BIO
Urodzony 9 grudnia 1906 w Częstochowie; syn Stefana Troczyńskiego, pracownika technicznego kolejnictwa, i Wandy z Piaseckich. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Częstochowie, a następnie kontynuował naukę kolejno w Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi (od 1919) i Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu (od 1920). Pierwszy artykuł pt. Nacjonalizm a polska myśl mocarstwowa ogłosił w 1923 w poznańskiej jednodniówce „Polska Mocarstwowa”. W 1925 uzyskał świadectwo dojrzałości i podjął studia na Uniwersytecie Poznańskim (UPozn.), równolegle z zakresu polonistyki i socjologii. Brał udział w studenckim życiu naukowym i społeczno-politycznym. Należał do Koła Polonistów UPozn. Był redaktorem naczelnym organu Legii Akademickiej – dwutygodnika „Przegląd Akademicki” (1926), a potem monarchistycznego pisma „Myśl Mocarstwowa” (1927). W 1928 uzyskał na UPozn. stopień doktora na podstawie pracy pt. Teoria poetyki. Szkic z zakresu metodologii nauki o literaturze (promotor prof. Tadeusz Grabowski). W tymże roku debiutował artykułem pt. Zagadnienie literatury narodowej, ogłoszonym w dodatku „Dziennika Poznańskiego” pt. „Literatura i Sztuka” (nr 7; podpisanym Konstantyn Troczyński), a także współpracował z nowo założonym poznańskim dwutygodnikiem „Życie Literackie” (do likwidacji pisma w grudniu 1928; redaktor odpowiedzialny nr 2-4; teksty podpisywał też: K.T., K. Tr.). W 1929-30 był współpracownikiem „Dziennika Poznańskiego” (redaktor działu krytyki literackiej i teatralnej; recenzje podpisywał też: Dr. K.T., K.T., K. Tr., (tr)). Należał do grona założycieli klubu literackiego Loża w Poznaniu (w 1928), współpracował z czasopismem „Prom” (1932-33), organem poznańskiego klubu poetów Prom, był członkiem Klubu Literackiego (powstałego z połączenia Loży i Promu) działającego w Poznaniu w 1933. W 1929-34 trzykrotnie otrzymywał roczne stypendia Funduszu Kultury Narodowej, podczas których kontynuował studia z zakresu estetyki i socjologii literatury w Paryżu (1929/30, 1931/32), w Lipsku i Berlinie (1931/32) oraz w kraju (1933/34). Pracował jako nauczyciel w poznańskich szkołach średnich: Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego (1930/31) i Gimnazjum im. I. Paderewskiego (1932/33). Ożenił się z Leokadią Bajon. Zajmował się teorią literatury i krytyki literackiej, pisał artykuły, szkice i recenzje poświęcone literaturze współczesnej oraz recenzje teatralne. W 1932-39 współpracował z „Dziennikiem Poznańskim”; artykuły i recenzje drukował też m.in. w pismach: „Pion” (1933-34) i „Życie Literackie” (1934-35; podpisywane też K. Tr.); od jesieni 1935 był stałym recenzentem teatralnym w „Nowym Kurierze” (do 1939). Od 1933 należał do Związku Zawodowego Literatów Polskich. W 1934 podjął pracę w rozgłośni poznańskiej Polskiego Radia na stanowisku referenta prasowego i kierownika literackiego (do 1937). Był współorganizatorem czwartków literackich w Pałacu Działyńskich w Poznaniu (od 1934). Habilitował się w 1939 na podstawie rozprawy Artysta i dzieło. Studium o «Próchnie» Wacława Berenta (wniosek z 1936 o habilitację na podstawie pracy Elementy form literackich został odrzucony). Prowadził wykłady i zajęcia zlecone w Katedrze Historii Literatury Polskiej UPozn. Po wybuchu II wojny światowej udał się (wraz z innymi członkami redakcji „Dziennika Poznańskiego”) do Warszawy, skąd powrócił z chwilą kapitulacji. Wysiedlony z Poznania w grudniu 1939, przebywał krótko w Sandomierskiem, a następnie zamieszkał w Krakowie. Utrzymywał się z pracy w charakterze ekspedienta w sklepie rybnym. Wykładał w tajnej szkole podchorążych. W kwietniu 1942 został (wraz z grupą literatów i dziennikarzy) aresztowany w Kawiarni Plastyków w Krakowie i po krótkim zatrzymaniu w więzieniu na Montelupich wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, gdzie zginął rozstrzelany 27 maja 1942.
Twórczość
1. Teoria poetyki. Szkic z zakresu metodologii nauki o literaturze. Powst. 1928. Druk fragmentów pt. Przedmiot i podział nauki o literaturze. W: Księga pamiątkowa Koła Polonistów Uniwersytetu Poznańskiego. Poznań 1931 s. 171-197; przedruk w: Teoria badań literackich w Polsce. T. 2. Kraków 1960 s. 16-34. Druk całości zob. poz. ↑ (t. 1) s. 71-124.
2. Rozprawa o krytyce literackiej. Zarys teorii. Poznań: J. Jachowski 1931, 117 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).
3. Zagadnienia dynamiki poezji. [Rozprawa]. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1934, 101 s. Prace Komisji Filologicznej, t. 6 z. 1. Wyd. nast. Würzburg: „Journalfranz” Arnulf Liebing 1972 [przedruk fototypiczny]. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).
4. Od formizmu do moralizmu. Szkice literackie. Poznań: J. Jachowski, Księgarnia Uniwersytecka 1935, 86 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).
Zawartość
5. Elementy form literackich. [Rozprawa]. Poznań: J. Jachowski, Księgarnia Uniwersytecka 1936, 72 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).
6. Artysta i dzieło. Studium o „Próchnie” Wacława Berenta. Poznań: Księgarnia W. Górski, G. Tetzlaw 1938, 77 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1).
7. Pisma wybrane. T. 1-3. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998-2000.
T. 1. Studia i szkice z nauki o literaturze. Oprac. [i wstęp]: S. Dąbrowski. 1998, 461 s.
Zawartość
T. 2. Prace krytycznoliterackie. Oprac., posłowie edytora i zestawienie bibliograficzne: S. Dąbrowski. Przypisy: H. Markiewicz. 1998, 367 s.
Zawartość
T. 3. Pisma teatralne. Oprac. [i wstęp:] D. Ratajczakowa. 2001, 352 s.
8. Zoil. Pisarz i strategia; Sztuka, etyka, naród; Brzozowsciana. Podał do druku i oprac. K. Krasuski. Kraków: Arcana 2003, 175 s.
