BIO
Urodzony 18 października 1922 w Oleszycach pod Lubaczowem; syn Mieczysława Terleckiego, urzędnika kolejowego, i Stanisławy z Fiutowskich, nauczycielki. Mieszkał z rodzicami w Jaworowie pod Lwowem i tam też uczęszczał do Państwowego Gimnazjum. Po wybuchu II wojny światowej jako członek plutonu ochotniczego przy kompanii zapasowej 40. Pułku Piechoty, walczył we wrześniu 1939 z Niemcami pod Wereszycą. Następnie przebywał na terenach zajętych przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. W lutym 1940, podczas próby nielegalnego przekroczenia granicy rumuńskiej (z zamiarem dotarcia do wojsk polskich we Francji) został zatrzymany przez radziecką straż graniczną i zesłany do obozu pracy w Kandałakszy na półwyspie Kola. Później odbywał karę także na północnym Uralu. Amnestionowany w lipcu 1941 po podpisaniu układu Sikorski-Majski, udał się na południe, w rejon Orenburga i wstąpił do 17. Pułku 6. Dywizji Piechoty. Po ukończeniu szkoły podchorążych w Szachrisabz (na terenie republiki uzbeckiej) został przydzielony do 7. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej i razem z tą jednostką ewakuowany w 1942 na Bliski Wschód, do Iranu, a potem Iraku, Palestyny i Egiptu. Od końca 1943, jako żołnierz 2. Korpusu Polskiego, brał udział w kampanii włoskiej; uczestniczył m.in. w bitwie pod Monte Cassino oraz w walkach na północ od Ankony, gdzie został ranny. Za zasługi na polu walki został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych (1944), Krzyżem Zasługi z Mieczami (1944), Krzyżem Monte Cassino (1944), brytyjskim odznaczeniem Italy Star (Gwiazda Italii; 1945). Skierowany w styczniu 1945 do Alessano na południu Włoch, kontynuował naukę w utworzonej dla żołnierzy polskich szkole średniej zwanej Kursami Maturalnymi nr 1. W tymże roku debiutował jako prozaik utworem pt. Majowe wspomnienie, zamieszczonym w szkolnym pisemku „Prosto z ławy” (Bari, nr 9). W lutym 1946 zdał maturę i wkrótce potem rozpoczął służbę w redakcji „Gazety Żołnierza”, wydawanej przez 2. Korpus Polski (początkowo jako depeszowiec, a potem do sierpnia 1946 – felietonista). Następnie został przeniesiony do Anglii i tam w 1947 zdemobilizowany (w stopniu kaprala podchorążego). W listopadzie 1947 powrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie. Ożenił się z Janiną Dzidówną. Jako krytyk literacki debiutował w 1948 recenzją pt. Reportaż z jednego życia, dotyczącą książki Janiny Broniewskiej O człowieku, który się kulom nie kłaniał, ogłoszoną w dodatku „Dziennika Polskiego” pt. „Dziennik Literacki” (nr 27). W 1948 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej; po kilku miesiącach skreślony z listy członków za brak aktywności. W tymże roku, po rezygnacji z podjętych wcześniej studiów dziennikarskich, wszedł w skład zespołu redakcyjnego „Dziennika Polskiego” (najpierw jako depeszowiec, potem felietonista, reportażysta i kierownik działu kulturalnego; wykluczony z zespołu w 1951, ze względu na wojenną przeszłość); do 1969 publikował tu recenzje literackie i teatralne oraz przekłady z języka rosyjskiego (m.in. w 1964-69 stała rubryka recenzji Książki; podpisywana też: (O.T.), (ot), t)); teksty zamieszczał też w dodatku tygodniowym tej gazety, ukazującym się do 1950 pt. „Dziennik Literacki”, a następnie pt. „Od A do Z” (1951-56; podpisywane też: O.T., (ot); w 1951 przez kilka miesięcy redagował ten dodatek). W 1951 został członkiem Związku Literatów Polskich. W tymże roku podpisał zobowiązanie o współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa (od 1956 Służba Bezpieczeństwa; pod pseudonimami Rudnicki, a od 1961 – Lachowicz kontynuował tę współpracę do 1973, a potem w 1981-86)[P]. Rozwijał twórczość prozatorską; pisał opowiadania i powieści. Pracował krótko w rozgłośni krakowskiej Polskiego Radia, gdzie przygotowywał audycje dla działów literackiego i młodzieżowego oraz był autorem słuchowisk. W 1952 nawiązał współpracę z „Życiem Literackim”, a w 1955 został kierownikiem działu zagranicznego tego pisma; zamieszczał tu m.in. cykle felietonów: w 1958 pt. Perskie Oko, w 1960 pt. Marginesy, w 1967-71 pt. Szpalty szczerości (podpisywane też: (f.u.), (o), (O), o.m.t., o.t., O.T., (O.T.), olg., (olg.), Olg., (Olg.), (olt), (ot), (OT), prych, (rd), Ryszard Kotowski, (t), T., T.O., (tfy), (to), TR, (uff), Witold Lechocki, (wrr), Zastępca). Utwory publikował w tym czasie także m.in. w „Gazecie Robotniczej” (1957-58) i w „Tygodniku Powszechnym” (podpisywane też: Jerzy Ort, Ryszard Kotowski). Od końca lat sześćdziesiątych zajmował się głównie twórczością z zakresu publicystyki wojskowo-historycznej, pisał szkice poświęcone przebiegowi II wojny światowej oraz monografie biograficzne wybitnych postaci Polski międzywojennej. Systematycznie wyjeżdżał na doroczne kwerendy archiwalne do Londynu. Kontynuował pracę w redakcji „Życia Literackiego” (m.in. w 1980-85 cykl recenzji książek dotyczących historii Polski w XX w. pt. Piśmiennictwo historii najnowszej), publikował też m.in. w londyńskim półroczniku „Polemiki” (1964-71; podpisany: Seweryn Radomski, Paweł Podhorecki), a później także w „Dzienniku Polskim” (1974-75, 1982-83), „Kierunkach” (1980-82) i „Gazecie Krakowskiej” (1981-85; m.in. w 1985 cykl szkiców pt. Z dziejów Drugiej Rzeczpospolitej). W 1979 otrzymał nagrodę „Życia Literackiego” (za 1978) za prace poświęcone najnowszej historii Polski, w 1982 nagrodę miasta Krakowa dla twórców i popularyzatorów kultury, w 1984 nagrodę Prezesa Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch” (za 1983), w 1985 nagrodę m. Krakowa w dziedzinie kultury i sztuki, nagrodę „Polityki” (za 1984), medal „Gazety Krakowskiej” „Za mądrość i dobrą robotę”, w 1986 nagrodę publicystyczną im. W. Kętrzyńskiego, przyznawaną przez Zarząd Główny Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego i redakcję „Tygodnika Polskiego”. Zajmował się w tym czasie przygotowywaniem monografii o Józefie Piłsudskim (niewydana). Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1976) i Krzyżem Komandorskim (1986) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 31 grudnia 1986 w Krakowie.
Twórczość
1. Reportaż czerwonokrzyski. [Broszura]. [Kraków:] Wydawnictwo Krakowskiego Okręgu Polskiego Czerwonego Krzyża 1949, 42 s.
2. Drugie narodziny. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952, 92 s.
Zawartość
3. Front przez wieś. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953, 76 s.
Zawartość
4. Dni wolności. Opowiadanie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1954, 107 s.
5. Piąty żywioł. Powieść dla młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, 257 s.
6. Pionierski trud. [Opowiadanie]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1954, 93 s.
7. Polskie drogi. [Cykl powieściowy]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1957-1960.
[Cz.] 1. Kierunek Cassino. „Głos Robotnika” 1957 nr 239-309; 1958 nr 1-7. Wyd. osobne 1957, 329 s. Wyd. nast.: wyd. 2 1957, wyd. 3 1964, wyd. 4 1989.
[Cz.] 2. Pokonani. Pierwodruk pt.: Nie wróci bateria. „Głos Robotnika” 1958 nr 102-150. Wyd. osobne 1958, 147 s. Wyd. 2 1967.
[Cz.] 3. Przystanek Londyn. 1960, 161 s. Wyd. 2 1967.
Wyd. łączne: [cz.] 1-3 pt. Polskie drogi. 1969, 746 s. Wyd. 2 [1984].
8. Romek. [Powieść]. Przedmowa: M. Danilewiczowa. Londyn: Orbis 1961, 84 s.
9. Tryptyk włoski. [Cykl powieściowy]. Warszawa-Kraków: 1962-1964.
[Cz.] 1. Troje nieprawdziwych. Warszawa: Czytelnik 1964, 145 s. Wyd. 2 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969.
[Cz.] 2. Opowieść Włoszki. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1959, 182 s.
[Cz.] 3. Siedem dni Isabelli. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 135 s.
Wyd. łączne [cz. 1-3] pt. Tryptyk włoski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969, 175 + 158 + 145 s. Wyd. nast.: tamże 1980; Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985.
10. Przeznaczenie. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1963, 172 s.
11. Lekcja miłości. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965, 130 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Katowice: Śląsk 1976, 304 s.; wyd. 3 Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1989.
12. Zabawa. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1966, 126 s.
13. Generał Sikorski. [Monografia]. Powst. 1968. Wyd. [cz. 1-2] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 1983, 460 s., [13] k. tab. + 314 s., [20] s. tab. Wyd. 2 tamże 1986.
Nagrody
Wersja skrócona pt. Generał ostatniej legendy. Rzecz o gen. Władysławie Sikorskim. Chicago: Polonia Bookstore and Publishers Co. 1976, 324 s.
14. Najkrótsza historia II wojny światowej. [Popularny zarys historyczny]. „Express Wieczorny”. dod. „Kulisy” 1969 nr 33, 35-51/52; 1970 nr 1-16, 18-28, 30-37. Wyd. osobne poprawione i rozszerzone pt. Najkrótsza historia drugiej wojny światowej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 382 s. Wyd. nast.: wyd. 2 poprawione tamże 1984; wyd. 3 Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1991.
15. Monte Cassino 1944. [Szkic historyczny]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1970, 180 s.
Przekłady
włoski
16. Polacy w kampanii włoskiej 1943-1945. [Szkic historyczny]. Warszawa: Interpress 1971 [właśc. 1972], 128 s., 12 tab.
Przekłady
angielski
włoski
17. Bojowe szlaki pustynne. [Szkic historyczny]. „WTK” 1974 nr 51/52; 1975 nr 1-12. Przedruk zmieniony pt. Wojsko Polskie w Pustyni Zachodniej. „Kierunki” 1982 nr 27-37. Wyd. osobne pt. Bojowe szlaki pustynne. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza [1982], 113 s., [32] s. tab. Wyd. nast. tamże 1984.
18. Pułkownik Beck. [Studium dokumentarno-historyczne]. Druk pt. Dyplomacja artylerii konnej. „Życie Literackie” 1974 nr 26-51/52; 1976 nr 20-52; 1977 nr 1-5. Wyd. osobne zmienione i rozszerzone Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, 373 s., 16 s. tab.
Nagrody
19. Barwne życie szarej eminencji. [Biografia J.H. Retingera]. „Kierunki” 1975 nr 51/52; 1976 nr 1- 10. Wyd. osobne pt. Wielka awantura. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1978, 151 s. Wyd. nast. pt. Barwne życie szarej eminencji. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza [1981], 84 s.
Wersja poprawione i rozszerzone pt. Kuzynek diabła. „Życie Literackie” 1985 nr 40-51/52. Wyd. osobne Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 158 s.
20. Z dziejów Drugiej Rzeczypospolitej. [Szkice historyczne]. „Życie Literackie” 1977 nr 49-52; 1978 nr 2, 4, 6, 8, 10, 12, 13, 15, 17, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 29, 31, 32, 47, 48, 52/53; 1979 nr 5-13, 15-17; 1980 nr 25-31, 33-35; 1981 nr 4-6, 8, 9-18, 35-38. Wyd. osobne Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, 399 s.
Nagrody
Zawartość
21. Piękna Polaków zabawa czyli Kapituła Orderu Białego Kruka. [Szkic]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, 39 s.
22. Władysław Sikorski. 1881-1981. [Album; tekst:] O. Terlecki. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1981, [46] k. Wyd. 2 rozszerzone tamże 1986, [124] s.
Wyd. osobne tekstu Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1985, 51 s.
23. Concertina. [Opowiadania]. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983, 250 s.
Zawartość
24. Od Sycylii do Monte Cassino. [Szkice historyczne; współautor:] S. Jankowski. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, 78 s.
25. Szkice i polemiki. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 293 s.
Zawartość
Słuchowiska radiowe, m.in.
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1967, 1975.
