Targosz Karolina

BIO

Urodzona 22 września 1938 w Krakowie; córka Tomasza Targosza, prawnika (sędziego), i Jadwigi z domu Zemanek, anglistki, bibliotekarki i tłumaczki. Ukończyła IX Liceum Ogólnokształcące im. J. Joteyko w Krakowie w 1956, następnie studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) historię (magisterium w 1961) i historię sztuki (magisterium w 1962). W 1962 rozpoczęła pracę jako asystent w Zakładzie Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk (PAN; obecnie Instytut Historii Nauki PAN). W 1963 wyszła za mąż za Wojciecha Kreta, historyka sztuki (rozwód w 1966). Debiutowała w 1965 książką pt. Teatr dworski Władysława IV. 1635-1648. W tymże roku doktoryzowała się na UJ na podstawie rozprawy pt. Hieronim Pinocci – reprezentant kultury naukowej w Polsce w XVI w. (promotor prof. Henryk Barycz) i od 1966 pracowała jako adiunkt. W 1968 przebywała na stypendium École des Hautes Études w Paryżu. W 1973 habilitowała się w Instytucie Historii Nauki PAN na podstawie pracy pt. Uczony dwór Ludwiki Marii Gonzagi (1646-1667) i w 1974 uzyskała stanowisko docenta. W 1974-84 prowadziła wykłady w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (PWST) im. L. Solskiego w Krakowie. W 1977 i ponownie w 1998 otrzymała nagrodę Wydziału I Nauk Społecznych PAN w zakresie historii kultury. W 1982, 1985 i 1990 przebywała na stypendiach naukowych w Paryżu, a w 1989 na stypendium Centro Incontri e Studi Europei w Rzymie. W 1988 została mianowana profesorem nadzwyczajnym. W 1990 weszła w skład Komitetu Historii Nauki PAN. W 1997 otrzymała tytuł profesora zwyczajnego. Od tegoż roku zaczęła ponownie prowadzić wykłady w PWST w Krakowie. W 1999 została członkiem Komisji Historii Kobiet przy Komitecie Nauk Historycznych PAN. Mieszka w Krakowie.

Twórczość

1. Teatr dworski Władysława IV. 1635-1648. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965, 341 s.

Autorka podpisana: Targosz-Kretowa.

Tekst częściowo francuski, łaciński, niemiecki i włoski.

See Studies

2. Hieronim Pinocci. Studium z dziejów kultury naukowej w Polsce XVII wieku. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1967, 256 s. Zakład Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk. Monografie z Dziejów Nauki i Techniki, t. 41.

Rozprawa doktorska.

3. Uczony dwór Ludwiki Marii Gonzagi (1646-1667). Z dziejów polsko-francuskich stosunków naukowych. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1975, 430 s. Zakład Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk.

Rozprawa habilitacyjna.

Przekłady

francuski

wersji skróconej: Le cour savante de Louis-Marie de Gonzague et ses liens scientifiques avec la France. 1646-1667. [Przeł.] V. Dimov. Wrocław 1982.

See Studies

4. Jan Heweliusz – uczony – artysta. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1979, 140 s., 22 tabl. Biblioteka Towarzystwa Przyjaciół Gdańska Wyd. 2 poprawione Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1986.

5. Jana Sobieskiego nauki i peregrynacje. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1985, 201 s.

6. Jan III Sobieski mecenasem nauk i uczonych. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1991, 378 s.

7. Korzenie i kształty teatru do 1500 roku w perspektywie Krakowa. Kraków: Secesja 1995, 307 s.

8. Sawantki w Polsce XVII w. Aspiracje intelektualne kobiet ze środowisk dworskich. Warszawa: Retro Art 1997, 534 s.

See Studies

9. Piórem zakonnicy. Kronikarki w Polsce XVII w. o swoich zakonach i swoich czasach. Kraków: Nakład autorki 2002, 331 s.

See Studies

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

• Le theatre d'opera a la cour de Ladislas IV, roi de Pologne (1635-1648). „Revue d'Histoire du Theatre”, Paryż 1967 [nr] 1 s. 33-56.

• Blaski i cienie epoki baroku. W: Kraków stary i nowy. Dzieje kultury. Kraków 1968 s. 185-219.

• Kraków w czasach Piotra Kochanowskiego. [Współautor:] H. Barycz. W: W kręgu „Gofreda” i „Orlanda”. Wrocław 1970 s. 39-64.

• Polsko-francuskie powiązania teatralne w XVII wieku. (Kronika wydarzeń w teatrze dworskim z lat 1646-1689 w korespondencji P. Des Noyersa). „Pamiętnik Teatralny” 1971 z. 1 s. 9-50.

• Teatr Szkół Nowodworskich w Krakowie w XVII wieku. „Pamiętnik Teatralny” 1976 z. 1/2 s. 21-46.

• Gesta principum recitata. („Teatr czynów polskich władców” Galla Anonima). „Pamiętnik Teatralny” 1980 z. 2 s. 141-178.

• Les relations théâtrales franco-polonaises dans la seconde moitié du XVIIe siècle. „Revue d'Histoire du Théâtre,” Paryż 1980 nr 1 s. 7-20.

• Wyspiański i Lajkonik. „Pamiętnik Teatralny” 1983 z. 1 s. 84-114.

• Krakowskie premiery Moliera i Racine'a w 1676 r. oraz inne nieznane fakty z teatru Sobieskich. „Pamiętnik Teatralny” 1990 z. 3/4 s. 293-303.

• Les monuments medievaux dans les relations des voyageurs polonais du XVIIe. La percezione del Medioevo nell'epoca del Barocco: Polonia, Ucraina, Russia. „Ricerche Slavistiche”, Rzym 1990 z. 37 s. 145-171.

• Dwór królowej Marysieńki Sobieskiej ogniskiem recepcji reatru francuskiego. „Barok” 1995 s. 43-83.

• Le theatre francais a la cour de Pologne aux temps de reines Louise-Marie de Gonzague et Marie-Casimire d'Arquien (1646-1667). W: Theatre, Musique et Arts dans les cours europeennes de la Renaissance et du Baroque. Varsovie 1997 s. 409-424.

• Relacja księdza F.[rançois]D.[es]S.[tigmates] o Polsce czasów Jana III Sobieskiego (próba rozszyfrowania autorstwa). „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1997 nr 3/4 s. 31-61.

• Damy XVII wieku z piórem w ręku – od listu do autobiografii. W: Pisarki polskie epok dawnych. Olsztyn 1998 s. 11-33.

• Na widowni i na scenie – w dworskiej kulturze teatralnej pierwszej połowy XVII w. W: Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej. Poznań 1998 s. 64-81.

• Powieściowy, filmowy i historyczny powrót Jana Kazimierza ze Śląska do Polski. W: Podróże po historii. Kraków 2000 s. 89-104.

• Ogród w teatrze i teatr w ogrodzie. Krąg dworu polskiego XVII w. i źródła jego inspiracji. „Biuletyn Historii Sztuki” 2001 z. 1-4 s. 93-121.

• Obraz wojen i zaraz początków XVIII w. w kronikach zakonnic. W: Między barokiem a oświeceniem. Wojny i niepokoje czasów saskich. Olsztyn 2004 s. 122-138.

• „Sola pulcherrima super solem” – „Nad słońce i nad miesiąc cudowniejsza” (Modlitwa maryjna z Modlitewnika Gertrudy i Modlitewnika Nawojki). „Folia Historica Cracoviensia” 2004 [t.] 10 s. 361-387.

• O scenografii w teatrze Władysława IV po czterdziestu latach. „Barok” 2005 nr 2 s. 175-189.