BIO
Urodzony 22 lutego 1938 w Lublinie w rodzinie ziemiańskiej; syn Wiktora Turczyńskiego i Łucji z Miałkowskich vel Namiestnik, artystów malarzy. Początkowo przebywał w majątku rodzinnym Turczynówek na Podolu. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu ziem wschodnich przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich został wraz z matką i siostrą wywieziony do Kazachstanu. Od 1945 przebywał w Moskwie, gdzie zaczął uczęszczać do szkoły. W 1948 powrócił do Polski i zamieszkał w Lublinie; kontynuował naukę w Gimnazjum i Liceum im. S. Staszica. Po zdaniu matury w 1955 podjął studia polonistyczne, a następnie filozoficzne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Debiutował w 1955 na łamach lubelskiej „Kameny” poematem Kandelabr Weimaru (nr 8/9) oraz opowiadaniem Dzikie kaczki (nr 10/12). Następnie pracował w redakcji „Kuriera Lubelskiego”; publikował wiersze w dodatku lubelskiego „Sztandaru Ludu” pt. „Kultura i Życie” (1956-60; w 1957 pod pseudonimem A. Sas; tu też tłumaczenia wierszy z języka hiszpańskiego). Należał do Koła Młodych przy Oddziale Lubelskim Związku Literatów Polskich (ZLP). W 1959-61 przebywał we Francji (Paryż, Grenoble). W 1962-64 mieszkał w Olsztynie, gdzie był jednym z założycieli pisma pt. „Przemiany” (1963-65), skupiającego młodzież literacką. W 1964 przeniósł się do Warszawy i objął funkcję redaktora technicznego w Biurze Wydawniczym Dom Książki. Od 1965 był wielokrotnie laureatem konkursów literackich (m.in. w 1970 otrzymał nagrodę im. J. Śpiewaka w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim). Publikował wiersze na łamach „Kultury” (1964-66) oraz „Poezji” (1966-73). W 1969 debiutował jako dramatopisarz sztuką pt. Ubrani są nadzy. W tymże roku wyjechał do Bielska-Białej, gdzie przez rok pełnił funkcję kierownika literackiego Teatru Lalek „Banialuka” (1969); był współtwórcą I Europejskiego Biennale Teatrów Lalkowych w Bielsku-Białej. W 1970 zamieszkał w Koszalinie. Kontynuował twórczość literacką, drukując felietony, recenzje, artykuły, wiersze, opowiadania oraz tłumaczenia wierszy z języka rosyjskiego w miesięczniku „Fakty i Myśli” (1970-72), „Głosie Koszalińskim” (1973-75; podpisywał się też: Sas, BEZ ATU), „Teatrze” (1973-76; tu stała współpraca) oraz w „Głosie Pomorza” (1975-85; podpisywał się też: at., Tur). Współpracował (1970-2001) z koszalińską rozgłośnią Polskiego Radia. W 1971 ożenił się z Haliną Genowefą Olsińską, nauczycielką, poetką (publikującą jako Halszka Olsińska). W 1974-75 był kierownikiem oddziału poznańskiego pisma „Tydzień”. W 1977 nawiązał współpracę (m.in. jako lektor sztuk teatralnych) z Teatrem im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W 1977-88 był członkiem ZLP. W 1978 zamieszkał w Słupsku. Był członkiem Rady Wydawniczej Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Pobrzeże oraz współpracownikiem (recenzentem) Oddziału Wojewódzkiego Koszalińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. W 1983 został prezesem Oddziału Słupskiego ZLP (zrezygnował po trzech miesiącach). W 1983-84 publikował liczne recenzje i artykuły w „Zbliżeniach” (tu w 1984 cykl felietonów literackich pt. Czarno na białym), a od 1985 ogłaszał (do 2001) eseje o literaturze i duchowości rosyjskiej na łamach białostockiego „Przeglądu Prawosławnego” (tu Wyż rosyjski 1998 nr 8, 1999 nr 10). W 1991 podjął stałą współpracę z miesięcznikiem „Twórczość”, publikując na jego łamach opowiadania, eseje i szkice. W 1992 został członkiem Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1997 otrzymał nagrodę im. Księcia Konstantego Ostrogskiego, tzw. Laur Prawosławia za „twórcze określanie różnic między kulturą Zachodu a kulturą prawosławia”, a w 1999 za całokształt pracy literackiej nagrodę im. Świętego Brata Alberta. Podjął współpracę z Interdyscyplinarnym Zespołem Badań Sowietologicznych Uniwersytetu Łódzkiego jako współtłumacz i autor komentarzy do pism teologicznych i filozoficznych myślicieli rosyjskich XIX i XX wieku, wydawanych w serii „Idee w Rosji. Niemarksistowska filozofia rosyjska”. Szkice i prozę publikował na łamach „Twórczości” (2002) i „Toposu” (2005). Wyróżniony m.in. odznaką „Zasłużony dla Ziemi Koszalińskiej” (1978) i „Zasłużony Działacz Kultury” (1983) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1986). W 2005 otrzymał Nagrodę Specjalną Ministra Kultury i Sztuki oraz Nagrodę Prezydenta m. Słupska. Zmarł 15 listopada 2020 w Szczecinie.
Twórczość
1. Ubrani są nadzy. (Misterium w 2 aktach). „Dialog” 1970 nr 1 s. 31-53.
Nagrody
2. Zaklinanie wosku albo Sprawa między złym a Janiołami góralskimi ułożona i spisana na Skrzycznem Górze Beskidzkiej w roku 1970. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1970 nr 6 s. 5-30.
3. Pusta noc. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1971 nr 8 s. 35-48. Prapremiera: Szczecin, Teatr „13 Muz” 1972.
4. Źdźbło morza. [Wiersze]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1971, 39 s.
Nagrody
Zawartość
5. Ogród o poranku. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Zabrze, Teatr Nowy 1974.
6. Pomódlmy się za wiatr. [Utwór dramatyczny]. Powst. przed 1974. Por. Słuchowiska radiowe.
Nagrody
7. Głowa zwierzęcia. [Wiersze]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1977, 77 s.
8. Wypłuczysko. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1977, 115 s.
9. Złote psy. [Utwór dramatyczny]. Powst. przed 1977.
10. Lot wśród luster. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1980, 166 s.
11. Łucja z jaskółczego ziela. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1980, 161 s.
12. Kobieta z mieczem w czaszce. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 122 s.
Zawartość
13. Krew z krwi. [Powieść]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1981, 208 s.
14. Tyrania ziemi. [Powieść]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1981, 202 s.
15. Puste katedry. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 131 s.
16. Dialogi z lisem. [Wiersze]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1983, 75 s.
Zawartość
17. Krzyż pokutny. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1984, 113 s.
18. Upadek w Tartarię. [Opowiadanie]. „Twórczość” 1984 nr 6 s. 11-55. Przedruk zob. poz. ↑.
19. Stance północne. [Wiersze]. Słupsk: Pobrzeże 1985, 32 s.
20. Ślepy ptak ruin. [Powieść]. Szczecin: Glob 1985, 243 s.
21. Fiasko. [Powieść]. Szczecin: Glob 1986, 223 s.
22. Hieronim von Himmelstrand. [Powieść]. Ks. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986, 1988, 318 + 411 s.
23. Łąka kobiet. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1986, 198 s.
24. Martwy buńczuk. [Wiersze]. Szczecin: Glob 1986, 98 s.
25. Popiół. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Słupsk, Teatr Dramatyczny 1986.
26. Piękna z Beauté. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1987, 114 s.
27. Skorpion na nowiu. [Powieść]. Szczecin: Glob 1988, 231 s.
28. Wiersze wybrane i Sonata bezksiężycowa. Posłowie: J. Krzyżanowski. Słupsk: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pobrzeże” 1988, 176 s.
Zawartość
29. Chłopiec na czerwonym koniu. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1991, 114 s. Przedruk zob. poz. ↑.
30. Dwoistość królestwa. Wiersze. Słupsk: Zarząd Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 1995, 101 s.
Zawartość
31. Rzeki popiołu. Eseje. Warszawa: Czytelnik 1995, 274 s.
Nagrody
Zawartość
32. Mistrz Niewidzialnej Strony. [Powieść]. Poznań: W Drodze 1996, 405 s.
Adaptacje
teatralne
radiowe
33. Spalone ogrody rozkoszy. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1998, 132 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Przekłady
rosyjski
34. Tryptyk ruski. Białystok: Orthdruk 1998, 296 s.
Zawartość
35. Lustro weneckie. Opowiadania. Słupsk: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich 2000, 293 s.
Zawartość
36. Mgnienia. [Opowiadania]. Białystok: Orthdruk 2000, 168 s.
Zawartość
37. Znużenie. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 2000, 154 s.
38. Ząb mądrości. Iwaszkiewiczowskie miejsca, znaki i symbole. [Szkice]. Koszalin: Millenium 2001, 335 s.
Zawartość
39. Święto Ikony. [Rozprawa teologiczna]. Poznań: W Drodze 2002, 198 s. Wyd. 2 tamże 2006.
Zawartość
40. Dietdomszczyzna. [Opowiadanie]. Koszalin: Millenium 2005, 136 s.
41. Pan Bóg, pisarz i diabeł. Wstęp do opisu teodycei Jarosława Iwaszkiewicza. [Szkice]. Koszalin: Agencja „Millenium” 2005, 144 s.
42. Znaki napowietrzne. Opowiadania z lat 1979-2003. Koszalin: Millenium 2005, 216 s.
43. Czuwanie. Wiersze. Bydgoszcz: Świadectwo 2006, 119 s.
44. Bezmiar. Eseje paradoksalne. Poznań: Biblioteka Telgte 2007, 132 s.
45. Latopis. Powieść doroczna. Warszawa: Prószyński i S-ka 2007, 320 s.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1988, 2001, 2002, 2006.
