Print

BIO

Urodzony 21 kwietnia 1936 w Ostrowi Mazowieckiej; syn Jarosława Twerdochliba, lekarza weterynarii, i Janiny Ostrowskiej, farmaceutki. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał od 1940 razem z rodzicami w pobliskiej wsi Wąsewo. Po zakończeniu II wojny światowej przeprowadził się w 1945 do miejscowości Bystra, a potem Jaworze pod Bielskiem. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Bielsku-Białej i tam też w 1953 zdał maturę. W tymże roku podjął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej. Należał do Związku Młodzieży Polskiej (1952-56). Studia łączył z pracą w charakterze instruktora kulturalno-oświatowego w Funduszu Wczasów Pracowniczych w Wiśle, a potem Szczyrku i Ełku. Debiutował w 1957 opowiadaniem pt. Moulin Rouge, ogłoszonym w tygodniku „Panorama” (nr 36, dodatek „Powieść. Nowela. Rozrywki”; podpisany omyłkowo Andrzej Twardochlib). W tymże roku przerwał studia i po ukończeniu kursu zawodowego dla kierowców pracował w wyuczonym zawodzie. W 1958 ożenił się z Ireną z domu Klaja, księgową. Od 1959 mieszkał w Krakowie. Kontynuował pracę w firmach transportowych, początkowo jako kontroler techniczny (w Przedsiębiorstwie Zmechanizowanych Robót Ziemnych w Nowej Hucie, potem w Przedsiębiorstwie Transportowym Budownictwa w Krakowie), a następnie kierownik bazy w Wojewódzkiej Kolumnie Transportu Sanitarnego w Krakowie (do 1967). Równocześnie rozwijał twórczość literacką; opowiadania zamieszczał m.in. w „Życiu Literackim” (1965-89, z przerwami). Około 1965 zaczął pisać scenariusze filmowe, a potem także telewizyjne. W 1967 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP). Od 1968 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Od tegoż roku zajmował się wyłącznie pracą literacką. W 1970 przeprowadził się do Gdańska. Ogłaszał felietony, artykuły i opowiadania na łamach „Głosu Wybrzeża” (1970-75, z przerwami; m.in. w 1970 cykl pt. Felieton). W tym też czasie podjął współpracę z radiem, jako autor słuchowisk. Od 1972 zajmował przez kilka lat stanowisko kierownika literackiego Teatru Lalek Miniatura w Gdańsku. Należał do zarządu Oddziału Gdańskiego ZLP, a w 1977 został jego wiceprezesem. Pełnił nadto liczne inne funkcje społeczno-polityczne: był członkiem Ogólnopolskiego Zespołu Pisarzy Partyjnych przy Komitecie Centralnym PZPR, wchodził w skład Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku (1975-77), przewodniczył Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, należał do Prezydium Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Gdańsku. Od 1977 jako kierownik literacki sprawował opiekę nad gdańską produkcją Wytwórni Filmów Fabularnych „Poltel”. Wielokrotnie otrzymywał nagrody, m.in. w 1978 i 1982 nagrodę Wojewody Gdańskiego, w 1979 nagrodę Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia. Był jednym z organizatorów nowego ZLP; w 1983-87 pełnił funkcję prezesa Oddziału Gdańskiego i wchodził w skład Zarządu Głównego Związku. Kontynuował twórczość prozatorską oraz prace dla filmu, telewizji i radia. Wznowił współpracę z dziennikiem „Głos Wybrzeża” (1981-88; tu m.in. w 1982-86 stały felieton); publikował prozę m.in. w „Kamenie” (1982-86, z przerwą w 1983) i w „Argumentach” (1985, 1988-89). W 1985 otrzymał nagrodę „Trybuny Ludu”, w 1986 powtórnie nagrodę Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia. Wyróżniony m.in. odznakami „Za Zasługi dla Gdańska”, „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (1983) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984). Zmarł 13 grudnia 1991 w Gdańsku.

Twórczość

1. Małe punkty. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1965, 157 s.

Nagrody

Nagroda Stowarzyszenia Księgarzy Polskich za debiut w 1966.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

2. Gwiazda sezonu. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1967, 214 s. Wyd. 3 [!] tamże 1978. Por. poz. ↑, ↑.

Przekłady

rosyjski

Zvezda sezona. W: A. Twerdochlib: Zvezda sezona. [Przeł.] M. Zubkov. Moskva 1986.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: K. Targosz. Polskie Radio 1969.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

3. Z braku dowodów. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1968, 193 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Temat. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1969, 147 s. Por. Słuchowiska radiowe.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

5. Znaki na drodze. Scenariusz filmowy według powieści pt. „Gwiazda sezonu”. [Współautor:] A.J. Piotrowski. Ekranizacja 1970. Por. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda Złoty Lampart na XXIV Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno w 1971.

6. Czterej w lesie. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1971, 215, [5] s.

Przekłady

rosyjski

Četvero v lesu. W: A. Twerdochlib: Zvezda sezona. [Przeł.] M. Zubkov. Moskva 1986.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

7. Godzina za godziną. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1971, 191 s. Por. poz. ↑.

Przekłady

niemiecki

[Przeł.] K. Staemmler. Polskie Radio (Frankfurt) 1972.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

8. Godzina za godziną. Scenariusz filmowy na motywach powieści A. Twerdochliba. [Współautorzy:] R. Załuski, B. Ziółkowski. Ekranizacja 1974. Por. poz. ↑.

9. Zimne ognie. Scenariusz filmu telewizyjnego. [Współautor:] M. Herman. Powst. ok. 1974. Telewizja Polska 1978. Por. Słuchowiska radiowe.

Nagrody

II nagroda w konkursie „Życie i praca człowieka we współczesnej Polsce”, zorganizowanym przez Naczelny Zarząd Kinematografii na nowelę filmową w 1974; II nagroda w konkursie na nowelę filmową, ogłoszonym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz Centralną Radę Związków Zawodowych w 1975.

10. Trzecia runda. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1976, 201 s.

Nagrody

Nagroda Centralnej Rady Związków Zawodowych w 1977, nagroda im. A. Kowalskiego – „Olka” przyznana przez redakcję „Walki Młodych” w 1977.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

11. Długi cień. Scenariusz filmowy. Powst. ok. 1977.

Scenariusz złożony w 1977 w Zespole Filmowym „Pryzmat” (inf. w wywiadzie: Autor przed ekranem. Rozm. L. Kosacyrzowa. „Głos Wybrzeża” 1977 nr 78).

12. Gwiazda sezonu. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1977. Por. poz. ↑.

13. Znaki szczególne. Scenariusz serialu telewizyjnego na motywach nowel A. Twerdochliba. [Współautor:] R. Załuski. Telewizja Polska 1977.

14. Struny. Scenariusz filmu telewizyjnego. Telewizja Polska 1978.

15. Ostatnia noc. [Utwór dramatyczny o M. Kasprzaku]. Powst. ok. 1979.

Nagrody

I nagroda w konkursie literackim krakowskiego Klubu Twórców i Działaczy Kultury „Kuźnica”, poświęconym polskim działaczom rewolucyjnym w 1979.

16. Proces Alberta Förstera. [Utwór dramatyczny; współautor:] A. Kotlica. Telewizja Polska 1980.

Nagrody

Nagroda w konkursie na scenariusz widowiska Teatru Sensacji Telewizji Polskiej w 1981.

17. Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy. Scenariusz serialu telewizyjnego w 13 odcinkach. [Współautor:] S. Bratkowski. Telewizja Polska 1981. Por. poz. ↑.

18. Numer zastrzeżony. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1982, 175 s.

Zawartość

Punkt widzenia; Okno; Ciemne godziny; Druga strona ulicy; Krąg; Łączka; Stary aktor; Hak; Koniec zabawy [por. Słuchowiska radiowe]; Numer zastrzeżony; Studnia.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

19. Pod parasolem. [Powieść]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1983 [właśc. 1983], 158 s.

20. Jak się pozbyć czarnego kota? Scenariusz filmu telewizyjnego. Powst. 1984. Por. Słuchowiska radiowe.

Inna wersja pt.: Czarny kot. [Współautor:] F. Erol. Powst. 1985 (inf. w internetowej bazie danych: www.tvp.com.pl/film).

21. O naiwności i zaufaniu. Wybór felietonów i listów. Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza 1984, 83 s.

22. Sploty. [Powieść]. „Żołnierz Wolny” 1984 nr 155-171, 174-177. Wyd. osobne Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 94 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

23. Uciekinier. Scenariusz telewizyjny. Powst. ok. 1984. Por. poz. ↑.

Nagrody

III nagroda w ogłoszonym w 1984 konkursie na scenariusz filmu telewizyjnego i widowiska Teatru Telewizji, przyznana w 1986.

24. Jazda okrężna. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1985, 167 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

25. Pan na Żuławach. Scenariusz serialu telewizyjnego w 11 odcinkach. Współautorzy: B. Holub, M. Pilot. Telewizja Polska 1985.

Inf. o ilości odcinków, współautorach scenariusza i dacie emisji wg danych ze strony internetowej www.filmpolski.pl.
Tytuły robocze całości: Jak drzewa w polu; Żuławy.

26. Wywiad z nikim. [Opowiadania]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 118 s.

Zawartość

Wywiad z nikim; Uciekinier [por. poz. ↑].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

27. Kołowrót. [Powieść]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1987, 147 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

28. Najdłuższa wojna. [Powieść]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskieoznań 1988, 457 s. Por. poz. ↑.

Powieść na kanwie scenariusza serialu telewizyjnego pt. Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy.

Słuchowiska radiowe, m.in.

• Jak się pozbyć czarnego kota? Radio 1971 [por. Twórczość poz. ↑].
• Temat. Polskie Radio 1970 [por. Twórczość poz. ↑].
• Zimne ognie. Polskie Radio 1970 [por. Twórczość poz. ↑].
• Odpoczynek wojownika. Polskie Radio 1974.
• Mały zjazd koleżeński. Polskie Radio 1976.
• Koniec zabawy. Polskie Radio 1978. Druk. „Teatr Polskiego Radia” 1979 nr 1 s. 93-112 [III nagroda w ogólnopolskim konkursie Naczelnej Redakcji Programów Literackich Polskiego Radia w 1978; por. Twórczość poz. ↑].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Przy telefonie. Polskie Radio 1978.
• Kombatanci. Polskie Radio 1981.
• Gęsty dzień. Powst. przed. 1984 [I nagroda w konkursie na radiowy utwór literacki w 1984].
• U schyłku wieku. Polskie Radio 1988.

Wybory utworów literackich w przekładach

rosyjski

• Zvezda sezona. [Przeł.] M. Zubkov. Moskva 1986.

Przekłady i adaptacje

1. Na niebie i na ziemi. Scenariusz według powieści J. Korczaka „Jak na niebie tak i na ziemi” oraz B. Madeja „Miecz i kądziel”. Ekranizacja 1973.
2. W. Wysocki: Opowieść o dziewczynkach. [Przeł.:] J. Siemiańko, A. Twerdochlib. Gdańsk: Marpress 1992, 56 s.

Omówienia i recenzje

Wywiady

• Staram się nie nudzić czytelników. Rozm. J. Narkowicz. „Czas” 1975 nr 21.
• Wśród rzeczy znajomych. Rozm. J.L. Ordan. „Fakty” 1979 nr 41.

Słowniki i bibliografie

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

• M. Podgórski: Gry i zabawy współczesne. „Kamena” 1970 nr 16.
• T. Fredro: Przeciwko jałowości. (Przykład: twórczość Andrzeja Twerdochlib). „Współczesność” 1971 nr 17.
• E. Moskalówna: Pracownia w falowcu. „Litery” 1971 nr 7.
• M. Krzysztofiak: Realista na rozdrożu. (O pisarstwie Andrzeja Twerdochliba). „Litery” 1973 nr 1.
• F. Fornalczyk: O Andrzeju Twerdochlibie. Perypetie z bohaterem. W tegoż: Młodsi, starsi. Poznań 1976.
• Z. Trziszka: Gwiazda niesezonowa. (O twórczości Andrzeja Twerdochliba). „Tygodnik Kulturalny” 1984 nr 6.

Małe punkty

• S. Melkowski: Trzej po debiucie. „Twórczość” 1965 nr 12, przedruk fragmentów pt. Szare i różowe w tegoż: Oczekiwania i zapowiedzi. Łódź 1980 [m.in. dot. A. Twerdochliba].
• W. Szwedowicz: Jak smakuje stabilizacja. „Nowe Książki” 1965 nr 14.
• A. Bukowska: W kredowym kole. W tejże: Przemiany czasu. Kraków 1967.
Go back to position Wróć do pozycji

Gwiazda sezonu

• H. Bereza: Pozytywność bez deklaracji. „Nowe Książki” 1967 nr 19, przedruk: w artykule pt. Z praktyki w tegoż: Prozaiczne początki. Warszawa 1971, w artykule pt. Praktyka w tegoż: Taki układ. Warszawa 1981, Sposób myślenia. T. 1. Warszawa 1989.
• Z. Łukaszewicz: Małe, ważne punkty. „Twórczość” 1967 nr 1.
• Z. Żabicki: Szeryf z bazy transportu. „Miesięcznik Literacki” 1967 nr 12.
• J. Łukaszewicz: Człowiek w bazie. W: Proza, poezja. 1967. Warszawa 1968.
Go back to position Wróć do pozycji

Z braku dowodów

• J.Z. Maciejewski: Portret „znajomego”. „Twórczość” 1969 nr 8.
• B. Świderski: Rozkosze małego pokoju. „Współczesność” 1969 nr 10, polemika: tamże 1969 nr 11: A. Twerdochlib: Dobre maniery, B. Świderski: Odpowiedź recenzenta.
• M. Wyka: Bohater jest zmęczony. „Nowe Książki” 1969 nr 17.
Go back to position Wróć do pozycji

Temat

• W. Maciąg: Jak szukamy tematów? „Nowe Książki” 1970 nr 10.
• H. Rodziewicz: Moda mini w powieści. „Współczesność” 1970 nr 9.
• B. Zadura: Lektura przyjemna i pożyteczna. „Twórczość” 1970 nr 5.
• H. Bereza: Z praktyki. W tegoż: Prozaiczne początki. Warszawa 1971, przedruk rozszerzony pt. Praktyka w tegoż: Taki układ. Warszawa 1981, Sposób myślenia. T. 1. Warszawa 1989.
Go back to position Wróć do pozycji

Czterej w lesie

• J. Kotlica: Rzeczywistość prawdziwsza od autentycznej. „Fakty i Myśli” 1971 nr 14.
Go back to position Wróć do pozycji

Godzina za godziną

• H. Bereza: Pozytywność bez deklaracji. „Nowe Książki” 1967 nr 19, przedruk: w artykule pt. Z praktyki w tegoż: Prozaiczne początki. Warszawa 1971, w artykule pt. Praktyka w tegoż: Taki układ. Warszawa 1981, Sposób myślenia. T. 1. Warszawa 1989.
• J. Czyżkowski: W zasięgu małego realizmu. „Nowe Książki” 1971 nr 15.
• H. Bereza: Kwestia sensu. „Twórczość” 1972 nr 1, przedruk w art. pt.: Praktyka w tegoż: Taki układ. Warszawa 1981, Sposób myślenia. T. 1. Warszawa 1989.
• L. Herbst: Powtórka z tematu. „Nadodrze” 1972 nr 7.
Go back to position Wróć do pozycji

Trzecia runda

• A. Chruszczyński: Wiek męski. „Tygodnik Kulturalny” 1976 nr 49.
• L. Herbst: Przeciętność nadal w cenie. „Nadodrze” 1976 nr 21.
• A. Konkowski: Czekając na nominację. „Nowe Książki” 1976 nr 21.
• M. Wesołowski: Wakacje „człowieka bez właściwości”. „Życie Literackie” 1976 nr 50.
• K. Rutkowski: Ślimak na żyletce. „Regiony” 1977 nr 3.
Go back to position Wróć do pozycji

Numer zastrzeżony

• Z. Trziszka: Numer bez zastrzeżeń. „Miesięcznik Literacki” 1983 nr 10.
Go back to position Wróć do pozycji

Sploty

• T. Błażejewski: Sprawy duże i małe. „Autograf” 1989 nr 4 [dot. też: Kołowrót].
Go back to position Wróć do pozycji

Jazda okrężna

• K.J. Nowak: Karuzela? „Nowe Książki” 1985 nr 12.
• A. Staniszewski: Wszystko jest w zasadzie w porządku. „Życie Literackie” 1986 nr 10.
Go back to position Wróć do pozycji

Wywiad z nikim

• J. Górdziałek: Poza układem. „Tak i Nie” 1987 nr 15.
• J. Moroń: Gotowy produkt naszych czasów. „Życie Literackie” 1987 nr 29.
• S. Jurkowski: Szarość. „Literatura” 1987 nr 6.
• T. Błażejewski: Wrażenie niedosytu. „Odgłosy” 1987 nr 9.
Go back to position Wróć do pozycji

Kołowrót

• T. Błażejewski: Sprawy duże i małe. „Autograf” 1989 nr 4 [dot. też: Sploty].
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO