Sztaudynger Jan Izydor

BIO

Urodzony 28 kwietnia 1904 w Krakowie; syn Izydora Jana Sztaudyngera, urzędnika towarzystwa ubezpieczeniowego, i Anny z Kokowskich. Uczęszczał do Wzorcowej Szkoły Ćwiczeń przy Seminarium Nauczycielskim w Krakowie. Po wybuchu I wojny światowej ewakuował się w 1914 wraz z rodzicami do Brna na Morawach, gdzie przez rok kontynuował naukę na Prywatnych Polskich Kursach Gimnazjalnych. W 1915 powrócił do Krakowa i uczył się w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie. W 1922 zdał maturę i podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); równocześnie był słuchaczem wykładów z germanistyki. Debiutował w 1923 artykułem w języku czeskim (o poezji Jerzego Karaska), opublikowanym w praskim czasopiśmie „Divadelni Listy” (podpisany: Jan Korab), a jako poeta w 1924 wierszem pt. Marsz żałobny ku czci Chopina ogłoszonym w „Gońcu Krakowskim” (nr 287). Był członkiem grupy literackiej Helion (1921-25). Należał do Akademickiego Związku Pacyfistów przy UJ (1925-28). W 1926 ukończył roczne Studium Pedagogiczne (egzaminy nauczycielskie złożył w 1928 w Krakowie i w 1930 w Poznaniu). W 1927 na podstawie prac pt. Stosunek Garczyńskiego do religii oraz Wpływ Goethego na Garczyńskiego (promotor profesor Józef Kallenbach) uzyskał stopień doktora filozofii. Następnie pracował jako nauczyciel języka polskiego, najpierw w 1928, krótko w Dębicy (Podkarpackie), a po odbyciu służby wojskowej w Zaleszczykach i Równem, w Seminarium Nauczycielskim w Bydgoszczy. W 1930 przeprowadził się do Poznania, gdzie do 1934 uczył w Seminarium Nauczycielskim im. E. Estkowskiego. Równocześnie rozwijał twórczość poetycką i pisał sztuki dla teatru lalek. Wiersze, artykuły i recenzje drukował m.in. w pismach: „Kurier Literacko-Naukowy” (1927-29), „Tęcza” (1927-32 oraz sporadycznie w 1934-39), „Dziennik Poznański” (1931-36; m.in. pod pseudonimem Świerszcz), „Czas” (1933-39). W 1930 ożenił się z Zofią Jankowską, sekretarką w redakcji pisma „Tęcza”. Od tegoż roku był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP). W 1933-35 współpracował jako autor i wykonawca tekstów z poznańskim kabaretem literackim Klub Szyderców pod Kaktusem prowadzonym przez Artura Marię Swinarskiego. W 1934 podjął pracę w Państwowej Szkole Wydziałowej w Poznaniu. Od tegoż roku do 1935 obejmował stanowisko kierownika literackiego Teatru Lalek „Miniatury” w Poznaniu. W 1935-37, urlopowany ze szkoły, studiował jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej organizację teatrów lalkowych m.in. w Czechosłowacji, Belgii, Francji, Niemczech i Austrii; przygotowywał też w tym czasie rozprawę popularnonaukową poświęconą marionetkom. W 1937 został instruktorem do spraw teatru lalek w Oddziale Oświaty Pozaszkolnej Kuratorium Okręgowego w Poznaniu oraz członkiem Komisji Teatru Kukiełek przy Instytucie Teatrów Ludowych w Warszawie. Równocześnie w 1937-39 prowadził jako wolontariusz na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego wykłady zlecone na temat Teatr lalek i jego wpływ na literaturę polską. W 1937 został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej. Od 1938 był redaktorem działu kukiełek w miesięczniku „Teatr Ludowy”, a następnie założył i redagował pismo „Bal u Lal. Miesięcznik Marionetkowy” (1938-39; nr 1-7). Był inicjatorem i współzałożycielem powołanego w 1938 stowarzyszenia Wielkopolska Rodzina Marionetkarzy. Po wybuchu II wojny światowej, został w 1939 wysiedlony z Poznania i zamieszkał we wsi Malice w Sandomierskiem. Brał tam udział w tajnym nauczaniu, później był także wykładowcą w konspiracyjnym gimnazjum w pobliskim Opatowie. Rozwijał zainteresowania przyrodnicze (głównie mikologiczne); kontynuował twórczość literacką (pisał m.in. niewydany poemat Wojna grzybów). Jesienią 1944 dotarł do Lublina i do końca tego roku pracował jako referent teatrów lalkowych przy Polskim Komitecie Wyzwolenia Narodowego. Po zakończeniu wojny przeprowadził się w 1945 do Łodzi. Był tam krótko kierownikiem literackim Teatru Lalek „Biedronka” Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, a potem do marca 1950 referentem literatury w Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi. Współpracował z Centralnym Instytutem Kultury (od 1946); był wykładowcą na kursach teatralnych organizowanych na Dolnym Śląsku, m.in. we Wrocławiu, Jeleniej Górze i w Szklarskiej Porębie. Mieszkał w związku z tym od 1947 w Szklarskiej Porębie i Łodzi. Wykładał też w Państwowej Szkole Dramatycznej Teatru Lalek w Krakowie, a potem w Warszawie. Działał nadal w ZZLP (od 1949 w Związku Literatów Polskich). Jednocześnie zajmował się twórczością literacką, pisał fraszki, wiersze dla dzieci, miniatury dramatyczne, a później także książki wspomnieniowe. Utwory ogłaszał m.in. w „Szpilkach” (1946-49) i „Dzienniku Łódzkim” (1948-49). W 1950 powrócił do Łodzi i podjął pracę etatową jako redaktor pisma „Teatr Lalek” do jego zamknięcia w 1953; po wznowieniu pisma w nowej postaci zamieszczał tu artykuły w 1957-59). W końcu 1955 osiadł w Zakopanem (zachowując też mieszkanie w Łodzi). Jako poeta i satyryk współpracował nadal m.in. ze „Szpilkami” (1956, 1959-70) i „Dziennikiem Łódzkim” (1960, 1964-69), a także z „Życiem Literackim” (1956-70, z przerwami), „Karuzelą” (1957-59, 1968-70), „Gazetą Robotniczą” (1961-67) oraz z pismem dla dzieci „Świerszczyk” (1960-67). Należał do Polskiego PEN Clubu (od 1965), Klubu Literackiego w Zakopanem (prezes od 1968), Międzynarodowego Stowarzyszenia Teatrów Lalek „UNIMA” (członek honorowy). Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1956). Zmarł 12 września 1970 w Krakowie; pochowany tamże na Cmentarzu Salwatorskim.

Twórczość

1. Dom mój. [Wiersze]. Przedmowa: K.H. Rostworowski. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1926], 67 s.

See Studies

2. Ballada o Stanisławie Wysockiej. [Wiersz]. [Poznań: druk] J. Kawaler, Szamotuły 1930, [8] s. Przedruk zob. poz. ↑.

Druk bibliofilski w 20 egzemplarzach na jubileusz 35-lecia pracy artystycznej S. Wysockiej.

3. Ballady poznańskie. [Wiersze]. Poznań: Rolnicza Drukarnia i Księgarnia Nakładowa 1930 [antydatowane 1929], 43 s.

4. Kasprowicz. [Wiersz]. Poznań: Drukarnia i Księgarnia Nakładowa 1930, [6] s. Przedruk zob. poz. ↑.

Druk bibliofilski w 60 egzemplarzach przeznaczonych dla uczestników uroczystości otwarcia Działu Kasprowiczowskiego Muzeum Miejskim w Poznaniu.

5. Królewicz Szafirek i Ochmistrz Okularnik. Baśń w 3 aktach. [Utwór dramatyczny dla dzieci]. Prapremiera: Poznań, Teatr Nowy 1931.

6. Ludzie. [Wiersze]. Poznań: Drukarnia Mieszczańska T.A. 1931, 28 s.

Zawartość

M.in. poz. 2, 4.

See Studies

7. Rzeź na Parnasie. [Wiersze satyryczne]. Poznań: Drukarnia Mieszczańska T.A. 1931, 87 s.

Zawartość

M.in. miniatura dramatyczna pt. Obiad czwartkowy u Króla Stasia.

See Studies

8. Czy tych matołów wybierzecie? [Wiersze]. [Poznań:] Drukarnia „Dziennika Poznańskiego” [1933], [16] s.

Wydanie anonimowe w związku z wyborami do Rady Miejskiej w Poznaniu w 1933, agitujące za listą nr 1 Narodowego Bloku Gospodarczego.

9. U źródeł Polski. (Impresje regionalne). Poznań: Drukarnia „Dziennika Poznańskiego” 1933, 34 s.

Wspomnienia z pobytu na Śląsku.

10. Kantyczki śnieżne. [Wiersze]. Poznań: Rolnicza Drukarnia i Księgarnia Nakładowa 1934, [15] k. Wyd. 2 tamże 1935. Przedruk zob. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda Poznańskiego Oddziału Związku Zawodowego Literatów Polskich w 1936.

11. Chiński Mur, czyli 101 awantura Stracha na wróble. [Utwór dramatyczny dla dzieci]. Prapremiera: Poznań, Teatr Marionetek „Miniatury” 1935. Druk fragmentu: „Bal u Lal” 1939 nr 2 s. 110-116.

12. Marionetki. [Studium popularnonaukowe]. Lwów: [druk] Zakłady Graficzne Książnica-Atlas 1938, 146 s.

See Studies

13. Wojna grzybów. [Poemat w 8 pieśniach]. Powst. 1939-1944. Druk fragmentów w: A. Sztaudynger-Kaliszewicz: Życie nie jest fraszką. Bielsko-Biała 1994 s. 149-152. Wyd. całości: Posłowie: A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1991, 115 s.

Pastisz „Pana Tadeusza” A. Mickiewicza.

Rękopis w archiwum A. Sztaudynger-Kaliszewicz w Łodzi.

14. Zaczarowana skrzynia. [Utwór dramatyczny dla dzieci]. Prapremiera: Leszno, Teatr Marionetek 1945.

Rękopis w archiwum A. Sztaudynger-Kaliszewicz w Łodzi.

15. Strofy wrocławskie. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Zachodnie 1947, 77 s.

Nagrody

Nagroda czytelników tygodnika „Odra” w 1948.

See Studies

16. Przygody Kubusia. [Utwór dramatyczny dla dzieci]. Prapremiera: Objazdowy Teatr Lalek 1948.

Rękopis w archiwum A. Sztaudynger-Kaliszewicz w Łodzi.

17. Piórka. [Wiersze i fraszki]. Warszawa: Czytelnik 1954, 142 s.

Zawartość

Cykle: Fraszki przedwojenne; Fraszki krakowskie; Fraszki łódzkie; Fraszki teatralne; Rzeź na Parnasie [wybór z poz. ↑]; Goethe i pseudo-Goethe; Słowik i róża; Szumowiny; Różne.

See Studies

18. Krakowskie piórka. [Wiersze i fraszki]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 51 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1958, wyd. 3 1959, wyd. 4 2024.

Wyd. [rozszerzone] pt. Krakowskie piórka i inne wiersze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 118 s.

Zawartość

Wyd. pt. Krakowskie piórka i inne wiersze zawiera nadto cykle: Z wierszy rozproszonych: Z krakowskich piórek; Piórka z gór.

19. Nowe piórka. [Wiersze i fraszki]. Warszawa: Czytelnik 1956, 233 s.

Zawartość

Cykle: Fraszki wiejskie i leśne; Morze i Frantówki; Fraszki góralskie; Krople liryczne; Fraszki literackie i teatralne; Fraszki miejskie; Szumowiny; Różne; Bajki.

See Studies

20. Stare i nowe piórka. Wybór. Warszawa: Czytelnik 1957, 189 s.

Wybór wierszy z poz. ↑, ↑.

See Studies

21. Puch ostu. [Wiersze]. [Łódź:] Wydawnictwo Łódzkie 1958, 28 s.

Zawartość

M.in. cykle: Cykl łódzki; Ze Szklarskiej Poręby.

Wydanie osobne wiersza pt. Puch ostu. Przedmowa: S. Kaszyński. Łódź: Graficzna Pracownia Doświadczalna ZPAP [Związek Polskich Artystów Plastyków] 1973, [6] s.

22. Krople liryczne. [Fraszki]. Warszawa: Czytelnik 1959, 110 s.

Zawartość

M.in. cykle: Wiejskie i leśne; Krople liryczne; Wiersze cygańskie; Temida; Słowik i róża; Różne; Szumowiny.

23. Raptularz zakochanych. [Fraszki]. Warszawa: Iskry 1960, 170 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione w wyborze i z posłowiem A. Sztaudynger-Kaliszewicz tamże 1986; wyd. w wyborze J. Sztaudyngera, A. Sztaudynger-Kaliszewicz i z posłowiem A. Sztaudynger-Kaliszewicz Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1993, tamże 1994.

Zawartość

Cykle: Styczeń; Luty; Marzec; Kwiecień; Maj; Czerwiec; Lipiec; Sierpień; Wrzesień; Październik; Listopad; Grudzień.

24. Łatki na szachownicy. [Wiersze i fraszki]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1961, 147 s. Wyd. 2 poprawione tamże 1980.

Zawartość

Cykle: Łatki na szachownicy; Piórka łódzkie; Łatki; Transkrypcje; Krople liryczne; Różne; Szumowiny.

25. Muchomory. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1961, [16] k.

26. Od szopki do teatru lalek. [Album; współautor:] H. Jurkowski, H. Ryl. [Łódź:] Wydawnictwo Łódzkie 1961, [72] k.

Tu studium J. Sztaudyngera: Teatr lalek w Polsce, s. [7]-[16].

See Studies

27. Piórka z gór. [Fraszki]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 46 s.

28. Ballady i fraszki. Katowice: Śląsk 1963, 107 s.

Zawartość

Cykle: Kantyczki śnieżne [zawiera m.in. wybór z poz. ↑]. – Wrocławskie ballady [zawiera m.in. wybór z poz. ↑]. – Fraszki: Różne; Krople liryczne; Szumowiny; Proza.

29. Kasztanki. [Wiersze i fraszki dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1964, [20] k.

30. Jak zwykle wszystko winą jest Amora. [Miniatura dramatyczna]. „Dziennik Polski” 1965 nr 309 s. 10. Prapremiera: łącznie z poz. ↑ pt. Wina Amora; Wygnańcy Ewy: Rybnik, Amatorski Zespół Teatralny Domu Kultury 1966. Przedruk w: Pięć śmiechów głównych. Łódź 1967 s. 187-217 oraz poz. ↑.

Druk jako utwór J.W. Goethego w przekładzie J. Sztaudyngera; ujawnienie autorstwa J.I Sztaudyngera: [K. Zbijewska] KR. ZB.: Demaskujemy autora. „Dziennik Polski” 1966 nr 13 s. 6.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: I. Malinowska. Reżyseria: H. Rozen. Polskie Radio 1998.

31. Narodziny obłoczka. [Wiersze i fraszki dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1965, [18] k.

32. Apostoły. Dramat w 5 aktach. Powst. ok. 1966. Druk fragmentów: „Bal u Lal” 1939 nr 2 s. 188-189, 193-203.

Rękopis w archiwum A. Sztaudynger-Kaliszewicz w Łodzi.

33. Droższa od Itaki. [Miniatura dramatyczna]. Powst. 1966. Druk zob. Jak zwykle wszystko winą jest Amora [poz. ↑] s. 65-87.

Data powstania według informacji J.I. Sztaudyngera.

34. Wiórki. [Fraszki i aforyzmy]. Katowice: Śląsk 1966, 140 s.

Zawartość

Cykle: Wyznanie; Wiejskie i leśne; Krople liryczne; Różne; Fraszki krakowskie; Ucinki; Szumowiny; Myśli robaczywe [aforyzmy]; Epilog.

35. Wygnańcy Ewy. [Miniatura dramatyczna]. Prapremiera łącznie z Jak zwykle wszystko winą jest Amora [poz. ↑] pt. Wina Amora; Wygnańcy Ewy: Rybnik, Amatorski Zespół Teatralny Domu Kultury 1966. Druk w: Pięć śmiechów głównych. Łódź 1967 s. 156-186. Telewizja Polska 1971. Przedruk zob. poz. ↑. Wystawienie w teatrze zawodowym łącznie z poz. ↑ i poz. ↑ pt. Wygnańcy Ewy; Salome; Judyta i Holofernes. Inscenizacja Z. Jaremowa: Kraków, Teatr Lalki i Maski „Groteska”, Sala Małych Form 1975. Realizacja telewizyjna łącznie z: Diabeł zakochany [poz. ↑], Judyta i Holofernes [poz. ↑] pt. Ewa, Judyta i kurtyzana: Telewizja Polska 1976 [niewyemitowane].

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .

36. Śmiesznoty. [Fraszki, aforyzmy i wiersze]. Katowice: Śląsk 1968, 71 s.

Zawartość

Cykle: Wiejskie i leśne; Krople liryczne; Ucinki; Różne; Szumowiny; Myśli robaczywe; Z podróży; Garść tych, które lubię; Bajki dla dorosłych.

37. Zwrotki dla Dorotki. [Wybór wierszy i fraszek dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, [20] k.

Zawiera też wiersze nowe.

38. Diabeł zakochany. [Miniatura dramatyczna]. Powst. przed 1970. Druk zob. poz. ↑ s. 35-64. Prapremiera łącznie z Wygnańcy Ewy [poz. ↑], Judyta i Holofernes [poz. ↑] pt. Ewa, Judyta i kurtyzana: Warszawa, Teatr Kwadrat 1976. Realizacja telewizyjna łącznie z: Wygnańcy Ewy [poz. ↑ i Judyta i Holofernes [poz. ↑] pt. Ewa, Judyta i kurtyzana: Telewizja Polska 1976 [niewyemitowana].

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.

39. Judyta i Holofernes. [Miniatura dramatyczna]. Powst. przed 1970. Druk zob. poz. ↑ s. 89-107. Prapremiera: Reżyseria: Z. Jaremowa. Kraków, Teatr Lalki i Maski „Groteska” 1985. Realizacja telewizyjna łącznie z: Wygnańcy Ewy [poz. ↑], Diabeł zakochany [poz. ↑] pt. Ewa, Judyta i kurtyzana: Telewizja Polska 1976 [niewyemitowana].

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.

40. Rymy. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1970, 145 s.

Zawartość

Cykle: Dom mój [wybór z poz. ↑]; Rzeźba kozikiem; Ludzie [m.in. wybór z poz. ↑]; Ballady praskie; Ballady poznańskie [m.in. wybór z poz. ↑]; Kantyczki śnieżne [wybór z poz. ↑]; Wiersze dla dzieci; Paryż; Okupacja.

See Studies

41. Salome. [Miniatura dramatyczna]. Powst. przed 1970. Druk w: Jak zwykle wszystko winą jest Amora [poz. ↑] s. 109-139. Prapremiera łącznie z Wygnańcy Ewy↑ i Judyta i Holofernes [poz. ↑] pt. Ewa, Judyta i kurtyzana: Warszawa , Teatr Kwadrat 1976.

42. Supełki. Wybór fraszek i wstęp: W. Natanson. Katowice: Śląsk 1970, 106 s.

Zawartość

Cykle: Wyznania; Krople liryczne; Fraszki wiejskie i leśne; Pseudo-Goethe; Morze; Fraszki krakowskie; Piórka z gór; Transkrypcje; Słowik i róża; Teatralne; Temida; Ucinki; Różne; Z podróży; Szumowiny; Nowalijki.

43. Szczęście z datą wczorajszą. [Wspomnienia]. Powst. przed 1970. Wyd. ze wstępem W. Natansona. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 246 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 z posłowiem A. Sztaudynger-Kaliszewiczowej 2000; [wyd. 3] Wstęp: W. Natanson. Posłowie: A. Sztaudynger-Kaliszewiczowej 2004, toż: 2008, 2014.

Zawartość

Cykle wspomnień. [Powst. 1931:] Dom na rzeczkach; Wuj Filip. – [Powst. po 1955:] Ojciec; Matka.

See Studies

44. Chwalipięta czyli Rozmowy z Tatą. (Styczeń-wrzesień 1970). [Współautor:] A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Wstęp: T. Chróścielewski. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1973, 521 s. Wyd. nast.: wyd. 2 zmienione tamże 1982, [wyd. 3] Bielsko-Biała: Kleks 2000; Kraków: Wydawnictwo Literackie 2009.

Wspomienia w formie wywiadu.

See Studies

45. Dróżką przed siebie. [Wybór wierszy dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1973, [22] k.

46. Jak zwykle wszystko winą jest Amora. [Miniatury dramatyczne]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 150 s. Wyd. 2 tamże 2003.

Zawartość

Wygnańcy Ewy [poz. ↑]; Jak zwykle wszystko winą jest Amora [poz. ↑]; Droższa od Itaki [poz. ↑]; Judyta i Holofernes. Idylla [poz. ↑]; Salome [poz. ↑]; Diabeł zakochany. Idylla [poz. ↑].

See Studies

47. Poezje wybrane. Wybór i wstęp: W. Natanson. Nota biograficzna: J. Bandrowska-Wróblewska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 149 s.

See Studies

48. Piórka znalezione. [Wybór fraszek, aforyzmów i wierszy]. Posłowie: A. Sztaudynger-Kaliszewiczowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 117 s.

Zawartość

Cykle: Krople liryczne; Szumowiny; Różne; Ucinki; Myśli robaczywe [aforyzmy].

49. Bajki. [Wybór wierszy i fraszek]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 54 s.

Zawartość

M.in. utwory z Krakowskie piórka [poz. ↑], Nowe piórka [poz. ↑].

50. Piórka. [Wiersze i fraszki]. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewiczowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 213 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 dodruk 1985, 1994, 1997, 1998, 1999, 2003, 2006, 2014, 2017.

Zawartość

Cykle: Wyznania; Fraszki o fraszkach; Krople liryczne; Krakowskie piórka; Piórka z gór; Ucinki; Różne; Szumowiny; Miłość i małżeństwo; Życie, przemijanie...

51. Spiżowe piórka. [Album]. Łódź: Towarzystwo Przyjaciół Książki 1980, [8] k.

Druk bibliofilski zawiera fraszki J.I. Sztaudyngera i reprodukcje medali inspirowanych twórczością J.I. Sztaudyngera autorstwa J. Benedyktowicza i A. Żurawskiego.

52. Moja wnuczka. Wiersze wybrała i przygotowała do druku: A. Sztaudynger-Kaliszewiczowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 46 s.

53. Szumowiny. [Wybór fraszek]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1983, 87 s. Wyd. 2 tamże 1984.

54. Nie tylko „Piórka”. Fraszki, wiersze, bajki. Wyboru dokonała A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Wstęp: J. Poradecki. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 514 s.

See Studies

55. Półsłówka. [Fraszki]. [Wybór i wstęp:] A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1986, 174 s.

See Studies

56. Twoje dziewczyny. [Album]. [Tekst:] J. Sztaudynger. Wyboru fotosów i fraszek dokonał K. Zwoliński. Białystok: Rewers 1990, [32] s.

Fraszki J.I. Sztaudyngera zostały zamieszczone bez zgody spadkobierców.

Zawiera także: T. Boy-Żeleński: Pieśń o mowie naszej; A. Orłowski: Spotkanie się Pana Tadeusza z Telimeną w Świątyni Dumania i zgoda ujawniona za pośrednictwem mrówek [apokryf XIII księgi „Pana Tadeusza”].

57. Wybrane „Piórka”. Wyboru dokonały: A. i D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Gdańsk: Graf 1990, 35 s.

58. Bajki. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz, D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Bielsko-Biała: Kleks 1991, 74 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1993, wyd. 3 1998.

59. Krople liryczne. [Fraszki]. Wybór: A. i D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1991, 229 s.

60. Supełki. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz, D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Bielsko-Biała: Kleks 1991, 189 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1993, wyd. 3 1998, wyd. 4 1999.

61. Szumowiny. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz, D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Bielsko-Biała: Kleks 1991, 175 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1993, wyd. 4 [!] 1999.

62. Fraszki z kufra. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Bielsko-Biała: Kleks 1998, 110 s. Wyd. 2 tamże 1999.

Niepublikowane fraszki odnalezione w zakopiańskim domu J.I. Sztaudyngera.

63. Fraszki. Wybór: E. Brzoza. Warszawa: Nasza Księgarnia 1999, 45 s.

See Studies

64. Fraszki dla zakochanych. Wybór: J.J. Sztaudynger, J. Handzlik, K. Szeliga-Juchnik. Bielsko-Biała: Kleks 2000.

[Cz. 1]. Dla niego. Walentynka na każdy dzień, 147 s.

[Cz. 2]. Dla niej. Walentynka na każdy dzień, 147 s.

65. Entliczki pentliczki, czyli zwrotki dla Dorotki. [Wybór wierszy dla dzieci]. Kraków: Skrzat 2004, [48] s. Wyd. nast. tamże 2007.

66. Kukuryku. Wiersze dla dzieci. Kraków: Skrzat 2004, [32] s.

67. Piórka dla dzieci. Kraków: Skrzat 2004, [36] s.

68. Puch ostu. Fraszki o życiu i miłości. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz, D. Sztaudynger-Kaliszewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2004, 446 s. Wyd. nast. tamże: 2006, 2008, 2011, 2016.

69. Piórka prawie wszystkie. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz, D. Sztaudynger-Zaczek. Posłowie: T. Nyczek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2007. Wyd. nast. tamże: 2008, 2009, 2012, 2013, 2019, 2022, 2023.

70. Różowe piórka. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewiczowa, D. Sztaudynger-Zaczek. [Rysunki Mai Berezowskiej]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2012, 199 s. Wyd. nast. tamże: 2013, 2015.

71. Pogwarki o Kopyści. Wiersze i fraszki. Utwory w połowie niepublikowane. Oprac.: Jacek Jan Sztaudynger i Joanna Sztaudynger. Łódź: Wydawnictwo Biblioteka 2014, 49 s.

72. Zwrotki dla Dorotki. Arcyksiążę fiołków. [Wiersze dla dzieci]. Wybór: A. Sztaudynger-Kaliszewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2015, 59 s. Por. poz. ↑, ↑.

Wybory utworów literackich w przekładach

bułgarski

• Fraški i celuvki. Stihove ot Ân Kohanovski, Mariâ Pavlikovska-Âsnoževska i Ân Ŝaudinger. [Przeł.] P. Karag'ozov. Sofiâ 2010.

esperanto

• Epigramoj. [Przeł.] J. Handzlik. Bielsko-Biała 1987, 25 s.

Przekłady

1. G. von Le Fort: Papież z ghetta. Legenda rodu Pier Leonich. Powieść. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1936], 254 s. Wyd. nast.: Warszawa: Fronda 2008.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fronda 2017, plik w formacie EPUB, MOBI, PDF.

2. H. von Kleist: Książę Homburgu. [Dramat w 5 aktach]. Druk fragmentów „Droga” 1936 nr 4 s. 296-317, nr 5 s. 387-405, nr 6 s. 489-509. Wystawienie: Warszawa, Teatr Narodowy 1958. Druk całości w: H. Kleist: Dzieła wybrane. Warszawa 1960 s. 297-409. Przedruk w: H. Kleist: Dramaty i nowele. Wrocław 1969 s. 179-309.

3. Pieśni słowiańskie. Siedem pieśni ludowych czeskich i słowackich. Oprac. muzyczne: J.K. Lasocki. Przeł. J. Sztaudynger. [Warszawa:] Czytelnik 1950, 24 + głosy 9, 8, 7 s.

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 1951, 1965.

• Informacje syna, Jana Jacka Sztaudyngera, 2024.

Autor o sobie

• J.I. Sztaudynger: Głos mają czytelnicy. W: Pisarze i czytelnicy. Warszawa 1961 [wypowiedź dot. recepcji własnej twórczości].

Wywiady

• Czy znacie Sztaudyngera? Wywiad z laureatem. Rozm. N. Kopecki. „Kultura” 1936 nr 34.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.

• „Rocznik Literacki 1970” wyd. 1972 (J. Chudek).

• Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa, Poznań 1981 (T. Lewandowski).

• V. Łabędzka: Jan Izydor Sztaudynger. Zestawienie bibliograficzne. Opole: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. E. Smolki. Dział Informacyjno-Bibliograficzny 1994.

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

• Jan Izydor Sztaudynger 1904-1970. Zarys biobibliograficzny. Red. serii i tomu: A. Gawroński. Łódź: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 2004, 82 s.

Ogólne

Książki

• W. Natanson: Uśmiech i poezja Jana Sztaudyngera. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1976, 175 s. Wyd. 2 tamże 1984.

• A. Sztaudynger-Kaliszewicz: Fraszki z rękawa... Dedykacje i improwizacje Jana Sztaudyngera. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 98 s. Wyd. 2 tamże 1988 [tu wspomnienia o J. Sztaudyngerze oraz jego utwory].

• A. Sztaudynger-Kaliszewicz: Życie nie jest fraszką. Opowieść o pasjach, przyjaźniach i przesądach Jana Sztaudyngera. Bielsko-Biała: Kleks 1994, 301 s. [tu także fragmenty utworów J.I. Sztaudyngera].

Artykuły

• A. Jesionowski: „Wszystkich was sercem obdzielę”. (O Janie Sztaudyngerze). „Wici Wielkopolskie” 1934 nr 2, 3, 5.

• W. Natanson: Puch ostu. „Życie Literackie” 1959 nr 51.

• S. Czernik: Krople liryczne. „Orka” 1960 nr 3.

• W. Natanson: Jan Sztaudynger. W tegoż: Moje przygody literackie. Poznań 1972.

• J. Koprowski: O przekładach Jana Sztaudyngera. „Literatura na Świecie” 1973 nr 3.

• S.W. Balicki: Sztaudynger nieznany. „Życie Literackie” 1974 nr 10.

• J. Kolankowski: Ścieżka nad Kamienną. „Rocznik Jeleniogórski” 1977 [wspomnienia z lat 1947-1949].

• E. Rosner: Jan Sztaudynger u źródeł Wisły. W tegoż: Beskidzkie ścieżki pisarzy. Katowice 1982.

• T. Gicgier: Dwie rozmowy i jedna anegdota. O Janie Sztaudyngerze w 80 rocznicę urodzin. „Życie Literackie” 1984 nr 17 [tu m.in. fragment wywiadu radiowego J. Sztaudyngera z 1962 roku].

• A. Sztaudynger-Kaliszewicz: Sztaudynger w Zakopanem. „Podtatrze” 1986 zima.

• J. Rogacka: Jan Sztaudynger i lalki. „Teatr Lalek” 1989 nr 1.

• H. Molenda: Dydaktyzm pełen franciszkanizmu. W: Literatura dla dzieci. Kalisz 1990.

• J. Liberek: Sposoby aktualizacji stałych związków wyrazowych we fraszkach Jana Sztaudyngera. W: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny. T. 1. Szczecin 1994.

• P. Michałowski: Gatunki skrócone „oda-woda” i „Sonet zawichostski”. „Teksty Drugie” 1994 nr 4 [dot. także twórczości M. Białoszewskiego].

• D. Sadłowska: Komizm i przysłowia we fraszkach Jana Sztaudyngera. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie. Prace Językoznawcze” 1998 z. 2.

• K. Heska-Kwaśniewicz: „Zapach Tatr”. O fascynacjach górskich Jana Izydora Sztaudyngera. „Wierchy” 1999.

• L. Skompska: Od róż do liter. „Tygiel Kultury” 2000 nr 4/6 [dot. m.in. związków J.I. Sztaudyngera z Łodzią].

• P. Michałowski: Staropolskie echa we fraszkach Jana Sztaudyngera. W: Miniatura i mikrologia literacka. T. 2. Katowice 2001.

• K. Heska-Kwaśniewicz: „Srebrna śmietanka świata”. Jana Sztaudyngera refleksja i wiersze o Beskidzie Śląskim. „Śląsk” 2002 nr 2.

• K. Heska-Kwaśniewicz: Sztaudynger – dzieciom. „Guliwer” 2002 nr 2.

• L.J. Kern: Krótkie jak westchnienie, namiętne jak pocałunki, lekkie jak piórka. [Wywiad]. Rozm. K. Targosz. „Przekrój” 2002 nr 2 [o fraszkach J.I. Sztaudyngera].

• J. Wilmański: Szczęście Jana Sztaudyngera. W tegoż: Duchy Piotrkowskiej. Łódź 2002.

• L. Skompska: Przekupiony majem, czereśnią i słowikiem. „Tygiel Kultury” 2005 nr 4/6.

• K. Heska-Kwaśniewicz: „Zapach Tatr”. O fascynacjach górskich Jana Izydora Sztaudyngera. W tejże: Ludzie, góry, książki. Katowice 2006, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego, 2449, przedr. w: Ludzie, góry, książki. Katowice 2006.

• A. Pietraszewska: Liryczna nuta i żart w wierszach Jana Sztaudyngera. „Wychowanie w Przedszkolu” 2007 nr 6.

• E. Stadtmüller: Arcyksiążę fiołków. „Guliwer” 2007 nr 4.

• P. Słowikowski: Poezja i ekran telewizyjny. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2008 [z.] 10 [dot. m.in. J.I. Sztaudyngera].

• A. Sztaudynger-Kaliszewicz: Ojciec to nie jest fraszka. „Polska” 2009 nr 142 dod. „Magazyn”.

• K. Heska-Kwaśniewicz: Topofilie Jana Izydora Sztaudyngera. W: Podróże po Małopolsce. Kraków; Bukowno 2010.

• M. Ostasz: „Paidia” Konopnickiej, Tuwima i Sztaudyngera. „Kwartalnik Opolski” 2011 nr 2/3.

• H. Gradkowski: Jan Sztaudynger i Wlastimil Hofman – renesans przyjaźni u stóp Karkonoszy. W: Śląskie pogranicza kultur T. 2. Wrocław 2013.

• K. Heska-Kwaśniewicz: Gwiazdki, kwiatki i ptaszki, czyli jedna poetka i dwaj poeci: Dorota Gellner; Jan Sztaudynger; Władysław Broniewski. W tejże: Tajemnicze ogrody. Rozprawy i szkice z literatury dla dzieci i młodzieży. [T.] 2. Katowice 2013.

• G. Krzymianowski: 110. rocznica urodzin Jana Sztaudyngera. Fraszkopis z Łodzią związany. „ Kronika Miasta Łodzi” 2014 [z.] 2.

• I.Mikrut: Przymrużonym okiem. Radość czytania satyryków [on-line]. Będzin: Wydawnictwo Internetowe E-bookowo 2016, pliki w formacie EPUB, MOBI, PDF, passim.

• M. Bańko: Lekkie jak piórko. „Wyspa” 2020 nr 3.

• K. Olkusz, B. Stelingowska: Przyodziani w „piórka” we fraszkach Jana Sztaudyngera. W: Metamorfozy fraszki. Od renesansu do współczesności. Siedlce 2022.

• Z córką poety Anną Sztaudynger-Kaliszewicz rozmawia Zbigniew Mirosławski. „Znaj” 2022 nr 18.