BIO
Urodzony 18 lipca 1908 w miejscowości Gołaja Pristań w pobliżu Chersonia (Ukraina); syn Leona Spiwaka, adwokata, i Klary z domu Messer. Około 1920 przyjechał z rodzicami do Lwowa. Tu uczęszczał do gimnazjum; w 1926 zdał maturę. W tym okresie zaczął pisać wiersze (niedrukowane). Od 1927 studiował filologię polską, historię i historię sztuki na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Debiutował w 1929 wierszem pt. Południe, opublikowanym na łamach „Kuriera Literacko-Naukowego” (nr 25). W tym okresie nawiązał współpracę z „Przeglądem Filmowym i Teatralnym”, w którym ogłaszał swoje wiersze oraz recenzje filmowe. Założył wraz ze Stanisławem Jerzym Lecem i Leonem Pasternakiem grupę poetów lewicowych. Brał udział w lewicowym ruchu akademickim. W 1931 był współzałożycielem pisma powstałego z inspiracji Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy „Tryby” (po ukazaniu się pierwszego numeru pismo zostało zawieszone). W 1931 przeniósł się do Warszawy i na Uniwersytecie Warszawskim (UW) kontynuował studia z zakresu filologii polskiej; w 1936 uzyskał magisterium. W roku następnym otrzymał absolutorium na Wydziale Pedagogicznym UW. Należał do Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, włączył się do działalności Akademicko-Literackiego Koła tzw. Akli, był jednym z organizatorów Asocjacji Poetów Proletariackich. Współpracował z pismami lewicowymi „Lewar” (1933-36), „Lewy Tor” (1935-36), „Sygnały” (1937-38). W 1938-39 związał się z grupą poetycką skupioną wokół czasopisma „Nasz Wyraz”. Utrzymywał się w tym okresie z korepetycji. Należał do grona poetów z kręgu Józefa Czechowicza (tzw. Druga Awangarda). Po wybuchu II wojny światowej przebywał do 1941 w Równem (włączonym do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich). W czasie ofensywy niemieckiej ewakuował się w głąb Związku Radzieckiego i przebywał w Astrachaniu, gdzie pracował jako robotnik. Po zakończeniu wojny, w 1946 powrócił do Polski i zamieszkał w Łodzi. Początkowo zarabiał na życie jako korektor w Spółdzielni Księgarsko-Wydawniczej „Książka”, następnie redagował dodatek literacki „Głosu Robotniczego”, w którym zamieszczał także artykuły i recenzje. W 1947 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza). Od tegoż roku (1947) należał do Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich (ZLP)); był członkiem zarządu Oddziału Łódzkiego (1948), Komisji Kwalifikacyjnej, zarządu Sekcji Poezji. W 1948 zawarł związek małżeński z Anną Kamieńską, poetką. W 1949 przeniósł się do Warszawy. W 1950-51 wspólnie z Karolem Baranieckim redagował Bibliotekę Satyryczną Wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej. Od 1950 wchodził w skład komitetu redakcyjnego miesięcznika „Twórczość”, w którym prowadził dział recenzji poetyckich. Wiersze, recenzje, przekłady z literatury bułgarskiej i rosyjskiej ogłaszał także na łamach innych czasopism, m.in. „Kuźnicy” (1946-50), „Szpilek” (1946-50), „Odrodzenia” (1948-49), „Nowej Kultury” (1950-63, z przerwami; w 1950-52 członek komitetu redakcyjnego pisma), „Nowych Książek” (1958-62), „Wiatraków” (1960-67; tu w 1966-67 cykl felietonów poetyckich pt. Listy do Polikarpa), „Współczesności” (1960-62). „Równolegle z twórczością literacką i przekładową zajmował się pracami redakcyjnymi. W 1961 wszedł w skład Komisji Młodzieżowej Zarządu Głównego ZLP, początkowo jako zastępca, a następnie jej kierownik. Był pierwszym przewodniczącym komitetu redakcyjnego Biblioteki Poetów XX Wieku wydawanej w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej. Współpracował z Korespondencyjnym Klubem Młodych Pisarzy. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967) oraz za tłumaczenia z języka bułgarskiego Orderem Cyryla i Metodego I klasy (1966). Zmarł 22 grudnia 1967 w Warszawie.
Twórczość
1. Wiersze stepowe. Warszawa: F. Hoesick 1938, 38 s.
2. Wiersze. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 66 s.
Zawartość
3. Doświadczenia. Wiersze. Warszawa: Czytelnik 1953, 67 s.
4. Poezje. Warszawa: Czytelnik 1955, 197 s.
Zawartość
5. Karuzela. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1957, 77 s.
Zawartość
6. Waryński. Reportaż sceniczny w 5 odsłonach z prologiem i epilogiem. Powst. przed 1957. Maszynopis powielony.
7. Zielone ptaki. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 85 s.
8. Dialogi naiwne. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1960, 85 s.
Zawartość
9. Zstąpienie do krateru. [Poematy]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 76 s.
Zawartość
10. Przyjaźnie i animozje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 437 s.
Zawartość
11. Źrenice piasku. Poezje wybrane 1933-1963. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 274 s.
12. Anna. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1967, 115 s.
Zawartość
13. Poezje wybrane. Wybór i wstęp autora. Nota biograficzna: J. Bandrowska-Wróblewska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1969, 155 s.
14. Ugory. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1969, 85 s.
Zawartość
15. Pracowite zdziwienia. Szkice poetyckie. Wybór i układ: A. Kamieńska. Warszawa: Czytelnik 1971, 433 s.
Zawartość
16. Poezje. Wybór: A. Kamieńska. Przedmowa: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 223 s.
17. Wybór wierszy. Wstęp i wybór: M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 261 s.
18. Narodziny słowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 156 s.
Zawartość
Przekłady
Nagrody
Prace redakcyjne
Zob. też: Przekłady poz. ↑, ↑, ↑.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1956.
