BIO

Born on 1 December 1937 in Warsaw; daughter of the zoologist Stanisław Feliksiak, who was a long-standing employee of the Warsaw Zoological Museum whose collections he rescued during the war before serving as its director from 1945 to 1953, and Janina Różnowska, who was a librarian at the museum. Elżbieta Feliksiak studied physics and then Polish philology at the University of Warsaw (UW) between 1954 and 1957. From 1957 to 1961, she was active in the Polish Scouting Association (ZHP) as an instructor and troop leader. She continued her association with the ZHP to 1965. From 1959 until 1968, she was chair of the Scientific Circle of Polish Philology Students within the Polish Students' Association, co-founding with Tadeusz Niedźwiedzki in 1960 the student journal "Zeszyty Polonistyczne" (only one issue appeared). It was in this journal that she made her debut with the essay „Konrad Wallenrod”. Tragizm konsekwencji ("Konrad Wallenrod": The tragedy of consequence). The same year, she published her first review, discussing in the periodical "Nowa Kultura" (no. 8) the publication of C.K. Norwid's Pamiętnik artysty (An artist's diary) edited by Mieczysław Jastrun. She graduated with a master's degree in 1963, writing a dissertation on the works of Norwid that was supervised by Prof. Zofia Szmydtowa. During this period, she also studied German philology, graduating with a master's degree having written a dissertation about the works of Thomas Mann, which was supervised by Dr Florian Witczuk. Between 1963 and 1968, she was a research assistant and doctoral researcher in Polish philology at UW. From 1964 to 1968, she was a member of the Polish Teachers' Union (ZNP). Following a six-month break in employment as a result of her involvement in the protests of March 1968, she was delegated to work as a tutor in Polish language in Halle (Saale) in the German Democratic Republic. Following her return from East Germany in 1971, she started working on a doctoral dissertation at the University of Lodz (UŁ), Tradycja i eksperyment w poglądach Tomasza Manna na powieść. (Próba interpretacji filozoficznej) (Tradition and Experimentation in Thomas Mann's Idea of the Novel: Towards a philosophical interpretation). She defended it in 1978. She was supervised by Prof. Stefania Skwarczyńska. She also taught German at the Lingwista (Linguist) Workers' Cooperative between 1971 and 1975. In February 1975, she started collaborating with the Polish philology section in Bialystok, then part of the Institute of Polish Philology at the Bialystok campus of UW. In her research, she focused on literary theory, the anthropology of cultural borderlands, relations and interconnections between historical experience, on the one hand, and memory and testimonial narratives on the other. She published articles, essays, reviews and translations from German in periodicals including "Przegląd Humanistyczny" (1962-64 and 1966), "Współczesność" (1963-67; also as E.F. and (E.F.)), "Kultura" (1966-67), "Literatura Ludowa" (1966), "Miesięcznik Literacki" (1967), "Poezja" (1967-1971), "Tygodnik Kulturalny" (1967 and 1971), "Organon" (1969), "Teksty" (1972, 1978, and 1980), "Pamiętnik Literacki" (1973, 1979, 1981, and 2009), "Literatura" (1975 and 1980), "Dialog" (1975-82; including numerous translations of theatre-related texts and other texts from German; also as: ef, ef., Ef., ef/ps), "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego. Białystok" (1977), "Warmia i Mazury" (1979), "Więź" (1983), "Tygiel Kultury" (1998), and "Studia Norwidiana" (2001; also as a member of the Editorial Council). Her translations from Belarusian appeared in the periopdicals "Kontrasty" (1990), "Akcent" (1992), "Integracje" (1993), "Test" (1995), "Zdrój" (2000), "Krasnogruda" (2000), and "Poezja Dzisiaj" (2013). She also published poetry in "Czerwony Sztandar" (1990), "Kurier Wileński" (1990), "Magazyn Polski" (1992), and "Magazyn Wileński" (1992-93). She was awarded a habilitation degree in 1989 from the Faculty of Polish Philology at UW on the basis of her output to date and the study Budowanie w przestrzeni sporu. Ethos literatury w sytuacji kryzysu pluralizmu europejskiego (T. Mann – T. Konwicki – E. Pedretti) (Construction in Contested Spaces: The ethos of literature in the context of the crisis of European pluralism – Thomas Mann, Tadeusz Konwicki, Erica Pedretti). She initiated research on the memory of the former Northeastern Borderlands of the interwar Poland as well as the publication series Biblioteka Pamięci i Myśli (Library of Memory and Ideas), which from 1989 provided an outlet for the findings from studies and international conferences on the subject. From 1989 to 2008, she was chair of the Bialystok Branch of the Adam Mickiewicz Literary Society. In 1991, she was appointed associate professor at the Bialystok Campus of UW, which in 1997 became the University of Bialystok (UwB). From 1992, she was head of the Department of the Theory and Anthropology of Literature, which she founded. From 1993 to 1999, she chaired the Scientific Council of the Institute of Polish Philology at UwB. In 2004, she was made state-appointed professor before being made full professor at UwB in 2008. From 2002 to 2005, she was director of the Institute of Polish Philology at UwB. She retired in 2010. She was a member of numerous academic associations, namely: the Polish Philosophical Society, the Society of Admirers of Vilnius and the Vilnius Region (Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej), and the Frederic Chopin Society, while she was also a full member of the Association of Polish Translators (STP). In 2012, she was awarded the F. Karpiński National Literary Prize of the Civitas Christiana Catholic Association in recognition of her outstanding research on Polish culture in the former Eastern Borderlands of the interwar Poland and for promoting a Christian ethos in research on nineteenth- and twentieth century literature. She was awarded the Silver Medal of Merit for the Bialystok Region in 1989, the Commander's Cross of the Order of Polonia Restituta – third class, awarded by the Polish President in Exile in 1990, the Medal of Merit for the University in 2008, and the Medal of the University of Bialystok in 2011. She died on 5 January 2015 in Warsaw and is buried at the cemetery in the town of Tłuszcz.

Twórczość

1. Budowanie w przestrzeni sporu. Ethos literatury w sytuacji kryzysu europejskiego pluralizmu. (Tomasz Mann, Tadeusz Konwicki, Erica Pedretti). Warszawa: UW 1989, 296 s. Wyd. nast. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1990, 236 s.

Rozprawa habilitacyjna.

Zawartość

Dot. literackich świadectw kryzysu europejskiego pluralizmu na przykładzie twórczości pisarzy: T. Mann: Czarodziejska Góra, Doktor Faustus; T. Konwicki: Dziura w niebie, Mała apokalipsa, Nowy Świat i okolice, Zwierzoczłekoupiór; E. Pedretti: Harmloses bitte, Święty Sebastian, Veraenderung.

2. Maria” Malczewskiego. Duch dawnej Polski w stepowym teatrze świata. Białystok: TLAM. OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział (Białystok)]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Uniwersytet w Bialymstoku 1997, 255 s. Biblioteka Pamięci i Myśli. Ethos Literatury.

3. Poezja i myśl. Studia o Norwidzie. Lublin: TNKUL [Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego] 2001, 309 s. Studia Norwidiana.

Zawartość

Wprowadzenie. – Człowiek w drodze: Ukryta struktura „Vade-mecum”; Interpretacja jako spotkanie u źródeł wiersza (VM. LI „Moralności”); Zbieranie głosów (VM. VIII. „Liryka i druk”); Płomień ofiarny. – Norwidowski świat myśli: I. Koncepcja prawdy; II. Człowiek i historia; III. Utopia estetyczna; IV. Człowiek i przyroda; V. Norwid wśród współczesnych. – Dziedzictwo i pola wyboru: „A Dorio ad Phrygium”; Norwid i Vico [Giambattista]; Vico, Michelet, Norwid [tekst w języku francuskim]; Wschód i Zachód jako wartości w Norwidowskiej przestrzeni Krzyża.

Przekłady

angielski

Przekład studium Interpretacja jako spotkanie u źródeł wiersza: Interpretation as a meeting place at the source of the poem. Cyprian Norwid: „Moralities”; Norwid's Quidam or a parable about people and stones. W: On Cyprian Norwid. Studies and essays. Vol. 3. Frankfurt am Main 2022 .

4. Antropologia literatury. Interpretacje i studia. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2014, 435 s.

Zawartość

I. Pola argumentacji: Przestrzeń antropologiczna jako domena ethosu; Pusta idealność i próba ognia. Hugo Friedrich o nowoczesnej liryce; Historia literatury u źródeł komparatystyki; Miejsce epistolografii polskiej w teorii listu Stefanii Skwarczyńskiej; Strategie manipulacji. Od listu poetyckiego do forum w Internecie; Perspektywa aksjologiczna w badaniach Stefana Sawickiego; Mowa i milczenie motta. Zaproszenie do „Fortepianu Szopena” [C.K. Norwida]; Poezja i myśl ujdą cało nawet z gorsetu teorii. – II. Sny o wielokulturowej pamięci: Ukraina, Polska, Europa w „Marii” Antoniego Malczewskiego; Ziemia Mickiewiczowskiej pamięci i Prospero w płaszczu Konrada; Pamięć wileńskiej ojczyzny w polskiej literaturze powojennej; Ongród. Kamienie miasta i ethos przetrwania; Henryk Worcell. Ethos dialogu w sytuacji granicznej; Erica Pederetti. Dezintegracja pamięci na pograniczu kultur; Hana Voisine-Jechova (Sánerova). Pamięć bez granic; Poezja źródeł i ethos pogranicza. – III. Mówiące krajobrazy: Czy Norwid był poetą pustyni?; Norwidowe „Quidam”, czyli przypowieść o ludziach i kamieniach; Dom na granicy świata. Spotkanie z Leśmianowską „Magdą”; Owoc jak spadająca gwiazda. Kosmiczna baśń Mieczysława Jastruna; Przepaść Pana Cogito i Zbigniew Herbert; Po obu stronach działu wód. O poezji Czesława Miłosza; Chaos i ład w krajobrazie Kornela Filipowicza; [T.] Konwicki i [S.] Żeromski. Za każdym razem jest ta sama rzeka. – IV. Rozmowa jako odnawialne źródło energii: O poezji medytacyjnej Karola Wojtyły; Paul Celan. Nieuchwytny oddech nicości; „Katharsis”, czyli gdzie szukać ethosu medycyny.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Ziemia Mickiewiczowskiej pamięci – zapominanie i wiara. W: Wilno i ziemia Mickiewiczowskiej pamięci . Materiały III międzynarodowej konferencji w Białymstoku, 9-12 IX 1998 w trzech tomach. T. 1. W kręgu spraw historycznych. Białystok 2000 .
O „A Dorio ad Phrygium” Cypriana Norwida. „Przegląd Humanistyczny1964 nr 4 s. 79-100, polem. J.M. Kasjan. „Przegląd Humanistyczny” 1965 nr 2.
Darwin Norwida. „Teksty1972 nr 4 s. 82-99.
Ku Mannowskiej koncepcji powieści. Poszukiwania filozoficzne. „Zeszyty Naukowe. Uniwersytet Warszawski. Filia w Białymstoku1977 z. 19 t. 4 s. 145-190.
Przestrzeń otwartego sporu. „Teksty1978 nr 3 s. 72-92.
Thomas Mann i Nietzsche. „Teksty1980 nr 3 s. 138-149.
Pogranicza wewnątrz Europy. W: Kategorie peryferii i centrum w kształtowaniu się kultur narodowych. Warszawa (rkps) 1988.
Drogi do porozumienia. W: Ethos literatury w niespokojnym świecie. Warszawa; Białystok 1989 s. 5-9.
Karola Wojtyły poetyckie powroty do źródeł. W: O poezji Karola Wojtyły. Białystok 1991 s. 65-99.
Naród, ojczyzna, Europa w twórczości i myśli Norwida. W: Kategoria narodu w kulturach słowiańskich. Warszawa 1993.
Wileńska pamięć polskiej literatury powojennej. (Uwarunkowania i źródła powojennej pamięci). W: Kultura międzywojennego Wilna. Białystok 1994 [dot. twórczości Z. Bohdanowiczowej, A. Gołubiewa, T. Konwickiego, Cz. Miłosza].
Mowa i milczenie motta. W: Semantyka milczenia. Zbiór studiów. 2. Warszawa 2002 s. 87-103 [o funkcji motta w „Fortepianie Szopena” Cypriana Norwida].
Stepowe tropy i szyfry w „Marii” Antoniego Malczewskiego. „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza2005 s. 79-85.
Grodzieńskie tropy w twórczości Elizy Orzeszkowej. W:Mój kościół w historię wpisany. Białystok 2007 s. 112-121.
Historia literatury i życia w komparatystycznym światłocieniu. Wokół książek Hany Voisine-Jechovej. „Teksty Drugie2009 nr 6 s. 222-233.
Poezja i myśl ujdą cało nawet z gorsetu teorii. „Studia Norwidiana2012 s. 209-229.
Ukraina w „Marii” Antoniego Malczewskiego. W: Szkoła ukraińska” w romantyzmie polskim. Warszawa 2012 s. 179-194.
Proste drogi Kazimierza Rożnowskiego: socjalisty, sybiraka, obywatela wolnej Polski (w świetle jego listów). W: Sybir. Wysiedlenia – losy – świadectwa. Białystok 2013 s. 173-210.
The world of Norwid’s thought. W: On Cyprian Norwid. Studies and Essays. Vol. 1. Berlin 2019.

Przekłady

1. H. Friedrich: Struktura nowoczesnej liryki. Od połowy XIX do połowy XX wieku. Przeł. i opatrzyła wstępem E. Feliksiak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 434 s. Biblioteka Krytyki Współczesnej.
2. J. Tynianow: Fakt literacki. Wyboru dokonała E. Korpała-Kirszak. Przeł. E. Feliksiak [et al.]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978, 316 s.
3. T. Bernhard: Obiad niemiecki. [Utwór dramatyczny]. Przeł. E. Feliksiak. „Dialog1979 nr 12 s. 27-29.
4. G. Loschütz: Ich zachowanie było bez zarzutu. [Utwór dramatyczny]. Przeł. E. Feliksiak. „Dialog1979 nr 4 s. 73-89.
5. J. Czykwin: Na progu świata. [Wiersze]. Wybór, wstęp i oprac.: E. Feliksiak. Z białoruskiego przeł. E. Feliksiak [et al.]. Warszawa: Czytelnik 1983, 75 s. Seria Poetycka.
6. J. Czykwin: Splot słoneczny. [Wiersze]. Z białoruskiego przeł. E. Feliksiak [et al.]. Olsztyn: Pojezierze 1988, 71 s.
7. E. Pedretti: Święty Sebastian. [Powieść]. Przeł. [z niem.] i opatrzyła posłowiem E. Feliksiak. Warszawa: Czytelnik 1988, 156 s.

Prace redakcyjne

1. Ethos literatury w niespokojnym świecie. Praca zbiorowa. Pod red. E. Feliksiak. Białystok: Dział Wydawnictw Filii UW 1989, 233 s. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego.
2. Tobie Wilno. Antologia poetycka. W wyborze i pod red. E. Feliksiak, M. Skorko i P. Waszaka. Białystok: Wojewódzki Dom Kultury 1989, 122 s.
3. Wilno – Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kultur. I Międzynarodowa Konferencja, Białystok 21-24 września. 1989. (Streszczenia i tezy referatów). Pod red. E. Feliksiak i M. Skorko-Barańskiej. Białystok: Zakłady Wydawnicze „Versus 1989, 77 s.
4. Wilno jako ognisko oświaty w latach próby. Świadectwa o szkole lat 1939-1945. Zebrały i zredagowały E. Feliksiak, M. Skorko-Barańska. Białystok: TLAM. OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział Białostocki]; Filia Uniwersytetu Warszawskiego. Wydział Humanistyczny 1991, 427 s. Wyd. 2 zmien. i rozszerzone pt. Wilno jako ognisko oświaty w latach próby (1939-1945). Świadectwa czasu. Tamże 1994, 544 s. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.
5. Wilno – Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kulrur. Materiały I Międzynarodowej Konferencji. Białystok 21-24 IX 1989 – w czterech tomach. T. 1-4. Pod red. E. Feliksiak. Białystok: TLAM OB.; Filia Uniwersytetu Warszawskiego Wydział Humanistyczny 1992. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.

T. 1. [Krajobraz i ludzie]. 1992, 496 s.

T. 2. [Historia i pamięć]. 1992, 378 s.

T. 3. [Nauka, oświata, wychowanie]. 1992, 320 s.

T. 4. [Literatura i język]. 1992, 561 s.

6. L. Sawoniewski: Saga o Grodnie. W oprac. zbiorowym pod red. E. Feliksiak. Białystok: TLAM.OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział Białostocki]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Filia Uniwersytetu Warszawskiego 1994, 119 s. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.
7. K. Górski: Divide et impera. Pierwodruk całości na stulecie urodzin Autora wyd. i zredagowała E. Feliksiak. Wstępem opatrzył P. Łossowski. Białystok: TLAM. OB. [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział Białostocki]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Filia Uniwersytetu Warszawskiego 1995, 484 s. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar, 2.
8. Wilno i Kresy Północno-Wschodnie. Materiały II Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku 14-17 IX 1994 r. w czterech tomach. Białystok: TLAM. OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział Białostocki]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Filia Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku 1996. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.

T. 1. Historia i ludzkie losy. Pod red. E. Feliksiak i A. Mironowicza. 1996, 399 s.

T. 2. Kultura i trwanie. Pod. red. E. Feliksiak i A. Kisielewskiej. 1996, 531 s.

T. 3. Polszczyzna kresowa. Pod red. E. Feliksiak i B. Nowowiejskiego. 1996, 179 s.

T. 4. Literatura. Pod red. E. Feliksiak i A. Kieżuń. 1996, 325 s.

9. Herbert i znaki czasu. Zaproszenie na wieczór w Ratuszu. Projekt edytorski, dobór tekstów i red.: E. Feliksiak przy współpracy M. Lesia. Białystok: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza; Zakład Teorii i Antropologii i Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Uniwersytet w Białymstoku 2000, 40 s.
Zawiera 8 wierszy Z. Herberta; publikacja przygotowana na konferencję „Herbert i znaki czasu. Colloquia Herbertiana (I)”.
10. Wilno i ziemia Mickiewiczowskiej pamięci. Materiały III Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku 9-12 IX 1998 r. w trzech tomach. Białystok: TLAM. OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział Białostocki]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Uniwersytet w Białymstoku 2000. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.

T. 1. W kręgu spraw historycznych. Pod red. E. Feliksiak i E. Konończuk. 2000, 440 s.

T. 2. W kręgu literatury i sztuki. Pod. red. E. Feliksiak i E. Sidoruk. 2000, 366 s.

T. 3. W kręgu języka. Pod red. E. Feliksiak i B. Nowowiejskiego. 2000, 200 s.

11. Herbert i znaki czasu. Colloquia Herbertiana (I). Praca zbiorowa. T. 1-2. Pod red. E. Feliksiak, M. Lesia i E. Sidoruk. Białystok: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewcza. Oddział 2001, 2002 248 s. + 252 s. Komparatystyka, 2.
12. Wilno i świat. Dzieje środowiska intelektualnego. T. 1. Pod red. E. Feliksiak i M. Lesia. Białystok: TLAM. OB [Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Oddział (Białystok)]; Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Uniwersytet w Białymstoku 2002, 340 s. Biblioteka Pamięci i Myśli. Non Omnis Moriar.
13. Okna pamięci. Maria Renata Mayenowa (1910-1988). Wybór tekstów do przedruku i red.: B. Chodźko, E. Feliksiak, E. Konończuk. Białystok: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. Oddział Białostocki: Uniwersytet w Białymstoku. Instytut Filologii Polskiej 2003, 130 s.
14. Obecność. Maria Renata Mayenowa (1908-1988). Pod red. B. Chodźko, E. Feliksiak i M. Olesiewicza. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2006, 411 s. Poetyka i Horyzonty Tradycji, 2.
15. S. Skwarczyńska: Teoria listu. Na podstawie lwowskiego pierwodruku oprac. E. Feliksiak i M. Leś. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2006, 427 s. Poetyka i Horyzonty Tradycji, 3.
16. Wyprzedzili nas w drodze. Pamięci białostockich maturzystów ofiar katastrofy pod Jeżewem 30 IX 2005. Praca zbiorowa. [Antologia]. Pod red. E. Feliksiak. Białystok: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. Oddział 2006, 280 s.
17. W. Wachnowska-Skorupska: Urodziłam się pomiędzy dwoma stepami. Oprac. i opatrzyli posłowiem E. Feliksiak i A. Skorupski. Z aneksem E. Feliksiak „Arcydzieło Józefa Brandta „Modlitwa w stepie” od ponad stu lat we Lwowie”. Białystok: Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie 2011, 445 s.

Omówienia i recenzje

Wywiady

Rozm. K. Rosiński. „Kurier Podlaski1988 nr 99 [na temat działalności Filii UW w Białymstoku].
Rozm. E. Wilcz-Grzędzińska. „Tygodnik Demokratyczny 1989 nr 4 [na temat badań oddziaływania polsko-białoruskiego w dziedzinie kultury i literatury w XIX i XX w. prowadzonych przez Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Filia w Białymstoku].
Rozm. J. Kwasowski. „Gazeta Wyborcza1989 nr 105 [dot. sesji „Wilno – Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kultur”].

Ogólne

Literatura, pamięć, kultura. Prace ofiarowane Profesor Elżbiecie Feliksiak. Pod red. E. Sidoruk i Mariusza M. Lesia. Białystok: Trans Humana 2010, 544 s.
W. Wejs-Milewska: Elżbieta Feliksiak – życie i twórczość. (1937-2015). „Wiek XIX 2014 R. 7, przedruk „Próby” 2015 nr 3, „Bibliotekarz Podlaski” 2015 nr 1.
M. Czermińska: Elżbieta Feliksiak. (1937-2015). „Teksty Drugie2015 nr 3.

Budowanie w przestrzeni sporu

J. Fert: Etolandia (Odkrywanie Europy). „Akcent1991 nr 2/3.

„Maria” Malczewskiego

Z. Skibiński: Maria” Malczewskiego na nowo odczytana. „Tygiel Kultury1999 nr 1/3].

Poezja i myśl

M. Inglot: Nad „Studiami o Norwidzie” Elżbiety Feliksiak. „Studia Norwidiana2004/2005 R. 22/23.
O. Krysowski: Aktualność Norwida. „Przegląd Humanistyczny2004 nr 3.

Antropologia literatury

K. Fedorowicz: Czytanie człowieka, (w)czytywanie etosu. „Literatura Ludowa2015 nr 2.