BIO

Urodzony 12 czerwca 1882 w Jaworowie pod Lwowem; syn Ludwika Bernackiego, prawnika, urzędnika starostwa, i Karoliny ze Stupnickich. Po ukończeniu gimnazjum w konwikcie jezuitów w Bąkowicach pod Chyrowem, studiował od 1900 polonistykę na Uniwersytecie Lwowskim. Równocześnie w 1900-04 pracował w Krajowym Archiwum Akt Grodzkich i Ziemskich. Debiutował w 1901 artykułem Pamiątki szekspirowskie w domu gotyckim w Puławach opublikowanym w „Kłosach” (nr 3). Od 1904 był członkiem Towarzystwa Popierania Nauki Polskiej, od 1920 Towarzystwa Naukowego Lwowskiego. W 1905 uzyskał doktorat na podstawie pracy Motyw z chłopa król w literaturze polskiej. Przez krótki czas uczył w II Szkole Realnej we Lwowie. Od 1906 do końca życia pracował w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Lwowie, początkowo jako skryptor, następnie jako wicekustosz. W 1908-11 był nadto nauczycielem w Krajowej Szkole Gospodarstwa Lasowego. Równocześnie kontynuował pracę badawczą, zajmując się literaturą i teatrem Oświecenia oraz zabytkami pisanymi oraz drukowanymi literatury staropolskiej. Dla potrzeb badań naukowych odwiedzał europejskie biblioteki i archiwa (m.in. we Włoszech, w Rosji, Holandii, Rumunii). W 1907 był członkiem Komisji Rewizyjnej Komitetu Redakcyjnego „Lamusa”. Od tegoż roku (do 1910) należał do Rady Nadzorczej Towarzystwa Wydawniczego we Lwowie. W 1908 został wybrany na członka korespondenta Komisji Literackiej Akademii Umiejętności. Był członkiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, a w 1908-11 redaktorem odpowiedzialnym „Pamiętnika Literackiego”. W 1912 poślubił Marię Pochwalską. W 1914 redagował wspólnie z Mieczysławem Rulikowskim miesięcznik „Książka” oraz jego dodatek „Miesięcznik Bibliograficzny”. Po wybuchu I wojny światowej przebywał do 1915 w Wiedniu, po czym powrócił do Lwowa. Od 1915 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Kontyunuował pracę w Ossolineum: w 1916 został kustoszem, w 1917 wicedyrektorem, w 1918 dyrektorem do spraw naukowych, w 1919 dyrektorem, nadto do 1923 kierował Wydawnictwem Zakładu, a od 1928 był członkiem Komitetu Zarządzającego Wydawnictwa. Równocześnie, mianowany w 1917 przez Radę Archiwalną, pełnił funkcję konserwatora krajowego dla Galicji Wschodniej. W tymże roku został członkiem korespondentem warszawskiego oddziału Związku Bibliotekarzy Polskich; przewodniczył kołu lwowskiemu Związku (1925-29). W 1918-20 redagował poświęcone bibliofilstwu czasopismo „Exlibris”. W 1919 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie studium bibliograficznego Pierwsza książka polska. Od 1920 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) i członkiem jej Komisji Historii Sztuki. Uczestniczył w akcji rewindykacyjnej, wypływającej z postanowień traktatu ryskiego, występując w 1922 w Moskwie jako ekspert Mieszanej Komisji Specjalnej do spraw zwrotu księgozbiorów polskich. W 1921 rozpoczął prowadzone później przez wiele lat poszukiwania źródłowe materiałów do życia i twórczości Ignacego Krasickiego (ogłoszone częściowo w 1929-34 na łamach „Pamiętnika Literackiego)”, m.in. w 1930 odbył podróż do Fromborka, Heidelbergu, Szynortu, Królewca i Berlina. W 1926 wszedł w skład państwowej Rady Archiwalnej w Warszawie. Od tegoż roku do 1936 był prezesem Rady Naukowej Domu Książki Polskiej w Warszawie. W 1928 redagował „Rocznik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich”. W tymże roku był w Szaroszpataku na Węgrzech w związku z pracami nad edycją Biblii królowej Zofii. Prowadził sprawę zakupu dla Biblioteki Narodowej Psałterza floriańskiego; wyjeżdżał w tej sprawie trzykrotnie w 1930-31 do klasztoru św. Floriana w Linzu (Austria). W 1933-37 ponownie redagował „Pamiętnik Literacki”. W 1935 zorganizował we Lwowie Zjazd Naukowy im. I. Krasickiego. W tymże roku został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury za szerzenie czytelnictwa. Od 1938 był członkiem czynnym PAU. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1928). Zmarł nagle 19 września 1939 we Lwowie; z powodu działań wojennych został tymczasowo pochowany w ogrodach Ossolineum, skąd szczątki przeniesiono w nieznane miejsce; grób symboliczny znajduje się na lwowskim Cmentarzu na Łyczakowie.

Twórczość

1. Przyczynki do dziejów najdawniejszej powieści polskiej. Pamiętnik Literacki 1903 s. 394-410, 567-585; odbitka uzupełniona Lwów: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza 1904, 46 s.

2. Źródła niektórych komedii Franciszka Zabłockiego. Pamiętnik Literacki 1907 z. 1 s. 36-45, z. 2 s. 176-201, z. 3 s. 310-325; odbitka znacznie rozszerzona Lwów: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza 1908, 79 s.

3. Jan Nepomucen Kamiński. 1777-1855. Materiały do bibliografii Kamińskiego i dziejów teatru polskiego we Lwowie. W: Stulecie „Gazety Lwowskiej. 1811-1911. T. 1. Cz. 2. Życiorysy. Lwów 1911 s. 14-70.

4. Shakespeare w Polsce do końca XVIII wieku. W: W. Shakespeare: Dzieła. T. 12. Warszawa 1913 s. 387-418.

5. Pierwsza książka polska. Studium bibliograficzne z 86 podobiznami. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1918, VIII, 510 s. Przedruk typograficzny Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1979.

Dot. Biernata z Lublina: Raj duszny.

6. Rozwój i zadania bibliografii polskiej. Powst. 1919. Druk w: „Ze Skarbca Kultury” 1953 nr 2 s. 39-54. Przedruk w odbitce: K. Lewicki: Habilitacja Ludwika Bernackiego w Uniwersytecie Jagiellońskim. Wrocław 1953 s. 7-22.

Tu także na s. 35-39 informacja K. Lewickiego nt. przebiegu przewodu habilitacyjnego.

7. Biblioteka Narodowa w Warszawie. Projekt. Lwów: Nakład autora, Drukarnia Ossolineum 1921, 8 s.

8. Obiad czwartkowy. (Obraz literacki). [W 1 akcie; współautor:] T. Czapelski. Warszawa: M. Arct 1925, 38 s. Przedruk: Wstęp i przypisy: K. Białek. Prolog i epilog dopisał K. Korcelli. „Teatr Ludowy” 1965 nr 11 s. 5-26.

9. Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta. T. 1. Źródła i materiały. T. 2. Notatki i studia. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1925, XV, 474 + 443 s. Przedruk typograf. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1979.

Zawartość

t. 2: „Kłopoty panów”, Komedia ks. F. Bohomolca i jej motyw; „Nędza uszczęśliwiona”, kantata ks. F. Bohomolca; „Panna na wydaniu”, komedia Adama ks. Czartoryskiego; Komedie F. Zabłockiego; W. Bogusławskiego „Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale”; W. Bogusławskiego „Teatr Narodowy”; Shakespeare w Polsce do końca XVIII wieku; „Juliusz Cezar” Shakespeara [!]. Przekład francuski Stanisława Augusta Poniatowskiego; Repertuar utworów scenicznych 1765-94. Zapiski; U kolebki warszawskiej sceny publicznej. 1765-74. (Listy Józefa Bielawskiego). Uzupełnienie „Repertuaru utworów scenicznych” (t. 2): L. Simon: Repertuar teatrów w Polsce za czasów Stanisława Augusta. Uwagi na marginesie dzieła Ludwika Bernackigo. „Pamiętnik Literacki” 1929 z. 3-4; J. Rudnicka: Repertuar teatru warszawskiego w latach 1781-1783. „Pamiętnik Teatralny” 1961 z. 1 s. 50-54.

10. Regulamin pracowni naukowej i wypożyczalni Biblioteki Zakładu Narodowej im. Ossolińskich. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1927, 24 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Z dziejów Szekspira w Polsce. Przekład „Hamleta” J.N. Kamieńskiego. Biblioteka Warszawska 1904 t. 1 s. 127-144.
Przyczynki do genezy i dziejów „Myszeidy” Krasickiego. „Sprawozdanie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich za rok 1909” s. 35-48.
Notatki do dziejów teatru w dawnej Polsce. Pamiętnik Literacki 1910 z. 2 s. 227-280.
Adama Czartoryskiego G.Z.P. „Monitor” z r. 1763 i „Kalendarz Teatrowy” na r. 1780. Exlibris 1920 z. 3 s. 40-51.
Ignacego Krasickiego „Myszeida. Pamiętnik Literacki 1924/1925 s. 208-217.
Geneza i historia „Psałterza floriańskiego. Uwagi o części niemieckiej psałterza podał A. Kleczkowski, miniatury Kodeksu omówił W. Podlacha. T. 1. Rocznik Zakładu Narodowego Ossolińskich 1927 s. 1-20.
Materiały do życiorysu i twórczości Ignacego Krasickiego. Cz. 2. 1. Notatniki; 2. Notatki do pierwszych utworów. Pamiętnik Literacki 1933 z. 1 s.101-140.
Stan badań nad Krasickim. W: Księga referatów. Lwów 1936 s. 12-19.

Prace edytorskie

1. P. Baryka: Z chłopa król. Komedia dworska. Wyd. L. Bernacki. Kraków: Akademia Umiejętności 1904, 58 s.
2. W. Shakespeare: Julius Caesar. Ins Französiche übersetz von Stanislaus August Poniatowski, König von Polen aus der Handschrift herausgegeben. [Wstęp i oprac.:] L. Bernacki. Jahrbuch der Deutschen Shakespeare-Geselschaft”, Weimar 1906 s. 188-202.
3. I. Krasicki: Satyry i listy. Wyd. krytyczne: L. Bernacki. Lwów: Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej 1908, VI, 252 s. Wyd. nast. dopełnione podług krytycznego wydania L. Bernackiego. Warszawa: Gebethner i Wolff 1910, 139 s., tamże [ok. 1911].
4. R. Pilat: Historia literatury polskiej. Wykłady uniwersyteckie. Lwów: Księgarnia H. Altenberga 1911.

T. 3. Historia poezji polskiej XVII-XVIII wieku (od 1632 do 1740). Oprac. L. Biernacki. 1911, 276 s.

T. 4. Historia poezji polskiej XVIII wieku. Cz. 1. Czasy Stanisława Augusta 1764-1795. Oprac. L. Bernacki. 1908, VIII, 319 s.

5. J. Kasprowicz: Dzieła poetyckie. Wydania zbiorowe L. Bernackiego. T. 1-6. Lwów: Towarzystwo Wydawnicze 1912, XCV, 356 + 302 + 302 + 316 + 363 + 171 + 446 s.
6. Jan z Koszyczek: Rozmowy ktore miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprośnym [...]. Wyd. L. Bernacki. Haarlem: Nakład wydawcy Joh Enschedé Zenone 1913, 125 s.
7. R. Pilat: Historia literatury polskiej od czasów najdawniejszych do roku 1815. Wykłady uniwersyteckie. Oprac.: L. Bernacki i S. Kossowski pod red. L. Bernackiego. T. 1 cz. 1-3. Warszawa: Gebethner i Wolff 1925, 1926, 287 + 530 + 448 s.
8. Publiczne biblioteki lwowskie. Zarys dziejów pod red. L. Bernackiego. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1926, 67 s.
9. Modlitewnik Władysława Warneńczyka w zbiorach Biblioteki Bodlejańskiej. Z uwzględnieniem zapisków Józefa Korzeniowskiego oprac.: L. Bernacki, R. Ganszyniec i W. Podlacha. Lwów: Koło Związku Bibliotekarzy Polskich we Lwów 1928, 141, 76 s.
10. F. Zabłocki: Sarmatyzm. Tekst ustalił, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył L. Bernacki. Kraków: Krakowska S-ka Wydawnicza 1928, XLVIII, 152 s. Biblioteka Narodowa I, 115. Wyd. nast.: wyd. 2 przejrzane, przygotował do druku, wstępem i objaśnieniami uzupełnił T. Mikulski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1951, LVIII, 152 s., wyd. 3 tamże 1954.
11. Materiały do życiorysu i twórczości Ignacego Krasickiego. Pamiętnik Literacki 1929 z. 3 s. 398-466, z. 4 s. 639-679; 1931 s. 500-533, 661-705, 1931 z. 1 s. 117-136, z. 4 643-654; 1933 z. 1 s. 100-140, z.2 s. 262-291, z. 3/4 s. 398-509; 1934 z. 1/2 s. 143-172, z. 3/4 s. 486-526.
12. Biblia szaroszpatacka. Podobizna kodeksu biblioteki ref[ormowanego]. Gimnazjum w Szaroszpataku. Wyd. L. Bernacki. Kraków: Polska Akademia Umiejętności 1930, 20 s., 198 kart.
13. K. Chłędowski: Z przeszłości naszej i obcej. Wyd. uskutecznił wg wskazówek autora L. Bernacki. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1935, VIII, 711 s.
14. Księga referatów. Pod red. L. Bernackiego. Z. 1-3. Lwów: Nakład Komitetu Organizacyjnego Zjazdu z Zasiłkiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 1936, 760 s. Zjazd Naukowy im. I. Krasickiego we Lwowie w dniach 8-10 czerwca 1935 roku.
15. H. Sienkiewicz: Pisma. W układzie I. Chrzanowskiego. T. 41-46. Publicystyka. Krytyka. Studia i wrażenia literackie i artystyczne. Wyd. L. Bernacki. T. 1-6. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1937-1939.

T. 1, 4-6. 1937, XII, 300 + 265 + 512 + 404 s.

T. 2-3. 1939, 221 + 282 s.

16. Psałterz Floriański łacińsko-polsko-niemiecki. Rękopis Biblioteki Narodowej w Warszawie. Wyd.: R. Ganszyniec, W. Taszycki, S. Kubica. Studia o oprawie i piśmie psałterza napisał A. Birkenmajer, o miniaturach W. Podlach. Staraniem i pod red. L. Bernackiego. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1939 [1938], VII, 402 s. [Wyd. 2] Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie 2002.
17. I. Krasicki: Korespondencja Ignacego Krasickiego. Z papierów L. Bernackiego. Wyd. i oprac.: Z. Goliński, M. Klimowicz, R. Wołoszyński. Red.: T. Mikulski. T. 1-2. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1958, LXXIX, 443 + 796 s.
18. A. Naruszewicz: Korespondencja Adama Naruszewicza 1762-1796. Z papierów L. Bernackiego uzupełnił, oprac. i wyd. J. Platt. Red.: T. Mikulski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1959, XVI, 611 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
Biogramy uczonych polskich. Cz. 1. Wrocław 1983.
A. Śródka: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 1 Warszawa 1994.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (J. Wojnowski).

Ogólne

Książki

K. Korzon: Ludwik Biernacki. Bibliolog i edytor. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, 303 s.

Artykuły

M. Danilewiczowa: Ludwik Bernacki. W: Straty kultury polskiej 1939-1944. T. 2. Glasgow 1945.
J. Krzyżanowski: Ludwik Bernacki. Pamiętnik Literacki 1946 z. 1/2.
S. Łempicki: Ludwik Bernacki (1882-1939). Kwartalnik Historyczny 1946 z. 3/4.
J. Lewański: Corpus dramatum” — niedopełnione dzieło Ludwika Bernackiego. Ze Skarbca Kultury 1953 nr 1 [dot. rękopisów dramatów staropolskich zebranych przez Ludwika Bernackiego].
J. Platt: Tadeusz Mikulski a Ludwik Bernacki. Ze Skarbca Kultury 1960 nr 1.
J. Krzyżanowski: Ludwik Bernacki. Pamiętnik Literacki 1962 z. 3.
W. Olszewicz: Ludwik Bernacki. Roczniki Biblioteczne 1963 z. 1/2.
B. Garszczyńska: Zabiegi Ludwika Bernackiego wokół utworzenia Biblioteki Narodowej w Warszawie. Roczniki Biblioteczne 1973.
B. Garszczyńska: Charakterystyka korespondencji Ludwika Bernackiego. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska 1975 z. 66.
B. Maresz: Ze Lwowa do Katowic. Przedwojenne księgozbiory lwowskie i kresowe w Bibliotece Śląskiej. Katowice 2002 [dot. m.in. zbiorów Ludwika Bernackiego].

Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta

M. Rulikowski. Pamiętnik Literacki 1925/26.
I. Chrzanowski: Nowe studia nad teatrem stanisławowskim. Myśl Narodowa 1926 nr 18.
J. Lorentowicz: Zaranie sceny polskiej. Życie Teatru 1926 nr 3-5.