BIO
Urodzona 13 października 1893 w Witebsku, w rodzinie ziemiańskiej; córka Michała Horskiego-Szpyrko, adwokata, i Emilii z Reuttów. Od 1901 mieszkała w majątku ojca w Wysoczanach. Do szkoły średniej (Smolnyj Monastyr) uczęszczała w Petersburgu, potem ukończyła wyższą klasę społeczno-ekonomiczną na pensji Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie. Debiutowała w 1909 artykułem pt. Poznajmy swój kraj..., ogłoszonym w warszawskim piśmie „Prąd” (nr 2/3; tu też recenzje podpisane M.S.). Następnie studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Wybuch I wojny światowej zaskoczył ją w majątku Reuttów w Marianowie, skąd udała się do Petersburga. W 1918 powróciła do Polski i zamieszkała na stałe w Warszawie. Rozwijała twórczość literacką, publikując artykuły, opowiadania i bajki m.in. w „Moim Pisemku” (1919-20), „Gazecie Warszawskiej” (1919-20, 1923-24, 1926; tu w 1924 cykl artykułów pt. Walka o ducha), „Bluszczu” (1922-30, 1934-35; podpisana też M.H.S.), „Kurierze Warszawskim” (1927-32, 1938-39), „Wielkopolskiej Ilustracji” (1927-29). W 1920 wyjechała do Chicago, aby wziąć udział w organizowaniu pierwszego konsulatu polskiego. W 1925 odbyła podróż do Włoch, a w 1928 do Francji. W 1932-33 redagowała warszawskie pismo „Słoneczniki”, publikując też na jego łamach artykuły. W 1934 podróżowała po Anglii. Zajmowała się m.in. problemami metapsychiki: w 1935 redagowała „Przegląd Metapsychiczny”, a w 1937 „Obeim. Ogólnopolski Biuletyn Ezoteryczny i Metapsychiczny”. Podczas okupacji niemieckiej mieszkała początkowo w Warszawie, a od 1941 w Otwocku. Utrzymywała się z handlu nićmi. Kontynuowała twórczość, pisząc pracę z zakresu metabiologii pt. Zagadka bytu, studium pt. Wiedza a świadomość snu oraz powieść Trzecia dusza Krystyny, dotyczącą stanów somnambulicznych (wszystkie uległy zniszczeniu w wyniku działań wojennych). W czasie powstania warszawskiego brała udział w organizowaniu Komitetu Pomocy Społecznej w Warszawie. Zmuszona przez władze Armii Czerwonej do opuszczenia Otwocka, przedostała się w poszukiwaniu pracy do Lublina, gdzie została zatrudniona w Polskim Radiu. Po wypadku samochodowym przebywała pewien czas w Domu Literatów pod Lublinem. Około 1946 zamieszkała w Sopocie. Przygotowywała do druku wierszowane polskie teksty liturgiczne, które zostały wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w Mszy polskiej Jana Maklakiewicza, opracowywała liczne inscenizacje dla świetlic i amatorskich zespołów, pisała słuchowiska radiowe i wygłaszała odczyty. Wchodziła w skład zarządu Oddziału Gdańskiego Związku Literatów Polskich (członkini Komisji Rewizyjnej). W 1956 powróciła do Warszawy. Należała do Towarzystwa Badań Psychicznych i do Ligi Kobiet. Ze względu na utratę wzroku w ostatnich latach życia mieszkała w domach dla rencistów. Pisała fantastycznonaukową pracę o okultyzmie. Zmarła 22 kwietnia 1977 w Warszawie.
Twórczość
1. Zwrotki jesienne. [Wiersze]. Kraków: Gebethner i Wolff 1911, 142 s.
Zawartość
2. Józiukowa niedziela. [Opowiadania]. Wilno: J. Zawadzki [1913], 295 s.
Zawartość
Adaptacje
radiowe
3. Pierwiosnki. [Powieść]. „Biblioteka Warszawska” 1913 t. 2 z. 2-3, t. 3 z. 1-3, t. 4 z. 1-3. Wyd. osobne:.
Cz. 1. Pierwiosnki. Warszawa: Gebethner i Wolff 1914, 491 s. Wyd. nast. pt. Nena zaczyna żyć Poznań: K. Rzepecki 1928, 176 s.
Cz. 2. Nena się uczy. Poznań: K. Rzepecki 1929, 149 s.
Cz. 3. Nena się kocha. Poznań: K. Rzepecki 1929, 175 s.
4. Będziesz maleńką. Powieść. Moskwa: Nakład „Gazeta Polska” 1916, 174 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Warszawa: Gebethner i Wolff [1920]; wyd. 3 Warszawa: Hulewicz i Paszkowski 1923; wyd. 4 Warszawa: Wydawnictwo Pisarzy Współcz. 1928.
5. Grzech. Powieść. [Cz. 1]. „Gazeta Polska”, Moskwa 1917. Wyd. osobne Warszawa: Perzyński, Niklewicz i S-ka 1925 [antydatowane 1924], 400 s.
6. Czerwone pantofelki, czyli przygody Zosi w Afryce. „Płomyk” 1919 nr 7-15. Wyd. osobne Warszawa: K. Wojnar i Ska 1925, 38 s.
7. Czym to żołnierze we wilię Dzieciątko Najświętsze obdarowali. [Opowiadanie]. Warszawa: Perzyński, Niklewicz i S-ka 1920, 14 s.
8. Wielki cham. Powieść współczesna. „Gazeta Warszawska” 1920 nr 143-236. Wyd. osobne Warszawa: Perzyński, Niklewicz i Ska 1920, 159 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1921; wyd. 3 Warszawa: Nasza Książka 1926; wyd. 3 [!] Warszawa: Biblioteka Domu Polskiego 1929.
9. Gwiazdy i dolary. [Reportaż z podróży do Ameryki]. „Bluszcz” 1922 nr 32-52. Wyd. osobne Warszawa: K. Wojnar i S-ka [1924], 184 s.
10. Protokół jednego seansu [spirytystycznego]. Warszawa: Polska Agencja Wydawnicza 1923, 32 s.
11. Światło w rozkopanej mogile. [Opowiadanie]. Warszawa: Polska Agencja Wydawnicza 1923, 29 s.
12. Człowiek, który zwariował. [Powieść]. Warszawa: K. Wojnar i S-ka [1924], 232 s.
13. Brylantowa oszustka. Proces Capelle-Lafarge. Warszawa: Rój [1926], 64 s.
14. Gniazda i gnieździęta. [Opowiadania]. Warszawa: Nakład Towarzystwa Gniazd Sierocych 1926.
[Cz. 1]. Krzyżyk walecznych; Historia o chłopcu spod św. Krzyża; Mańka z Powiśla. [1926], 32 s. Wyd. 2 tamże [1929].
[Cz. 2]. Pani porucznikowa; Amerykanka; Scyzoryk Matki Boskiej. [1926], 28 s.
15. Słoneczny domek. [Powieść]. Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy 1926, 119 s.
Adaptacje
radiowe
16. Tajemnica masońskiego zegara. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Dzieł Wyborowych 1926, 153 s.
17. Trzy przygody. [Warszawa:] Biblioteka Domu Polskiego 1926, 139 s. Wyd. 2 Poznań: Biblioteka „Dziennika Poznańskiego” 1933.
Zawartość
18. Warszawa w ogniu 12 V-16 V 1926 r. [Reportaże; współautorzy:] S. Strumph-Wojtkiewicz, W. Melcer-Rutkowska. Warszawa: Rój [1926], 128 s.
19. Godzina bije! [Szkice dla młodzieży]. Lwów: Wydawnictwo Ossolineum 1927, 190 s.
Zawartość
20. Gwiazda Lucifera. Powieść. „Słowo Polskie” 1927 nr 106-223. Wyd. osobne Warszawa: Rój 1928, 272 s.
21. Kariera Haneczki. Powieść. „Wielkopolska Ilustracja” 1927/1928 nr 20 – 1928/1929 nr 9. Wyd. osobne Warszawa: Rój 1931, 339 s. Wyd. 2 tamże 1934 [antydatowane 1933].
22. Poezje. Warszawa: F. Hoesick 1927, 115 s.
23. Skłamane szczęście. [Powieść]. „Bluszcz” 1929 nr 4-20. Wyd. osobne Warszawa: Rój 1933, 267 s.
Adaptacje
radiowe
24. Cuda w Lourdes. [Reportaż]. Lwów: Książnica-Atlas 1930, 196 s.
25. Powrót na Bałtyk. [Opowieść reportażowa]. 1934-1936.
Książka pierwsza: Błękitne pogranicze. „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1934 nr 209-288. Wyd. osobne Warszawa: Instytut Wydawniczy Biblioteki Polskiej 1935, 179 s. Wyd. 2 tamże 1935.
Książka druga: Miasto na żaglach. Warszawa: Stero [1936], 178 s.
26. Sprawy Dyzia Wszędziewlizia. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Książnica-Atlas 1939 [właśc. 1938], 23 s. Wyd. 2 tamże 1940 [właśc. 1938].
27. Trzy proroctwa. O losach Polski, Zachodu i narodu żydowskiego. Wybór i uwagi orientacyjne. Warszawa: T. Pietraszek 1939, 24 s.
28. Gruss aus Warschau. (Pozdrowienie z Warszawy). [Wiersz]. [B.m. 1945], [1] k. Wyd. Oddział Propagandy Głównego Zarządu [Polityczno-Wychowawczego] Wojska Polskiego.
29. Mikołajki – samograjki. [Wiersze dla dzieci]. Sopot: Fregata 1947, 31 s.
30. Tajemnica zamku Chojnasty. Powieść. Powst. po 1947. [Inf. autorki].
31. Słowo o Gdańsku. (Rapsod poetycki). Powst. ok. 1950.
Nagrody
32. Znaki. [Utwór dramatyczny]. Powst. przed. 1958.
Nagrody
33. Sztychy gdańskie. [Wiersze]. Ilustracje oprac. i wykonał M. Kilarski. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1963, 31 s.
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1957.
