BIO

Urodzona 1 kwietnia 1898 we Lwowie[P]; córka Antoniego Szymańskiego i Marii z Filipowskich. Po ukończeniu w 1917 gimnazjum we Lwowie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza i uczęszczała do konserwatorium. W 1922 wyszła za mąż za Stanisława Albertiego, prawnika i tłumacza z języka czeskiego, inicjatora wydawanej przez F. Hoesicka serii „Biblioteka Słowiańska”. Debiutowała w 1924 artykułem pt. Sylwetka Niemki ogłoszonym w tygodniku „Świat Kobiecy” (nr 15), a jako poetka wierszem pt. Listopad w dzienniku „Rzeczpospolita” (nr 320). Brała udział w pracach Koła Literacko-Artystycznego działającego przy lwowskim Kasynie; od ok. 1925 związana była też ze środowiskiem literackim skupionym wokół Jana Kasprowicza, a potem jego żony Marii. Zajmowała się kulturą południowych Słowian. Wiersze, artykuły (podejmujące głównie kwestie kobiece i problematykę słowiańską), a także tłumaczenia z języków czeskiego i bułgarskiego zamieszczała m. in. w „Świecie Kobiecym” (1924-32), „Głosie Narodu” (1925, 1928-29), „Kurierze Literacko-Naukowym” (1925-26, 1930-31), „Comoedii” (1926-27), „Gazecie Warszawskiej Porannej” (1926-27), „Myśli Narodowej” (1926-27), „Wiadomościach Literackich” (1926, 1928-30), „Gazecie Warszawskiej” (1928-29), „Tęczy” (1928-34, 1938). Była członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. Przed 1930 przeniosła się do Dąbrowy (koło Tarnowa), a stamtąd w 1930 do Białej (obecnie Bielsko-Biała), gdzie jej mąż objął stanowisko starosty. Angażowała się w życie kulturalne i oświatowe regionu m.in. przygotowując i wystawiając programy kabaretowe, a od 1933 prowadząc poświęcone głównie Czechosłowacji odczyty w szkołach i stowarzyszeniach kobiecych. Organizowała wieczory literackie z udziałem twórców śląskich i podbeskidzkich, włączyła się w działalność Towarzystwa Teatru Polskiego, prowadziła salon literacki. Podjęła współpracę z prasą lokalną publikując m.in. w „Zjednoczeniu” (1931-34; tu m.in. ukazywały się streszczenia niektórych z jej odczytów) i „Zjednoczeniu Śląskim” (1934). Ogłaszała wiersze m. in. w „Kobiecie Współczesnej” (1932-33) i „Nowym Dniu” (1934). W 1939, po wybuchu wojny, przedostała się do Lwowa wraz z mężem, który z chwilą wkroczenia wojsk sowieckich został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu na Brygidkach, a w 1940 zamordowany (jego nazwisko znajduje się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej). W czasie okupacji niemieckiej mieszkała w Krakowie i brała udział w ruchu konspiracyjnym. W 1945 wyjechała z Polski i osiadła we Włoszech. Wyszła powtórnie za mąż za Alfo Cocolę — włoskiego adwokata i tłumacza. Mieszkając w Bari, kontynuowała działalność pisarską: uprawiała prozę z pogranicza eseistyki i reportażu poświęconą kulturze i geografii Włoch. W 1962 nawiązała kontakt z poznańską grupą literacką Złota Mozaika. Zmarła 28 maja 1962 w Bari; pochowana tamże na lokalnym cmentarzu.

Twórczość

1. Bunt lawin. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1927 [antydatowane 1926], 32 s.

2. Mój film. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1927, 59 s.

Zawartość

Zawiera m. in. wiersze w cyklach: Trzy portrety; Mój film.

3. Tatry, narty, miłość. Powieść. Warszawa: Hyperjon 1928, 161 s.

4. Pochwała życia i śmierci. [Wiersze]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1930, 77 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: W małem miasteczku; Starsze panny; Szumiąca Wiola; Harenda po śmierci Jana Kasprowicza; Pochwała śmierci.

5. Ghetto potępione. Powieść o duszy żydowskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Renaissance [1931], 320 s.

6. Ci, którzy przyjdą. Powieść mieszczańska. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1934, 461 s.

7. Godzina kalinowa. [Wiersze]. Kraków: Gebethner i Wolff 1935, 94 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: Godzina kalinowa; Budujemy mosty (wiersze słowiańskie); Wygnani z raju; Noże.

8. Usta Italii. Poezje. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1936, VI, 100 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: Usta Italii; Wiersze pogańskie; Powrót do domu.

Przekłady

włoski

La bocca dell'Italia. [Przeł.] A. Cocola. Napoli [1963].

9. Xenia idzie przebojem. [Utwór dramatyczny]. Powst. ok. 1936.

Przekłady

niemiecki

Xenia setz sich durch. Wystawienie: Bielsko, teatr niemiecki ok. 1936.

10. Serce zwierzęce. [Wiersze]. Bielsko: Towarzystwo Ochrony Zwierząt w Bielsku i Związek Opieki nad Zwierzętami w Białej 1937, 107 s.

11. Więcierz w głębinie. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1937, 88 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: Autoportret; Czerwona wiosna; Więcierz w głębinie (albo: Dwanaście modlitw ufnych na każdy miesiąc w roku); Poemat o Lwowie.

12. Wiosna w domu. [Komedia]. Wystawienie: Poznań, Teatr Polski 1937.

13. Dusza Kalabrii. [Reportaże]. Powst. ok. 1950.

Przekłady

włoski

L'anima della Calabria. [Przeł.] A. Cocola. Napoli 1950.

14. Sekrety Apulii. [Reportaże]. Powst. ok. 1951.

Przekłady

włoski

Segreti di Puglia. [Przeł.] A. Cocola. Napoli ok. 1951. Informacja w poz. , .

15. Magia liguryjska. [Reportaże]. Powst. ok. 1952.

Przekłady

włoski

Magia Ligure. [Przeł.] A. Cocola. Napoli [1952].

16. Kampania, wielki teatr. [Reportaże]. Powst. ok. 1953.

Przekłady

włoski

Campania, gran teatro. [Przeł.] A. Cocola. Napoli [1953].

17. Na sycylijskim wozie. [Reportaże]. Powst. ok. 1953.

Przekłady

włoski

Sul carretto siciliano. [Przeł.] A. Cocola. Napoli [po 1953]. Informacja w poz. 15, 16.

Utwory niepublikowane, niedatowane

Zbiory wierszy w rękopisach

Według informacji F. M. Nowowiejskiego.

• Grzebień hiszpański.
• Kantyczka polskiego emigranta.
• Polski Odysseusz.
• Uśmiechy przygodne.

Przekłady

1. J. Wolker: Gość w domu. Przekł.: K. Alberti i S. Alberti. Warszawa: F. Hoesick 1927, XII, 54 s.

Omówienia i recenzje

Wywiady

Propagatorka uśmiechu w życiu i sztuce. Rozm.: Zast. „Dziennik Poznański 1937 nr 61.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.
• „Rocznik Literacki 1962” wyd. 1964 (P. Grzegorczyk).
P. Grzegorczyk: Kazimiera Alberti. W tegoż: Twórcy i badacze kultury zmarli w latach 1956-1967. Cz. 2. Warszawa 1986.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1-2. Warszawa 2000 (H. Kirchner).

Ogólne

Artykuły

[T. Kłak] T. K.: Słowo o Kazimierze Alberti. Tygodnik Powszechny 1962 nr 50.
J. Iwaszkiewicz: Losy poetów. Życie Warszawy 1963 nr 251.
E. Rosner: Przypomnienie Kazimiery Alberti. W tegoż: Beskidzkie ścieżki pisarzy. Katowice 1982.
K. Jakowska: Międzywojenna powieść perswazyjna. Warszawa 1992 passim.
E. Szańkowska: Kazimiera Alberti „Kazka. Gazeta Wyborcza 1998 nr 50.

Pochwała życia i śmierci

J. Liebert. Wiadomości Literackie 1931 nr 18.

Ghetto potępione

L. Piwiński. Wiadomości Literackie 1931 nr 38.

Ci, którzy przyjdą

J. Lorentowicz. Nowa Książka 1934 nr 8.
E. Breiter: Powieść o „kobiecie wyzwolonej. Wiadomości Literackie 1935 nr 8.