Print

BIO

Urodzony 14 marca 1932 w Puławach; syn Michała Szczygła, zecera, i Marii z Kowalczyków. W czasie II wojny światowej mieszkał nadal w Puławach. W 1941 zmarł jego ojciec, a w 1944 matka. Uczestniczył w działalności konspiracyjnej jako łącznik między oddziałami Armii Krajowej na Lubelszczyźnie. W 1945 podczas rozbrajania pocisku stracił wzrok. Po zakończeniu wojny uczył się w 1946-50 w zakładzie dla niewidomych w Laskach pod Warszawą. Następnie kontynuował naukę w liceum w Bernerowie i w szkole działającej przy sanatorium przeciwgruźliczym w Otwocku, gdzie przebywał na leczeniu. Po zdaniu matury w 1953, studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim; w 1957 uzyskał magisterium. W 1953 ożenił się z Lucyną Marią Kowalewską. W tymże roku został członkiem Koła Młodych przy Związku Literatów Polskich (ZLP). Debiutował w 1954 opowiadaniem pt. Karta z dziennika, opublikowanym w dodatku literackim „Sztandaru Młodych” pt. „Przedpole” (nr 6). Od 1957 był redaktorem naczelnym miesięcznika dla niewidomych „Nasz Świat” (tu m.in. w 1969-75 stały felieton pt. Od kuchni). W 1958 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1961 należał do ZLP. W 1964 objął również funkcję redaktora naczelnego „Niewidomego Spółdzielcy” (tu m.in. stały cykl pt. Felieton aktualny). W 1971 oraz w 1981 otrzymał nagrodę Orlego Pióra, przyznawaną przez dwutygodnik „Płomyk”. W 1976 otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1970), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1970) oraz Złotą Odznaką Janka Krasickiego (1970). Zmarł 21 sierpnia 1983 w Warszawie.
W 1986 została ustanowiona przez Zarząd Centralnego Związku Spółdzielni Niewidomych doroczna nagroda im. J. Szczygła za utwór literacki lub publicystyczny poświęcony problematyce niewidomych.

Twórczość

1. Tarnina. Powieść dla młodzieży. Warszawa: Nasza Księgarnia 1960, 309 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1964, wyd. 3 1969, wyd. 4 1971, wyd. 5 1973, wyd. 6 1979, wyd. 7 1989.

Przekłady

bułgarski

Tr„nak”t. [Przeł.] A. Božkova. Sofija 1982.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: B. Papis. Polskie Radio 1970.

Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Tarnina; Ziemia bez słońca. Warszawa: Nasza Księgarnia 1983, 399 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

2. Drogi rezygnacji. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1962, 248 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

3. Milczenie. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 254 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1968, wyd. 3 1977. Por. poz. ↑.

Przekłady

węgierski

Hallgatás. [Przeł.] B. Murányi. Budapest 1964.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Milczenie. Scenariusz filmowy. [Współautor:] K. Kutz. Ekranizacja 1963. Por. poz. ↑.

5. Dopalające się drzewa. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 379 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

6. Sen o brzozowych bucikach. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1966, 160 s. Wyd. 2 tamże 1971. Por. poz. ↑.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

7. Ziemia bez słońca. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 263 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1976, wyd. 4 1983. Wyd. łącznie z Tarnina zob. poz. ↑.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

8. Szare rękawiczki. Powieść. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1969, 167 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

9. Powódź. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 246 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1973; wyd. 3 Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1978.

10. Nigdy cię nie opuszczę. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1972, 206 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1976, wyd. 3 1980, wyd. 4 1983.

Nagrody

Harcerska Nagroda Literacka w 1973, wyróżnienie przez Międzynarodowe Kuratorium Książki Dziecięcej (IMBY) wpisaniem na Listę Honorową H.Ch. Andersena.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

11. Sen o brzozowych bucikach. Scenariusz filmowy. [Współautor:] A. Brzozowski. Powst. ok. 1972. Por. poz. ↑.

Maszynopis w zbiorach Filmoteki Polskiej w Warszawie.

12. Gdzie jest twoje miejsce. [Opowiadanie dla młodzieży]. Warszawa: Horyzonty 1974, 41 s.

13. Ścieżka. [Opowiadanie dla młodzieży]. Warszawa: Horyzonty 1975, 44 s.

14. Jak trudno kochać. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1976, 186 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

15. Po kocich łbach. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 242 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1978, wyd. 3 1985.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

16. Nie jesteś inny. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1978, 291 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1986, wyd. 3 2000.

Nagrody

Nagroda w konkursie Nasza Księgarnia na powieść w 1977.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

17. Zejść z traktu. [Powieść]. Powst. 1979. Wyd. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1989, 277 s.

18. Poczekaj, błyśnie! Poczekaj, otworzy się! [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1983, 207 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1979.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (F. Lichodziejewska).
• „Rocznik Literacki 1983” (A. Biernacki).

Ogólne

Artykuły

• J. Niemczuk: Rodzaje problemów. „Nowe Książki” 1970 nr 15.
• M. Dąbrowski: Zrozumieć i opisać. (O prozie Jerzego Szczygła). „Współczesność” 1971 nr 1.
• J.Z. Białek: Formuła realizmu w prozie Jerzego Szczygła. W: Dziecko w literaturze współczesnej. Kielce 1981.
• K. Napiórkowska: Wychodzenie z ciemności, czyli o twórczości dla młodzieży Jerzego Szczygła. „Studia o Sztuce dla Dziecka” 1994 [z.] 8.

Tarnina

• A. Chruszczyński: Obiecujący precedens. „Współczesność” 1961 nr 3.
• Z. Irzyk: Na przykład „Tarnina”. „Kierunki” 1961 nr 8.
• J.Z. Słojewski: Debiut zbyt pokorny. „Nowa Kultura” 1961 nr 9, polemika J. Szczygieł. Tamże nr 12.
Go back to position Wróć do pozycji

Drogi rezygnacji

• D. Cirlić: Saga rodu Wernichów. „Nowa Kultura” 1962 nr 19.
• S. Melkowski: Obłaskawienie „outsiderów”. „Nowa Kultura” 1962 nr 38.
• J. Katz: W szkole Żeromskiego. „Twórczość” 1963 nr 3.
Go back to position Wróć do pozycji

Milczenie [Powieść]

• J. Chociłowski: Różny sens milczenia. „Trybuna Młodych” 1962 nr 233.
• A. Chruszczyński: Powieść o ludziach. „Walka Młodych” 1962 nr 15.
• D. Cirlić: Dwojakie działanie milczenia. „Nowe Książki” 1962 nr 12.
• A. Drawicz: Świat odnaleziony. „Sztandar Młodych” 1962 nr 170.
• R. Marszałek. „Współczesność” 1962 nr 10.
• S. Melkowski: Nieprzystosowany tworzy swój świat. „Nowa Kultura” 1962 nr 28, przedruk w tegoż: Oczekiwania i zapowiedzi. Łódź 1980.
• B.W. Olszewska: Studium milczenia. „Tygodnik Kulturalny” 1962 nr 14.
• R. Wójcik: Ciemność na dwa głosy. „Wiatraki” 1963 nr 8.
Go back to position Wróć do pozycji

Dopalające się drzewa

• A. Budzyński: By znaleźć swoje miejsce. „Kultura” 1966 nr 3.
• A. Chruszczyński: Bez wyboru. „Tygodnik Kulturalny” 1966 nr 9.
• E. Kabatc: Studium o trudnym dojrzewaniu. „Współczesność” 1966 nr 2.
• B. Kogut. „Życie Literackie” 1966 nr 14, przedruk w tegoż: Manowce. Poznań 1969.
• M. Wiśniewska: Kłopoty z talentem. „Nowe Książki” 1966 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Sen o brzozowych bucikach [Powieść]

• H. Zaworska: Tristan i Izolda w „czasach pogardy”. „Nowe Książki” 1966 nr 15.
Go back to position Wróć do pozycji

Ziemia bez słońca

• K. Nowicki: Kopciuszek na tronie: Zuch chłopiec. „Życie Literackie” 1968 nr 32.
• W. Sadkowski: Pisarstwo Jerzego Szczygła. „Trybuna Ludu” 1968 nr 244, toż „Nowa Szkoła” 1968 nr 12.
• H. Skrobiszewska: Legenda ojców; Dziecko wojny. „Wychowanie” 1968 nr 7.
• A. Chruszczyński: Cień nad „Tarniną”. „Tygodnik Kulturalny” 1969 nr 12.
Go back to position Wróć do pozycji

Szare rękawiczki

• M. Wiśniewska: Człowiek wśród ludzi. „Nowe Książki” 1969 nr 19.
• J. Żurek: Smak codzienności. „Kultura” 1969 nr 35.
• Z. Ziątek: Ucieczka na wczasy. „Miesięcznik Literacki” 1970 nr 4.
Go back to position Wróć do pozycji

Nigdy cię nie opuszczę

• Z. Szopiński: Poszukiwanie codzienności. „Nowe Książki” 1972 nr 24.
Go back to position Wróć do pozycji

Jak trudno kochać

• H. Gosk: O radiu, chłopcu skaczącym z burty i drewnianym mieczu Don Kichota. „Literatura” 1977 nr 15.
Go back to position Wróć do pozycji

Po kocich łbach

• D. Walczak: Po kocich łbach, ale wśród przyjaciół. „Nowe Książki” 1977 nr 1.
Go back to position Wróć do pozycji

Nie jesteś inny

• J. Maruszewski: Inni czy tacy sami? „Nowe Książki” 1978 nr 20.
Go back to position Wróć do pozycji

Poczekaj, błyśnie! Poczekaj, otworzy się!

• J. Nieporowski: Błysnęło, otworzyło się. „Tygodnik Kulturalny” 1983 nr 47.
• J.T. Żółciński: Ballada o Ptaku-Prostaku. „Tu i Teraz” 1983 nr 45.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO