TUREK Roman

Urodzony 7 lutego 1898 we wsi Wola Dalsza pod Łańcutem; syn Jana Turka, robotnika rolnego, i Marianny ze Zdąblaszów. Wcześnie osierocony przez ojca, wychowywał się wraz z pięciorgiem rodzeństwa na wsi w ciężkich warunkach. Ukończył trzy klasy szkoły ludowej, dalej uczył się samodzielnie. Od dzieciństwa pracował jako robotnik rolny, początkowo pasąc świnie i krowy u sąsiadów, a potem na folwarku Wola Mała, należącym do ordynacji Potockich. Wyjeżdżał też na sezonowe roboty do Besarabii i do Niemiec, podejmował różne prace zarobkowe. W czasie I wojny światowej w 1916 został powołany do armii austriackiej. Ukończył szkołę podoficerską w Szombathely na Węgrzech. W wyniku działań wojennych znalazł się w 1917, w okresie rewolucji październikowej, w Rosji. Od 1919 służył w Wojsku Polskim. W 1920 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej; został odznaczony Krzyżem Walecznych. Po przejściu do rezerwy w 1922 pracował w Fabryce Likierów hrabiego Alfreda Antoniego Potockiego w Łańcucie, początkowo jako pomocnik przy montażu urządzeń technicznych, a następnie, po zdaniu egzaminów specjalistycznych, jako konserwator i palacz kotłów parowych. Współpracował z Kołem Młodzieży i Miłośników Sceny (do 1924), jako aktor amator. Pisał też sztuki teatralne i wiersze (niepublikowane). Znany był w okolicy jako gawędziarz ludowy i autor okolicznościowych wierszy. W 1923 ożenił się z Teofilą Lęcznar i zamieszkał we wsi Podzwierzyniec pod Łańcutem. Był współzałożycielem miejscowej ochotniczej straży pożarnej, a także okresowo jej komendantem. Działał w Stronnictwie Ludowym. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 jako szef 21. Ciężkiej Kompanii Telegraficznej. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal pod Łańcutem i był współtwórcą oddziałów Armii Krajowej na tym terenie. Po zakończeniu II wojny światowej uczestniczył w odbudowie upaństwowionych Zakładów Przemysłu Spirytusowego w Łańcucie, następnie pracował tam jako palacz. Równocześnie uczył się na kursach technicznych oraz kontynuował działalność społeczno-polityczną jako członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, a od 1949 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Debiutował w 1958 fragmentem książki pt. Moja mama, ja i reszta, opublikowanym na łamach „Orki” (nr 39). Po przejściu na emeryturę w 1960 zajął się wyłącznie twórczością literacką. W tymże roku otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. Wspomnienia, felietony, opowiadania drukował m.in. na łamach „Zielonego Sztandaru” (1958-1979, z przerwami), „Tygodnika Kulturalnego” (1962, 1967-68, 1970, 1975), „Widnokręgu” (1965-70) i „Profili” (1969-79, 1982). W 1965 został członkiem Związku Literatów Polskich. W 1973 otrzymał nagrodę literacką im. J. Przybosia, ustanowioną przez czasopismo „Profile”. Wyróżniony m.in. odznakami „Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego” (1968) i „Zasłużony Działacz Kultury” (1970) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). Zmarł 20 lutego 1982 w Rzeszowie.