BIO

Urodzony 28 stycznia 1933 w Otrębusach (powiat błoński) pod Pruszkowem; syn Kazimierza Toeplitza, demografa, i Eugenii z domu Radzio, nauczycielki. Uczył się w Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. Po zdaniu matury w 1951 studiował historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W 1947-48 był członkiem Związku Walki Młodych, a w 1948-54 należał do Związku Młodzieży Polskiej. Debiutował w 1947 recenzją filmową pt. My z Kronsztadu, zamieszczoną w czasopiśmie Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego „Młodzi idą” (nr 35). W 1949-52 publikował recenzje filmowe w „Po prostu”, a od 1950 również w „Nowej Kulturze”; w 1952-59 był członkiem redakcji tego pisma (tu też liczne felietony i recenzje pod pseudonimami: k., KAT, (kt), (KT), KTT, (t), t.; m.in. w 1953-55 cykl felietonów pt. W kinie i gdzie indziej podpisywane KTT). W 1955 uzyskał na UW magisterium z historii sztuki. Był jednym z założycieli, a następnie kierownikiem literackim Zespołu Filmowego „Kadr” (1955-58). W 1956 ożenił się z Jarosławą Sarcewicz, graficzką (rozwód ok. 1958). Kontynuował twórczość krytyczną i literacką, publikując felietony, artykuły i recenzje głównie w pismach „Świat” (1954-68; podpisywane też: K.T.T., KTT), „Dialog” (1956-62), „Polska” (1956-69; podpisywane też: K.T., kt.), „Szpilki” (1960-76; podpisywane. też: Helmut Zajonc, K.T.T., KTT; tu m.in. w 1962-64, 1966, 1971 stały felieton literacko-satyryczny pt. Litość i trwoga podpisywany KTT). W 1964 ożenił się z Barbarą Modelską, aktorką (rozwód ok. 1966). Był członkiem redakcji „Przeglądu Kulturalnego” (1960-65), a następnie „Kultury” (1965-69 oraz 1975-81; publikował tu też m.in. w 1963-81 stały felieton pt. Kuchnia polska podpisywany KTT, w 1978-79 cykl pt. Szkice edynburskie podpisywany KTT). Współpracował z Telewizją Polską; w 1966 prowadził cykl audycji telewizyjnych pt. Słownik wyrazów obcych. W 1966 otrzymał nagrodę im. K. Irzykowskiego za krytykę filmową, a w 1967 Nagrodę Państwową III stopnia za twórczość w dziedzinie felietonów literackich w prasie, radiu i telewizji. W 1969-75 był redaktorem naczelnym „Szpilek” (tu też m.in. w 1972 i 1974-75 niepodpisane felietony wstępne, w 1973 cykl not i felietonów pt. Od nowego redaktora). Liczne felietony i artykuły publikował w „Trybunie Robotniczej” (1965-71; tu w 1967-71 cykl felietonów dotyczących życia literackiego i teatralnego pt. List z Warszawy podpisywany KTT), „Miesięczniku Literackim” (1967-87; tu w 1974-85 cykl felietonów filmowych pt. Z kina), „Polityce (od 1971), Życiu Warszawy” (tu w 1971 cykl felietonów w rubryce bez tytułu podpisywany KTT) i jego dodatku „Życiu i Nowoczesności” (tu w 1971-74 cykl felietonów pt. Po prostu: życie podpisywany KTT), „Teatrze” (1972-81; tu w 1972, 1974-77, 1980-81 cykl felietonów teatralnych w rubryce bez tytułu, poświęconych telewizji, podpisywany: ktt, KTT). W 1973-81 wykładał podstawy wiedzy o filmie i telewizji na Wydziałach Aktorskim, Reżyserskim i Wiedzy o Teatrze w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. W 1975 został członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich; w 1978-81 pełnił funkcję sekretarza Prezydium tego Stowarzyszenia. W 1977 ożenił się z Bożeną Libiszowską, prawniczką i dziennikarką. W 1981-87 ponownie pełnił funkcję kierownika literackiego Zespołu Filmowego Kadr. Kontynuował działalność publicystyczną na łamach „Polityki” (do 1994; tu od 1982 cykl pt. Kuchnia polska podpisywany KTT) oraz „Expressu Wieczornego” (tu w 1981 cykl not komentujących sytuację w kraju pt. Z dnia na dzień podpisywany (KTT), od nr 42 KTT). W 1983-90 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W 1987 został członkiem Fundacji Kultury Polskiej. W 1988-89 zamieszczał cykl felietonów pt. Z satelity w tygodniku „Antena” podpisywany KTT. Był prezesem Rady Autorów, Producentów i Dystrybutorów (1988-92). Za twórczość publicystyczną otrzymał w 1989 nagrodę główną I stopnia Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej. W 1992-96 był redaktorem pisma „Nowa Europa”. W 1993, po powołaniu spółki Towarzystwo Wydawnicze i Literackie, zaczął wydawać tygodnik „Wiadomości Kulturalne”; w 1994-98 był redaktorem naczelnym tego pisma; tu też zamieszczał artykuły i recenzje oraz cykl felietonów pt. Kuchnia polska (podpisywany KTT). Od 1995 wydawał też miesięcznik młodzieżowo-sportowy „Ślizg” oraz od 1996 kwartalnik „Moda Skórzana”. W 1998 rozpoczął publikowanie felietonów w „Przeglądzie Tygodniowym” (później „Przegląd”; tu od 2000 cykl Kuchnia polska podpisywany KTT). W 1999-2000 współpracował z tygodnikiem „Dziś” (tu cykl artykułów pt. Najkrótsze stulecie). W 2002 za scenariusze seriali telewizyjnych i programy publicystyczne o tematyce kulturalnej otrzymał „Nagrodę Gwiazda Telewizji Polskiej”. W 2003-2004 prowadził w Telewizji Polskiej (TVP 3) stały program poświęcony książkom pt. Księgozbiór. Zmarł 30 marca 2010 w Warszawie.

Twórczość

1. Groch o ekran. [Felietony filmowe]. Warszawa: Czytelnik 1956, 213 s.

Pierwodruk w cyklu „W kinie i gdzie indziej” w „Nowej Kulturze” od 21 VI 1953 do 15 V 1955.

2. Dziewiąte ramię ośmiornicy. [Powieść kryminalna; współautor: K. Gruszczyński]. Express Wieczorny 1957 nr 265-309; 1958 nr 1/2-16. Wyd. osobne Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1958, 207 s.

Podpisane wspólnym pseudonimem: Krzysztof Deuter.

3. Wiek XX do wynajęcia. [Szkice dot. filmu]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1958, 192 s.

Zawartość

Wstęp. – Cywilizacja filmowa: Najlepsze są te małe kina; Od „swoistego wampa” do „dobrej – złej dziewczyny”; Telewizja i erotyzm; Postawa konsumpcyjna; Kluczem do „cywilizacji filmowej”; W kręgu beztroskiej aprobaty; Gwiazdy patrzą na nas – my patrzymy na gwiazdy; „Święty z Hollywood”; Cywilizacja filmowa a kultura artystyczna. – Dziecko i fetysz, czyli humanizm utopijny: W poszukiwaniu rodowodu; W kręgu komedii dell'arte; Pasywny dramat bezbronności; Przeciw mieszczańskiej samotności; Dzieci patrzą na was; Podróż do kresu niedoli; W świecie procesów obiektywnych; Toto organizuje świat; Powrót: do bezsilności czy do nadziei; Rozstanie z wielkim cyklem. – Federico Fellini, czyli rozpacz trwania. – Ostatni Amerykanin, czyli tragedia posiadania: Indywidualista w fabryce; Wielki skandal sezonu; Sukces stylu czy sukces idei?; Życiorys ostatniego Amerykanina; Zagadnienie „ostatniości” w dziele Wellsa; Istotna treść obywatela Kane'a; Piętnaście lat później. – Dialog z prawem czy dialog z Bogiem?: Od branży do „własnego społeczeństwa”; Wielka panika i klęska pedagogiki; Wszyscy i każdy z osobna; Sądzić – nie jest rzeczą ludzką; Święta pokora lub laicka dobroduszność.

4. Pan Anatol szuka miliona. Scenariusz filmowy. [Współautor:] A. Nowicki. Ekranizacja 1959.

5. Seans mitologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1961, 185 s.

Zbiór szkiców dot. filmu polskiego po 1945.

Zawartość

Wprowadzenie. – I. W pogoni za dniem dzisiejszym: Doświadczenia wojenne: każdy może być każdym; Schematyzm w poszukiwaniu jedności; Czy praca jest tematem?; Obyczaj schematyczny; „Obywatele”; Apologia proletariusza i mit lumpa; Kino w służbie ideałów; Propozycje współczesne; Koniec dwóch historii. – II. „Paw i papuga”: Pierwsza decyzja; Mit wraca jako kompleks; Reakcja antyheroiczna; W stronę postawy laickiej. – III. Święci młodziankowie: Młodziankowie nie chcą umierać; Nowa kariera młodzianków; Bunt młodzianków; „Zagadkowe” pokolenie; Wyprawa po złote runo; Próba odpowiedzi.

6. Kino dla wszystkich. [Szkice z historii kinematografii]. Warszawa: Iskry 1964, 307 s.

Zawartość

Od Autora. – 1. Wynalazcy: Spór jak o Homera; Co zrobić z tym fantem? „... Pragnę nauczyć was widzieć”; Mały tramp i wielka legenda; Złota era niemieckiej kamery; Genialni Rosjanie: Eisenstein. Pudowkin. Dowżenko; Koniec wielkiego niemowy; „Come on, ma! Listen to this”; W królestwie ujarzmionego dźwięku; Mała myszka daje znak do ataku; Fakty przede wszystkim; Ostatni z rodziny wynalazców; W stronę nowych technik i K. Toeplitz. nowej sztuki. – 2. Dlaczego chodzimy do kina?: „Oni” i my; Zanim rozbłysły gwiazdy: Wielka trójka toruje drogę; Za dużo, za szybko; Panorama lat trzydziestych – realizm?: 1. USA. „Surowe mięso rzeczywistości”. 2. Francja. „Wszystko, co powyżej – tknięte jest paraliżem”. 3. ZSRR. Realizm socjalistyczny; Nowe „Odrodzenie” we Włoszech; Historia, która dzieje się dzisiaj: Ameryka. Od „pin-up girls” do Shirley MacLaine. ZSRR. Od „Upadku Berlina” do „Czystego nieba”. Francja. „Zagadkowe pokolenie” i „nowa fala”.

Przekłady

czeski

Chaplinovo královstvi. [Przeł.] J. Simonides. Praha 1965.

7. Świat bez grzechu i jego obraz w filmie. [Szkice]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1964, 173 s. Wyd. 2 tamże 1966.

Zawartość

W stronę świata bez grzechu. – Miłość i nienawiść: Miłość; Nienawiść. – Zbliżenie: Marilyn, czyli psychologia; Brigitte Bardot, czyli technika. – Posłowie.

8. Co ma wisieć nie utonie. Felietony. [Przedmowa:] J. Wilhelmi. Warszawa: Książka i Wiedza 1965, 278 s.

Pierwodruk w „Kulturze”, „Szpilkach” i „Świecie” w 1961-1964.

Adaptacje

teatralne

wyboru felietonów: Adaptacja: L. Żukowska, R. Filipski. Wystawienie: Kraków, Teatr Jednego Aktora. Scena Teatru Kameralnego 1966.

9. Sekrety filmu. Warszawa: Iskry 1967, 221 s.

Rozdziały: I. Źródła współczesnego filmu; II. Elementy dzieła filmowego; III. Kino, widzowie, dystrybucja.

10. Śniadanie ludożercy. Felietony. Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 287 s.

Pierwodruk w „Kulturze” w cyklu „Kuchnia polska” w 1963-1966.

11. Akyrema. [Szkice]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1969, 162 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 rozszerzone [i zmienione] 1970, wyd. 3 rozszerzone 1973.

Dot. zagadnień kultury i cywilizacji Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej.

Zawartość

Wstęp. – Model początków. – II. Najcudowniejsza zabawka stulecia. – III. Szczęście w pigułkach. – IV. James Bond i Bondologia. – V. Dwie podróże proletariackich aniołów.

12. Akwarium – 2. (Farsa komiczna w 2 aktach z epilogiem). [Współautor:] J. Gruza. Prapremiera: Warszawa, Teatr Współczesny 1970. Druk „Dialog” 1970 nr 7 s. 82-118.

13. Dzięcioł. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Gruza. Ekranizacja 1970.

14. Mieszkańcy masowej wyobraźni. [Szkice]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 209 s. Wyd. 2 tamże 1972.

Zawartość

Nadzieja w maszynce do mięsa; W co się bawić?; Historia wielkości i upadku Matysiaków; Zbrodnia po polsku; Nasz człowiek w Abwehrze; Kołysanie do snu.

15. Pies w studni. Felietony 1967-1968. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 278 s.

Pierwodruk w „Kulturze” w cyklu „Kuchnia polska”.

Nagrody

Nagroda „Miesięcznika Literackiego” w 1970.

16. Pan Dodek. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1971.

17. Berek kucany. Felietony 1969-1970. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 365 s.

Pierwodruk w „Kulturze”.

18. Wiadomości z tamtego świata. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1972, 155 s. Wyd. 2 poprawione tamże 1973.

Szkice związane z podróżą K.T. Toeplitza do Stanów Zjednoczonych.

19. Czterdziestolatek. Scenariusz serialu telewizyjnego. [Współautor:] J. Gruza. Telewizja Polska 1974-1975 (ser. I-II odc. 1-13), 1978 (ser. III odc. 1-7). Por. poz. .

20. Próba sensu, czyli notatnik leniwego kinomana. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1974, 333 s.

Wybór szkiców i recenzji filmowych drukowanych w „Miesięczniku Literackim” od 1969.

21. Kultura w stylu blue jeans. [Szkice]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 208 s.

Zawartość

Biedny Minotaur [dot. P. Picassa]: Pozostał Hiszpanem; Odkrycia w przeraźliwym osamotnieniu; Świat rozbity tłuczkiem; Młodość w pięknych dekoracjach; Minotaur – potwór i ofiara; Wojna zaczęła się w 1937; Ziemia – ojczyzna ludzi i mitów. – Anty-sztuka: Realizm jako wyjście z impasu; Nowa anty-sztuka; Aprobata dla rzeczy widzianych; Zwycięski powrót konkretu; Rehabilitacja kiczu; Autentyzm i nowa mitologia; Herezja fotografii; Powrót do świata ludzi. – Filozofia play-boya: Kariera chłopca; Przedłużane dzieciństwo; Chłopiec zmienia się w play-boya; Szczęście w zabawie; Seks obłaskawiony; Świat pełen samotnych; Kultura „Playboya”; Najbezpieczniejsza przygoda. – „Odłóż miecz, czy nie widzisz, że wszystko skończone?”: Kultura pop jako styl; Poszukiwany Jezus Chrystus; Historyczne wizje Chrystusa; Judasz przeciwko Jezusowi; Spojrzenie odwrócone do wewnątrz. – Marshall McLuhan – prorok elektronicznego zbawienia: Smutek specjalizacji; W obliczu zagłady kultury; Poszukiwanie pierwszej przyczyny; Z lektur reakcyjnego filologa; Nawrócenie klerka; Rozkwit i zagłada plemiennej wioski; Odnaleziony klucz; Mozaika elektroniczna.

22. Opakowanie zastępcze. Felietony z lat 1971-1973. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 273 s.

Pierwodruk w „Życiu i Nowoczesności”.

23. Motylem jestem, czyli romans czterdziestolatka. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Gruza. Ekranizacja 1976.

24. Myśli Mister Jonesa Dalmatyńczyka spisane przez niego samego. [Opowieść dla młodzieży]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1977, 79 s.

25. Wszystko dla wszystkich. Kultura masowa i człowiek współczesny. Warszawa: Wiedza Powszechna 1978, 228 s. Wyd. 2 tamże 1981.

26. Mówienie do siebie. Felietony z lat 1973-1977. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 298 s.

Pierwodruk w „Kulturze”.

27. Podglądanie na odległość. [Szkice]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1979, 200 s.

Rozdziały: Telewizja a „Polak statystyczny”; Zagubiona możliwość telewizji; Ludzie przed kamerą i przemiany obyczaju; Paradoksy rozrywki telewizyjnej; Film w telewizji i dla telewizji; Teatr czy hybryda.

28. Przygody młodego Maja. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Lalek „Guliwer 1979.

Musical dla dzieci z muzyką J. Wasowskiego.
Wystawienie też pt. Psia ballada, Psia wola.

29. Przypowiastki dawne i dawniejsze. [Felietony]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 267 s.

Zawiera części: I. Anegdoty. – II. Obyczaje i zdarzenia. – III. Charaktery.

30. Sensacje filmowe. [Szkice]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, 151 s.

Zawartość

Moralista w fabryce snów [dot. W. Haysa]; Człowiek, który naruszył układ [dot. O. Wellesa]; Wygnanie Charlie Chaplina; Strach nad miastem; Marilyn, czyli psychologia gwiazdy; Sprawa Mansona; „Kto ma obrazy, ten ma władzę” [dot. H. Langloisa].

31. Szkice edynburskie, czyli System telewizji. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 130 s.

Pierwodruk w „Kulturze” w 1978-1979.

Zawartość

Wstęp; Telewizja: „Zjawisko naturalne” i natura zjawiska; Telewizja: Kto? Dla kogo?; Czego chce publiczność: obwód zamknięty; Bezstronność i autorytet; Królestwo populizmu; Smutek rozrywki; Telehistoria; Stereotypy sportowe; Co z „globalną wioską”? Zakończenie.

32. Miłość ci wszystko wybaczy. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1981. Telewizja Polska 1986.

Na motywach biografii H. Ordonówny.

33. [Szesnaście] 16 miesięcy. Felietony (sierpień 1980 – grudzień 1981). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 291 s.

34. Sztuka komiksu. Próba definicji nowego gatunku artystycznego. Warszawa: Czytelnik 1985, 158 s.

Nieobroniona rozprawa doktorska pisana na Wydziale Historycznym w Instytucie Historii Sztuki (UW) pod kierunkiem prof. Andrzeja Jakimowicza.

35. Gorący kartofel. Powieść brukowa z życia wyższych sfer filmowych. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1986, 167 s. Wyd. 2 tamże 1987.

Autor podpisany: KTT.

36. Zaćmienie informacyjne. Rozważania o przyczynach końca świata. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 142 s.

Wyróżnienie Funduszu Literatury w 1987.

37. Zapiski ambasadora Nolandii z misji na wyspie Ecres. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1990, 187 s.

38. Czterdziestolatek – 20 lat później. Scenariusz serialu telewizyjnego. (15 odcinków). [Współautor:] J. Gruza. Telewizja Polska 1992. Por. poz. .

39. Z deszczu... pod rynnę. [Felietony]. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW 1993, 231 s.

40. Mój wybór. T. 1-2. Warszawa: Książka i Wiedza 1998.

[T. 1]. Rzeczy większe, 378 s.

Wybór szkiców i esejów drukowanych w 1956-1997.

Zawartość

Wprowadzenie. – Biedny Minotaur [poz. ]. – Rewolucja połowy stulecia: Rewolucja połowy stulecia. Antysztuka [poz. ]; Dwie podróże proletariackich aniołów [poz. ]; „Odłóż miecz, czyż nie widzisz, że wszystko skończone?” [poz. ]; W stronę świata bez grzechu [poz. ]; Dygresja o szczęściu i plotce. – Próby teorii: Mroczne proroctwo Ortegi; Marshall McLuhan – prorok elektronicznego zbawienia [poz. ]; Telewizja – zjawisko naturalne [poz. ]. – Polskie chochoły: Święci młodziankowie [poz. ]; Kołysanie do snu [poz. ]. – Mistrzowie: Wielki manipulator [dot. N. Machiavellego]; Kartezjusz, sierota. – Ciemne ścieżki: Ciemne ścieżki.

[T. 2]. Rzeczy mniejsze, 579 s.

Wybór felietonów drukowanych w 1956-1997.

41. Najkrótsze stulecie. Szkic o XX wieku. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 2000, 339 s.

Zawartość

Zawiera części: Narodziny stulecia; Czas optymizmu?; Tłum; Gwałt z przyzwoleniem; Totalizm szczery i nieszczery; Dramaty nowych ludzi; Wojna „niepotrzebna” i „zimna”; Zbrodnia XX stulecia; Wielka przemiana; Koniec wieku ideologii; Bunt pokolenia; Świadomość ekologiczna; Medium is a message; Owoce dekolonizacji; Uderzenie „trzeciej fali”; Z tonącego okrętu; Epilog.

42. Sukces. Scenariusz serialu telewizyjnego: K. Toeplitz. (odc. 1-24), Z. Safjan (odc. 25-30), J. Zającówna (odc. 31-36). Telewizja Polska 2000.

43. Supermarket. [Scenariusz serialu telewizyjnego]. Telewizja Polska 2002.

Informacja od autora.

44. Rodzina Toeplitzów. Książka mojego ojca. Warszawa: Iskry 2004, 383 s.

Nagrody

Nagroda w konkursie Marii Ginter na książkę wspomnieniową za 2004.

45. Dokąd prowadzą nas media. [Szkice]. Wyd. Iskry 2006, 313 s.

Zawiera części: Kto ma władzę, ten ma media; Prasa – wzlot i upadek opinii publicznej; Co rozsiewają media elektroniczne; Żyć to znaczy kupować; Obróbka skrawaniem; Mit „globalnej wioski" i sieć.

Adaptacje

Ślepy tor. Scenariusz filmowy. Telewizja Polska 1967.
Wg noweli S. Grabińskiego „Ślepy tor”; w cyklu filmów tv pt.Opowieści niezwykłe”.
Pożarowisko. Scenariusz filmowy. Telewizja Polska 1968.
Wg noweli S. Grabińskiego „Pożarowisko”; w cyklu filmów tv pt.Opowieści niezwykłe”.
Gorączka. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1980.
Na podstawie powieści A. Struga „Dzieje jednego pocisku”.
Sława i chwała. Scenariusz serialu telewizyjnego. (7 odcinków). Telewizja Polska 1998.
Na motywach powieści J. Iwaszkiewicza „Sława i chwała”.
Park Hotel. [Scenariusz filmu fabularnego]. Powst. 2005.
Wg powieści „Filip” L. Tyrmanda.
Inf. autora (Ankieta dla IBL PAN 2006).

Prace redakcyjne

1. Polskie opowieści z dreszczykiem. Wybór i posłowie: K. Toeplitz. Warszawa: Iskry 1969, 256 s.
2. N. Machiavelli: Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza. Wybór: K. Toeplitz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1994, 261 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1970, 1977, 2002, 2006.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (A. Szałagan).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

J.Z. Słojewski: Myśliciel – chałupnik. Współczesność 1962 nr 4.
O. Budrewicz: Teodor znaczy Toeplitz. W tegoż: Sagi warszawskie. Warszawa 1983.
W. Giełżyński: Myślowe perypetie myślicieli. (Kącik nieładu). Ład 1987 nr 22 [dot. poglądów polityczno-społecznych K.T. Toeplitza].
P. Goźliński: Felietonista, czyli o czym pisał Krzysztof Teodor Toeplitz. Życie Warszawy 1994 nr 110.
G. Wołowiec: Wszyscy jesteśmy postkomunistami. (O felietonach Krzysztofa Teodora Toeplitza). Teksty Drugie 1995 nr 1.

Groch o ekran

A. Jackiewicz: W kinie i gdzie indziej. Nowa Kultura 1956 nr 31.

Wiek XX do wynajęcia

Z. Chociłowska: Szkice filmowe Toeplitza. Nowe Książki 1959 nr 5.
Z. Dolecki: Wiek XX – wiek filmu. Kierunki 1959 nr 17.
R. Matuszewski: Kino i człowiek współczesny. Nowa Kultura 1959 nr 14.
B. Michałek: Toeplitza socjologia kina. Dialog 1959 nr 6.
M. Skwarnicki: Krzysztof Teodor Toeplitz wynajmuje wiek XX. Tygodnik Powszechny 1959 nr 12.

Seans mitologiczny

J. Fuksiewicz: Socjologia na usługach krytyki filmowej czy krytyka na usługach socjologii?Film1961 nr 34.
W. Maciąg: Na seanse. Życie Literackie 1961 nr 52.
H. Michalski: Udana próba seansu. Nowa Kultura 1961 nr 50.
J. Woźniakowski: Szarża na mity. Tygodnik Powszechny 1961 nr 42.

Świat bez grzechu i jego obraz w filmie

A. Wasilewski: Przewodnik po obyczajach. Kultura 1964 nr 50.
A. Werner: Krzysztofa Teodora Toeplitza traktat erotologiczny. Nowe Książki 1965 nr 11.

Co ma wisieć nie utonie

D. Horodyński: Zabawnie o poważnych sprawach. Kultura 1965 nr 46.
Z. Florczak: Krzysztof Teodor Toeplitz – czyli snajper. Nowe Książki 1966 nr 3.

Śniadanie ludożercy

R. Frelek: Kuchnia ludożercy. Nowe Książki 1968 nr 13.
A. Sandauer: Z kawiarnią – na noże. Nowe Książki 1968 nr 22.

Akyrema

J. Strzelecki: Udana „podróż. Nowe Książki 1970 nr 1.
J. Szuster-Kacprzyk: Akyrema, czyli przyczynek do socjologii filmu. Kino 1970 nr 6.

Mieszkańcy masowej wyobraźni

P. Anc: Dlaczego kochamy Klossa?Tygodnik Powszechny1971 nr 16.
M. Czerwiński: Piękna szarża pana Krzysztofa. Nowe Książki 1971 nr 3.
J. Jastrzębski: Dreptanie w miejscu. Odra 1971 nr 4.
Z. Kałużyński: Co śmie myśleć Krzysztof Toeplitz. Polityka 1971 nr 6.
W. Maciąg: Czym żyje „masowa wyobraźnia”?Życie Literackie1971 nr 17.
K. Mętrak: O socjologicznej wyobraźni. Fakty i Myśli 1971 nr 5.
J. Pieszczachowicz: Między Klossem a Matysiakami. Miesięcznik Literacki 1971 nr 3.
A. Tatarkiewicz: Awans „frajerów. Polityka 1971 nr 10.

Pies w studni

A. Mencwel: Paradoksy Krzysztofa Teodora Toeplitza. Miesięcznik Literacki 1970 nr 11.
S. Zieliński: Współrzędne krzywej wzrostu. Nowe Książki 1970 nr 17.

Berek kucany

B. Czeszko: Zwyczajne patrzenie na rzeczy. Nowe Książki 1972 nr 12, przedruk w tegoż: Marginałki. Warszawa 1979.
A. Mencwel: Fenomen Toeplitza. Miesięcznik Literacki 1972 nr 12.

Wiadomości z tamtego świata

A. Budzyński: Wiadomości z podróży. Kultura 1972 nr 41.
J. Maziarski: Krzysztof Teodor Toeplitz za oceanem. Nowe Książki 1972 nr 20.

Kultura w stylu blue jeans

A. Borycki: Duch czasu?Fakty1976 nr 18.
J. Czyżkowski: Folklor XX wieku. Nowe Książki 1976 nr 3.
A. Lasik: Przeżuwanie kultury. Nurt 1976 nr 5.
M. Szpakowska: Dżinsy zamiast Mony Lisy. Twórczość 1976 nr 6.

Myśli Mister Jonesa Dalmatyńczyka spisane przez niego samego

Ł. Nicpan: Tego ja chcę, który najdzie i ugoni. Nowe Książki 1977 nr 11.

Wszystko dla wszystkich

M. Czerwiński: Pod wpływem Toeplitza. Nowe Książki 1978 nr 16.
M. Boni: Sztuka popularna. Miesięcznik Literacki 1979 nr 5.
D. Palczewska: Lojalność wobec przedmiotu jako problem krytyki filmowej i telewizyjnej. Przekazy i Opinie 1979 nr 3.

Mówienie do siebie

W.P. Kwiatek: Marginalia jako generalia. Nowy Wyraz 1979 nr 10.
Z. Macużanka: Danie z kuchni polskiej. Nowe Książki 1979 nr 14.

Podglądanie na odległość

M. Komar: Tracone szanse. Tygodnik Kulturalny 1979 nr 39.
J. Waśkowski: Zoil w stylu blue jeans. Odra 1980 nr 2.

Szkice edynburskie

K. Kłopotowski: Wóz albo przewóz. Literatura 1980 nr 8.
A. Kumor: Telewizja: Kamuflaże i deformacje. Nowe Książki 1981 nr 3.

16 miesięcy

F. Ociepka: Liberalna „kula” u polskich skrzydeł. Nowe Książki 1983 nr 12.
J. Roszko: Najlepsza książka Krzysztofa Teodora Toeplitza. Życie Literackie 1983 nr 44.
J. Syski: Widziane z boku. Polityka 1983 nr 41.
B. Kajzer: Pożyteczność ograniczona i względna. Ład 1984 nr 3.

Sztuka komiksu

W. Birek: Przepustka do komiksowego raju. Odgłosy 1986 nr 36.
B. Czeszko: Marginałki. Nowe Książki 1986 nr 2.

Gorący kartofel

R. Bieniecki: Książka – ulicznica. Radar 1987 nr 11.
R.M. Groński: Krzysztof Teodor Toeplitz napisał bestseller. Polityka 1987 nr 3.
J. Pieszczachowicz. „Odgłosy1987 nr 24.
A.J. Wieczorkowski: Gdzie się ręka zgina?Radar1987 nr 12.
T.J. Żółciński: Nie wstydźmy się czytać powieści brukowej!Nowe Książki1988 nr 4.

Zaćmienie informacyjne

S. Ciepły: Kiedy będzie koniec świata. Życie Literackie 1986 nr 46.
P. Kozłowski: Inny sposób myślenia. Nowe Książki 1986 nr 12.
J. Gaul: Czas zaćmienia. Przegląd Powszechny 1988 nr 3.

Zapiski ambasadora Nolandii z misji na wyspie Ecres

H. Weber: I zawsze będzie trzęsienie ziemi. Dziś 1991 nr 2.

Mój wybór

A. Komorowski: Akustyka „czarnej dziury. Nowe Książki 1998 nr 9.
K. Koźniewski: Krzysztof Teodor Toeplitz. „Myśl Socjalno-Demokr”. 1998 nr 3.
P. Wielgosz: Sztuka felietonu. Nowy Tygodnik Popularny 1998 nr 26.
L. Żuliński: Felietony wyboistego gościńca. Twórczość 1999 nr 3.

Najkrótsze stulecie

P. Wielgosz: Eseje na koniec wieku. Nowy Tygodnik Popularny 2000 nr 47.
A. Barcikowski: Żywe stulecie. Nowe Książki 2001 nr 5.
A. Osęka: Straszno bez komunizmu. Gazeta Wyborcza 2001 nr 210.

Rodzina Toeplitzów

D. Passent: Toeplitz z rodziną. Polityka 2004 nr 44.
M. Jędrysik: Saga rodu Toeplitzów. Gazeta Wyborcza 2005 nr 36.
B. Petrozolin-Skowrońska: Toeplitzowie. Nowe Książki 2005 nr 4.
J. Rostropowicz-Clark: Saga rodu Toeplitzów. „Nowy Dziennikdod. Przegląd Polski”, Nowy Jork 2005 nr z 16.XII.
L. Żuliński: Z rodów Lippmana Zbytkowera. Twórczość 2005 nr 11.