UKNIEWSKA Maria

Urodzona 2 maja 1907 w Warszawie; córka Romana Brejnakowskiego, krawca, i Aleksandry z domu Kopeć, krawcowej. Uczęszczała do średniej szkoły handlowej, następnie kontynuowała naukę w Szkole Dramatycznej Jadwigi Hryniewieckiej. Występowała jako tancerka w kabarecie Morskie Oko, dorywczo statystowała w Teatrze Polskim i innych teatrach rewiowych w Warszawie. W 1931 wyszła za mąż za Andrzeja Kuśniewicza, wówczas studenta prawa (później dyplomata i pisarz; rozwód ok. 1953), i przeniosła się do Krakowa. W 1936-39 przebywała wraz z mężem na placówce dyplomatycznej w Użhorodzie na Rusi Zakarpackiej. W 1938 rozpoczęła twórczość literacką pod pseudonimem Maria Ukniewska, debiutując fragmentem powieści z życia tancerek rewiowych pt. Niedziela Teresy i przygody Dubenki, opublikowanym w „Wiadomościach Literackich” (nr 8; powieść wydana pt. Strachy). W okresie tym pracowała też nad powieścią Spadek po Ketlerze (nieukończoną). W maju 1939 wyjechała do Tuluzy we Francji, gdzie jej mąż był pracownikiem konsulatu. Przebywała tam nadal po wybuchu II wojny światowej. Pracowała kilka miesięcy w Polskiej Agencji Telegraficznej. Fragmenty jej utworów publikowane były w tygodniku „Słowo” (Paryż, 1940) oraz w piśmie „Wrócimy” (Camp de Livron koło Caylus pod Tuluzą, 1941-42). Po klęsce Francji w czerwcu 1940 działała we francuskim ruchu oporu (pod pseudonimem Ukniewska), pełniąc w 1941-43 funkcję łączniczki. W marcu 1944 została aresztowana. Przebywała kolejno w Fort Romainville pod Paryżem, w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück, w fabryce masek gazowych w Hanowerze i w obozie w Bergen-Belsen. Po wyzwoleniu obozu przez Anglików powróciła do Francji. W pierwszych latach po wojnie przebywała wraz z pełniącym funkcje dyplomatyczne mężem w Tuluzie, Strasburgu, Lille i w Paryżu. Za uczestnictwo w ruchu oporu została w 1948 odznaczona medalem Médaille Commémorative Française de la Guerre 1939-1945. W styczniu 1950 powróciła do kraju i zamieszkała w Warszawie. Od kwietnia tegoż roku do 1958 pracowała jako urzędniczka w Zjednoczonych Przedsiębiorstwach Rozrywkowych. Należała do Ligi Kobiet. W 1957 została członkinią Związku Literatów Polskich. Kontynuowała twórczość literacką, pracując nad powieścią z życia artystów cyrkowych pt. Czerwone salto. Zmarła 21 lipca 1962 w Warszawie.