ZELENAY Anna

Urodzona 3 marca 1925 w Łucku na Wołyniu; córka Władysława Martynowicza, pracownika sądu (woźnego), i Marii z Antonowiczów. W pierwszym roku życia przeniosła się do Równego, gdzie później uczęszczała do Państwowego Gimnazjum im. T. Kościuszki. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu Armii Czerwonej przebywała nadal w Równem, gdzie uczyła się w dziesięcioletniej radzieckiej szkole średniej z polskim językiem nauczania (ukończyła 7 klas). Podczas okupacji niemieckiej uczęszczała przez rok do ukraińskiej szkoły handlowej w Równem. Od 1942 pracowała w Banku Gospodarczym jako urzędniczka. Jednocześnie prywatnie uczyła się języków niemieckiego i francuskiego. W końcu 1943 z powodu ciężkiej choroby płuc przerwała pracę, co uchroniło ją przed wywiezieniem na roboty do Niemiec. W maju 1945 przyjechała wraz z rodzicami w ramach tzw. repatriacji do Radomia, gdzie zdała „małą maturę” i kontynuowała naukę w Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych Zrzeszenia Nauczycieli „Przyszłość”. W październiku 1946 przeniosła się z rodzicami do Kłodzka, gdzie w 1947 ukończyła Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego. W tymże roku rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. Po pierwszym roku, z powodu nawrotu choroby płuc, zmuszona była przerwać naukę. Przez rok leczyła się w Sanatorium Akademickim w Zakopanem. Po powrocie kontynuowała studia. Debiutowała w 1948 wierszem pt. W styczniową rocznicę opublikowanym w „Zwierciadle” (nr 3), dodatku literackim „Słowa Polskiego” (następne utwory literackie ogłaszała dopiero od 1958). W 1950 wyszła za mąż za Tadeusza Zelenaya, poetę i historyka sztuki. W 1952 uzyskała magisterium. W 1953-56 leczyła się w Klinice Gruźlicy we Wrocławiu i w sanatoriach. Zaczęła przygotowywać adaptacje dla teatrów lalkowych. W 1956 przeniosła się do rodziców do Kłodzka, gdzie do 1958 prowadziła z przerwami zespół teatralny i recytatorski w Powiatowym Domu Kultury. W 1957 pół roku spędziła w sanatorium w Otwocku. W 1957-58 współpracowała z Teatrem Lalek „Guliwer” w Warszawie. Od 1958 działała w Klubie Inteligencji Twórczej, a później w Towarzystwie Miłośników Ziemi Kłodzkiej. Była współorganizatorką Kłodzkich Wiosen Poetyckich. Wiersze i przekłady z poezji rosyjskiej publikowała m.in. w „Nadodrzu” (1958), „Życiu i Myśli” (1959-60), „Odrze” (1959-60), „Roczniku Kłodzkim” (1959/60, 1964), „Współczesności” (1961, 1963, 1965, 1966, 1969), „Tygodniku Kulturalnym” (1962, 1964-66, 1968-70), „Poglądach” (1963-69), „Poezji” (1966-70) i „Kulturze” (1967-70). Była współredaktorem czasopism i wydawnictw lokalnych (katalogów, jednodniówek). W 1960 otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Sztuki. Po śmierci ojca w 1961, mimo pogarszającego się stanu zdrowia, zmuszona była podjąć stałą pracę w Kłodzkim Powiatowym Domu Kultury jako instruktor oświatowy (do października 1963). Była laureatką wielu nagród, m.in. w turniejach Kłodzkiej Wiosny Poetyckiej (1962, 1964, 1965). Od sierpnia 1963 ponownie przebywała w Klinice Gruźlicy we Wrocławiu, a następnie w sanatorium w Prabutach. W 1964 przeszła operację płuc i otrzymała rentę inwalidzką. W 1965 została członkiem Związku Literatów Polskich. W tymże roku otrzymała nagrodę artystyczną miasta Kłodzka, a w 1966 nagrodę Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kłodzku. Leczyła się w Instytucie Gruźlicy w Warszawie. Zmarła 18 września 1970 w Warszawie, pochowana we Wrocławiu lub Kłodzku.