BIO

Born on 30 November 1917 in Żytomierz (now Ukraine); daughter of the doctor Ignacy Guze and the teacher Łucja, née Szaynowska. She attended school in Lwów (now Lviv, Ukraine), where she was initially a pupil at the Juliusz Słowacki Private Girls' Secondary School before moving to the Z. Strzałkowska Private Girls' Secondary School, where she completed her advanced secondary education in 1935. From 1937 she studied the history of art and philosophy at the Jan Kazimierz University in Lwów. Following the outbreak of the Second World War in 1939, she continued her studies at the History Faculty of the same university, which the Ukrainian authorities renamed the Ivan Franko University. She left for the depths of the Soviet Union in 1941 following the outbreak of the German-Soviet War. She reached the Krasnodar area where she was sent to work on a kolkhoz (collective farm). She later managed to leave for Tashkent, where she wanted to continue her education. However, her existing studies were considered sufficient to be awarded a degree from the local university. She thus found employment in a textile factor while in 1943 she went to work on the construction of the hydroelectric power station on the Amu Darya river in the town of Begovat. She returned to Poland as part of the ranks of the First Polish Army, in which she served as an educational officer. She initially worked at the Cultural Institute in Lublin, followed by Krakow's municipal administration where she was also responsible for cultural affairs. She moved to Lodz in 1946. She collaborated with the weekly "Kuźnica", where she made here debut as a translator with a Polish version of an excerpt of Anatoli Vinogradov's novel Three Colours of Time (1946, no. 36) and a section of E. Delacroix's memoir (1947, no. 48). She continued to publish translations of Russian and French prose and drama. She visited France on many occasions and during one trip to Paris in 1947/48 she attended École de Louvre. At the same time, she started publishing articles and art criticism in "Kuźnica" (to 1949), then in "Nowa Kultura" (1952–60) and "Świat" (1952–55). She moved to Warsaw in 1949. She joined the Polish Writers' Union (ZLP) in 1952, remaining a member until its dissolution in 1983. She joined the Translators' Section of the Polish PEN Club from 1957, becoming a full member of the club in 1965. Between 1961 and 1972, she published reviews in the periodical "Film". She became a member of the International Association of Art Critics (AICA) and the International Federation of Film Critics (FIPRESCI). In the 1960s and 1970s she worked with Polish Radio as an author and adapter of radio plays, likewise of those aimed at young people and children. She was involved in the activities of the independent Society for Scientific Courses (Towarzystwo Kursów Naukowych – TKN) in 1978. For her work as a translator she received the Polish PEN Club Prize in 1975, the Polish Society of Authors and Composers (ZAiKS) Prize in 1984 and the Polish Literary Translators Association (Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich) Prize in 1986, giving the later to the Society for the Blind (Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi) in Laski. She was part of the Founding Committee of the Association of Polish Writers (SPP) in 1989 before becoming a regular member. In the 1990s and 2000s she published translations and reviews in periodicals including "Zeszyty Literackie" and "Tygodnik Powszechny". For her work as a translator, she received the 1997 Alfred Jurzykowski Prize in New York, the Prize of the Minister of Culture in 2003 and the honorary Order of the Polish Society of Authors and Composers (ZAiKS) in 2008, and the Paweł Hertz prize for her work as editor of "Zeszyty Literackie". She received the Gold Cross of Merit in 1975. She is mother of the art historian Justyna Guze (b. 1950). She died on 11 January 2009 in Warsaw, where she is buried at the Powązki Cemetery.

Twórczość

1. Kulisiewicz. [Szkic]. Warszawa: Sztuka 1956, 36 + 126 s.

Dot. Tadeusza Kulisiewicza, grafika.

Przekłady

niemiecki

Kulisiewicz. Warszawa 1956.

2. Impresjoniści. Warszawa: Wiedza Powszechna 1964, 186 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1966, wyd. 3 1973, wyd. 4 1986.

3. Na tropach sztuki. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 338 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1982.

Przekłady

węgierski

A müvészet nyomában. [Przeł.] I. Fejér. Budapest 1978.

4. Twarze z portretów. [Szkice]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 147 s.

Zawartość

I. Portret dwojga; II. Twarze władcy; III. Laur dla pisarza; IV. Narcyz przed sztalugami; V. Podwójne Ja modela i artysty.

5. Spotkania w muzeum świata. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 220 s.

Wykład z historii sztuki na podstawie kilkudziesięciu wielkich dzieł malarskich.

6. Siedem budowli Europy. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa-Książka-Ruch 1977, 156 s. Szczęśliwa Siódemka. Wyd. nast. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1978.

7. Wśród bohaterów kina. [Szkice]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1983, 271 s. Bij się z Myślami..

Zawartość

Wielki Charlie [Chaplin]; Rycerze Dzikiego Zachodu [dot. westernów]; Postać wzięta z powieści [dot. adaptacji filmowych powieści]; Bogini z filmowego nieba [dot. gwiazd filmowych]; Ja – reżyser.

8. Dialogi ze sztuką. Szkice. Kraków: Oficyna Literacka 1992, 138 s.

Zawartość

I: Nieomylny Baudelaire [Ch. Baudelaire i malarstwo]; Jak zostaje się krytykiem [dot. T. Gautiera]; „Poeta podróży” w Hiszpanii [dot. T. Gautiera]; Romantyk mało znany [Ch. Nodier]; Wielbiciele XVIII wieku [dot.: J. i E. De Goncourt: Dziennik]. — II: Listy Van Gogha [do brata Theo]; Listy Cezanna [do E. Zoli]; Dziennik Jana Cybisa [dot.: Notatki malarskie. Dziennik 1954–1966]; Pisma Józefa Czapskiego [dot.: Patrząc]. — III: Rygory Paula Valéry [dot. tekstów o sztuce P. Valéry]; Jedyne głosy milczenia [dot.: A. Malraux: Głosy milczenia]; Lekcja humanisty [dot.: E. Panofsky: Studia z historii sztuki]; Sztuka zagrożona [dot.: O. y Gasset: Dehumanizacja sztuki; H. Read: O pochodzeniu formy w sztuce]. — IV. Wejście na wolne pole [dot. filmów L. Buñuela, I. Bergmana, F. Felliniego]; Wokół Rembrandta.

9. Albert Camus. Los i lekcja. [Szkic biograficzny]. Warszawa: Fundacja „Zeszyty Literackie2004, 70 s.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Artysta z wioski Dobrian. Polskie Radio 1966.
Czechow i jego teatr. Polskie Radio 1967.
Przygoda w Lascaux. Polskie Radio 1967.
O pięknej księżniczce i ptaku oraz o perskim szachu. Polskie Radio 1971.

Adaptacje słuchowisk dla dzieci i młodzieży, m.in.

E. Kästner: 35 maja. Tłum. S. Baczyńska. Radio 1967.
R. Rolland: Colas Breugnon. Adaptacja pt. Dobry człowiek jeszcze żyje. Radio 1968.
E. Nesbit: Feniks i dywan. Radio 1968.
L.M. Alcott: Małe kobietki. Adaptacja pt. Ludka i inni: J. Guze. Radio 1968.
M. Duras: Moderato cantabile. Tłum. i adaptacja J. Guze. Radio 1968.
R. Martin du Gard: Rodzina Thibault. Adaptacja pt. Szary zeszyt. Radio 1970.
J.D. Salinger: Opowiadanie dla Esmé. Adaptacja pt. Spotkanie w Devon. Radio 1971.

Przekłady

1. A. Winogradow: Trzy barwy czasu. [Powieść]. Z przedmową M. Gorkiego. Warszawa: Książka i Wiedza 1949, 666 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1951; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, tamże: 1960, wyd. 4 [!] 1973.
2. I. Erenburg: Nadzieja pokoju. Przejrz. i wstępem opatrzył S. Fiszman. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 140 s.
3. I. Turgieniew: Ojcowie i dzieci. [Powieść]. Pod red. i z przypisami P. Hertza. Posłowie: G. Biały. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 238 s. Wyd. nast.: Vilnius: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1953; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957. Biblioteka Arcydzieł. Najsławniejsze Powieści Świata, tamże wyd. 4 1972. Biblioteka Klasyki Polskiej i Obcej; wyd. 5 popraw. Warszawa: Wydawnictwo TPPR „Współpraca” 1987; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995; Warszawa: W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2018. Wyd. łącznie z: W przededniu. Tłum. T. Stępniewski pt. W przededniu; Ojcowie i dzieci. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 440 s. Z Pism I. Turgieniewa. Przedr. w: I. Turgieniew: Dzieła wybrane. T. 2. Warszawa 1966, Dzieła wybrane. T. 2. Warszawa 1981.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta A. Szczepkowski. Warszawa: Zakład Wydawnictw i Nagrań PZN 1988, 8 kaset dźwiękowych; Czyta J. Zadura. Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal; we współpracy z Biblioteka Akustyczna 2018, 1 płyta CD.
4. J. Verne: Szkoła robinsonów. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 195 s. Wyd. nast. Warszawa: Hubert 2002.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta K. Dumała. [Warszawa]: Zakład Nagrań i Wydawnictw Związku Niewidomych [2002], 6 kaset dźwiękowych.
5. S. Dikowski: Dalekie strażnice. [Opowiadania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1952, 217 s. Wyd. nast. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952. Biblioteka Prozy..
6. P. Mérimée: Żakeria. [Utwór dramatyczny]. Przedm. [L.] Aragona. Warszawa: Książka i Wiedza 1952, 199 s.
7. P. Mérimée: Hiszpanie w Danii. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 17–107. Wystawienie: teatralne: Reżyseria: H. Moryciński. Bydgoszcz-Toruń, Teatr Ziemi Pomorskiej 1959; telewizyjne: Reżyseria: W. Laskowska. Telewizja Polska 1968; radiowe: Polskie Radio 1986.
8. P. Mérimée: Inez Mendo albo przesąd zwyciężony. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 149–182. Wyst. łącznie z poz. pt. Inez Mendo albo Przesąd zwyciężony albo Zwycięstwo przesądu: Reżyseria: E. Kołogórska. Zielona Góra, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego 1968.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
Wystawiane też łącznie z poz. pt. Przesąd zwyciężony albo Zwycięstwo przesądu.
9. P. Mérimée: Inez Mendo albo zwycięstwo przesądu. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 183–236. Wyst. łącznie z poz. pt. Inez Mendo albo Przesąd zwyciężony albo Zwycięstwo przesądu: Reżyseria: E. Kołogórska. Zielona Góra, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego 1968.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
Wystawiane też łącznie z poz. pt. Przesąd zwyciężony albo Zwycięstwo przesądu.
10. P. Mérimée: Karoca świętych sakramentów. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 313–356. Wystawienie: teatralne: pt. Karoca łącznie z poz. , pt. Teatr Klary Guzul: Reżyseria: M. Melina. Warszawa, Teatr Współczesny 1955; radiowe pt. Karoca świętych sakramentów: Reżyseria: W. Markiewicz. Polskie Radio 1998.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
11. P. Mérimée: Kobieta jest diabłem. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 109–130. Wystawienia: teatralne: łącznie z poz. , pt. Teatr Klary Guzul: Reżyseria: M. Melina. Warszawa, Teatr Współczesny 1955; telewizyjne: Reżyseria: E. Axer. Telewizja Polska 1961; radiowe pt. Afrykańska królowa: Polskie Radio 1975.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
Wyst. też pt. Afrykańska królowa.
12. P. Mérimée: Niebo i piekło. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 237–265. Wystawienie łącznie z poz. , pt. Teatr Klary Guzul: Reżyseria: M. Melina. Warszawa, Teatr Współczesny 1955.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
13. P. Mérimée: Sposobność. Komedia. Przekł. powstał przed 1953. Druk w: P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Warszawa 1953 zob. poz. s. 267–311. Wystawienie: teatralne jako jednej z części „Wieczoru jednoaktówek”: Reżyseria: J.R. Bujański. Kraków, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna (Teatr Młodego Widza) 1954; telewizyjne: B. Bormann.. Telewizja Polska 1964.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .
14. P. Mérimée: Teatr Klary Guzul, aktorki hiszpańskiej. Komedie. Wstęp: S. Popiel. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 362 s.

Zawartość

Hiszpanie w Danii [poz. ]; Kobieta jest diabłem [poz. ]; Inez Mendo albo przesąd zwyciężony [poz. ]; Inez Mendo albo zwycięstwo przesądu [poz. ]; Niebo i piekło [poz. ]; Sposobność [poz. ]; Karoca świętych sakramentów [poz. ].
15. A. Ostrowski, N. Sołowiew: Małżeństwo Bieługina. Komedia w 5 a. Wystawienie: Reżyseria: W. Gulska. Olsztyn; Elbląg, Teatr im. S. Jaracza 1953. Wyd. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 163 s.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
16. A. Dumas: Trzej muszkieterowie. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1955, 526 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 przejrzane i poprawione 1958, wyd. 3 1967, wyd. 4 1969, [wyd. 5] 1970. Seria Kieszonkowa Iskier, wyd. 5 [!] 1975. Klasyka Młodych, wyd. 6 1983, wyd. 7 1987, wyd. 8 1990; Warszawa: Agencja Elipsa 1993; Warszawa: Krąg, Officina 1993; Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1997; Warszawa: Świat Książki 2000.
17. I. Turgieniew: Pierwsza miłość i inne opowiadania. Tłum.: K.A. Jaworski, J. Guze, P. Hertz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 432 s. Z pism I. Turgieniewa..
Tu w przekł. J. Guze: Widma. Fantazja; Pies; Historia porucznika Jergunowa; Brygadier; Nieszczęsna; Dziwna historia.
18. A. Camus: Dżuma. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 302 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1960, wyd. 3 1963, wyd. 4 1964, wyd. 5 1965, wyd. 6 1965, wyd. 7 1966. Biblioteka Powszechna, wyd. 8 1967, wyd. 9 1970. Seria Książek Kieszonkowych PIW-u, wyd. 10 1973, [wyd. 11] 1974. Seria Książek Kieszonkowych PIW-u, wyd. 12 1976, wyd. 13 1978. Seria Kieszonkowa PIW-u, [wyd. 14] 1981. Seria Kieszonkowa PIW-u; wyd. 17 [!] Warszawa: Dom Wydawniczy „Jota” 1991. Lektura Szkolna; Warszawa: Krąg 1992; wyd. 18 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995; Warszawa: Krąg 1992; Warszawa: Porozumienie Wydawców 1999. Kanon na Koniec Wieku; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2000; Warszawa: De Agostini Polska; Altaya Polska 2001. Arcydzieła Literatury Współczesnej; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2001, tamże 2002; Kraków: Mediasat Poland [2004]. Kolekcja Gazety Wyborczej: XX wiek, 17; wyd. 21 [!] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2012, wyd. 22 2017, dodruk: 2018, 2020, wyd. 23 2021, wyd. 24 2022. Przedr. zob. poz. .

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta A. Ferency [Katowice:] Wydawnictwo Aleksandria 2011, 1 płyta CD w formacie mp3, wyd. nast. tamże 2022.
Wyd. jako dokument elektroniczny: [Katowice:] Wydawnictwo Aleksandria 2011, 1 płyta CD w formacie mp3.

Adaptacje

radiowe

pt. Niebo Oranu. Adaptacja: J. Guze. Polskie Radio 1972.

Wyd. łącznie z Obcy, Upadek [poz. ] pt. Obcy; Dżuma; Upadek. Przeł.: M. Zenowicz, J. Guze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 439 s. Biblioteka Klasyki Obcej i Polskiej Wyd. nast. Warszawa: Verum 1993. Biblioteka Arcydzieł: Najsławniejsze Powieści Świata. zob. poz..

Wyd. łącznie z Upadek [poz. ↑] pt. Dżuma; Upadek. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985 , 271 s. Wyd. nast. tamże: 1987, 1992. Lektury.

19. H. de Montherlant: Mistrz Zakonu Santiago. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Reżyseria: J. Kreczmar. Warszawa, Teatr Współczesny 1957. Druk. fragmentu „Po prostu” 1957 nr 26 s. 4–5.
20. A. Camus: Wygnanie i królestwo. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 201 s. Wyd. 2 Warszawa: Krąg 1992.
21. P. Mérimée: Kronika z czasów Karola IX. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 240 s.
22. Ch. Baudelaire: Paryski spleen. Poematy prozą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 128 s. Biblioteka Poetów. Wyd. nast. Warszawa: Kwiaty na Tor 1992.
23. F. Carco: Spotkania ze sobą. [Wspomnienia]. Wiersze tłumaczył J. Dackiewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1959, 174 s.
24. C. Roy: Nieszczęścia kochania. [Powieść]. Zwierciadło 1959 nr 44–50/52, 1960 nr 1–5. Wyd. osobne Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 175 s. Jarzębina..
25. Ch. Baudelaire: O sztuce. Szkice krytyczne. [Oprac. i tłumaczenie:] J. Guze. Red. naukowa: W. Jaworski przy współpracy M. Liczbińskiej i E. Żyłko. Wstęp: J. Starzyński. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1961, XLIX, 245 s. Instytut Sztuki PAN. Teksty Źródłowe do Dziejów Teorii Sztuki, 10.
26. W. Faulkner: Requiem dla zakonnicy. Sztuka w 2 częściach i 7 obrazach. Aadaptacja: A. Camus. Przekł. [i przedmowa] J. Guze. Wystawienie: Reżyseria: J. Markuszewski. Warszawa: Teatr Ateneum 1962. Wyd. [Warszawa: Teatr Ateneum 1963], [12] s.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .
Tytuł okładkowy wydania: Program. Teatr Ateneum im. S. Jaracza w Warszawie.
27. Malarze mówią o sobie, o swojej sztuce, o sztuce innych. Wybór, przekł. i komentarz J. Guze. [Fragment z „Mistrzów dawnych” Fromentina w przekł. J. Cybisa]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1963, 262 s.
28. V. van Gogh: Listy do brata. Tłum.: J. Guze [z francuskiego], M. Chełkowski [z niderlandzkiego]. Przedmową opatrzyła J. Guze. Warszawa: Czytelnik 1964, 586 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1964, [wyd. 3] 1970, wyd. 4 zmienione i poprawione 1997, wyd. 5 1998, wyd. 6 2002.
29. H. de Montherlant: Martwa królowa. Dramat w 3 aktach. Dialog 1964 nr 10 s. 3466. Wystawienie: Reżyseria: W. Kreczmar: Warszawa, Teatr Ateneum 1964; toż Telewizja Polska 1967.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .
30. Daumier w oczach własnych i w oczach przyjaciół. Oprac.: P. Courthion. Przekł. i wstęp: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 217 s.
31. P. Cézanne: Listy. Zebrał, oprac., wstępem i komentarzami opatrzył J. Rewald. Przekł. i przedmowa [oraz częściowo] przypisy: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 312 s.
32. Corot w oczach własnych i w oczach przyjaciół. Oprac.: P. Courthion. Przekł. J. Guze. Wiersze przeł. R. Kołoniecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 291 s.
33. E. Delacroix: Dzienniki. Cz. 1. 1822–1853 — Cz. 2. 1854–1863. Tekst francuski oprac.: A. Joubin. Przeł.: J. Guze, J. Hartwig. Wstęp: J. Starzyński. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1968, 399 + 510 s. Wyd. 2 Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2003 [cz. 1], 2007 [cz. 2].
34. D. Vivant Denon: Chwila ulotna. [Nowela]. Notę historyczną o autorze napisał A. France. Tekst wg edycji z 1803 do druku przygotował i przedmową poprzedził R. Stephane. Przeł. J. Guze. Ilustracje: F. Starowieyski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 59 s. Biblioteka Jednorożca. Por. poz. .
35. T. Gautier: Podróż do Hiszpanii. Tłum. i posłowiem opatrzyła J. Guze. Przypisy: J. Guze, P. Hertz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 342 s. Wyd. nast. tamże 1979.
36. F. Leger: Funkcje malarstwa. Przedm.: A. Osęka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 238 s.
37. Ch. Nodier: Skarb z Poletka Bobu i Kwiat Groszku. Czarodziejska bajka. Tłum. i adaptacja: J. Guze. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 47 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1981; wyd. łącznie z Zazulka. Przeł. Z. Rogoszówna. Warszawa: Votum 1992, 179 s.

Adaptacje

radiowe

pt. Historia o ziarnku Bobu i kwiecie Groszku: Cz. 1-2. Adaptacja: J. Guze. Polskie Radio 1990.
38. M. Butor: Powieść jako poszukiwanie. Wybór esejów. Warszawa: Czytelnik 1971, 322 s.
39. A. Camus: Eseje. Wybór, przekł. i przypisy: J. Guze. Wstęp: J. Kossak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1971, 559 s. Wyd. nast. tamże 1973.

Zawartość

Zawiera m.in.: Dwie strony tego samego; Mit Syzyfa; Listy do przyjaciela Niemca; Człowiek zbuntowany; Artysta i jego epoka; Notatniki. (Wybór).
40. A. Camus: Upadek. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1971, 111 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1971; Warszawa: Muza 1996, tamże 2004; [Warszawa:] TMM Polska/Planeta Marketing; Axel Springer Polska 2007. Biblioteka Najwybitniejszych Noblistów, 13; Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal — Wydawnictwo W.A.B. 2014. Przedr. zob. poz. .

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: W.A.B. 2014, pliki w formacie EPUB, MOBI.

Adaptacje

teatralne

Reżyseria: J. Wernio. Wrocław, Teatr Współczesny 1993.

telewizyjne

Reżyseria: J. Markuszewski. Telewizja Polska 1992.

Wyd. łącznie z Obcy, Dżuma [poz. ] pt. Obcy; Dżuma; Upadek. Przeł.: M. Zenowicz, J. Guze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 439 s. Biblioteka Klasyki Obcej i Polskiej Wyd. nast. Warszawa: Verum 1993. Biblioteka Arcydzieł: Najsławniejsze Powieści Świata. Zob. poz. .

Wyd. łącznie z Dżuma [poz. ] pt. Dżuma; Upadek . Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985 , 271 s. Wyd. nast. tamże: 1987, 1992. Lektury.

41. D. Vivant Denon: Chwila ulotna. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Reżyseria: K. Rastawiecki. Gdynia, Teatr Muzyczny 1971. Por. poz. .
42. F. Dostojewski: Biesy. Adaptacja: A. Camus. Wystawienie: Reżyseria: J. Warmiński. Warszawa, Teatr Ateneum 1971.

Wystawienia następne

m.in.: Reżyseria: A. Wajda. Kr., T. Stary 1971.
Maszynopis przekł. w Bibliotece Instytutu Badań Literackich PAN w Warszawie.
43. A. Camus: Obcy; Dżuma; Upadek. Przeł.: M. Zenowicz, J. Guze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 439 s. Biblioteka Klasyki Obcej i Polskiej Wyd. nast. Warszawa: Verum 1993. Biblioteka Arcydzieł: Najsławniejsze Powieści Świata..
Tu w przekł. J. Guze: Dżuma [poz. ], Upadek [poz. ].
44. A. de Musset: Lorenzaccio. [Utwór dramatyczny]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 153 s. Wystawienie: teatralne: Reżyseria: T. Minc. Warszawa, Teatr Narodowy 1972; telewizyjne: Reżyseria: L. Adamik. Telewizja Polska 1978.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument audiowizualny: [Warszawa]: Telewizja Polska SA [1999], 1 kaseta wizualna. Złota Setka Teatr Telewizji.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.
45. R. Rolland: Wilki. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie teatralne i telewizyjne: Reżyseria: J. Maciejowski. Łódź, Teatr im. S. Jaracza 1972; Telewizja Polska 1980.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .
46. Vercors: Tratwa Meduzy. [Powieść]. Przeł. J. Guze. Wiersze przeł. A. Gołębiewska. Warszawa: Czytelnik 1972, 285 s. Seria Nike..

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta L. Nowak. Warszawa: Zakład Wydawnictw i Nagrań Polskiego Związku Niewidomych 2006, 7 kaset dźwiękowych.
47. A. Brillat-Savarin: Fizjologia smaku albo Medytacje o gastronomii doskonałej. Wybór oprac.: W. Zawadzki. Przeł. i wstępem poprzedziła J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 263 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1977, wyd. 3 1996, wyd. 3 dodruk 1997, wyd. 4 [2015].
48. P. Valéry: Rzeczy przemilczane. Z pism o sztuce. Przekł. i noty: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 206 s.
49. M. Ałpatow: Rublow. [Biografia]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 112 s.
50. A. Camus: Obcy; Upadek. Przeł.: M. Znatowicz, J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 192 s. Wyd. nast. Warszawa: Krąg 1991.
W przekł. J. Guze: Upadek [poz. ].
51. T. Gautier: Pisarze i artyści romantyczni. Szkice, wspomnienia, groteski. Wybór, przekł. i komentarze: J. Guze. Warszawa: Czytelnik 1975, 219 s.
52. J.A.B. d’Aurevilly: Diable sprawy. [Opowiadania]. Przeł. J. Guze. Słowo wstępne: J. Parvi. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 250 s. Wyd. nast. Warszawa: Prószyński i S-ka 1997, 260 s. Klasyka Powieści..
53. Ch. Nodier: Wróżka okruchów i inne opowieści. Wybór, przekł. i komentarz: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 361 s.
54. B. Constant: Dzienniki poufne. Przeł. J. Guze. Warszawa: Czytelnik 1980, 658 s.
55. A. Camus: Człowiek zbuntowany. Lublin: Chatka Żaka, Zakład Edytorstwa Kontrowersyjnego* 1981, 314 s. Wyd. nast.: [B.m.w.* 1984]; [Kraków:] Oficyna Literacka* 1984; [Warszawa: b.w.* 1984]; Warszawa: Książnica Literacka* 1984; Kraków: Res Publica 1991; wyd. 2 poprawione Kraków: Oficyna Literacka 1993; Warszawa: Muza 1998. Spectrum, tamże 2002. Zob. poz. .
56. E. i J. de Goncourt: Sztuka XVIII wieku. Wybór, przekł., wstęp i komentarz: J. Guze. Warszawa: Czytelnik 1981, 216 s. Symposion..
57. A. Malraux: Przemiana bogów. [2]. Nierzeczywiste. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, VI, 296 s.
Część 2 trylogii z dziedziny historii sztuki; [1]. Nadprzyrodzone. Przeł. E. Bąkowska, [3]. Ponadczasowe. Przeł. J. Lisowski.
58. E. i J. Goncourt: Dziennik. Pamiętnik z życia literackiego. Wybór i przekł.: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1988, 606 s.

Nagrody

Nagroda redakcji „Literatury na Świecie” za najlepszy przekład w 1988.
59. J. D’Aurevilly: Najpiękniejsza miłość Don Juana. Przekł. powstał ok. 1989.

Adaptacje

radiowa

Adaptacja: E. Stocka-Kalinowska. Reżyseria: A. Pruski. ­Radio 1989.
60. F. Garcia Lorca: Szopka Don Cristobala wg Szopki Don Cristobala, Romansu Perlimplina w przekł. Z. Szleyen i Kuszenia św. Antoniego w przekł. J. Guze. Wystawienie: Oprac. tekstu, reżyseria i scenografia: A. Dziuk. Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 1989.
61. N. Sołowiow: Teraz ja. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: J. Jędrzejewicz, J. Guze. Wystawienie telewizyjne: Reżyseria: M. Komorowska. Telewizja Polska 1990.
62. A. de Vigny: Wielkość i niewola wojskowego stanu. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1990, 196 s.
63. A. Camus: Dwa eseje. Warszawa: Krąg 1991, 143 s.

Zawartość

Zawiera z poz. : Mit Syzyfa; Artysta i jego epoka.
64. F.R. de Chateaubriand: Pamiętnik zza grobu. Wybór, przekł. i komentarz: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991, 666 s.

Nagrody

Nagroda „Literatury na Świecie” za najlepszy przekł. w 1992.
65. Encyklopedia symbolizmu. [Autorzy:] J. Cassou oraz P. Brunel i in. Przekł., oprac. i przypisy: J. Guze. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1992, 371 s. Wyd. nast. z hasłami uzupełnionymi przez J. Derwojeda, M. Gąsiorowską i B. Krydę tamże 1997. Encyklopedie Sztuki Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe i PWN..
66. A. Gide: Dziennik. Wybór, tłumaczenie i objaśnienia: J. Guze. Warszawa: Krąg 1992, 313 s.
67. A. Malraux: Antypamiętniki. Przekł., wstęp: J. Guze. Warszawa: Czytelnik 1993, 533 s. Autobiografie intelektualne..
68. G. de Nerval: Córki ognia. [Opowiadania]. Kraków: Oficyna Literacka 1993, 173 s.
69. J. Renard: Dziennik. Wybór, przekł. i oprac.: J. Guze. Warszawa: Krąg 1993, 159 s.
70. P. Valéry: Degas, taniec, rysunek. [Biografia]. Warszawa: Pavo 1993, 119 s.
71. A. Camus: Notatniki 1935–1959. Wybór, przekł. i objaśnienia: J. Guze. Warszawa: Krąg 1994, 287 s. Zob. poz. .
72. A. Camus: Pierwszy człowiek. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995, 229 s. Wyd. nast. Kraków: Zielona Sowa 2003. Arcydzieła Literatury Światowej. Przedr. zob. poz. .
73. P. Courthion: Malarstwo flamandzkie i holenderskie. Warszawa: Arkady 1996, 182 s.
74. H. de Montherlant: Cezar i Pompejusz. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powstał ok. 1996.

Adaptacje

tv

Scenariusz: J. Barańska. Reżyseria: J. Antczak. Telewizja Polska 1996.
75. H.F. Amiel: Dziennik intymny. Wyboru dokonała i przeł. J. Guze. Przedm. opatrzyła M. Janion. Warszawa: Czytelnik 1997, 259 s. Autobiografie intelektualne..
76. A. Thibaudet: Historia literatury francuskiej. Od Rewolucji Francuskiej do lat trzydziestych XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1997, 526 s.
77. Ch. Baudelaire: Malarz życia nowoczesnego. [Szkice literackie]. Przedmowa: Cz. Miłosz. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1998, 79 s.
78. Historia sztuki 1000–2000. Pod red. A. Mérota. Tłum.: H. Andrzejewska, J. Guze, P. Wrzosek. Warszawa: Arkady 1998, 542 s.
79. A. Camus: Mit Syzyfa i inne eseje. Warszawa: Muza 1999, 186 s. Spectrum. Wyd. nast.: wyd. 4 poprawione i uzupełnione pt. Mit Syzyfa: Warszawa: De Agostini we współpracy z Ediciones Altaya Polska 2001. Arcydzieła Wielkich Myślicieli; Warszawa: Muza 2004. Spectrum.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Popczyński. Warszawa: Larix 2011, plik elektroniczny (czytak).

Zawartość

Zawiera z poz. : Dwie strony tego samego; Mit Syzyfa; Listy do przyjaciela Niemca.
80. Ch. Baudelaire: Rozmaitości estetyczne. [Szkice literackie]. Wstęp i przekł.: J. Guze. Komentarz i przypisy: C. Pichois w tłumaczeniu J. M. Kłoczowskiego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2000, 657 s.
81. A. Besançon: Przekleństwo wieku. O komunizmie, narodowym socjalizmie i jedności Zagłady. Warszawa: Czytelnik 2000, 109 s.
82. A. Camus: Cztery powieści. Posłowie: E. Bieńkowska. Tłum.: M. Znatowicz-Brandys, J. Guze. Warszawa: Świat Książki — Bertelsmann Media 2000, 671 s. Wyd. nast. tamże 2006. Arcydzieła Literatury Światowej..
Tu w przekł. J.Guze: Dżuma [poz. ]; Upadek [poz. ]; Pierwszy człowiek [poz. ].
83. J.-P. Davidts: Mały Książę odnaleziony. [Opowieść dla młodzieży]. Warszawa: Świat Książki 2000, 79 s.
Utwór nawiązuje do opowieści A. de Saint-Exupéry’ego.
84. J. Le Goff: Święty Franciszek z Asyżu. [Biografia]. Warszawa: Czytelnik 2001, 201 s.
85. P. Cabanne: Encyklopedia art déco. Uzupełniła A. Sieradzka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN 2002, 332 s. Encyklopedie Sztuki Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe i PWN..
86. C. de Saint-Exupéry: Pamiętnik róży. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak2002, 235 s.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta: J. Zelnik, A. Ferency. Warszawa: Zakład Nagrań i Wydawnictw ZN 2002 , 9 kaset dźwiękowych.
Pamiętnik żony A. de Saint-Exupéry’ego, Consuelo.

Zob. też Prace redakcyjne poz. .

Prace redakcyjne

1. Opowiadania. Louis Aragon; Pierre Gamarra; André Stil; Marcel Verdot; Gilette Ziegler; Héléne Parmelin. Wybór i słowo wstępne: J. Guze. Warszawa: Wydawnictwo Iskry 1954, 184 s.
Tu m.in. przekł. J. Guze.
2. Stendhal: Wybór z pism różnych. Tłum. F. Śniatecka-Wawerowa. Wybór, oprac.: J. Guze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 745 s.

Zob. też Przekłady poz. , , , , , , , , , , .

Omówienia i recenzje

Autor o sobie

Lwów i od Lwowa na wschód. Zeszyty Literackie 2006 nr 1.

Wywiady

Język gładki jest najtrudniejszy. Rozm. J. Szczerba. Gazeta Wyborcza 2008 nr 3.

Ogólne

Artykuły

J. BOCHEŃSKI: Joanna Guze (1917–2009). Zeszyty Literackie 2009 nr 1.
M. MAŁKOWSKA: Przybliżyła Polsce kulturę francuską. Rzeczpospolita 2009 nr z 13 I.
J. SEMPOLIŃSKI: Joanny Guze pisanie o sztuce. Zeszyty Literackie 2009 nr 2.
J. GUZE: O mojej matce – w stulecie urodzin. „Zeszyty Literackie2017 nr 4.
K. UMIŃSKI: Dziennik, którego nie było. W tegoż: Trzy tłumaczki. Warszawa 2022.

Impresjoniści

A. JAKIMOWICZ. „Współczesność1964 nr 176.

Na tropach sztuki

M. PORĘBSKI. „Nowe Książki1969 nr 1.
M. RZEPIŃSKA. „Twórczość1969 nr 7.

Twarze z portretów

H. ANDRZEJEWSKA: Między konwencją a indywidualizmem. Nowe Książki 1975 nr 10.
M. PIWIŃSKA: Mieć twarz. Polityka 1975 nr 14.

Albert Camus. Los i lekcja

E. BIEŃKOWSKA: Wierność pisarzowi. Gazeta Wyborcza 2004 nr 220.
J. GOWIN: Grób w Lourmarin. Rzeczpospolita 2004 nr 172.
E. CICHOWICZ: Listy na morzu. Nowe Książki 2005 nr 2 [dot. też: A. Camus: Dzienniki z podróży].

A. Camus: Człowiek zbuntowany

J. GONDOWICZ: O czym nie mieli myśleć przed 17 laty. Gazeta Wyborcza 1990 nr 41 [dot. ingerencji cenzury w przekład w 1973].

Ch. Baudelaire: Rozmaitości estetyczne

D. JARECKA: Baudelaire jako krytyk. Ukazały się „Rozmaitości estetyczne” Baudelaire'a w tłumaczeniu Joanny Guze. Gazeta Wyborcza 2001 nr 114.