutu Wydawniczego „Nasza Księgarnia” i „Świata Młodych” na opowiadanie dla dzieci starszych. W tymże roku ogłosił pierwsze wiersze w „Głosie Nauczycielskim”: Apel. Pomordowanym w obozach koncentracyjnych (nr 44), Tego jeszcze nie umiem (nr 46), Jechałem przez mój kraj zimową porą... (nr 51/52); z pismem tym współpracował też w latach następnych. Od 1965 należał do Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy przy Zarządzie Głównym Związku Młodzieży Wiejskiej w Krakowie (do 1971) oraz do Klubu Literackiego Związku Nauczycielstwa Polskiego (od 1972). Wiersze, utwory prozą oraz recenzje ogłaszał w wielu czasopismach, m.in. w „Życiu Literackim” (od 1965), „Tygodniku Kulturalnym” (od 1965), „Kierunkach” (od 1966), „Za i przeciw” (od 1966), „Poezji” (od 1966), „Nadodrzu” (od 1967). Był wielokrotnie laureatem konkursów literackich. W 1971 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP). W 1974 rozpoczął studia doktoranckie w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie; w 1980 uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy pt. Rola pieniądza w życiu dziecka przygotowanej pod kierunkiem prof. dr Ireny Isterewicz. Kontynuując twórczość literacką i krytyczną publikował nadal liczne wiersze i recenzje także w czasopismach „Słowo Powszechne” (od 1972), „Polonistyka” (1972-79, tu liczne artykuły na temat metodyki nauczania), „Fakty” (1977-79), „Dziennik Ludowy” (1978-81), „Profile” (od 1979), „Miesięcznik Literacki” (od 1985), a także opowiadania w pismach dziecięcych: „Płomyczek” (1977-84) i „Świerszczyk” (1979-82). W 1983 został członkiem nowego ZLP. W 1988 po trzydziestu latach pracy nauczycielskiej przeszedł na emeryturę. W 1990-95 był członkiem Korespondencyjnego Klubu Pisarzy Polskich w Wiedniu, w 1994-97 Stowarzyszenia Literackiego im. K.K. Baczyńskiego w Łodzi. W 1992-94 redagował ukazujący się w Myślenicach miesięcznik dla dzieci „Prymus”. Kontynuował twórczość poetycką i prozatorską, publikował też nadal artykuły i recenzje literackie m.in. na łamach pism: „Akant” (od 2000), „Radostowa” (od 2000), „Gazeta Kulturalna” (od 2000). Zaczął zajmować się twórczością malarską, brał udział w wielu wystawach zbiorowych. Odznaczony m.in. Złotą Odznaką Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej (1980), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1988). Mieszka w Myślenicach.

Twórczość

1. Pasaże. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1967, 137 s.

2. Fascynacje. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1968, 58 s.

3. Mity Izydy. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1968, 109 s.

Zawartość

Zawiera cykle: Pola Elizejskie; Mity Izydy.

4. Srebrna gałąź. [Wiersze]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1968, 18 s.

5. Jasnowdzięczni. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1970, 57 s.

6. Księga stwarzania jego świata. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1971, 168 s.

7. Powrót marnotrawnego. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1972, 129 s.

8. Papierowe okręty. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1979, 109 s.

9. Fontanna. [Powieść]. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk 1980, 143 s.

10. Siedem baśni siedmioraczków. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 34 s.

11. Cztery baśnie w jednej baśni. [Baśnie dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1984, 18 s.

Zawartość

Baśń o zabawie; Baśń o nauce; Baśń o pracy; Baśń o odpoczynku.

12. Czwartym głosem. [Powieść]. Prymus 1992-93. [Inf. autora].

13. Antysonety i kontroktawy. Myślenice: [b.w.] 1993, 52 s.

14. Myślenicka lirykoteka. [Wiersze]. Myślenice: [b. w.] 1993, 45 s.

15. Septymy z prywatnego kraju. [Wiersze]. Kraków: Axim 1994, 42 s.

16. Czarny galop, który miał być biały. (Trakloktawy). [Wiersze]. Kraków: Artpegaz 1995, [32] s.

17. Niedziela dzień jastrzębia. [Wiersze]. Łódź: Oficyna Bibliofilów; Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego 1995, 74 s.

18. Za zdrowie Mojżesza! Opowiadania. Kraków: WAM 1995, 397 s.

19. Droga krzyżowa (czyli spowiedź cierniowa). [Wiersze]. Kalwaria Zebrzydowska: Calvarianum 1996, 47 s.

20. Szukanie radości. [Wiersze]. Kraków: Hosanna 1997, 41 s.

21. Śpiew kwiatów. [Wiersze]. Kraków: Skarabeusz 1998, 49 s.

22. Haiku. [Wiersze]. Warszawa: Nowy Świat 2000, 61 s.

Przekłady

węgierski

Haiku. [Przeł.] G. Zsille. Budapest 2003.

23. Uczeń żebraka. Miniopowiadania. Kielce: Jedność 2001, 278 s.

24. Czarne drzwi. Powieść. Kielce: Ston 2 2006, 134 s.

25. Poblask słowa. [Wiersze]. Poznań: Poeticon; Związek Literatów Polskich 2006, 80 s.

26. W drodze do Damaszku. [Wiersze]. Kielce: Ston 2 2007, 128 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 2004, 2005.

Słowniki i bibliografie

R. Marciniak, W. Wągiel: Informator bibliograficzny Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy (1959-1974). Warszawa 1974.

Ogólne

Artykuły

A. Kamieńska: Funkcja mitu. Twórczość 1969 nr 4.
B. Pietkiewicz: Gorzka radość Emila Bieli. Sztandar Młodych 1972 nr 162.
R. Kopczewska: Organizator wyobraźni uczniowskiej. Polonistyka 1978 nr 5.
J. Kajtoch: Między dydaktyką a sarkazmem. Gazeta Krakowska 1984 nr 23.

Za zdrowie Mojżesza!

K. Sieniawski: Cały Biela. Wiadomści Kulturalne 1995 nr 35.

Haiku

S. Chyczyński: Nowe oblicze poety. Okolica Poetów 2001 nr 13.
W. Wiercioch: Tzw. haiku z Myślenic. Akant 2001 nr 8.