BIO

Urodzony 2 czerwca 1930 w Sierpcu; syn Tadeusza Sudolskiego, urzędnika, i Marii Janiny z Olszewskich, urzędniczki. Od 1936 mieszkał w Bydgoszczy, od 1938 w Wołominie pod Warszawą, gdzie przebywał także w czasie okupacji niemieckiej. W 1943 rozpoczął naukę na tajnych kompletach gimnazjalnych. Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował naukę, przez rok uczęszczał do Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie, gdzie w 1949 zdał maturę. Następnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW); w 1954 uzyskał magisterium. Równocześnie od 1952 pracował jako asystent, a następnie adiunkt w Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP) w Warszawie. W 1950 został członkiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Działał od 1952 w Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) na terenie WSP (był kolejno sekretarzem, wiceprzewodniczącym i przewodniczącym organizacji zakładowej Związku). Debiutował w 1954 recenzją książki Bogdana Suchodolskiego pt. Polska myśl pedagogiczna w okresie Renesansu opublikowaną w piśmie „Młody Nauczyciel” (nr 8); z pismem tym współpracował także w latach następnych. Za swój debiut naukowy uznał artykuł pt. Inedita wieku XIX w zbiorach Skimborowicza opublikowany w 1956 w „Pamiętniku Literackim” (z. 3). Od 1955 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (do 14 grudnia 1981). W 1956 podjął pracę na Wydziale Polonistyki UW; działał nadal w ZNP. W 1958 i 1966 odbył podróże naukowe do Paryża, a w 1960 i ponownie w 1962 do Lwowa. W 1961 otrzymał stopień doktora na podstawie rozprawy pt. Poezja powstania krakowskiego i rewolucji chłopskiej 1846 roku (promotor profesor Eugeniusz Sawrymowicz). W 1964-71 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Polonicum UW. Artykuły i recenzje publikował m.in. w „Przeglądzie Humanistycznym” (od 1959), „Roczniku Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza” (od 1968). Współpracował z redakcją Polskiego słownika biograficznego. W 1967 habilitował się na podstawie pracy pt. Korespondencja Zygmunta Krasińskiego. Studium monograficzne i otrzymał stanowisko docenta na UW. W 1971-74 był lektorem i wykładowcą języka polskiego na Sorbonie w Paryżu. W 1976-81 kierował Studium Filologii Polskiej dla Pracujących na UW. Od początku lat osiemdziesiątych był członkiem Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie. W 1981 został profesorem nadzwyczajnym. Od tegoż roku był prodziekanem, a w 1987-90 dziekanem Wydziału Polonistyki UW. Za osiągnięcia w badaniach naukowych otrzymał trzykrotnie nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki (1978, 1983, 1987). W 1986 został członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (TNW), w 1995 prezesem Wydziału I TNW. W 1988 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Od tegoż roku był członkiem kolegium redakcyjnego Słownika języka Norwida. W 1996 otrzymał nagrodę Praemium Triennale, przyznawaną przez TNW. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1973), Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego (1977), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1982), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1988), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1999) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2004). Zmarł 12 stycznia 2024 w Warszawie.

Twórczość

1. Juliusz Słowacki. Album. [Współautorzy:] S. Makowski. Pod red. E. Sawrymowicza. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1959, 20 s. + 36 tab. luźnych.

2. Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego. [Oprac.:] E. Sawrymowicz. Przy współpracy: S. Makowskiego i Z. Sudolskiego. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1960, 836 s.

3. Adam Mickiewicz. Album. [Oprac.:] S. Makowski, Z. Sudolski. Red. Z. Libera. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1963, 40 s. + 56 tab. luźnych.

4. W kręgu rodziny i przyjaciół Słowackiego. Szkice i materiały. [Współautor:] S. Makowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 375 s. Biblioteka Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza.

5. Korespondencja Zygmunta Krasińskiego. Studium monograficzne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 407 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Rozprawa habilitacyjna.

6. Zygmunt Krasiński. [Biografia]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1974, 405 s.

7. Krasiński. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1977, 611 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1983; Warszawa: Ancher 1997.

8. Słowacki. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 315 s. Wyd. nast: wyd. 2 tamże 1989; Warszawa: Ancher 1996, 1999.

9. Panny Szymanowskie i ich losy. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1982, 408 s. Wyd. 2 tamże 1986.

10. Jeremi. Opowieść biograficzna o Kornelu Ujejskim. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1986, 395 s.

11. Zygmunt Krasiński przypomniany i żywy. Opinogóra: Społeczny Komitet Budowy Pomnika Zygmunta Krasińskiego 1989, 12 s.

12. Mickiewicz. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ancher 1995, 918 s.

Nagrody

Nagroda literacka Klubu Księgarza w 1995; Ministra Edukacji Narodowej w 1997.

13. Norwid. Opowieść biograficzna. Warszawa: Ancher 2003, 660 s.

Nagrody

Nagroda im. C.K. Norwida w dziedzinie literatury, przyznana w 2004 przez samorząd województwa mazowieckiego.

14. Wincenty Krasiński i współcześni. Studia i materiały. Warszawa: Ancher 2003, 596 s.

Zawartość

Studia: Polityczne zawirowania Wincentego Krasińskiego. – Wincenty Krasiński w Towarzystwie Przyjaciół Nauk. – „Opinogórczyk” w świetle listów i „Dziennika”. – Ojciec i syn. Historia domowa w dramat przemieniona.

15. W błękitnym kręgu. Opowieść o Elizie z Branickich Krasińskiej i jej środowisku. Pułtusk: WSH [Wyższa Szkoła Humanistyczna] im. A. Gieysztora 2004, 669 s., [4] k. tab. złożonych, [48] s. tab.

16. Zygmunt Krasiński na Mazowszu i w Warszawie. [Studium]. Opinogóra: Muzeum Romantyzmu 2005, 56 s.

17. Kobiety w życiu Zygmunta Krasińskiego. (Studium psychologiczno-obyczajowe). Opinogóra: Muzeum Romantyzmu 2006, 151 s.

18. Krasińscy: ojciec i syn. [Studium]. Opinogóra: Muzeum Romantyzmu 2007, 80 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

O szkolnych wydaniach utworów Adama Mickiewicza w latach 1918-1939 (wraz z bibliografią). Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie 1955/56 z. 1 s. 145-162.
Inedita wieku XIX w zbiorach Skimborowicza. Pamiętnik Literacki 1956 z. 3 s. 190-202.
Początki dziejów spuścizny literackiej Juliusza Słowackiego. Na marginesie zapomnianych kontaktów rodziny poety z Karolem Szajnochą. W: Juliusz Słowacki. W stopięćdziesięciolecie urodzin. Warszawa 1959 s. 132-151.
Przyjaźń z Jerzym księciem Lubomirskim i ostatnie lata życia Zygmunta Krasińskiego. Przegląd Humanistyczny 1959 nr 6 s. 98-113.
Kilka uwag do zagadnienia recepcji poezji Słowackiego w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku. Przegląd Humanistyczny 1960 nr 3 s. 149-159.
U źródeł „Skarg Jeremiego” [K. Ujejskiego]. Przegląd Humanistyczny 1962 nr 3 s. 123-148.
Cenzura austriacka o Juliuszu Słowackim. Pamiętnik Literacki 1964 z. 1 s. 225-240.
Adam Mickiewicz w pamiętnikach Bogdana Jańskiego. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1968 s. 93-104.
Barbara Radziwiłłówna” Alojzego Felińskiego w świetle dokumentów. W: Kultura i literatura dawnej Polski. Warszawa 1968 s. 639-654.
Krasiński a literatura europejska. W: Europejskie związki literatury polskiej. Warszawa 1969 s. 289-307.
Mickiewicz w korespondencji brata poety [Franciszka]. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1974 s. 89-99.
Czasopiśmiennictwo w Galicji i Krakowie do Wiosny Ludów. Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. T. 1. Kraków 1975 s. 387-398.
Przyczynek do biografii Seweryna Goszczyńskiego. (Na marginesie nieznanej korespondencji braci Chaborskich). Przegląd Humanistyczny 1975 nr 6 s. 119-131.
Hrabia Henryk polemistą i obrońcą Pankracego. Pamiętnik Literacki 1976 z. 3 s. 107-128.
Wielopolski – Krasiński – Małachowski. Przegląd Humanistyczny 1976 nr 2 s. 89-97.
Moskiewsko-petersburskie „realia mickiewiczowskie” w świetle „Dziennika” Heleny Szymanowskiej. Pamiętnik Literacki 1977 z. 4 s. 213-236.
O nieznanych kontaktach Adama Mickiewicza z Adolfem Kurtzem. Pamiętnik Literacki 1979 z. 2 s. 255-267.
Krasiński wobec roku 1848. W: Romantycy i rewolucja. Wrocław 1980 s. 163-179.
Mazowiecki rodowód Zygmunta Krasińskiego. Przegląd Humanistyczny 1982 nr 10 s. 27-38.
Słowacki w oczach Krasińskiego. (Z dziejów wzajemnych kontaktów). „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 1979/80 wyd. 1982 s. 123-137.
Tragizm doli emigranta. (W świetle nieznanych lub zapomnianych tekstów i dokumentów). Poezja 1983 nr 11/12 s. 48-61.
Krąg epistolarny liryki Zygmunta Krasińskiego. Przegląd Humanistyczny 1984 nr 3 s. 29-40.
Listy Norwida wobec tradycji epistolarnej. „Studia NorwidianaR. 3/4: 1985/1986 s. 117-129.
Juliusz Słowacki jako epistolograf. Przegląd Humanistyczny 1986 nr 9/10 s. 47-58.
Mickiewicz jako epistolograf. Przegląd Humanistyczny 1986 nr 3/4 s. 47-69.
Mickiewiczowskie liryki z kręgu Saint-Martina. Przegląd Powszechny 1986 nr 7/8 s. 119-140.
Opus epistolarne Norwida – próba charakterystyki. W: Cyprian Kamil Norwid – interpretacje i konteksty. Rzeszów 1986 s. 169-180.
Powstanie czy rewolucja? Dylematy światopoglądowe Zygmunta Krasińskiego; „Sonety lancą pisane” – nieznany dokument z czasów powstania listopadowego i emigracji [o I. Boczkowskim]. W: Dziedzictwo powstania listopadowego w literaturze polskiej. Warszawa 1986 s. 117-134; 241-261.
Główne tendencje w rozwoju epistolografii romantycznej w Polsce (Mickiewicz – Krasiński – Słowacki – Norwid). Przegląd Humanistyczny 1987 nr 2 s. 33-52.
Nie-Boska komedia” Zygmunta Krasińskiego – rzecz o rewolucji i potrzebie etyki chrześcijańskiej. Przegląd Powszechny 1987 nr 7/8 s. 94-109.
Płomień sprzed wieku, czyli o nie znanych erotykach Kornela Ujejskiego. Poezja 1988 nr 8 s. 77-89.
Poezja patriotyczna warszawskiej ulicy. (1860-1863). Poezja 1988 nr 2 s. 28-47.
Dramat małżeństwa Elizy i Zygmunta Krasińskich (w świetle listów Elizy). Przegląd Humanistyczny 1990 nr 11 s. 107-119.
Kornel Ujejski – Wanda Monné-Młodnicka, czyli prawdziwy kryzys epistolografii romantycznej. Przegląd Humanistyczny 1991 nr 5/6 s. 155-161.
Kultura duchowa Celiny Mickiewiczowej; Polscy korespondenci Celiny Mickiewiczowej. Blok-Notes Muzeum Literatury 1991 nr 10 s. 53-80; 81-147.
Le poesie romantique polonaise et la musique de Chopin. W: Frédéric Chopin et les lettres. Varsovie 1991 s. 51-64, Le Cahiers de Varsovie, 21.
Listy Norwida wobec tradycji epistolarnej. W: Cyprian Norwid – w setną rocznicę śmierci poety. Kraków 1991 s. 220-234.
Norwid w listach Elizy Krasińskiej. „Studia NorwidianaR. 9/10: 1991/1992 s. 165-175.
Polski list romantyczny – odkrywanie wielkiej karty naszej literatury. W: W świecie literatury romantycznej. Zielona Góra 1991 s. 231-253.
Żona poety. (Osobowość Elizy z Branickich Krasińskiej). Ruch Literacki 1992 nr 6 s. 663-673.
Aleksandra Fredry świat wartości i antywartości. Przegląd Powszechny 1993 nr 12 s. 449-462.
Aspekty religijne epistolografii polskiej XIX i XX wieku. Krasiński – Norwid – Liebert. W: Proza polska w kręgu religijnych inspiracji. Lublin 1993 s. 110-157.
Miłość w życiu Mickiewicza – legenda i prawda: Maryla – Karolina – Konstancja – Ksawera. Przegląd Powszechny 1993 nr 2 s. 274-291.
Miłość w życiu Mickiewicza w świetle legendy i prawdy. (Maryla [Wereszczakówna] – Karolina [Kowalska] – Konstancja [Łubieńska] – Ksawera ['Deybell]). W: Księga w 170 rocznicę wydania „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. Wrocław 1993 s. 21-30.
Refleksja filozoficzno-moralna Aleksandra Fredy. Przegląd Powszechny 1993 nr 6 s. 416-429.
Wacław Borowy w świecie „małej Apokalipsy. W: Wacław Borowy. Warszawa 1993 s. 23-33.
Zagadkowe meandry biografii Mickiewicza. W: Mickiewicz. W 190-lecie urodzin. Białystok 1993 s. 9-29.
Aleksander Fredro widziany z perspektywy „Zapisków starucha. W: Księga w dwusetną rocznicę urodzin Aleksandra Fredry. Wrocław 1994 s. 33-44.
Inny Kornel Ujejski. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1994 s. 113-127.
Matka Słowackiego. Pamiętnik Literacki 1994 z. 3 s. 52-60.
Słowiańszczyzna w świadomości politycznej Zygmunta Krasińskiego. „Pamiętnik SłowiańskiT. 44: 1994 s. 47-61.
Między kłamstwem a prawdą. W 150-lecie sprawy „matki” Makryny Mieczysławskiej. Przegląd Powszechny 1995 nr 7/8 s. 76-88.
Zakłamanie w obrazie polskiego Romantyzmu. (Przyczyny powstania zjawiska i sposoby przezwyciężania). W: Kłamstwo w literaturze. Kielce 1996 s. 153-175.
Adam Mickiewicz – geniusz pogranicza kultur. Przegląd Powszechny 1997 nr 12 s. 286-298.
Galicyjska poezja okolicznościowa lat 1833-1847. Napis 1997 seria 3 s. 131-167.
Zapomniane wartości prozy Tomasza Zana. Roczniki Humanistyczne 1997 z. 1 s. 85-98.
Narodowej sprawy męczennicy. O adresatach dedykacji „Dziadów” części III. Pamiętnik Literacki 1998 z. 1 s. 95-102.
Wkład filomatów i Mickiewicza w walkę o niepodległość. Refleksja na 200-lecie urodzin Mickiewicza i 80-lecie odzyskania niepodległości. „Rocznik Towarzystwa Naukowego WarszawskiegoR. 61: 1998 s. 27-43.
Jan Mieczkowski, sybirak-konfederata – czyli u początków romantycznej recepcji Baru. „Napis”. Seria 5: 1999 s. 177-191.
Mickiewicz nadal improwizuje. (O domniemanym autorstwie dwóch wierszy filomackich). Blok-Notes Muzeum Literatury 1999 nr 12/13 s. 57-67.
Wiara Mickiewicza. Przegląd Powszechny 1999 nr 11 s. 152-164.
Tyrteizm i erotyka – dwa nurty opozycyjne późnej twórczości Kornela Ujejskiego. W: Literatura – kultura – język. Zielona Góra 2000 s. 233-240.
Zygmunt Krasiński w świetle listów żony. W: Piekło miłości. Pułtusk 2000 s. 9-24.
Chrystus Zygmunta Krasińskiego. Wymowa polskich transfiguracji motywu krzyża. W: Chrystus w literaturze polskiej. Lublin 2001 s. 225-253.
Zagubione wartości moralno-wychowawcze, czyli o młodzieży filomacko-filareckiej i jej losach. W: Od romantyzmu do współczesności. Wrocław 2001 s. 184-196.
Zygmunt Krasiński – Henryk Kamieński. U źródeł antagonizmu i pojednania. Ethos 2001 nr 4 s. 115-129.
Zygmunt Krasiński jako człowiek. W: Zygmunt Krasiński – nowe spojrzenia. Toruń 2001 s. 9-17.
Dramatyczna aktualność Norwida. Przegląd Powszechny 2002 nr 5 s. 231-239, przedruk w: Norwid nasz współczesny. Zielona Góra 2002 s. 23-29.
Okno na świat czyli o kuratorstwie ks. Adama Jerzego Czartoryskiego z perspektywy filomacko-filareckiej. W: Wilno i świat. Białystok 2002 s. 48-64.
Rosja w doznaniach filomacko-filareckich. W: Dialog, komparatystyka, literatura. Warszawa 2002 s. 275-290.
Od „Nie-boskiej” do „Piekielnej komedii. (Zaprzepaszczony dramat Teofila Lenartowicza). „Prace Polonistyczne” Seria 58: 2003 s. 125-139.
Pieśni społecznej cztery stron” – traktat społeczno-polityczny Norwida wobec myśli Krasińskiego i Mickiewicza. W: Norwid z perspektywy XXI wieku. Pułtusk 2003 s. 33-45.
Ujejski – Lenartowicz. Zapomniane karty przyjaźni. Rocznik Przemyski 2003 z. 1 s. 65-89.
Euzebiusz Słowacki – poeta, uczony, wychowawca; Salomea Słowacka-Becu. W: Krzemieniec – Ateny Juliusza Słowackiego. Warszawa 2004 s. 98-107, 108-121.
Mit Romanowa i umiłowanie przeszłości braci Kraszewskich. W: Obrazy kultury polskiej w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego. Lublin 2004 s. 27-37.
Okruchy przyjaźni poetów. (Garść listów Wincentego Pola z Galicji Wschodniej pisanych do Franciszka Wężyka, Teofila Lenartowicza i Władysława Syrokomli). Rocznik Przemyski 2004 z. 3 s. 37-52.
Z Podola na Wyżynę Krakowsko-Częstochowską czyli Krasińscy w Złotym Potoku. W: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. T. 2. Kultura. Ojców 2004 s. 187-194.
Medycki epizod Kornela Ujejskiego. Rocznik Przemyski 2005 z. 3 s. 57-65.
Próba rehabilitacji Wincentego Pola. W: Pejzaże kultury. Wrocław 2005 s. 282-294.
Wincenty Pol – strażnik narodowych tradycji. W: Więzy tradycji. Bielsko-Biała 2005 s. 145-154.
Mickiewicz w świadomości inteligencji galicyjskiej XIX w. W: W cieniu Mickiewicza. Katowice 2006 s. 281-305.
Mickiewicz wśród filomatów w więzieniu i na zesłaniu. W: Mickiewicz w Gdańsku. Rok 2005. Gdańsk 2006 s. 13-30.
Pan Tadeusz” w romans przemieniony, czyli „Powieść czasu mojego. W: Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo. Recepcja. Kraków 2006 s. 33-53 [dot.: I. Jackowski: Powieść z czasu mojego, czyli Przygody litewskie].
Wincenty Pol w Przemyślu. Rocznik Przemyski 2006 z. 3 s. 65-70.
Zesłańcza korespondencja filomatów. W: Adam Mickiewicz 1798-1855-2005. Płock 2006 s. 19-30.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. W kręgu bliskich poety. Listy rodziny Juliusza Słowackiego. Oprac.: S. Makowski i Z. Sudolski. Pod red. E. Sawrymowicza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 762 s., Biblioteka Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza.
2. Z. Krasiński: Korespondencja. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963-1994.

[T. 2]. Listy do Jerzego Lubomirskiego. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. 1965, 797 s.

[T. 3]. Listy do Adama Sołtana. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. 1970, 849 s.

[T. 4]. Listy do Konstantego Gaszyńskiego. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. 1971, 685 s.

[T. 5]. Listy do Delfiny Potockiej. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. T. 1-3. 1975, 802 + 825 + 1002 s.

[T. 6]. Listy do Koźmianów. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. 1977, 805 s.

[T. 7]. Listy do Stanisława Małachowskiego. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski. 1979, 539 s.

[T. 9]. Listy do Augusta Cieszkowskiego, Edwarda Jaroszyńskiego, Bronisława Trentowskiego. Oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski. T. 1-2. 1988, 847 + 557 s.

[T. 10]. Listy do różnych adresatów. Oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski. T. 1-2. 1991, 626 + 687 s.

[T. 11]. Listy do plenipotenta i oficjalistów. Zebrał, oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski. 1994, 728 s.

3. W promieniu Lwowa, Żukowa i Medyki. Listy Mieczysława Romanowskiego 1853-1863. Oprac. i wstęp: B. Gawin i Z. Sudolski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 332 s.
4. Korespondencja Onufrego Pietraszkiewicza z filomatami (1824-1834). Oprac.: Z. Sudolski, S. Kędzierski. W: Na zesłaniu. (Archiwum Filomatów. T. 1). Pod red. Cz. Zgorzelskiego. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1973 s. 49-204. Polska Akademia Nauk. Komitet Nauk o Literaturze Polskiej.
5. Z. Krasiński: Poezje wybrane. Wybór i oprac.: Z. Sudolski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 160 s. Wyd. nast. ze wstępem Z. Sudolskiego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1991, 132 s.
6. S. Morawski: Z wiejskiej samotni. Listy do Heleny i Franciszka Malewskich. Oprac.: Z. Sudolski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 219 s.
7. Głosów zbieranie. Wiersze o Norwidzie 1841-1980. Oprac.: A. Mierzejewski, Z. Sudolski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1983, 334 s.
8. S. Goszczyński: Dziennik sprawy Bożej. Oprac. i wstęp: Z. Sudolski przy współpracy: W. Kordaczuk, M.M. Matusiak. T. 1-2. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1984, 654 + 537 s.
9. Dziedzictwo powstania listopadowego w literaturach obcych. Referaty i materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego w 150 rocznicę powstania. [Redakcja naukowa] Z. Sudolski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1986, 249 s.
10. Dziedzictwo powstania listopadowego w literaturze polskiej. Referaty i materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego w 150 rocznicę powstania. [Redakcja naukowa] Z. Sudolski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1986, 605 s.
11. F. Bagieński: Wspomnienia starego Wołyniaka. Wstęp Z. Sudolski i oprac. przy współpracy G. Góralewskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1987, 308 s.
12. J.I. Kraszewski: Poezje wybrane. Wybór i wstęp Z. Sudolski. Współpraca: U. Krzysiak. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1988, 134 s.
13. Korespondencja Wacława Borowego z Ignacym Chrzanowskim. (1912-1938). Wybrał i oprac.: Z. Sudolski. Warszawa: [Nakład edytora] 1990, 54 s.
14. W. Samin: Jedność, zgoda i miłość obywateli.... Kazania patriotyczne z okresu insurekcji kościuszkowskiej i wojen napoleońskich miane w kościołach archidiecezji warszawskiej (1793-1810). Z rękopisów odczytał, wybrał i oprac.: Z. Sudolski. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej 1992, 117 s.
15. Wielkie serce. Korespondencja Kornela Ujejskiego z rodziną Młodnickich. Zebrał, oprac. i wstępem opatrzył Z. Sudolski. T. 1-2. Warszawa: Ancher 1992, 301 + 303 s.
16. K. Ujejski: Poezje nieznane. Z rękopisu oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski. Warszawa: Ancher 1993, 223 s.
17. Wacław Borowy (1890-1950). W 100-lecie urodzin i 40-lecie śmierci. Materiały z sesji naukowej 16-17. X. 1990. Redakcja naukowa Z. Sudolski. Warszawa: Uniwersytet Warszawski 1993, 126 s.
18. Romantyzm. Wybór Z. Sudolski. T. 1-3. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1995, 378 + 451 + 458 s.

T. 1. Okres przełomu 1800-1830.

T. 2. Powstanie i emigracja. 1830-1890.

T. 3. W kraju 1832-1890.

19. Świadek epoki. Listy Elizy z Branickich Krasińskiej z lat 1835-1876. Z rękopisu odczytał, wybrał, skomentował i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Przekł.: U. Sudolska. T. 1-4. Warszawa: Ancher 1995-1996, 420 + 447 + 445 + 403 s.
20. Z. Krasiński: Listy. Wybór. Oprac. [i wstęp:] Z. Sudolski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1997, LXXXIII, 580 s., Biblioteka Narodowa I, 282.
21. Listy z zesłania. (Archiwum Filomatów). Zebrał, oprac. i wstępami opatrzył Z. Sudolski. T. 1-3. Warszawa: Ancher 1997-1999.
Zawiera korespondencje oraz inne pisma zesłańców.

T. 1. Krąg Onufrego Pietraszkiewicza i Cypriana Daszkiewicza. Oprac.: Z. Sudolski przy współpracy M. Grzebień. 1997, 470 s.

T. 2. Krąg Tomasza Zana, Jana Czeczota i Adama Suzina. 1999, 599 s.

T. 3. Krąg Franciszka Malewskiego i Józefa Jeżowskiego. 1999, 840 s.

22. Polski list romantyczny. [Antologia]. Wybrał i oprac.: Z. Sudolski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1997, 689 s.
23. Korespondencja filomatów. Wybór i oprac.: Z. Sudolski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1999, 538 s., Biblioteka Narodowa I, 293.
24. H. Szymanowska-Malewska: Dziennik (1827-1857). Oprac. z autografu, wstępem, przypisami i notami opatrzył Z. Sudolski. Konsultant przy oprac. not biograficznych: S.S. Łanda. Warszawa: Ancher 1999, 602 s.
25. K. Kraszewski: Kronika domowa. Silva rerum. Wspomnienia i zapiski dzienne z lat 1830-1881. Oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski. Współpraca: I. Wajda. Warszawa: Ancher 2000, 662 s.
26. Listy z więzienia. (Archiwum Filomatów). Zebrał, oprac. i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Warszawa: Ancher 2000, 522 s.
27. Walka z życiem. Korespondencja lwowskiej rodziny Wildów. Zebrał, oprac. i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Warszawa: Ancher 2001, 491 s.
28. Żyję miłością. Korespondencja Kornela Ujejskiego 1844-1897. Zebrał, oprac. i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Współpraca: O. Krysowski. Warszawa: Ancher 2003, 485 s.
29. Listy z ziemi naszej. Korespondencja Wincentego Pola z lat 1826-1872. Zebrał., oprac. i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Warszawa: Ancher 2004, 731 s.
30. Z. Romanowiczówna: Dziennik lwowski 1842-1930. T. 1-2. Z autografu wyd., komentarzami, biogramami i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Warszawa: Ancher 2005, 717 + 618 s.

T. 1. 1842-1887.

T. 2. 1888-1930.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 2000, 2007.

Wywiady

Sytuacja Tarkwiniusza. Rozm. A. Bernat. Nowe Książki 1991 nr 11/12.
Scalanie wartości. Rozm. A. Bernat. Nowe Książki 1996 nr 2.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

A. Tchorzewska: Listy do Delfiny” – stylizacja z premedytacją czy prawda bardzo subiektywna. Pamiętnikarstwo Polskie 1976 nr 1 wyd. 1978.
A. Bagłajewski: Polski list romantyczny. Twórczość 1999 nr 8.

Juliusz Słowacki. Album

M. Knothe. „Polonistyka1960 nr 2.
J. Timoszewicz. „Pamiętnik Teatralny1960 z. 2.

Korespondencja Zygmunta Krasińskiego

J. Kądziela: Korespondencja Krasińskiego. Nowe Książki 1970 nr 2.
J. Starnawski: Studium o listach Krasińskiego. Ruch Literacki 1970 nr 4.
K. Kostenicz. „Pamiętnik Literacki1972 z. 2.

Zygmunt Krasiński

K.K. Pysiak: Nowy Krasiński. Nowe Książki 1974 nr 23.
M. Sprusiński: Portret Krasińskiego. Literatura 1974 nr 35.

Krasiński

M. Zieliński: Rodowód niepokojący. Nowe Książki 1977 nr 23.
M. Danilewicz Zielińska: Krajowe nowości. Biografie. Kultura”, Paryż 1978 nr 1/2.

Słowacki

K. Pysiak: O Słowackim nic nowego. Nowe Książki 1978 nr 24.
A. Krzysztofiak: Słowacki – poeta i człowiek. Śląsk 1997 nr 11.

Jeremi

T.J. Żółciński: Ostatni z natchnionych. Miesięcznik Literacki 1987 nr 12.
W.J. Podgórski: Ostatni wieszcz. Nowe Książki 1988 nr 1.

Mickiewicz. Poeta alternatyw

A. Bagłajewski: Mickiewicz i jego „życie. Znak 1996 nr 12.
M. Piechota: Portret na miarę romantycznej wielkości. Śląsk 1996 nr 5.
E. Szymanis: Przeciw czarnej legendzie. Nowe Książki 1996 nr 2.
J. Kułakowska. „Ruch Literacki1998 z. 4.

Norwid

J. Lyszczyna. „Ruch Literacki2003 z. 5.
Z. Wójcicka: Norwid naszych czasów. Pogranicza 2005 nr 1.

Wincenty Krasiński i współcześni

J. Pośpiech. „Kwartalnik Opolski2004 nr 2/3.
K. Ajewski: Twarze generała. Przegląd Humanistyczny 2005 nr 6.

W błękitnym kręgu

J. Lyszczyna. „Ruch Literacki2005 z. 1.

W kręgu bliskich poety

P. Hertz: Z dziennika lektury. Nowa Kultura 1960 nr 18.
J. Starnawski: W promieniach Wilna i Krzemieńca. Twórczość 1960 nr 8.
Z. Żabicki: Sally i inni. Nowe Książki 1960 nr 15.
S. Podhorska-Okołów: W Wilnie i Krzemieńcu. Twórczość 1961 nr 3.

Z. Krasiński: Korespondencja

Z. Stefanowska: Listy Krasińskiego do Adama Sołtana. Nowe Książki 1971 nr 7 [dot. T. 3].

Świadek epoki

M. Dernałowicz: Kopciuszek. Twórczość 1996 nr 4.

Polski list romantyczny

J. Kolbuszewski: Romantyczna epistolografia. Nowe Książki 1998 nr 1.

Walka z życiem

M. Miśkowiec. „Rocznik Lwowski2002.

Żyję miłością

I. Jokiel. „Kwartalnik Opolski2004 nr 1.