AXER Jerzy

Urodzony 18 kwietnia 1946 w Łodzi; syn Erwina Axera, reżysera teatralnego, i Bronisławy z Kreczmarów, nauczycielki i redaktorki. Dzieciństwo spędził w Warszawie. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. T. Reytana w Warszawie. Po zdaniu matury w 1946 studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W 1969 uzyskał tytuł magistra filologii klasycznej i w 1970 podjął pracę w Instytucie Filologii Klasycznej UW. Studia, artykuły i recenzje publikował od 1966 m. in. w pismach: „Eos”, „Meander”, „Pamiętnik Teatralny”, „Przegląd Humanistyczny”, „Dialog”, „Pamiętnik Literacki” oraz „Humanistica Lovaniensia”, „Philologus”, „Index”, „Rhetorica”. W 1972 doktoryzował się na podstawie pracy pt. Jerzy z Tyczyna, humanista i dyplomata (promotor prof. Lidia Winniczuk), a następnie w 1976 habilitował się na podstawie książki: Mowa Cycerona w obronie aktora komediowego Roscjusza. Studium z krytyki tekstu. Od 1978 wykładał w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (od 1996 Akademia Teatralna) na Wydziale Reżyserii (okresowo także na Wydziale Wiedzy o Teatrze). Ożenił się z Małgorzatą Kamińską, filologiem klasycznym (rozwiedzeni). W 1981 został członkiem International Comparative Association oraz członkiem Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej Polskiej Akademii Nauk (PAN; od 1987 prezes Komisji Neolatynistycznej). W 1981-87 był prodziekanem, a później dziekanem Wydziału Polonistyki UW. W 1982 utworzył Zakład Edytorstwa Greckiego i Łacińskiego w Instytucie Filologii Klasycznej UW i objął jego kierownictwo. W 1983 otrzymał nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. W tymże roku został członkiem International Society for the History of Rhetoric (od 1987 członek Zarządu, od 1989 przewodniczący sekcji polskiej). Działał w Polskim Towarzystwie Filologicznym, pełniąc kolejno funkcje: prezesa Koła Warszawskiego (od 1983) i wiceprezesa Towarzystwa (od 1986) oraz stałego delegata do Fédération Internationale des Associations d'Études Classiques (FIEC). W 1986 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Od 1987 był członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1990 członek zwyczajny). W 1990 został wybrany do rzymskiej Academia Latinitati Fovendae, a w 1991 został członkiem International Association for Neo-Latin Studies. Wykładał w wielu uniwersytetach zagranicznych (m. in. we Włoszech, Austrii, Niemczech, Holandii, Hiszpanii, USA). Uczestniczył w organizacji międzynarodowych konferencji naukowych (m. in. Colloquium Tullianum w Warszawie w 1989). W 1991 związek małżeński z Anną Werpachowską, filologiem klasycznym. W 1991 został wicedyrektorem Instytutu Filologii Klasycznej UW, a zarazem dyrektorem nowo utworzonego na UW Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej (OBTA UW). W 1992 otrzymał stanowisko profesora zwyczajnego i, po raz kolejny, nagrodę Ministra Edukacji Narodowej. W tymże roku objął stanowisko prezesa Polskiego Towarzystwa Filologicznego; od 1996 redagował również wydawaną przez to towarzystwo serię Acta Societatis Philologae Polonorum . Także w 1992 wszedł w skład Wolfenbütteler Arbeitskreis für Renaissanceforschung. Równocześnie został koordynatorem interdyscyplinarnego projektu Łacina w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej oraz międzynarodowego przedsięwzięcia wydawniczego Korespondencja Jana Dantyszka . Był współtwórcą powołanych w 1993 Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UW, a następnie dyrektorem zarządzającego nimi Kolegium. W 1995 objął nadto funkcję redaktora wydawanych tamże serii Eseje i Studia oraz zeszytów naukowych „Łacina w Polsce”. We współpracy polsko-ukraińskiej zorganizował w 1996 Międzynarodową Szkołę Humanistyczną dla młodych badaczy z Europy Środkowo-Wschodniej. W 1997 został członkiem korespondentem Wydziału Filologicznego Polskiej Akademii Umiejętności. Działał nadal w International Society for the History of Rhetoric, w 1997-99 jako wiceprezes, a w 1999-2001 prezes międzynarodowy towarzystwa. Był również współzałożycielem międzynarodowej Akademii Artes Liberales i od 1999 przewodniczącym Rady tej placówki. Wchodził w skład m.in. komitetu redakcyjnego wydania Sejmowego Dzieł wszystkich Jana Kochanowskiego, komitetu redakcyjnego Słownika języka Cypriana Norwida , Komitetu Obchodów Roku Juliusza Słowackiego (1999) oraz Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus PAN. Redagował serię Bibliotheca Latina Medii et Recentioris Aevi . Był organizatorem i kierownikiem kilku międzynarodowych programów badawczych dotyczących humanizmu europejskiego i polskiego. W 2003 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu im. I. Franki we Lwowie. W 2008 OBTA UW została przekształcona w Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”, a następnie w 2012 w Wydział „Artes Liberales”, którym nadal kierował. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Feniksa nadanym przez Prezydenta Republiki Greckiej (1996) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998). Mieszka w Warszawie.