BIO

Urodzony 4 sierpnia 1917 w Radomiu w rodzinie urzędniczej; syn Szczepana Ulewicza i Jadwigi z Hohenauerów. Dzieciństwo spędził w Krakowie, gdzie uczęszczał do II Państwowego Gimnazjum im. św. Jacka. Debiutował w 1935 artykułem poświęconym twórczości Luigiego Pirandella pt. Laureat nagrody Nobla, opublikowanym na łamach gazetki „Szkolne Czasy” (nr 1). Po zdaniu w 1935 matury studiował polonistykę oraz ubocznie filologię klasyczną i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); magisterium uzyskał w 1939. Brał udział w pracach Koła Polonistów, Sodalicji Akademików oraz Towarzystwa Studentów UJ „Liga”. W 1938 ogłosił pierwszy swój wiersz pt. Ukochałem na łamach dodatku kulturalnego „Głosu Narodu” pt. „Tydzień” (nr 39). W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Krakowie. Od 1940 brał udział w działalności konspiracyjnej jako członek Związku Walki Zbrojnej, a następnie katolickiej organizacji konspiracyjnej Unia. Pracował w tajnym szkolnictwie. Przygotowywał rozprawę doktorską i kontynuował twórczość poetycką. Po wyzwoleniu Krakowa w styczniu 1945 rozpoczął pracę jako asystent na UJ; we wrześniu tegoż roku obronił rozprawę doktorską pt. Świadomość słowiańska Jana Kochanowskiego... (promotor prof. Stanisław Pigoń). Następnie był kolejno starszym asystentem i adiunktem. Od 1945 współpracował z „Tygodnikiem Powszechnym”, zamieszczając tu artykuły i recenzje (także podpisywane pseudonimami: Adam Szczepkowski, Jan Laszek). Studia i rozprawy dotyczące renesansu polskiego publikował w „Pamiętniku Literackim” (od 1946) i „Pamiętniku Słowiańskim” (od 1949). Zajął się też edytorstwem utworów Jana Kochanowskiego. Od 1953 wchodził w skład Komisji Historycznoliterackiej Oddziału Krakowskiego Polskiej Akademii Nauk (PAN; w 1965-72 i w 1981 redagował jej wydawnictwa). W 1955 na podstawie rozprawy Sarmacja, studium z problematyki słowiańskiej XV i XVI w. habilitował się na UJ. W 1971/72 i od jesieni 1974 kierował Zakładem Literatury Staropolskiej i Oświeceniowej Instytutu Filologii Polskiej UJ. W 1957-60 był członkiem Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich (IBL) PAN. W 1958/59 spędził siedem miesięcy we Włoszech na stypendium naukowym Fundacji Forda. Redagował „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” (1959, 1961, 1963, 1965, 1968-73), w których ogłaszał wiele artykułów i recenzji. W 1960 wszedł w skład komitetu redakcyjnego dwumiesięcznika „Ruch Literacki” (tu też liczne artykuły i recenzje). W 1967 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W 1972 przebywał w Mediolanie na stypendium Università Cattolica del Sacro Cuore, po czym przez rok (1973-74) pracował jako profesor filologii słowiańskiej na uniwersytecie w Genui. Liczne rozprawy z zakresu studiów nad kulturą włoską oraz stosunków polsko-włoskich, a także recenzje zamieszczał w zagranicznych wydawnictwach zbiorowych i czasopismach, m.in. w „Ricerche Slavistische” (Rzym, od 1961), „Slavia” (Praha, 1971), „Wiener Slavistisches Jahrbuch” (Wiedeń 1975), „Aevum” (Milano, 1980), „Zeitschrift fur Slavistik” (Berlin, Niemiecka Republika Demokratyczna od 1980). W 1974 miał kilka wykładów w Londynie. W 1972 został członkiem komitetu redakcyjnego serii wydawniczej IBL „Archiwum Literackie”, a od 1974 redagował „Bibliotekę Filologii Polskiej”, serię B, „Literaturoznawstwo”, wydawaną przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe. W 1974-76 był członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, po czym został jego członkiem honorowym. W 1980 ożenił się z Teresą Bałukówną, anglistką. W tymże roku został mianowany profesorem zwyczajnym UJ, rok później otrzymał tytuł doktora honoris causa Università Cattolica del Sacro Cuore w Mediolanie. W 1985 został nagrodzony Trofeo al Merito włoskiego miesięcznika „Scena Illustrata” za prace o polsko-włoskich związkach kulturalnych. Został członkiem wielu towarzystw naukowych, m.in. Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (od 1981), Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1982), członkiem korespondentem zagranicznym (straniero) Accademia Patavina di Scienze, Lettere ed Arti w Padwie (od 1985) oraz członkiem Polskiej Akademii Umiejętności (od 1991). W 1991-95 był członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN. W 1998 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1971), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974). W 2007 otrzymał odznaczenie Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, przyznane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zmarł 5 maja 2012 w Krakowie.

Twórczość

1. O wolność. [Wiersze]. [Kraków: A.P. Krzyżanowski] 1940, 20 s., powielone. [Wyd. 2] Projekt edycji i red.: W. Walecki. Kraków: Collegium Columbinum 2003, 10, 10 s.

Wydawnictwo konspiracyjne; autor podpisany: Przemko Hreczecha.
Zawiera także faksymile druku z 1940.

2. O sytuacji politycznej w Polsce pod okupacją. Kraków 1943, [32?] s. Wyd. pt. Sytuacja wojenno-polityczna i położenie Polski na jej tle. Projekt edycji i red.: W. Walecki. Kraków: Collegium Columbinum 2003, 12, 12 s.

Wydawnictwo konspiracyjne; autor podpisany: Tadeusz [?] Sieniawa. Inf.: M. Kuran: Bibliografia prac Profesora Tadeusza Ulewicza. W: Pochwała filologii. Łódź 1998 s. 29.
Zawiera także faksymile druku z 1944.

3. Świadomość słowiańska Jana Kochanowskiego. Z zagadnień psychiki polskiego Renesansu. Kraków: Seminarium Historii Literatury Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego 1948, 198 s. Prace z Historii Literatury Polskiej, 8.

Rozprawa doktorska.

4. Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej XV i XVI w. Kraków: Wydawnictwo Studium Słowiańskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego 1950, 211 s. Biblioteka Studiów Stowarzyszenia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Seria A nr 7.

Rozprawa habilitacyjna.

5. Oddziaływanie europejskie Jana Kochanowskiego. Od renesansu do romantyzmu. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1970, 36 s. Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie. Wyd. 2 rozszerzone Wrocław – Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1976, 41 s.

6. Wśród impresorów krakowskich doby renesansu. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 298 s.

Nagrody

Nagrody Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, miasta Krakowa i miasta Łomży w 1972.

Zawartość

Przedsłowie osobiste. – Weneckie i włoskie powiązania drukarstwa krakowskiego w dobie inkunabułów. (Na tle porównawczym); Zagadka najstarszej książki polskiej ogłoszonej drukiem. (Kilka uwag porównawczych); O reklamie wydawniczej w pierwszej połowie XVI wieku, krakowskich impresorach-nakładcach oraz o polskich listach dedykacyjnych oficyny Wietora; W sprawie walki książkowej o polszczyznę w pierwszej połowie XVI w. (Paralele czeskie, problem przedmów drukarskich); O edytorstwie Januszowskiego, „Ortografii” Jana Kochanowskiego i dyskusji nad pisownią polską za Zygmunta Augusta; W pięćsetlecie tłoczni krakowskich. (Pokłosie krytyczne rocznicy i obchodów).

7. Petrarca e la Polonia, ossia che cosa il Petrarca poteva sapere sui Polacchi. Padova: Antenore 1982, 24 s.

8. Konterfekty, sylwetki, cienie. Z dziejów filologii w Polsce. Kraków: Universitas 1997, 352 s.

Zawartość

Zawiera szkice: Karol Badecki; Po zgonie Henryka Barcza; Pamięci Franciszka Bielaka; Władysław Bobek; Mieczysław Brahmer. In memoriam; Mieczysław Brahmer – badacz polskiego petrarkizmu; O Brücknerze oraz o paru innych sprawach – po ludzku; Aleksander Brückner jako badacz literatury polskiej i piśmiennictw słowiańskich; W półwiecze zgonu Aleksandra Brücknera; Przy odsłonięciu tablicy Aleksandra Brücknera w Grobach Zasłużonych na Skałce; Jan Innocenty Buba, czyli 350-lecie pijarów w Polsce; Nice Contieri, wspomnienie i sylwetka badawcza; Przy trumnie Zygmunta Czernego; Nad grobem Marii Dłuskiej; Ryszard Gansiniec i jego badania nad kulturą umysłową polskiego średniowiecza i renesansu; „Semper fidelis”, czyli łabędzi śpiew Mieczysława Gębarowicza; Dorobek naukowy i sylwetka badawcza Konrada Górskiego; Tadeusz Stanisław Grabowski w oczach polonisty; Jan Janów; Dorobek naukowy Jana z Janowa z zakresu dziejów dawnego piśmiennictwa i kultury; Piotr Jaworek; Przy odsłonięciu tablicy pamiątkowej Juliusza Kleinera w krużganku kościoła oo. Kapucynów w Krakowie; Przy odsłonięciu tablic Stefana Kołaczkowskiego i Juliusza Kleinera w Instytucie Filologii Polskiej UJ; Ludwik Koenigk i jego polemika z Arndtem o Polskę w roku 1848; Julian Krzyżanowski, syntetyk dziejów literackich polszczyzny; Z marginaliów ludoznawczych Krzyżanowskiego: systematyka bajki polskiej; Kurt Lück, czyli o chorobie nacjonalizmu w nauce; Wspomnienie o Stanisławie Łempickim; Giovanni Maver, wspomnienie i sylwetka uczonego; Stanisławowi Pigoniowi podzwonne; Pożegnanie z Profesorem; Stanisław Pigoń w Krakowie i w „Ruchu Literackim”; Przy nadaniu imienia Stanisława Pigonia sali 22 w Instytucie Filologii Polskiej UJ; Roman Pilat z perspektywy pokoleń; Po odejściu Mariana Plezi; Leon Płoszewski; Walerian Preisner; Józef Spytkowski; Stojan Subotin, konterfekt osobowy człowieka; Hubert Suchecki, czyli dziejowa polskość Ziemi Kaszubskiej; Pamięci Wiktora Weintrauba.

9. Podobizna Jana Kochanowskiego z jego lat włoskich. Kraków: Collegium Columbinum 1997, 8 s.

Druk bibliofilski, wydany w 200 egzemplarzach.
Tu T. Ulewicz: Podobizna Jana Kochanowskiego z jego lat włoskich s. 4-8.

10. Bibliofilsko i melancholijnie. Mowa na posiedzeniu Kapituły Orderu Białego Kruka. Red. K. Świerzowski. Kraków: Nakład Kapituły Orderu Białego Kruka 1999, 12 s.

Druk bibliofilski.

11. Iter Romano-Italicum Polonorum, czyli o związkach umysłowo-kulturalnych Polski z Włochami w wiekach średnich i renesansie. Kraków: Universitas 1999, 337 s.

Zawartość

W kręgu zagadnień wstępnych. – I. Na przestrzeni wieków średnich: Od początków dziejów historycznych państwa; Pracowite stulecia XII i XIV; Paralela czeska, chrzest Litwy i owoczesne świadectwa włoskie; Czasy pogrunwaldzkie: bogactwo związków italskich na schyłku polskiego średniowiecza; Pierwsze zwiastuny polskiego humanizmu w złotej jesieni jagiellońskiego średniowiecza. – II. W dobie polskiego renesansu: Przełom humanistyczny i jego sprawca; Zamknięcie XV stulecia; Początek XVI wieku i czasy Zygmunta I Starego; Znaczenie prestiżowe Bony i świadectwa włoskie okresu; Złota doba literatury polskiej (I-IV); Nasilenie się powiązań umysłowo-cywilizacyjnych z Włochami w okresie schyłkowym polskiego renesansu. – Na progu barokowego sarmatyzmu, czyli zamknięcie, które winno być raczej zachętą niż pożegnaniem.

12. Jan Kochanowski z Czarnolasu = Jan Kochanowski of Czarnolas. [Przeł.] T. Bałuk-Ulewiczowa. Czarnolas-Kraków-Warszawa: Nakład Kasy im. J. Mianowskiego 2002, 79 + 64 s.

13. Z lat gimnazjalnych. (W II gimnazjum państwowym im. św. Jacka w Krakowie). [Wspomnienie]. Kraków: Nakład autora 2002, 30 s.

14. Z kultury duchowej polskiego średniowiecza. [Szkice]. [Oprac. red.:] W. Walecki. Kraków: Collegium Columbinum 2003, 312, [22] s.

Zawartość

Wprowadzenie. – Jak studiować staropolszczyznę?; Z najdawniejszych tradycji ekumenicznych Polski (dziewięćsetlecie „Modlitw” Gertrudy); Święty Stanisław ze Szczepanowa w kulturze umysłowo-literackiej dawnej Polski; Dziedzictwo królowej Jadwigi; Święty Kazimierz w polskiej kulturze umysłowo-literackiej; O kolędach w Polsce (głos w dyskusji); Trzy epizody z najdawniejszych związków kulturalnych polsko-włoskich; O najstarszych i późniejszych zapożyczeniach językowych w Polsce. (Glosa historycznokulturalna); Sprawa najdawniejszych rękopisów średniowiecznych w Polsce i kataklizm tatarski wieku XIII; O średniowiecznych związkach kulturalnych Polski z Bolonią (dopowiedzenia, glosy, niespodzianki); Średniowieczne podróże z Polski do Włoch (wprowadzenie kulturoznawcze); Przed przyjściem Kallimacha. Pierwsze zwiastuny humanizmu w złotej jesieni polskiego średniowiecza; W staropolszczyźnie dzieją się rzeczy ważne (dorobek badawczy pokolenia do roku 1965); „Chronika Polonorum”; O artyzmie polskich średniowiecznych zabytków językowych; Wpływ polszczyzny na łacinę średniowieczną w Polsce; „Legenda o św. Aleksym” znowu na warsztacie badaczy; Z polono-slaviców włoskich; Długoszowe „Dzieje Polski” w przeróbce angielskiej; O spuściznę Długoszową (kłopoty i zaniedbania naszych czasów); „Ars moriendi”; Uroczystości rocznicowe polsko-bolońskie (900-lecie Uniwersytetu w Bolonii); Kraków – polski Rzym (jak, kiedy i dlaczego); Gawęda przysłowioznawcza.

Przekłady

art.

Kraków – polski Rzym: włoski W: Filologia e letteratura nei paesi slavi. Roma 1990; Święty Stanisław ze Szczepanowa: angielski: St. Stanislaus of Szczepanów in old Polish Literature and Culture. [Przeł.] T. Bałuk-Ulewiczowa. „Aerum”, Milano 1980 t. LIV nr 2 s. 287; Trzy epizody z najdawniejszych związków kulturalnych polsko-włoskich: włoski: Tre episodi dei piu antichi legami culturali polacco-italiani. W: Itinerari di idee, nomini e cose fra Est ed Orest europeo. Udine 1999.

15. Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej = Sarmatia. A study in fifteenth – and sixteethcentury slavonic issues; Zagadnienie sarmatyzmu w kulturze i literaturze polskiej. (Problematyka ogólna i zarys historyczny) = Sarmatinism in polish culture and literature. A general and historical outline. [Streszczenie w języku angielskim:] T. Bałuk-Ulewiczowa. [Oprac. red.:] W. Walecki. Kraków: Collegium Columbinum 2006, 268, XXV s.

Karta tytułowa w języku polskim i angielskim.

16. Świadomość słowiańska Jana Kochanowskiego. Z zagadnień psychiki polskiego renesansu = Jan Kochanowski's sense of Slavonic psychology of the Polish renaissance; Europejskie oddziaływanie Jana Kochanowskiego: od renesansu do romantyzmu = The European significance of Jan Kochanowski: from the renaissance to the romantics. [Streszczenie w języku angielskim:] T. Bałuk-Ulewiczowa. [Redakcja naukowa, oprac. red. i wydawnicze: W. Walecki]. Kraków: Collegium Columbinum 2006, 233, XXV s.

Karta tytułowa w języku polskim i angielskim.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Jan Kochanowski mówi o Niemcach. (Do psychologii Renesansu w Polsce). Nauka i Sztuka 1947 t. 5 s. 17-43.
Około genealogii sarmatyzmu. (Spóźnione podjęcie nieprzedawnionej dyskusji). Pamiętnik Słowiański 1949 t. 1 s. 101-114.
Studia i teksty staropolskie. (Przegląd bibliograficzno-krytyczny za lata 1945-1949). Pamiętnik Literacki 1950 t. 39 s. 248-273.
Jak wydawać poetów doby renesansu. Kilka uwag nad tekstami Jana Kochanowskiego. Pamiętnik Literacki 1954 z. 2 s. 503-538.
Jakub Wjacsławk (Jatzwauk) i nowe wydanie jego bibliografii łużyckiej. Pamiętnik Słowiański 1954 z. 1 s. 76-86.
Ricerche Slavistische”, czyli o filologii słowiańskiej i polonistyce we Włoszech. Pamiętnik Słowiański 1955 t. 5 s. 190-205.
Juliana Ursyna Niemcewicza „Groby. Przeróbka polska poematu Ugo Foscola „Dei Sepolcri”. W: Miscellanea z okresu Romantyzmu. Wrocław 1956 s. 34-63.
Il problema del sarmatismo nella cultura e letteratura polacca. „Ricerche Slavistische”, Rzym 1960 vol. 8 s. 126-198; toż w języku polskim, rozszerzone pt. Zagadnienie sarmatyzmu w kulturze i literaturze polskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1963 z. 5 s. 29-92.
Jana Kochanowskiego miejsce i znaczenie w literaturze europejskiej. Ruch Literacki 1962 nr 1 s. 1-14.
Na śladach Lidii padewskiej. (Nowa możliwość i próba rozwiązania zagadki). W: Munera litteraria. Poznań 1962 s. 291-303.
Stosunek Kitowicza do sarmatyzmu. Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki 1962 nr 1 s. 3-18.
Żywot i sprawy poćciwego ślachcica polskiego Mikołaja Reja, czyli dlaczego opowiadamy się jednak za autorstwem Andrzeja Trzecieskiego. W: Studi in onore di Ettore Lo Gatto e Giovanni Maver. Roma 1962 s. 651-662.
Związki kulturowe i literackie Polski ze Słowiańszczyzną południowo-zachodnią w dobie humanizmu i renesansu. (Kilka uwag i propozycji). Ruch Literacki 1963 nr 4 s. 163-181.
Dzieje Katedry Historii Literatury Polskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim. Ogólny szkic historyczny. W: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Historia Katedry. Kraków 1964 s. 96-143, przedruk w: Dzieje Katedry Historii Literatury Polskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim. Kraków 1966.
O „Satyrze” Jana Kochanowskiego oraz historycznoliterackich kłopotach z bohaterem tytułowym. Sprawozdania PAN 1965 nr z I/VI, przedruk w: Literatura, komparatystyka, folklor. Warszawa 1966.
W staropolszczyźnie dzieją się rzeczy ważne. (Dorobek badawczy pokolenia). Ruch Literacki 1966 z. 4 s. 161-177.
Gli scrittori polacchi del '500 nell'ambiente umanistico di Padova e di Venezia. (Osservazioni e proposte). W: Italia, Venezia e Polonia. Tra Umanesimo e Rinascimento. Wrocław 1967 s. 83-102; toż w języku polskim pt. Pisarze polscy wieku XVI w kręgu humanistycznym Padwy i Wenecji. „Ruch Literacki1967 z. 1 s. 2-11.
Pół wieku syntezy naukowej dziejów literatury staropolskiej. (Od Pilata do Krzyżanowskiego). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1968 z. 14 s. 211-234.
Tradycje poetyckie Jana Kochanowskiego w twórczości Piotra. W: W kręgu „Gofreda” i „Orlanda. Wrocław 1970 s. 205-221.
Wydawnictwa ogólne Polskiej Akademii Umiejętności. („Bibliografia polska” Karola Estreichera, „Encyklopedia polska”, „Polski słownik biograficzny”). W: Polska Akademia Umiejętności 1872-1952. Kraków 1974 s. 27-45.
Die lateinischen Schriftsteller des polnischen Mittelalters in westeuropäischen Wiegendrücken. Wiener Slavistisches Jahrbuch”, Wiedeń 1975 s. 257-274.
Z badań porównawczych nad twórczością Kochanowskiego. Gawęda filologiczna polonisty. Ruch Literacki 1975 nr 5 s. 287-301.
Aleksander Brückner. 1856-1939. [Współautor:] W. Berbelicki. W: Literatura okresu Młodej Polski. T. 4. Kraków 1977 s. 711-745.
Związki kulturalno-literackie Polski z Włochami w wiekach średnich i renesansie. (Ogólny szkic panoramiczny). W: Literatura staropolska w kontekście europejskim. Wrocław 1977 [właśc. 1978] s. 22-67.
Św. Stanisław ze Szczepanowa w kulturze umysłowo-literackiej dawnej Polski. Analecta Cracoviensia 1979 s. 461-498; przekł.: angielski: St. Stanislaus of Szczepanów in old polish literature and culture. „Aevum”, Mediolan 1980 t. 54 cz. 2 s. 287-314.
Jan Kochanowski w odbiciu encyklopedycznym Zachodu. (Rozeznanie krytyczne). Ruch Literacki 1980 nr 2 s. 81-96; przekł. angielski: The portrait of Jan Kochanowski in the encyclopedias of non Slavic countries. „The Polish Review”, Nowy Jork 1982 nr 3/4 s. 3-16.
Jan Kochanowski. Konterfekt osobowy i literacki. W: Janowi Kochanowskiemu ziemia rodzinna. Kraków 1981 s. 47-72.
Związki duchowe Jana Kochanowskiego ze środowiskiem stołecznym Krakowa. Ruch Literacki 1981 nr 4/5 s. 259-273.
Jan Kochanowski albo swoistość polskiego renesansu. Ruch Literacki 1984 nr 5/6 s. 325-336, przedruk w: Jan Kochanowski. Interpretacje. Kraków 1989.
Św. Kazimierz w polskiej kulturze umysłowo-literackiej. Analecta Cracoviensia 1984 s. 153-185.
The European significance of Jan Kochanowski from the renaissance to the romantics. Cross Currents”, Ann Arbor 1984 s. 151-175.
Jan Kochanowski. Ritratto del poeta del Rinascimento polacco. W: Jan Kochanowski – Giovanni Cochanovio, poeta rinascimentale polacco. Wrocław 1985 s. 5-23.
Humanizm polski i humanizm włoski. (Punkt wyjścia i dalszy rozwój historyczny). „Ricerche Slavistiche”, Rzym 1982/1984 wyd. 1986 s. 57-83; przekł. angielski: Polish humanism and its Italian sources. Beginnings and historical development. [Przeł.] T. Bałuk-Ulewiczowa. W: The Polish renaissance in its European context. Bloomington, Indianapolis 1988 s. 215-235.
Literacki portret Sarmatów (gawęda rzeczoznawcza i propozycje dyskusyjne). W: Studia slavica mediaevala et humanistica Riccardo Picchio dicata. Roma 1986 s. 705-715, przedruk jako posłowie w: W. Kunicki: Obraz szlachćica polskiego przez Wacława Kunickiego z domu Bończa wystawiony. Kraków 1997.
Średniowieczne podróże z Polski do Włoch. (Wprowadzenie kulturoznawcze). Ruch Literacki 1987 z. 6 s. 111-122; przekł. włoski: Prolegomenon storico ai viaggi dei polacchi in Italia. „Est-Europa”, Udine 1987 vol. 3, przedruk w: Viaggiatori polacchi in Italia. Genève-Torino 1988.
O Aleksandrze Brücknerze i sprawach humanistyczno-wydawniczych. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1989 nr 4 s. 979-990; przekł. niemiecki: Über Aleksander Brückner und allerlei Humanisch-Verlegerisches. W: Aleksander Brückner. Berlin 1991 s. 29-42.
O średniowiecznych związkach kulturalnych Polski z Bolonią. Ruch Literacki 1989 nr 3 s. 197-209.
Kraków – polski Rzym. (Jak, kiedy i dlaczego). W: Filologia e leteratura nei paesi slani. Roma 1990 s. 785-791, przedruk w: Klejnoty i sekrety Krakowa. Kraków 1994 s. 63-76.
Włoskie powiązania literackie twórczości Jana Kochanowskiego. W: Munera polonica et slavica Riccardo C. Lewanski oblata. Udine 1990 s. 287-302.
Trzy epizody z najdawniejszych związków kulturalnych polsko-włoskich. Ruch Literacki 1991 nr 5 s. 527-539; przekł. włoski: Tre episodi dei piu antichi legami culturali polacco-italiani. W: Itinerari di idee, uomini e cose fra Est ed Ovest europeo. Udine 1991 s. 325-336.
Życie literackie w Krakowie i Małopolsce doby renesansu (sprawa środowisk i „towarzystw” literackich). W: Cracovia litterarum. Wrocław 1991 s. 167-196.
Moje spotkanie z Kochanowskim (gawęda pouczająca). Biuletyn Kwartalnika Radomskiego Towarzystwa Naukowego 1992 wyd. 1994 z. 1/2 s. 75-99.
Sprawa najdawniejszych rękopisów średniowiecznych w Polsce i kataklizm tatarski wieku XIII. Ruch Literacki 1992 nr 6 s. 675-687.
Zur Frage des Sarmatismus in der polnischen Kultur und Literatur. W: Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku. Warszawa-Kraków 1992 s. 213-235.
A hundred years of philological studies on humanism and the Latin renaissance in Poland. W: La filologia medievale e umanistica Greca e Latina nel secolo XX. Roma 1993 s. 935-964; toż w języku polskim pt. Sto lat badań filologicznych nad łacińską twórczością humanistyczno-renesansową w Polsce. W: Wokół Kochanowskiego i jego czasów. Kielce 1994 s. 7-36.
Kurt Lück (1900-1942) oder einige Folgen des preussischen Nationalismus. Organon 1995 nr 25 s. 175-185; toż w języku polskim pt. Kurt Lück (1900-1942), czyli o chorobie nacjonalizmu w nauce. W: Collectanea Slavica. Kraków 1996 s. 97-107.
L'opera poetica del Tasso nella coscienza culturale dei Polacchi. [Przeł.] S. De Fanti. W: Tasso e l'Europa. (Con documentazione inedita). Bergamo 1996 s. 129-145.
Literarische Kreise und „Gesellschaften” in Krakau und Kleinpolen im Zeitalter der Renaissance. W: Der polnische Humanismus und die europaischen Sodalitäten. Krakau-Wiesbaden 1997 s. 39-72.
Przed przyjściem Kallimacha. Pierwsze zwiastuny humanizmu w złotej jesieni polskiego średniowiecza. W: Studia slavistica et humanistica in honorem Nullo Minissi. Katowice 1997 s. 59-74.
Italskie związki umysłowe Jana Kochanowskiego. Ruch Literacki 1998 nr 3 s. 417-433.
La „via Romana” dei Polacchi. Passato remoto. W: La Polonia, il Piemonte e l'Italia. Torino 1998 s. 99-117.
Na szlaku rzymsko-Piotrowym. W: Włochy a Polska – wzajemne spojrzenia. Łódź 1998 s. 15-27.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. J. Słowacki: Lilla Weneda. Tragedia w 5 aktach. Tekst przygotował i objaśnił: T. Ulewicz. Kraków: M. Kot 1946, 125 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1948, wyd. 3 1951.
2. J. Kochanowski: Treny. Oprac. T. Ulewicz. Kraków: M. Kot 1947, 40 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1948, wyd. 3 1949, wyd. 4 1950.
3. J. Kochanowski: Wybór poezji. Oprac. T. Ulewicz. Kraków: M. Kot 1950, 127 s.
4. J. Kleiner: Zarys dziejów literatury polskiej. T. 1. Od początków piśmiennictwa do powstania listopadowego. Wyd. 3 przejrzane i uzupełnione: T. Ulewicz i J. Spytkowski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1958, 320 s., nakł. 2 1959.

Wyd. osobne całości: Zarys dziejów literatury polskiej. Od początków do 1918. Przejrzeli i uzupełnili: S. Kawyn, J. Spytkowski, T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1963, 548 s. Wyd. nast. tamże: nakł. 3 1965, nakł. 4 1968; wyd. z dodaną cz. 3: W. Maciąg: 1918-1966. 1972, wyd. 2 poprawione 1974; toż wyd. 4 [!] 1985, wyd. 5 1990.

5. J. Kochanowski: Odprawa posłów greckich. Oprac. T. Ulewicz. Wyd. 10 zmienione Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1962, C, 66 s. Biblioteka Narodowa I, 3. Wyd. przejrzane i uzupełnione tamże: wyd. 11 1969, wyd. 12 1974.
6. Dzieje Katedry Historii Literatury Polskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim. Zarys monograficzny. Księga zbiorowa pod red. T. Ulewicza. Wstęp: T. Ulewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1966, 305 s.
7. W kręgu „Gofreda” i „Orlanda. Księga pamiątkowa sesji naukowej Piotra Kochanowskiego w Krakowie, dnia 4-5 kwietnia 1967. Przewodniczący i redaktor naczelny: S. Pigoń. Redakcja naukowa: T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1970, 627 s. PAN Oddział w Krakowie Prace Komisji Historyczno-literackiej, 22.
8. W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera. [Red. tomu: T. Ulewicz]. Kraków: Uniwersytet Jagielloński 1971, 212 s. Prace Historycznoliterackie, 20.
9. Stanisław Pigoń. Człowiek i dzieło. Charakterystyki. Wspomnienia. Materiały. Praca zbiorowa pod red. H. Markiewicza, M. Rydlowej i T. Ulewicza. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 530 s.
10. A. Brückner: Kultura, piśmiennictwo, folklor. Wybór prac pod red. W. Berbelickiego i T. Ulewicza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1974, 554 s. Biblioteka Filologii Polskiej. Seria B. Literaturoznawstwo.
11. Miscellanea staropolskie. [T.] 5. Red. naukowa: T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1980, 299 s. Polska Akademia Nauk Instytut Badań Literackich, Archiwum Literatury.
12. Janowi Kochanowskiemu ziemia rodzinna. Księga referatów Radomsko-Kielecko-Czarnoleskiej Sesji Naukowej 450-lecia Urodzin Poety (w dniach 29-31 maja 1980). Redakcja naukowa: J. Pacławski, T. Ulewicz. Rocznik Świętokrzysko-Kieleckiego Towarzystwa Naukowego” Kraków 1981, 385 s.
13. Silva Rerum. Series nova, wychodzi, jak jest gotowa. Redagują sowiźrzały, co Warszawy nie widziały: Niech im sprzyja łaska Boska i wolna (choć goła) Rzeczpospolita Krakowska. (Sylwę niniejszą wydumał, zbierał i przygotował Tadeusz Ulewicz przy współudziale przyjacielsko-krytycznym W. Berbelickiego). Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 238 s.
14. Joannes III Dei Gratia Rex Poloniae, Magnus Dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae [...] etc. Jan III z Bożej Łaski Król Polski, Wielki Książę Litwy, Rusi, Prus [...] etc. [...]. Z oryginału odczytał i tłumaczył T. Ulewicz. [List]. Jędrzejów-Kraków-Wiedeń-Watykan: [Znak 1983].
Druk bibliofilski.
List króla Jana III do papieża Innocentego III z Wiednia z 15 IX 1683 r.
15. Miscellanea staropolskie. [T.] 6. Redakcja naukowa: T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1990, 487 s. Polska Akademia Nauk Instytut Badań Literackich, Archiwum Literatury.
16. Cracovia litterarum. Kultura umysłowa i literacka Krakowa i Małopolski w dobie Renesansu. Księga zbiorowa Międzynarodowej Sesji Naukowej w czterechsetlecie zgonu Jana Kochanowskiego (w Krakowie, 10-13 października 1984 r.). Red.: T. Ulewicz. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1991, XIII, 573 s. Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie.
17. Iana Kochanowskiego O Czechu y Lechu historia nágániona. Słowo objaśniające: T. Ulewicz. Tłumaczenie: K. Bachnewa i in. Kraków: Collegium Columbinum 1998, [8], XXIII s.
Wyd. bibliofilskie, dedykowane XIII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Krakowie, 1998 r.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1982, 1983, 2002.

Wywiady

Zawsze pilnowałem czasu. Rozm. M. Florkowska. Alma Mater 1997 nr 6.
Historia magistra vitae. Rozm.: E. Buszewiczowa, J. Niedźwiedź, E. Ranocchi. Terminus 2002 z. 1.

Słowniki i bibliografie

K. Świerzowski: Bibliografia prac Tadeusza Ulewicza za lata 1935-1987. „Rocznik Komisji Historycznoliterackiej” 1987.
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1964.
M. Kuran: Bibliografia prac Profesora Tadeusza Ulewicza. W: Pochwała filologii. Łódź 1998.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (A. Borowski).

Ogólne

Książki

Pochwała filologii. Profesor Tadeusz Ulewicz doktorem honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego. Pod red. J. Okonia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 1998, 68 s. [Zawiera teksty przemówień J. Okonia i T. Ulewicza oraz opinii naukowych A. Borowskiego, A. Nowickiej-Jeżowej, J. Starnawskiego].

Artykuły

A. Borowski: Profesor Tadeusz Ulewicz, czyli o pocieszeniu, które przynosi filologia. Ruch Literacki 1992 nr 5, toż „Studia Kieleckie” 1992 nr 3.
K. Woźniakowski: O wolność” Tadeusza Ulewicza (1940) – pierwszy konspiracyjny zbiorek poetycki? W: Kraków – Lwów. książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku. T. 6. Kraków 2003. Przedruk w: Prasa, kultura, wojna. Kraków 2005.

Świadomość słowiańska Jana Kochanowskiego

J. Bánsky. „Literárnohistorický Sbornik”, Bratysława 1948 s. 3-4.
K. Kujew. „Ezik i Literatura”, Sofia R. 3: 1948.
H. Markiewicz: Kochanowski – protoplasta polskiej slawistyki. Nowiny Literackie 1948 nr 35.
R. Pollak: Kompleks słowiański” Jana Kochanowskiego. Przegląd Zachodni". 1948 nr 10.
S. Subotin. „Istoriski Głasnik”, Belgrad 1949 nr 4.
J. Skoczek. „Pamiętnik Literacki1950 t. 39.

Sarmacja

M. Plezia: Jak Polak został Sarmatą?Tygodnik Powszechny1951 nr 34.
S. Subotin. „Istoriski Głasnik”, Belgrad 1951 nr 3-4.
Cz. Hernas. „Pamiętnik Literacki1952.
J. Bánsky. „Literárnohistorický Sbornik”, Bratysława 1953 t. 10.
A.St. Mágr. „Slavia”, Praha 1953 z. 4.

Wśród impresorów krakowskich doby renesansu

A. Lewicka-Kamińska. „Ruch Literacki1977 nr 6.
A. Szybart: Książka o renesansowych drukarniach krakowskich. Tygodnik Powszechny 1977 nr 45.
M. Danilewicz Zielińska. Kultura”, Paryż 1978 nr 12.
J. Starnawski. „Studia Historyczne1978 z. 4.
J. Śląski: O dawnym drukarstwie. Nowe Książki 1978 nr 4.
W. Błachut: U kolebki polskiego drukarstwa. Miesięcznik Literacki 1979 nr 2.
Z. Nowak. „Studia o Książce1979 t. 9.
R.K. Lewański. „Annali della Scuola Normale Superiore di Pisa. Classe di Lettere e Filosofia”, Pisa 1980 t. 10.

Konterfekty, sylwetki, cienie

A. Biernacki: Zacna książka. Twórczość 1997 nr 12.
K. Maciąg: Konterfekty polonistów i nie tylko. Arcana 1998 nr 2.
M. Włodarski. „Ruch Literacki1998 nr 4.

Silva Rerum

Z. Florczak: Optymistyczna krakowska sylwa. Nowe Książki 1983 nr 8.