BIO
Urodzony 23 października 1897 w Zambrowie pod Łomżą; syn Gabriela Wyszomirskiego, generała armii carskiej, dowódcy garnizonu w Zambrowie (zmarł w 1914 w Petersburgu) i Walentyny z Borowskich. Dzieciństwo spędził w rodzinnej miejscowości. Nauki początkowe pobierał w domu, następnie uczył się w gimnazjach w Łomży i Warszawie. Po wybuchu I wojny światowej wyjechał wraz z rodziną do Mohylewa. Służył w armii rosyjskiej, następnie od 1917 do maja 1918 w I Korpusie Polskim dowodzonym przez Józefa Dowbór-Muśnickiego. Po rozwiązaniu Korpusu w 1918 ukończył gimnazjum w Mohylewie. Następnie w stopniu podporucznika służył w Wojsku Polskim. W 1920 zamieszkał w Wilnie, gdzie studiował polonistykę na Uniwersytecie Stefana Batorego; w 1925 uzyskał magisterium. W czasie studiów rozpoczął twórczość poetycką; debiutował w 1920 wierszem Jazda, opublikowanym w „Gospodzie Poetów” (nr 2). W tymże roku otrzymał wyróżnienie w konkursie poetyckim Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W 1925-30 był nauczycielem w szkołach średnich w Nowej Wilejce i Baranowiczach, po czym pracował w Wilnie w Gimnazjum im. J. Lelewela i w szkołach żydowskich: Gimnazjum Towarzystwa Pedagogów oraz Gimnazjum C. Epsteina. W tym czasie rozpoczął stałą współpracę z dziennikami „Słowo” (1923-39) i „Kurier Wileński” (1927-30). W 1932-34 podróżował po Europie, przebywał w Austrii, Belgii, we Włoszech; w 1934 studiował jako wolny słuchacz uniwersytetu w Paryżu. Po powrocie do Wilna publikował felietony i artykuły, a także wiersze m.in. w „Wiadomościach Literackich” (1934-49), „Gazecie Polskiej” (1935-37) i „Sygnałach” (1937-38). Po wybuchu II wojny światowej i włączeniu Wilna do państwa litewskiego w 1940, przedostał się nielegalnie do okupowanej przez Niemców Warszawy. Brał udział w konspiracyjnym życiu literackim. W 1942 był członkiem jury tajnego konkursu dramaturgicznego. W 1943-44 współpracował z konspiracyjnym czasopismem „Demokrata” i jego satyrycznym dodatkiem „Moskit” (pod pseudonimem: Ignis, Tański). Był lektorem języka rosyjskiego na tajnym uniwersytecie. W tym czasie zajmował się też twórczością przekładową; w 1943 na zamówienie Zbigniewa Mitznera, w ramach tajnej akcji wydawniczej „Wisła” przełożył sztukę Mikołaja Niekrasowa Jesienna nuda. W 1944, po upadku powstania warszawskiego zbiegł z transportu do obozu koncentracyjnego i ukrywał się kolejno w majątku Radziwiłłów w Nieborowie, potem w Stawisku i w Borysławiu pod Łowiczem. Po wojnie zamieszkał w Łodzi, gdzie jako kierownik literacki i felietonista współpracował od 1945 z dziennikiem „Rzeczpospolita” oraz (też pod pseudonimem St. Łatka) z „Dziennikiem Łódzkim” i pismem „Tydzień” (1946-47). Publikował nadto w wychodzących w Warszawie „Nowinach Literackich” (1947-48) i „Expressie Wieczornym” (1948-55). Kontynuował twórczość przekładową z języka rosyjskiego. Współpracował krótko z Polskim Radiem jako autor słuchowisk. Zmarł śmiercią samobójczą 2 czerwca 1955 w Łodzi.
Twórczość
1. Całopalenie. [Wiersze]. Wilno: L. Chomiński 1923, 80 s.
2. Chwila niepokoju. [Wiersze]. Wilno: Nakład Księgarni Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego 1924, 60 s.
3. Niewczesne. [Wiersze]. Wilno: Drukarnia K. Lewkowicza 1930, 66 s.
4. Wileńska powieść kryminalna. [Współautorzy: W. Charkiewicz, J. Mackiewicz]. „Słowo” 1933 nr 65-103. Wyd. osobne Wilno: [drukarnia] „Słowo” 1933, 191 s. Wyd. nast.: Wstępem i przypisami opatrzył W. Lewandowski. Londyn: Kontra 1995, 181 s.
5. Trud prawdy. [Powieść]. „Słowo” 1936 nr 196-261.
6. Krzywda. [Dramat]. Fragment. „Słowo” 1938 nr 80 s. 7.
7. Eureka. Sztuka sceniczna. Powst. 1939 [Inf. autora].
8. Klucz do przepaści. [Powieść]. Powst. 1940-1944.
9. Mikołaj Gogol. [Sylwetka]. Warszawa: Czytelnik 1952, 42 s. Wyd. nast.: Warszawa: Wiedza Powszechna 1955.
10. Antoni Czechow. [Odczyt]. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Powszechnej 1954, 23 s., powielone.
11. Antoni Czechow. [Sylwetka]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1954, 51 s.
12. Aleksander Hercen. [Odczyt]. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Powszechnej 1955, 24 s., powielone.
13. Spod kreski. Wybór szkiców i felietonów. Wybór i wstęp: J. Huszcza i J. Koprowski. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1967, 351 s.
Przekłady i adaptacje
Wyd. osobne fragmentów pt. Bohater przestworzy: Wyd. 2. Wybrał i oprac. J. Kozłowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 136 s.; wyd. 4. Wybrał i oprac. J. Przymanowski. [Warszawa:] Książka i Wiedza 1951, 144 s.
T. 1. Przeł.: J. Tuwim i J. Wyszomirski. 1950, 361 s.
T. 2. Przekł. J. Wyszomirski. [i in.], 513 s.
Zawartość
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1951.
