ŚMIEJA Florian

Urodzony 22 sierpnia 1925 w Kończycach (obecnie dzielnica Zabrza); syn Piotra Śmieji, kupca, i Rozalii z domu Kulig. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Kończycach, następnie do Gimnazjum w Tarnowskich Górach, gdzie do 1939 ukończył dwie klasy. W czasie okupacji niemieckiej został w 1940 wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec i pracował jako robotnik rolny w Meklemburgii. Udało mu się zbiec do Belgii i tu ukrywał się do wkroczenia 1. Polskiej Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka w sierpniu 1944. Przedostał się wówczas do Anglii, gdzie wstąpił ochotniczo do 1. Korpusu i został skierowany do Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej. W wojsku zdał tzw. małą maturę, a w 1947 złożył egzamin maturalny w liceum humanistycznym. W 1947-50 studiował anglistykę oraz literaturę i język hiszpański w National University of Ireland w Cork w Irlandii, uzyskując dyplom Bachelor of Arts. W 1950-55 był asystentem i lektorem języka polskiego w School of Slavonic and East European Studies w Londynie; w 1955 uzyskał dyplom Master of Arts. W latach pięćdziesiątych pracował również jako nauczyciel języka hiszpańskiego w amerykańskich bazach wojskowych na terenie Wielkiej Brytanii. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką. Debiutował w 1950 artykułem na temat Philipa Sidneya pt. Poeta angielski sięga po koronę polską, ogłoszonym w londyńskim tygodniku „Życie” (nr 5); na łamach tego pisma publikował do 1955 artykuły, recenzje literackie i teatralne oraz przekłady wierszy z języka angielskiego i hiszpańskiego. W 1951-53 był redaktorem wydawanego w Londynie miesięcznika „Życie Akademickie”, w którym w 1952 debiutował jako poeta wierszami pt. Fraszki (nr 7) i Paryż o świcie (nr 8). W 1952 założył Koło Polonistów zrzeszające studentów Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie i do 1955 pełnił funkcję jego prezesa. W 1954 ożenił się z Zofią Poniatowską, z zawodu nauczycielką. W 1955-65 należał do grupy literackiej Kontynenty. Wiersze, przekłady poetyckie, artykuły i recenzje literackie ogłaszał w tym czasie m.in. w paryskiej „Kulturze” (1953-93, z przerwami) i londyńskich „Wiadomościach” (1957-80). W 1957-58 redagował miesięcznik „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie”, a w 1959-66 stale współpracował z tym pismem. Zaczął także w 1956 publikować w czasopismach krajowych, m.in. w „Tygodniku Powszechnym” (1957-59, 1960, 1963, 1967-69) i „Więzi” (1960-61, 1963, 1966-67). W 1958-63 pracował jako lektor języka hiszpańskiego w London School of Economics. W 1959 otrzymał Nagrodę Młodych, przyznawaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie. W 1962 doktoryzował się w King's College w Londynie na podstawie rozprawy pt. Alonso de Ledesma and the rise of the religious «concepto» (promotor prof. Alexander A. Parker). Od 1962 wielokrotnie przyjeżdżał do Polski. W 1962-64 redagował londyński miesięcznik „Kontynenty – Nowy Merkuriusz”. W 1962-68 wykładał literaturę hiszpańską i iberoamerykańską w London School of Economics, a od 1967 takież wykłady prowadził jednocześnie w University of Nottingham. Rozwijając twórczość literacką, publikował wiersze, przekłady i artykuły literackie w periodykach londyńskich „Tydzień Polski” (1964-77, 1983, 1985), „Oficyna Poetów” (1966-79), „Gazeta Niedzielna” (1968-69) oraz krajowych, m.in. w „Poezji” (1966-69) i „Kwartalniku Neofilologicznym” (1968-70). W 1969 osiadł na stałe w Kanadzie, gdzie podjął pracę jako visiting professor w University of Western Ontario w mieście London. W 1970 został profesorem zwyczajnym tegoż uniwersytetu. W tym samym roku wygłosił gościnnie na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie cykl wykładów o literaturze hiszpańskiej. Od 1970 stale współpracował z wydawanym w Toronto tygodnikiem „Związkowiec”; tu ogłaszał cykle reportaży: Z wycieczką po Ontario (1971), Z podróży po Ontario (1972-74), Kartki ze starego świata (1975), Odwiedzamy wuja Sama (1977), Szeroka jest Kanada (1977-78), Kierunek Atlantyk (1978-79). W 1972 założył w London Polski Klub Dyskusyjny (w 1972-74, 1975-77 i 1979-94 był jego prezesem). W 1973 został wybrany na prezesa American Association of Teachers of Spanish and Portuguese na prowincję Ontario. Od 1974 tworzył i prowadził stały program telewizyjny pt. Mosaic London. W 1979 zdobył wyróżnienie Klubu Dziennikarzy Etnicznych za działalność telewizyjną i dziennikarską. Wiersze, przekłady i artykuły ogłaszał m.in. w „Gwieździe Polarnej” (Stevens Point, 1980-82), „Pamiętniku Literackim” (Londyn, 1983-84) i „Głosie Polskim” (Toronto, 1986-88). Otrzymał tytuł profesora Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie. Pełnił funkcję wiceprezesa Polsko-Kanadyjskiego Funduszu Wydawniczego w Toronto. Po przejściu na emeryturę w 1991, pracował nadal na University of Western Ontario jako visiting professor. Od 1991 wykładał okresowo na iberystyce na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1991 otrzymał nagrodę Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie za całokształt twórczości. W 1997 podjął współpracę z Uniwersytetem Opolskim. Wiersze, przekłady poezji hiszpańskiej oraz artykuły literackie ogłaszał m.in. we „Frazie” (1997-2005, z przerwami), „Odrze” (1997-2006, z przerwami) i „Śląsku” (1998, 2000-03). W 2000 wykładał gościnnie na uniwersytetach w Ostrawie i Wilnie. W tymże roku nawiązał współpracę z z Wyższą Szkołą Języków Obcych i Ekonomii w Częstochowie. Podjął również współpracę z Akademią Polonijną w Częstochowie. Mieszkał stale w Mississauga (Kanada). Zmarł 4 września 2019