BIO
Urodzony 20 lipca 1921 w Czarnej (województwo kieleckie); syn Antoniego Banasia, tokarza metalowego, i Marii z Dajczerów. Uczył się w szkole zawodowej w Końskich, a następnie do 1939 odbywał praktykę tokarską w koneckich fabrykach metalowych. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako tokarz w Parowozowni Skarżysko-Kamienna. Równocześnie brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach Związku Walki Zbrojnej (zbierał informacje o ruchu pociągów). Po dekonspiracji w 1942 przeszedł do partyzantki i walczył w kompanii Poleszuka Armii Krajowej m.in. pod Świnią Górą i Radoszczycami. Po wojnie pracował kolejno jako referent do świadczeń specjalnych z obowiązkiem zaopatrywania ludności w powiecie gdańskim, kierownik fabryki maszyn rolniczych na Opolszczyźnie, kierownik Wydziału Obróbki Mechanicznej w Zakładach Urządzeń Przemysłowych w Nysie (1945-49) oraz dyrektor Państwowego Ośrodka Maszynowego w Daniszowie (1949-51). W 1945 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej (następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); w 1946-49 pełnił funkcję sekretarza Komitetu Zakładowego w swoim zakładzie pracy, a następnie był drugim sekretarzem Komitetu Miejskiego w Nysie. W 1951/52 ukończył Centralną Szkołę Państwowych Ośrodków Maszynowych i Spółdzielni Produkcyjnych w Ursynowie. W tym czasie uzyskał dyplom technika rolnego. Debiutował w 1952 opowiadaniami wydanymi pt. Przebudzenie. Od lipca 1952 do stycznia 1953 był redaktorem dwutygodnika „Spółdzielnia Produkcyjna”. W latach następnych zajmował się wyłącznie pracą literacką. Opowiadania, reportaże i wiersze publikował m.in. w czasopismach „Przegląd Kulturalny” (1953-54), „Słowo Ludu” (1953, 1956, 1961), „Słowo Tygodnia” (1953, 1956-59), „Ziemia Kielecka” (1957-58). Od stycznia 1956 do 1959 był sekretarzem miesięcznika „Ziemia Kielecka”. W 1960 został członkiem Związku Literatów Polskich. Od tegoż roku należał do Klubu Literackiego w Kielcach. W latach siedemdziesiątych był związany z czasopismem „Kraj”. Otrzymał nagrodę Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach (1957), nagrodę Miejskiej Rady Narodowej za całokształt pracy literackiej (1958), a także nagrodę im. S. Staszica (1988), przyznawaną przez wojewodę kieleckiego z Funduszu Nauki i Kultury im. S. Staszica. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1965). Zmarł 1 grudnia 1994 w Kielcach.
Twórczość
1. Przebudzenie. Dwa opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1952, 377 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1952, wyd. 2 [!] 1953.
Zawartość
Adaptacje
sceniczne
2. Białe dymy. [Powieść]. „Słowo Tygodnia” 1953 nr 42; „Słowo Ludu” 1953 nr 255-309, 1954 nr 3-88. Wyd. osobne Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1954, 427 s. Wyd. 2 tamże 1955.
3. Ludzie z Brzozowej. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1955, 141 s.
4. Rok 1905. (Na podstawie dokumentów oprac. S. Banaś). Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1955, 69 s.
5. W rodzinie starego Balcerzaka. [Opowiadania]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1956, 71 s.
Zawartość
6. Na nowej drodze. [Broszura propagandowo-publicystyczna]. Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1959, 54 s.
7. Opowiadania o Ziemi Kieleckiej. [Współautor:] B. Dziatosz. Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1959, 95 s.
Zawartość
8. Z lat dawnych i obecnych powiatu Starachowickiego. 1000 lat. Oprac. S. Banaś. Słowo wstępne: J. Dyka. Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1959, 83 s.
9. Zielone łąki. [Broszura propagandowo-publicystyczna]. Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1959, 57 s.
10. Nad Zalewem Szczecińskim. [Broszura propagandowo-publicystyczna]. Kielce: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch” 1960, 120 s.
11. Awantury mojej córy. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1961, 168 s.
12. Ostatni z posterunku. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1961, 254 s.
Nagrody
13. W zielonym szałasie. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 205 s.
Przekłady
ukraiński
14. Przyjaciółki z V b. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1965, 207 s.
15. Nad czarną wodą płócienny nasz dom. [Powieść dla młodzieży]. Kielce: Wydawnictwo Łódzkie 1987, 266 s.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1966, 1973.
