BIO

Urodzona 23 maja 1914 w Witebsku na Białorusi; córka Władysława Odlanickiego-Poczobuta, lekarza, i Natalii Wandy z domu Duborgel-Sazonow, nauczycielki. W 1920 przyjechała wraz z rodzicami do Wielkopolski. Do szkoły średniej uczęszczała w Kościanie. Po zdaniu matury w 1932 podjęła studia z zakresu socjologii na Uniwersytecie Poznańskim (UPozn.), później była asystentką przy Katedrze Etnografii i Etnologii UPozn. Debiutowała jako poetka w 1935 wierszami pt. Narodziny wiersza, Reverie nordique, Noc, Tam-tam, Poeta romantyczny, ogłoszonymi w poznańskim „Głosie” (nr 6; podpisana Eleonora Poczobut-Odlanicka); drukowała tam wiersze także w następnym roku. Wkrótce potem została członkinią poznańskiego Klubu Poetów „Prom” (1936-39). W 1936 uzyskała magisterium na UPozn. W 1937 wyszła za mąż za Jana Szczepańskiego, socjologa. W czasie okupacji niemieckiej przebywała początkowo w Poznańskiem, potem na Śląsku Cieszyńskim. W 1940 wyjechała (za mężem wywiezionym na roboty przymusowe) do Wrocławia, a w 1941 do Wiednia; pracowała w tym czasie jako robotnica i sprzątaczka. Po II wojnie światowej powróciła w 1947 do Polski. Zamieszkała w Łodzi i studiowała w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych na Wydziale Grafiki w klasie prof. Władysława Strzemińskiego. W 1951 ukończyła studia i utrzymywała się z prac plastycznych. Równocześnie rozwijała twórczość literacką. W 1954 rozpoczęła druk opowiadań (później również powieści w odcinkach) dla młodzieży w „Płomyku” (1954-59, 1963), a potem także w „Świecie Młodych” (1955-57, 1971). W następnych latach publikowała wiersze m.in. w „Literaturze” (1973-76) i „Kulturze” (1974, 1976, 1981). Od 1960 była członkinią Związku Literatów Polskich. Wiele podróżowała, m.in. do Niemiec (1958), Austrii (1958, 1959), Francji (1959), Jugosławii (1959), Stanów Zjednoczonych (1960-61 i 1974). W 1963 przeprowadziła się do Warszawy. W 1977 otrzymała nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży. Zmarła 30 listopada 2004.

Twórczość

1. Uwiedzione źródła. [Wiersze]. Poznań: Skład główny Księgarni S. Dippla 1938, [31] s.

Autorka podpisana: Nora Odlanicka.
Zawiera m.in. cykl: Chwała życia.

2. Zemsta Karibu. [Powieść]. Pierwodruk pt. Karibu, syn wodza. Płomyk 1956/1957 nr 9, 16, 1958/1959 nr 1-6, 8-20. Wyd. osobne zmienione Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 194 s. Wyd. 2 Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1978. Przedruk zob. poz. (wyd. 2).

3. Karibu i inne opowiadania. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 210 s. Wyd. nast. pt. Karibu tamże: wyd. 2 rozszerzone 1966, 250 s., wyd. 3 1983, wyd. 4 1991. Zob. też poz. , .

Zawartość

Legenda Dakoty; Karibu; Wielkie kije ogniste; Strzelba; Wampum; Odwaga; Akuan; Zwycięzca; Nowe prawo; Złoto Ponki; Salomon; Anaresekwa. – W wyd. 2 i nast. dodano: Ucieczka; Zemsta Karibu [poz. ], – pominięto: Legenda Dakoty, Odwaga; Akuan; Zwycięzca; Nowe prawo; Złoto Ponki; Salomon; Anaresekwa.

Przekłady

czeski

Karibu. [Przeł.] J. Vlǎšek. Praha 1975.

4. Sprzysiężenie Czarnej Wydry. [Powieść]. [Łódź:] Wydawnictwo Łódzkie 1958, 271 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1966, wyd. 4 1968; wyd. 5 Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1973; wyd. 6 Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1984.

5. Dziki Anda. [Cykl powieściowy]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia 1961-1963.

Przekłady

czeski

[cz. 1-2] Divoký Anda. [Przeł.] J. Vlǎšek. Praha 1969, wyd. 2 tamże 1983.

niemiecki

[Cz. 1]. Die Söhne der Dakota, [Cz. 2]. Im Auftrag des Dakota. [Przeł.] K. Staemmler. Stuttgart 1978 [właśc. 1979] [tłumaczenie podpisane: Nora Es], wyd. 2 München 1982.
[Cz. 2]. Das Ohr des alten Häuptlings. [Przeł.] I. Buhl. Warszawa 1982.

[Cz. 1]. Dziki Anda. 1961, 218 s.

[Cz. 2]. Ucho wodza. 1963, 209 s.

Wyd. łączne: Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 429 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1976, wyd. 3 1981, wyd. 4 1988.

6. Kucharki. Sztuka w 3 aktach. Dialog 1961 nr 1 s. 5-35. Prapremiera: Warszawa, Teatr Kameralny 1965. Telewizja Polska 1981.

Adaptacje

radiowe

Oprac.: Z. Kopalko. Polskie Radio 1961.

7. Odwaga. [Opowiadania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1971, 213 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1977; wyd. 3 Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1986.

Zawartość

Zawiera z poz. : Odwaga [wersja rozszerzona]; Legenda Dakoty; Zwycięzca; Nowe prawo; Złoto Ponki; Salomon; Anaresekwa.

8. Skaza. [Wiersze]. Ilustracje N. Szczepańska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 72 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1967.

Wywiady

Dziki Anda i inni. Rozm. B. Tylicka. Świat Młodych 1968 nr 54.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (B. Tylicka).

Uwiedzione źródła

H. Michalski: Rewia plotek. Kultura 1938 nr 19.

Karibu i inne opowiadania

B. Dudziński: Dzielny Karibu i inni. Kronika 1957 nr 8.
W. Grodzieńska: Czy książka dla dzieci?Nowe Książki1957 nr 6.
• [J. Przyboś] J.P.: Opowiadania Nory Szczepańskiej. Przegląd Kulturalny 1957 nr 50.
A. Kamiński. „Głos Nauczycielski1958 nr 23.

Kucharki

J. Koenig: Trochę pretensji o „Kucharki. Dialog 1961 nr 5.
E. Wysińska: Wejście od kuchni. Nowa Kultura 1961 nr 14/15.
J. Przyboś: Mięso bohaterskie. Teatr Polski 1964/65 nr 10.
M. Piwińska: Sztuki towarzyskie. Dialog 1966 nr 9 [dot. m.in. sztuki N. Szczepańskiej].

Skaza

H. Siewierski. „Życie Literackie1976 nr 33.
L. Sokół: Melancholia i groteska. Nowe Książki 1976 nr 11.
A. Łaszowski: Nora Szczepańska. Poezja 1977 nr 4.