BIO

Born on 10 October 1964 in Warsaw; daughter of the chemist Zygmunt Rudzki, and the nurse Czesława, née Zawadzka. She spent her childhood in Warsaw. She completed her advanced secondary education in 1982 at the Jose Marti Grammar School in Warsaw. From 1985 to 1991, she studied psychology at the Faculty of Philosophy at the Academy of Catholic Theology in Warsaw (now the Cardinal Stefan Wyszyński University – UKSW). She worked as a marriage therapist and also offered art therapy. She published articles on psychology and sexology in women's magazines. She made her debut as a poet in 1985 with the poem Ludzie (People), which was published in the periodical "Południowa Wielkopolska" (no. 8) and won an award in the Bez walki (No contest) competition. Between 1985 and 1986, she received several prizes in poetry competitions, including the national Michał Kajka Green Leaf Prize (O Laur Zielonego Liścia), the Bialystok Youth Literary Competition, and the Stanisław Ryszard Dobrowolski Poetry Competition. She made her debut as a prose writer in 1991 with an excerpt from the novel Białe klisze (White Plates), which appeared in "Twórczość" (no. 1). She received a grant from the Ministry of Culture and Arts in 1992. She wrote scripts for documentary films and television plays. In 1993, she was awarded the Jarosław Iwaszkiewicz Prize and the Stanisław Piętak Prize, both in recognition of her literary achievements. She collaborated with the theatre monthly "Teatr", where she launched the regular column Zakaz fotografowania (No Photography) in 2012. She lives in Warsaw.

Twórczość

1. Ruchoma rzeczywistość. [Wiersze]. Pod red. J. Koperskiego-Leszina. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1989, 29 s. Pokolenie, Które Wstępuje, 11.

2. Białe klisze. [Powieść]. Wstęp: B. Zadura. Katowice: Akapit 1993, 154 s. Nowa Proza Polska. Wyd. 2 Izabelin: Świat Literacki 1997, 162 s. Biblioteka Świata Literackiego.

Nagrody

Nagroda im. J. Iwaszkiewicza i im. S. Piętaka w 1991.

3. Uczty i głody. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Iskry 1995, 154 s.

4. Pałac Cezarów. [Powieść]. Izabelin: Świat Literacki 1997, 180 s. Biblioteka Świata Literackiego, 12.

5. Mykwa. [Powieść]. Izabelin: Świat Literacki 1999, 162 s. Biblioteka Świata Literackiego, 25. Wyd. nast. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. 2023.

Przekłady

niemiecki

Mikwe. [Przeł.] S. Sellmer. Zürich 2014.

6. Seks, chemia i latanie. [Utwór dramatyczny]. Powst. 2001. Prapremiera jako próba czytana: Reżyseria: M. Pęcikiewicz. Warszawa, TR Warszawa 2002; Reżyseria: M. Sosnowski. Warszawa, Kino-Teatr "Bajka" 2005.

Pierwotne tytuły: Kurs fruwania dla ornitologów; Fruwanie dla ornitologów.

7. Dziewczyny Bonda. [Powieść]. Warszawa: Świat Książki 2004, 271 s. Seria ze Słonecznikiem.

8. Cukier Stanik. Sztuka w dwóch aktach. Powst. 2007. Druk: „Dialog” 2008 nr 7/8 s. 5-28. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: J. Puzyna-Chojka. Gdynia, Teatr Miejski im. W. Gombrowicza 2008; radiowa: Reżyseria: A. Piszczatowski. Polskie Radio 2011; telewizyjna: Reżyseria: A. Puszcz. Telewizja Polska 2014. Przedruk zob. poz. oraz w: Transformacja. Dramat polski po 1989 roku. Antologia 2. Warszawa 2013.

Wystawienia następne

Informacje o innych wystawieniach Zob. link.

Nagrody

Nagroda w konkursie Łódzkiego Forum Dramatu „Lustro. Obraz. Iluzja” w 2007, nominacja do finału Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej 2008; Nagroda Gold Remi Worldfest Independent Film Festival w Houston w 2016 za inscenizację A. Puszcz w Telewizji Polskiej.

Przekłady

bułgarski

Cuker sutien. [Przeł.] E. Ejsimont. W: Naslednici. Antologiâ nova polska dramaturgiâ. [Sofiâ] 2015.

czeski

David Cukr Podprsenky. [Przeł.] J. Vobecký [on-line] Powst. 2010. Dostępny w Internecie:Zob. link [dostęp 26 września 2023].

niemiecki

Zucker Büstenhalter. [Przeł.:] A. Volk, L. Niesielska. W: …anfangen zu erzählen”. Neues Polnisches Theater. Eine Auswahl. Berlin 2015. Wystawienie: Reżyseria: I. Lichtenberger Bozoki. Wien, OFF-Theater 2017.

9. Fastryga. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera jako próba czytana: Reżyseria: W. Garbaczewski. Wrocław, Teatr Polski 2008. Druk: „Notatnik Teatralny” 2009 nr 56/57 s. 250-282. Przedruk zob. poz. .

Następna próba czytana: Reżyseria M. Ogrodzińska. Warszawa, Teatr na Woli 2009.

Nagrody

Nagroda w konkursie Teatru Polskiego we Wrocławiu na sztukę inspirowaną wydarzeniami Marca 68 w 2008.

10. Z penisem jak z mężem. Trudno o ideał. Warszawa: J. Santorski&Co Agencja Wydawnicza 2008, 126 s.

Praca popularna dot. seksualności kobiety.

11. Eskimos w podróży służbowej. [Utwór dramatyczny]. „Dialog2009 nr 6 s. 74-96. Prapremiera jako próba czytana: Reżyseria: W. Szczawińska. Gdynia, Teatr Miejski 2009. Druk zob. poz. .

Następna próba czytana: Reżyseria: W. Śmigasiewicz. Telewizja Polska 2009.

Nagrody

Nominacja do finału Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej w 2009.

12. Nawigacja nocą. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera radiowa: Reżyseria: M. Bogajewska. Polskie Radio 2009.

Nagrody

Nominacja do finału Ogólnopolskiego Festiwalu Nowe Słuchowiska w 2009.

13. Pęknięta, obwiązana nitką. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: jako próba czytana: Reżyseria: A. Smolar. Gdynia, Teatr Miejski, Mała Scena 2010; radiowa: Reżyseria: W. Modestowicz. Polskie Radio 2011. Druk: „Dialog” 2011 nr 3 s. 30-32. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nominacja do finału Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej oraz finału Ogólnopolskiego Konkursu „Sztuka Monologu” w 2010.

14. Ten się śmieje, kto ma zęby. [Monodram]. Powst. 2010. Por. poz. .

Nagrody

Nagroda w Ogólnopolskim Konkursie „Sztuka Monologu” organizowanym przez Laboratorium Dramatu w Warszawie, Dom Pracy Twórczej w Wigrach i Obiekt Znaleziony (Podziemia Galerii Zachęta w Warszawie) w 2010.

15. Zimny bufet. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: jako próba czytana: Reżyseria: K. Kijak. Gdynia, Teatr Miejski, Mała Scena 2011; radiowa: Adaptacja i reżyseria: D. Błaszczyk. Polskie Radio 2012; teatralna: Reżyseria: J. Łupinowicz. Suwałki, T. Hybrydowy i Przyjaciele 2016. Druk: „Dialog” 2012 nr 1 s. 5-19. Przedruk w: Dramatopisarki dekady. Kraków; Warszawa 2012 s. 132-146. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna w 2011.

Przekłady

niemiecki

Kaltes Buffet. [Przeł.:] A. Klecha, B. Samborska. Wyst. jako próba czytana: Reżyseria: B. Baranowska. Berlin, Maxim Gorki Theater 2013.

rosyjski

Holodnyj bufet. [Przeł.] I. Kisielova. W: Antologia sovremennoj pol’skoj dramaturgii. 2. Moskva 2015.

16. Zimny bufet. [Utwory dramatyczne]. Kraków: Panga Pank 2012, 299 s. Dramat Współczesny, 37.

Zawartość

Zimny bufet [poz. ]; Cukier Stanik [poz. ]; Eskimos w podróży służbowej [poz. ]; Fastryga [poz. ], Pęknięta, obwiązana nitką [poz. ].

17. Krótka wymiana ognia. [Utwór dramatyczny]. Dialog 2014 nr 4 s. 21-41. Por. poz. .

18. Krótka wymiana ognia. [Powieść]. Warszawa: W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2018, 198 s. Archipelagi. Por. poz. .

Nagrody

W 2019 Nagroda Literacka Gdynia, nominacja do finału Nagrody Literackiej Nike i do finału Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, uznana za jedną z dziesięciu najlepszych polskich powieści dekady przez tygodnik „Polityka”.

19. Tkanki miękkie. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. 2020, 287 s. Archipelagi.

W 2021 Nagroda Literacka m.st. Warszawy i Nagroda Literacka dla Autorki Gryfia.

20. Ślicznotka doktora Josefa. [Powieść]. Warszawa: J. Santorski & Co Agencja Wydawnictwo; Wydawnictwo Inanna 2006, 284 s. Wyd. nast.: Warszawa: Larix 2009; Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal 2021.

Przekłady

niemiecki

Doktor Josefs Schönste. [Przeł.] E. Kinsky. Zürich 2009.

21. Ten się śmieje, kto ma zęby. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo WAB 2022, 252 s. Archipelagi. Por. poz. .

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Maj. [Warszawa :] Biblioteka Akustyczna 2022 , plik w formacie mp3.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa : W.A.B. 2023 , plik w formacie EPUB, MOBI.
W 2023 Poznańska Nagroda Literacka im. A. Mickiewicza, Nagroda Literacka m.st. Warszawy, Nagroda Literacka Nike.

Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych

bułgarski

Naslednici. Antologiâ nova polska dramaturgiâ. [Sofiâ] 2015.

chorwacki

Orkestru iza leda. Zagreb 2001.

niemiecki

Landschaften und Luftinseln. Polnische Erzählungen der Gegenwart. [Oprac.] A. Markiewicz. München 2000.
Verwandtschaft ohne Wahl. Powinowactwo bez wyboru. Fünf prämierte Erzählungen des Deutsche-Welle-Literaturpreises Polen 2003. [Oprac.] H. Wolan. [Przeł.] F. Kriese. Osnabrück 2004 [tu opowiadanie Giftfresser = Jadożercy].

rosyjski

Antologiâ sovremennoj pol'skoj dramaturgii 2. [Przedm.] R. Pavlovski. Moskva 2015.

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 2009, 2011, 2024 .

Wywiady

Powieść jest mężczyzną. Rozm. D. Nowacki. Nowy Nurt 1996 nr 4.
Stan łaski. Rozm. J. Nachiło. Kurier Poranny 1996 nr 258.
Dziwny rodzaj przyjemności. Rozm. A. Kosińska. Dekada Literacka 1998 nr 5.
Eros, śmierć, literatura. W: P. Czapliński, P. Śliwiński: Kontrapunkt. Rozmowy o książkach. Poznań 1999.
Ciche wędrowanie. Rozm. A. Bebłowska-Bednarkiewicz. Życie 2000 nr 64 [dot.: Mykwa].
By aktor miał z czego szyć. Rozm. J. Jaworska. Dialog 2008 nr 7/8.
Ładne piórka, krew na śniegu. Rozm. J. Jaworska. Dialog 2009 nr 6.
Niewidzialny terror. Rozm. M. Piejko. Notatnik Teatralny 2009 nr 56/57.
Walka starego gorseciarza. Rozm. I. Szymańska. Gazeta Wyborcza 2010 nr 162 [dot.: Cukier Stanik].
Trauma rzuca nam rękawicę. Rozm. J. Jaworska. Dialog 2011 nr 3.
Matecznik: baby. Rozm. J. Jaworska. Dialog 2012 nr 1.
Własna sygnatura. Rozm. J. Kopciński. Teatr 2012 nr 9.
Nie dzielę świata na sacrum i profanum. Rozm. A. Bienias. Fraza 2013 nr 3.
Strzelaj albo nie pisz! Rozm. J. Jaworska. Dialog 2014 nr 4.
Brunatne kukułcze jajo. Rozm. J. Jaworska. „Dialog2018 nr 9 [dot.: Krótka wymiana ognia].
Wera ma siłę. Rozm. M. Nogaś. „Gazeta Wyborcza2022 nr 295 [dot.: Ten się śmieje, kto ma zęby].
Na własnych zasadach. Zyta Rudzka, laureatka Nike 2023. Rozm. M. Nogaś. „Gazeta Wyborcza2023 nr 230.
Nie jestem matroną prozy polskiej. Nagroda Literacka „Nike” 2023. Rozm. W. Szot. „Gazeta Wyborcza2023 nr 212.
Żadne tam złożenie broni. Rozm. M. Trusewicz. „Czas Kultury2023 nr 9.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2 . Warszawa 2000 (A. Górnicka-Boratyńska).

Ogólne

Artykuły

M. ORSKI: Jądro ciemności Zyty Rudzkiej. W tegoż: Lustratorzy wyobraźni, rewidenci fikcji. Warszawa 2003.
M. JENTYS: Najpiękniejszy obraz światła. O pisarstwie Zyty Rudzkiej. Migotania, Przejaśnienia 2007/2008 nr 4, przedruk w tejże: Argonauci naszych czasów. Toruń 2009.
M. MIZURO: Brutalna i czuła. Dialog 2008 nr 7/8.
J. PUZYNA-CHOJKA: Gry (nie)pamięci Zyty Rudzkiej. Przestrzenie Teatru 2012 nr 9.
A. ZALEWSKA-UBERMAN: Retropatia. Dialog 2012 nr 1.
M. BOCZKOWSKA: Eskapada z muzeum prozy. O twórczości Zyty Rudzkiej. W: Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych. Cz. 1. Katowice 2014.
B. POPCZYK-SZCZĘSNA: Doświadczenie – powtórzone. Strategie reprezentacji świata w wybranych dramatach Artura Pałygi i Zyty Rudzkiej. W: Dramat i doświadczenie. Katowice 2014.
B. POPCZYK-SZCZĘSNA: Czuję, myślę i piszę obrazami.... Dramaty poetyckie Zyty Rudzkiej. W: Wokół dramatu poetyckiego XX wieku. Katowice 2018.
M. MIZURO: Sekrety i kłamstwa. O trzech powieściach Zyty Rudzkiej. „Odra2021 nr 12 [dot.: Krótka wymiana ognia; Ślicznotka doktora Josefa; Tkanki miękkie].

Ruchoma rzeczywistość

A. ŁOPATA. „Student1989 nr 21.
T. OLSZEWSKI: Magma. „Nowe Książki1990 nr 9.

Białe klisze

B. ZADURA. „Regiony1991 nr 3.
T. KOMENDANT: Zastane. Twórczość 1993 nr 9.
M. KANABRODZKI: Ewangelia Adama Kadmana. Tytuł 1994 nr 2.
M. ORSKI: Marionetki nowoczesnej cywilizacji. Odra 1994 nr 11.
W. RATAJCZAK: Starsi panowie dwaj i ich ulubienica. Czas Kultury 1994 nr 4.
K. PACZUSKI: Metafizyczny dreszcz. Akcent 1995 nr 2.
M. RABIZO-BIREK: Poematy cielesności. Proza Zyty Rudzkiej i Grzegorza Strumyka. Twórczość 2001 nr 6, przedruk w: Między słowem a ciałem. Bydgoszcz 2001.
B. WITOSZ: Kobieta w literaturze. Katowice 2001, passim [dot. także: Pałac Cezarów].
A. PUZIO: Rzeczywistość ucieleśniona. Kreacja świata w „Białych kliszach” Zyty Rudzkiej. W: Fikcje urealnione. Rzeszów 2019.

Uczty i głody

P. CZAPLIŃSKI: Alegorie wygnania. Tytuł 1996 nr 3.
M. KRASSOWSKI: Kolejna prowokacja. Wiadomości Kulturalne 1996 nr 18.
D. NOWACKI: (Nie)nasycenie. Kresy 1996 nr 26.
A. STACHOWIAK: Zyta uwodzicielka. FA-art 1996 nr 2.
P. ŚLIWIŃSKI: Psycho-machina. Res Publica Nowa 1996 nr 5.
R. PRASZYŃSKI: Jebanie, msza o kochanie.B1” [Bundesstrasse 1], Jestetten 1997 nr 10.
M. RABIZO-BIREK: Architektura secesji. Twórczość 1997 nr 10 [dot. także: Pałac Cezarów].
P. SIWECKI: O personalizacji Zeitgeist. „Uczty i głody” Zyty Rudzkiej, czyli o tym, co się dzieje. „Pracownia2002 nr 28.
A. PUZIO: Podróże do „wnętrza. „Uczty i głody” Zyty Rudzkiej. W: Czytanie narracji. O figurach narracyjnych w literaturze (nie tylko) polskiej XX i XXI wieku. Rzeszów 2019.

Pałac Cezarów

A. WIEDEMANN: Zyty Rudzkiej – mała medytacja nad fragmentem powieści „Pałac Cezarów. Nowy Nurt 1996 nr 4, polem.: M. RABIZO-BIREK. Tamże 1996 nr 7.
E. BLAMOWSKA: Dziecko w Pałacu Cezarów. „Gazeta Malarzy i Poetów1997 nr 4.
H. GOSK: Pierwotność. Nowe Książki 1997 nr 7.
A. GÓRNICKA-BORATYŃSKA: Metafora Afryki. Res Publica Nowa 1997 nr 10.
S. MELKOWSKI: Józefina de la Pologne. Wiadomości Kulturalne 1997 nr 32.
D. NOWACKI: Do trzech razy sztuka ?. FA-art 1997 nr 2/3.
M. ORSKI: Jądro cielesności. „Arkusz1997 nr 11.
M. RABIZO-BIREK: Architektura secesji. Twórczość 1997 nr 10 [dot. także: Uczty i głody].
K. UNIŁOWSKI: Afrykańskie podróże. W tegoż: Skądinąd. Bytom 1998 [dot. także: T. Małyszek: Światłość i cień].
P. CZAPLIŃSKI: Świat jako ciało. „Pro Arte1999 nr 11.
M. ORSKI: Wśród marionetek cywilizacji. „Przegląd Powszechny1999 nr 4.
B. WITOSZ: Kobieta w literaturze. Katowice 2001, passim [dot. także: Białe klisze].
B. ZADURA: Cząstka wielkiej otchłani. W tegoż: Szkice, recenzje, felietony. T. 2. Wrocław 2007.
A. PUZIO: Literacki obraz innej. Józefina de la Pologne a południowoafrykańskie doświadczenia. (Na podstawie „Pałacu cezarów” Zyty Rudzkiej). W: Inny/Obcy w literaturze, kulturze i języku. Rzeszów 2017.

Mykwa

T. KORZENIOWSKI: Dwie książki, dwa pokolenia. „Słowo Żydowskie = Dos Jidisze Wort2000 nr 8.
Z. MOKRANOWSKA: Jak (wy)myśleć (ić) „Mykwę”?FA-art2000 nr 1-2.
D. NOWACKI: Zwycięstwo ducha. Nowe Książki 2000 nr 4.
M. RABIZO-BIREK: Oczyszczenie. Twórczość 2000 nr 10.
J. WILENGOWSKA: Brzydkie geny, ładny język. Portret 2000 nr 10.
M. WITKOWSKI: Sprawa Rudzkiej. Studium 2000 nr 2/3.

Zob. też Wywiady.

Dziewczyny Bonda

J. KRAWCZYK: Wydmuszki dla domowych kur. „Lampa2005 nr 1.

Cukier Stanik

Recenzje realizacji teatralnych

A. UŚCIŃSKA: Szczęście – sprawa bardzo higieniczna. Teatr 2010 nr 10 [dot. wystawienia: Warszawa, Laboratorium Dramatu 2010].

Fastryga

M. CHLASTA-DZIĘCIOŁOWSKA: Niepamięć zbiorowa. O dramatach: Jarosława Kamińskiego „Czystka”, Artura Pałygi „Żyd”, Zyty Rudzkiej „Fastryga”, Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk „Burmistrz. Notatnik Teatralny 2009 nr 56/57.
R. PAWŁOWSKI: Komandosi i inni, czyli teatr o Marcu. Notatnik Teatralny 2009 nr 56/57.
K. ADAMCZAK: Ästhetik des (sekundären) Bildes in neuesten polnischen Dramen Zyta Rudzkas „Fastryga” und Artur Pałygas „Żyd. W: The Holocaust in the central european literatures and cultures. Problems of poetization and aesthetization = Der Holocaust in den mitteleuropäischen Literaturen und Kulturen. Probleme der Poetisierung und Ästhetisierung. Stuttgart 2016.

Zob. też Wywiady.

Pęknięta, obwiązana nitką

J. KOPCIŃSKI: Biedne krokodyle. Dramaturgia sygnałów Zyty Rudzkiej. Dialog 2011 nr 3.
J. KOPCIŃSKI: Podmiot w nowym dramacie. Ponad głowami bohaterów. W: Dramat w tekście. Tekst w dramacie. Warszawa 2014 [dot. też: M. Sikorska-Miszczuk: Popiełuszko; A. Pałyga: W środku słońca gromadzi się popiół].

Krótka wymiana ognia

J. BOROWICZ: W objęciu trupów; J. SOBOLEWSKA: Ogniem i wkurzem. „Dialog2014 nr 4.
J. BIELAWA: Konstrukcja łatwopalna. „Nowe Książki2018 nr 7/8.
L. BUGAJSKI: Zielona wiśnia. „Twórczość2018 nr 5.
M. MIZURO: Stara i niemądra. „Odra2018 nr 5.
D. NOWACKI: Reprodukcja Guerniki zabiera głos. „Gazeta Wyborcza2018 nr 83.
A. NĘCKA: Studnie (nie)pamięci. O „Krótkiej wymianie ognia” Zyty Rudzkiej. W: Milczę, więc jestem? Formy milczenia w literaturze XX i XXI wieku. Katowice 2019.
M. OKRAJNI: Pozostałam niewidoczna. O traumie i wykluczeniu w „Krótkiej wymianie ognia” Zyty Rudzkiej. „Tematy i Konteksty2020 nr 10.
A. ZAJĄC: I czyje to wszystko?” Fantomy pamięci i transfery traumy w „Krótkiej wymianie ognia” Zyty Rudzkiej. „Rana. Literatura–Doświadczenie–Tożsamość2020 nr 1.
M. LIBICH: Backspace jest moją ojczyzną. Poetyka braku w „Krótkiej wymianie ognia” Zyty Rudzkiej w świetle poglądów krytycznoliterackich Henryka Berezy. W: Języki literatury współczesnej. Warszawa 2022.

Zob. też Wywiady.

Tkanki miękkie

M. MIZURO: Mowa obronna. „Odra2020 nr 12.
W. STANISŁAWSKI: Czytanie jako sport ekstremalny. Sekcja mizantropa. „Sieci2020 nr 44.
B. MATCZAK: Nie możesz zranić trupa. „Nowe Książki2021 nr 1.
M. TRUSEWICZ: Saturn pożera dzieci, a mężczyźni kobiety. „Twórczość2021 nr 3.

Ślicznotka doktora Josefa

M. CUBER: Wszyscy pomrzemy. Nowe Książki 2006 nr 9.
B. DARSKA: Blisko śmierci przez całe życie. Kresy 2006 nr 4.
M. JENTYS: Nietykalni, niewidzialni. Twórczość 2006 nr 10.
A. MORAWIEC: Ślicznotka Hauptsturmführera Mengelego. O krytycznej powieści Zyty Rudzkiej. Er(r)go 2007 nr 1.
M. ORSKI: Dryfując w gorączce powietrza. Odra 2007 nr 1, przedruk w wersji zmienionej w tegoż: Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych. Wrocław 2010.
A. CZYŻAK: Wszystko o ślicznotkach – o „Ślicznotce doktora Josefa” Zyty Rudzkiej. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 2008 t. 14/15.
B. DARSKA: Między etyką a estetyką – ciało doświadczone, ocalone czy obrzydliwe? Pisanie o starości w literaturze najnowszej. Ocalenie, czyli ciało zapisane. W: Nowe dwudziestolecie. Poznań 2011.
E.-M. HIEMER: About Zyta Rudzka’s „Ślicznotka doktora Josefa. W: The Holocaust in the central European literatures and cultures since 1989. Stuttgart 2014.
J. SZYDŁOWSKA: Rodzina i zmarszczki. Relacje transgeneracyjne w najnowszej polskiej literaturze pięknej. „Colloquium2017 nr 3 [dot. także: D. Masłowska: Między nami dobrze jest; P. Pelica: Ritterowie].
A. MIALIK: Pamięć protetyczna a ból fantomowy w Ślicznotce doktora Josefa Zyty Rudzkiej. W tejże: Metahistoria, etyka, postpamięć. Postmodernistyczna powieść o Holokauście. Gdańsk 2021.
O. WRÓBEL: Czy to dom starców, czy obóz. „Ślicznotka...” wraca po 15 latach. „Książki2021 nr 4.
A. MADALIŃSKI: Życie przedśmiertne. „Nowe Książki2022 nr 1.

Ten się śmieje, kto ma zęby

E. DŁUŻEWSKA: Obok kanonów i trendów. Nowa powieść Zyty Rudzkiej. „Gazeta Wyborcza2022 nr 262.
S. GÓRA: Ja jestem Wera, a potem długo coś. O książce „Ten się śmieje, kto ma zęby” Zyty Rudzkiej. „Kultura Liberalna2022 nr 51.
M. MIZURO: Na przykład Wera. „Odra2022 nr 12.
M. OCHĘDOWSKA: Jak ruchy bioder dżokeja. „Książki. Magazyn do czytania2022 nr 6.
J. SOBOLEWSKA: Pogrzeb z tańcem. „Polityka” nr z 8 listopada 2022.
W. STANISŁAWSKI: Tupiąc trupięgami. To doskonała powieść o miłości i żalu, o doskonałym, nieludzkim niemal panowaniu nad sobą, nad językiem, o przygryzaniu języka, by nie wybuchnąć wyciem. „Sieci2022 nr 47.
K. DZIKA-JUREK: Opowieści muszą mieć zęby. „Nowe Książki2023 nr 2.
J. KOŹBIEL: Sam przeciw wszystkim. „Książki. Magazyn literacki2023 nr 4 [dot. także M. Masłowska: „Bowie w Warszawie”].
P. RESZOTKO: Bieda z nędzą, humor i żałoba. „Epea2023 nr 1.
W. STANISŁAWSKI: Cięta mowa. „Twórczość2023 nr 1.
M. TRUSEWICZ: Kto zadarł z fryzjerką?Czas Kultury2023 nr 5.
N. ZIENTEK: Buty dla nieboszczyka. „Śląsk2023 nr 1.

Zob. też Wywiady.