BIO
Urodzony 13 stycznia 1919 w Oberhausen w Nadrenii; syn Franciszka Szczublewskiego, górnika, i Kunegundy z Kwiecińskich. Uczęszczał do Gimnazjum im. J. Piłsudskiego w Ostrowie Wielkopolskim; w 1938 zdał maturę. Następnie ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej; ranny dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał w obozie jenieckim w Itzehoe. W tym czasie zaczął pisać wiersze (m.in. Wszy; druk w 1977 w książce Tadeusza Gasztolda Życie kulturalne w obozach polskich jeńców wojennych na Pomorzu Zachodnim w latach 1939-1945). Uciekł z obozu w marcu 1940, do końca 1944 pracował jako robotnik, a potem urzędnik w firmie budowlanej w Ostrowie Wielkopolskim. Brał udział w tajnym nauczaniu i prowadził zespół recytatorski. Po wojnie zamieszkał w Poznaniu. W 1946 ożenił się z Józefą Suszycką. Od tegoż roku studiował socjologię na Uniwersytecie Poznańskim, a równocześnie pracował jako dziennikarz w prasie lokalnej. Zajmował się też twórczością literacką. Debiutował w 1946 wierszem pt. Dzieciństwo, opublikowanym w poznańskim „Życiu Literackim” (nr 1/2); w tymże roku zaczął ogłaszać artykuły i recenzje teatralne w „Walce Ludu” (też pod pseudonimami: j. marcin, J. Marcin; m.in. wywiad z Ludwikiem Solskim, nr 39). W latach następnych współpracował z „Expressem Poznańskim”, którym współkierował i gdzie zamieszczał opowiadania i recenzje (1947-48; też pod pseudonimami: J. Marcin, Sęk VII), a także z „Gazetą Poznańską” (tu wiersze). W Poznaniu ukończył też Studio Dramatyczne. Od 1949 mieszkał w Wielkopolsce. Od lipca tegoż roku był aktorem w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Równocześnie w 1950 uzyskał magisterium z socjologii na Uniwersytecie Warszawskim, po czym odbył dwuletnie studia doktoranckie, przygotowując pod kierunkiem profesora Stanisława Ossowskiego pracę doktorską pt. Publiczność teatralna w Teatrach Rządowych Warszawskich w latach 1868-1883; nie zdążył jej obronić przed likwidacją katedry socjologii w 1951 (praca została opublikowana w 1957 w tomie zbiorowym Teatr warszawski drugiej połowy XIX wieku, był to jego debiut naukowy). Od 1955 współpracował z „Pamiętnikiem Teatralnym”; w 1962-64 pełnił funkcję sekretarza redakcji tego kwartalnika. W 1949-63 był aktorem teatrów warszawskich. Jednocześnie w 1962-72 kierował redakcją teatraliów w Państwowym Instytucie Wydawniczym. W 1964-81 był nadto dyrektorem Muzeum Teatralnego. W 1964 otrzymał nagrodę Związku Artystów Scen Polskich im. L. Schillera. W 1971 doktoryzował się w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk na podstawie pracy Żywot Osterwy (promotor profesor Zbigniew Raszewski), po czym wykładał do 1981 w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. W 1979 otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów II stopnia za twórczość pisarską poświęconą biografii artystów sceny polskiej, a w 1981 nagrodę miasta stołecznego Warszawy. Wyróżniony m.in. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1975) oraz Krzyżem Kawalerskim (1977), Krzyżem Oficerskim (1987) i Krzyżem Komandorskim (1995) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 3 października 2013 w Warszawie.
Twórczość
1. Helena Modrzejewska. [Współautor: J. Spiegel] J. Got. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, Państwowy Instytut Sztuki 1958, X, 225 s., Almanachy Poświęcone Najwybitniejszym Artystom Sceny Polskiej, 1.
2. Alojzy Żółkowski – syn. [Współautor:] E. Szwankowski. Przedmowa: B. Korzeniewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, IX, 251 s., Almanachy Poświęcone Najwybitniejszym Artystom Sceny Polskiej, 2.
3. Helena Modrzejewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 148 s.
4. Artyści i urzędnicy, czyli szaleństwa Leona Schillera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 290 s.
5. Wielki i smutny teatr warszawski 1868-1880. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 322 s., Z prac Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.
6. Pierwsza Reduta Osterwy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 306 s.
7. Aktorka. Scenariusz oparty na korespondencji Heleny Modrzejewskiej. Telewizja Polska 1970. Wystawienie: Warszawa, Teatr Stara Prochownia 1976.
8. Żywot Osterwy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1971, 634 s. Wyd. 2 tamże 1972.
Nagrody
9. Żywot Modrzejewskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 724 s. Wyd. 2 tamże 1977.
10. Żywot Sienkiewicza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1989, 464 s. Wyd. 2 pt. Sienkiewicz. Żywot pisarza. Warszawa: W.A.B. 2006.
11. Teatr Wielki w Warszawie 1833-1993. Współpraca dokumentacyjna: T. Kilian. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1993, 902 s.
Prace edytorskie
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 2001.
