BIO
Urodzona 4 lutego 1919 w Warszawie; córka Ignacego Wieńszczaka, rzemieślnika, i Karoliny z Sasinów. Uczyła się w Państwowym Gimnazjum Żeńskim im. Królowej Jadwigi w Warszawie. Po zdaniu matury w 1938 rozpoczęła studia w zakresie filologii angielskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie okupacji niemieckiej przebywała nadal w Warszawie i studiowała w podziemnym Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej. W 1941 napisała pierwszy utwór dramatyczny — jednoaktówkę Ewa się broni (nie wydana). W 1944 wyszła za mąż za Jerzego Gogolewskiego, skrzypka. Po wojnie kontynuowała studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (Wydział Dramaturgiczny) w Łodzi, którą ukończyła w 1948; eksternistyczny egzamin reżyserski zdała w 1949. Równocześnie pracowała w Polskim Radiu na stanowisku kierownika audycji dla dzieci oraz pisała wiele audycji radiowych. Debiutowała w 1945 recenzją teatralną pt. «Skiz» w Teatrze Powszechnym (Felieton teatralny) opublikowaną w piśmie „Pobudka” (nr 4; podpisana Gogolewska). Artykuły z zakresu krytyki teatralnej i teatrologii ogłaszała w czasopismach: „Łódź Teatralna” (1946-48), „Teatr” (1948-49), „Listy z Teatru” (1949). Od 1948 używała pseudonimu Berwińska. W 1948 jako stypendystka British Council przebywała miesiąc w Anglii na studiach szekspirowskich. W 1949 wyszła za mąż za Stefana Atlasa, dziennikarza. W latach następnych była kierownikiem literackim w Teatrze im. S. Wyspiańskiego w Katowicach (1948-49) i w Teatrze Narodowym w Warszawie (1949-51). Od 1950 należała do Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1956-68 kierowała wraz z Wandą Wróblewską Państwowym Teatrem Ziemi Mazowieckiej w Warszawie, w którym zajmowała się także reżyserią. Za działalność teatralną otrzymała w 1963 (wraz z W. Wróblewską i Państwowym Teatrem Ziemi Mazowieckiej) nagrodę zespołową II stopnia Ministra Kultury i Sztuki. W tymże roku wyszła za mąż za Daniela Bargiełowskiego, reżysera. Od 1968 zajmowała się wyłącznie pracą literacką i przekładową. Od 1981 była członkiem Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność oraz pracowała w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. W 1985 przebywała w Anglii jako stypendystka British Council. W tymże roku została członkiem Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich, a w 1989 członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Polskiego PEN Clubu. Należała do członków założycieli Towarzystwa Szekspirowskiego (1993). Kontynuowała twórczość dramaturgiczną, m.in. jako autorka słuchowisk radiowych. Odznaczona m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1966), Złotą Odznaką Za Zasługi dla Województwa Warszawskiego (1967) i Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1997). Zmarła 19 listopada 2016 w Skolimowie; pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Twórczość
1. Herakles. Tragedia. Powst. ok. 1942.
2. Ariadna. Komedia poetycka w 3 aktach. Powst. 1943.
3. Ocalenie Antygony. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1948. Wyd. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, 125 s. Prapremiera: Kielce-Radom, Teatr im. S. Żeromskiego 1957.
4. Proces. Sztuka w 4 aktach. Prapremiera: Gdańsk-Gdynia-Sopot, Teatr Wybrzeże 1952. Wyd. ze wstępem I. Bołtuć-Staniszewskiej. Warszawa: Czytelnik 1953, 124 s. Telewizja Polska 1953.
5. Szkoła głupców, czyli Hrabina z Garwolina. Prapremiera pt. Hrabina z importu: Warszawa, Teatr Syrena 1961. Wyd. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1962, 57 s.
Nagrody
6. Próba. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1972.
7. Con amore. [Powieść]. „Literatura” 1975 nr 28-43. Wyd. osobne Warszawa: Czytelnik 1976, 175 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1982; [wyd. 3] Wrocław: Siedmioróg 1995, [dodruk] 2000; Łódź: Akapit Press 2001; wyd. 7 [!] Warszawa: Rytm 2003. Por. poz. ↑.
Nagrody
Przekłady
bułgarski
czeski
niemiecki
rumuński
słowacki
8. Con amore. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1976. Por. poz. ↑.
9. Trzynaście świeczek. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1980, 145 s. Wyd. nast.: [wyd. 2] pt. Ach, ta fatalna 13 Wrocław: Siedmioróg 1995; pt. 13 świeczek Warszawa: Rytm 2003.
Nagrody
10. Karula. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1983, 102 s.
11. Ogień na wichrze. Rzecz o Stanisławie Przybyszewskiej. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1988 nr 7 s. 5-43. Prapremiera: Telewizja Polska 1992.
Nagrody
12. ... Był las... [Sztuka teatralna dla dzieci]. „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” 1993 z. 4 s. 39-57.
Przekłady i adaptacje
Nagrody
Ponadto uwagi inscenizacyjno-reżyserskie do sztuk wydawanych w serii Biblioteka Świetlicowa „Czytelnika” oraz drukowanych w pismach „Praca Świetlicowa” i „Scena Młodzieżowa” w latach 1953-1958.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1953, 1988, 2004.
