BIO

Urodzona 19 sierpnia 1929 w Warszawie; córka Jerzego Berberyusza, topografa, oficera dyplomowanego, i Gabrieli z Szulczewskich, urzędniczki. Uczyła się w prywatnej szkole J. Roszkowskiej i J. Popielewskiej. W czasie okupacji niemieckiej kontynuowała naukę na tajnych kompletach tejże szkoły. Od wiosny 1944 brała udział w pracy konspiracyjnej jako łączniczka (pseudonim Pietrek) batalionu Parasol. Po wojnie uczęszczała do Liceum Sióstr Niepokalanek w Szymanowie, a po zdaniu matury w 1948 studiowała anglistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Równocześnie była zatrudniona w Dyrekcji Teatrów, Oper i Filharmonii. Po uzyskaniu dyplomu w 1952 pracowała kolejno w Państwowym Instytucie Wydawniczym (1952-58), Agencji Prasy i Informacji, redakcji pisma „Forum”. Debiutowała w 1957 jako tłumaczka przekładem z języka angielskiego prozy Oskara Wilde'a pt. Młody król, zamieszczonym w zbiorze utworów tegoż autora pt. Eseje. Opowiadania. Bajki. Poematy prozą. Również w 1957 na łamach „Głosu Pracy” ogłosiła pierwszy artykuł pt. Wadsworth Longfellow. Rocznica Światowej Rady Pokoju (nr 170; podpisana kryptonimem E.B.). Debiutowała jako publicystka w 1962 wywiadem pt. Głos za humanistyką. W gabinecie Jana Parandowskiego, opublikowanym w „Dzienniku Zachodnim” (nr 287). W latach następnych należała do zespołu redakcyjnego czasopisma „Dookoła Świata” (tu w 1965-73 liczne reportaże). Wywiady, artykuły i reportaże ogłaszała na łamach wielu pism, m. in.: „Dziennika Bałtyckiego” (1963-70), „Głosu Tygodnia” (1963-67), „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” (1963-68; tu m. in. w 1967 cykl reportaży z pobytu w Anglii), „Kuriera Szczecińskiego” (1964-71), „Kuriera Lubelskiego” (1965-71), „Kultury” (1974-81; także członek zespołu redakcyjnego), „Literatury” (1977-78). Od 1980 należała do Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie i Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Nawiązała współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym” (od 1980), paryską „Kulturą” (od 1981).W 1987 otrzymała Nagrodę Niezależnych Dziennikarzy im. B. Prusa za twórczość publicystyczną w roku 1986. W czasie stanu wojennego publikowała w wydawnictwach niezależnych. W 1989 została członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Od tegoż roku współpracowała z „Gazetą Wyborczą”. W latach dziewięćdziesiątych kontynuowała współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym” i z paryską „Kulturą” (tu m.in. w 1993-2000 cykliczny przegląd wydarzeń pt. Kartki ze skażonej strefy) oraz rozpoczęła druk artykułów i wywiadów w „Rzeczpospolitej”. Zmarła 20 września 2020 w Warszawie; pochowana tamże na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej.

Twórczość

1. Generał i ja. (Powieść). Kurier Szczeciński 1964 nr 252-306, 1965 nr 1-31. Wyd. osobne pt. Wychodne dla Ewy. Warszawa: Książka i Wiedza 1965, 227 s. Wyd. 2 tamże 1966.

Przekłady

słowacki

Eva má vol'no. [Przeł.] J. Gerbóc. Bratislava 1968.

2. Jedno z dwojga. [Powieść]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1968, 189 s.

3. Szulerzy i jelenie. [Powieść]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1968, 189 s.

4. Klik. W: Ekspres reporterów. T. 11. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979 s. 59-106.

5. Byle dalej. [Reportaże z lat 1976-79]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1981, 176 s.

6. Lechu. Warszawa: Wydawnictwo Głos* 1982, 70 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione i rozszerzone New York: Głos Publishing — Wydawnictwo Głos 1983, 115 s.; toż pt. Pierwsze wejście. Na podstawie reportaży E. Berberyusz (dwa z nich powstały we współautorstwie z T. Torańską i K. Szymborskim) drukowanych w latach 1980-1981 w tygodnikach: „Kultura”, „Przekrój”, „Solidarność” i „Tygodnik Powszechny” oprac. zespół. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1984, 81 s.

W wyd. 1 i 2 autorka podpisana: Halina Mirowska. — Dotyczy L. Wałęsy i powstania „Solidarności”.

7. Papież Polaków. Kraków; Warszawa/Struga: Michalineum 1984, 96 s.

Reportaże z wizyty papieża Jana Pawła II w Polsce w 1983.

8. Głos z Gułagu. Rozmowa E. Berberyusz z Olgierdem Wołyńskim. Londyn: Puls 1988, 68 s. Wyd. nast.: Łódź: Wydawnictwo Społeczne Fakt na zlecenie Łódzkiego Zespołu Oświaty Niezależnej* 1989; Warszawa: PoMOST* 1989; pt. Człowiek z innego świata. Posłowie: A. Drawicz. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Pokolenie* 1989; toż Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1989; [B.m.:] AViA* [1989]; Gdynia: Petit, Solidarność Walcząca Oddział Trójmiasto* 1989.

Nagrody

Nagroda im. S. Konarskego w 1990.

9. Na krawędzi fali. Kalwaria Zebrzydowska: Wydawnictwo Calvarianum 1991, 140 s.

Zawartość

Zawiera reportaże dotyczące pieszych pielgrzymek z Warszawy do Częstochowy w latach osiemdziesiątych.

10. Anders spieszony. Londyn: Aneks 1992, 238 s.

Reportaże oparte na wspomnieniach żołnierzy 2. Korpusu Polskiego oraz osób znających generała Władysława Andersa.

11. Książę z Maisons-Laffitte. Gdańsk: Marabut 1995, 195 s. Wyd. 2 uzupełnione Warszawa: Rytm 2000.

Dotyczy J. Giedroycia.

12. Ale się porąbało. Warszawa: Rytm 2000, 309 s.

Wybór wywiadów (głównie) z lat osiemdziesiątych przygotowywanych dla „Tygodnika Powszechnego” i tam w większości opublikowanych; dotyczących ludzi „Solidarności”, opozycji, Kościoła, m.in. S. Kisielewskiego, J. Stryjkowskiego, P. Wierzbickiego.

13. Moja teczka. [Powieść]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 2006, 242 s.

Przekłady

1. O. Wilde: Młody król. Przeł. E. Berberyusz. W: O. Wilde: Eseje. Opowiadania. Bajki. Poematy prozą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, s. 379-395. Przedruk w: O. Wilde: Bajki. Przeł.: E. Berberyusz, M. Feldmanowa, W. Lewik. Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1988 s. 102-115, wyd. nast. Warszawa: Letter-Perfect International 1994.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1991.

Generał i ja

J. Stempowski: Ewy Berberyusz „Wychodne dla Ewy. Powst. 1965. W tegoż: Felietony dla Radia Wolna Europa. Warszawa 1995.

Jedno z dwojga

A. Drawicz: ...Pół na pół ani góra ani dół. Sztandar Młodych 1968 nr 112.

Byle dalej

J. Rosłan: Obrazki bez ram. Tygodnik Kulturalny 1982 nr 5.

Lechu

[A. Nasiłowska:] A.: Dziwności świata. „Kultura Niezależna”* 1985 nr 10 [dot. wyd. pt.: Pierwsze wejście].
L. Dymarski: Czego słonko nie widziało?Obecność”* 1986 nr 14.

Głos z Gułagu

H. Baltyn: Bez heroizmu. „Kultura Niezależna”* 1989 nr 55.
T. Sobolewski: Z głębokości. Tygodnik Powszechny 1989 nr 37 [dot. wyd. pt.: Człowiek z innego świata].
Z. Podgórzec: Literatura faktu: Trudna sztuka rozmowy. Nowe Książki 1990 nr 6.

Anders spieszony

M. Radgowski: Tajemnicza postać. Puls 1992 nr 59.
A. Drawicz: Anders i jego żołnierze. Tygodnik Powszechny 1993 nr 11.
S. Kossowska. „Dekada Literacka1993 nr 9.

Książę z Maisons-Laffitte

J. Rutkiewicz. „Lithuania1995 nr 1 [dot. także: J. Giedroyc: Autobiografia na cztery ręce].
B. Skaradziński: Łyk gorzałki czy rycyny?Tygodnik Powszechny1995 nr 17.
K. Uściński. „Genealogiat. 5: 1995.

Ale się porąbało

T. Sobolewski: Portrety idealistów. Gazeta Wyborcza 2000 nr 300.

Moja teczka

W. Kumór: Reporterska samolustracja. Gazeta Wyborcza 2006 nr 160.
P. Wojciechowski: Huragan czasu i szepty sumienia. „Tygodnik Powszechnydod. Książki w Tygodniu 2006 nr 26.