STOLAREK Zbigniew

Urodzony 20 marca 1920 w Łodzi; syn Jana Stolarka, urzędnika, i Marii ze Skórzewskich. Uczęszczał do szkół w Łodzi, na Podlasiu (Łuków, Sokołów, Radzyń) i w Warszawie. W 1939 ukończył liceum typu humanistycznego. W okresie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie. W 1943 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim działającym w Warszawie jako tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach Związku Walki Zbrojnej, a później Armii Krajowej. Debiutował w 1943 wierszem pt. Fragment, opublikowanym w konspiracyjnym czasopiśmie „Kuźnia” (nr 3; podpisany Zbigniew Szary). Należał do tajnej grupy literackiej „Dźwigary”, związanej z czasopismem „Dźwigary”; w 1943-44 drukował tu także swoje utwory. Brał udział w powstaniu warszawskim jako żołnierz batalionu „Bełt” (grupa Śródmieście-Południe „Sławbor”); został ranny. Dostał się do niewoli i przebywał m.in. w lazarecie dla jeńców w Gross-Lübars i w Lubece. Po wyzwoleniu obozu pojechał do Francji. Od września 1945 pracował w Paryżu jako dziennikarz w wydawanej tam „Gazecie Polskiej”. Jednocześnie studiował na Sorbonie, a następnie w Ecole Supérieure de Journalisme. W tym czasie był także korespondentem i członkiem redakcji warszawskiego tygodnika „Pokolenie” (1946-47). Rozpoczął twórczość przekładową z literatury francuskiej. W 1947 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich, ZLP). W połowie 1948 powrócił do Warszawy i pracował w dziale literackim Domu Wojska Polskiego. W 1949 ponownie wyjechał do Francji i kontynuował pracę w „Gazecie Polskiej”, m.in. na stanowisku kierownika działu kulturalnego, a następnie w 1951-52 redaktora naczelnego. Należał w tym czasie do Francuskiej Partii Komunistycznej. Wydalony z Francji, powrócił pod koniec 1952 do kraju i rozpoczął pracę w Państwowym Wydawnictwie „Iskry”. Zorganizował tu redakcję reportaży, której był kierownikiem, a następnie konsultantem literackim; stworzył i redagował serię wydawniczą Naokoło świata. Zawarł związek małżeński z Haliną Kublik. Należał do zespołu redakcyjnego tygodników „Trybuna Wolności” (1956) i „Kraj” (1957). Wiersze, artykuły, reportaże, przekłady drukował m.in. w „Świecie” (w 1953 stała współpraca, sporadyczna w 1955-56, 1966), „Dialogu” (1957-58, 1962-63, 1968-70), „Kulturze” (1963-70; z przerwami; w 1968-70 członek zespołu redakcyjnego) oraz w „Encyklopedii Współczesnej”, w której w 1957 prowadził stały przegląd kronikarski pt. Literatura. Współpracował z Polskim Radiem jako tłumacz słuchowisk radiowych. Działał w Klubie Literatury Faktu przy Oddziale Warszawskim ZLP; w 1988 otrzymał nagrodę Klubu za promocję, popularyzację i krytykę tego gatunku. Odbył wiele podróży zagranicznych, m.in. do Azji (Wietnam), Europy, Afryki i Ameryki Południowej. Wyróżniony m.in. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1967), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976). Zmarł 6 kwietnia 1988 w Warszawie.