BIO

Urodzony 28 kwietnia 1905; syn Stanisława Rosenberga, sędziego handlowego, i Gustawy. Do gimnazjum, którego prawdopodobnie nie ukończył, uczęszczał w Warszawie. W 1923 debiutował jako dziennikarz w organie Polskiej Partii Socjalistycznej — dzienniku „Robotnik”. W tymże roku podjął pracę w „Kurierze Polskim”, początkowo jako autor kroniki Z życia młodzieży, a następnie kroniki politycznej; w piśmie tym w 1925 ogłosił artykuł pt. Mówcy, dyplomaci, dziennikarze (nr 261). W 1926, po odejściu z redakcji „Kuriera Polskiego”, był współzałożycielem „Nowego Kuriera Polskiego”. W 1927-28 współpracował z miesięcznikiem „Epoka” (podpisany też: k.w., K.W.), a następnie z pismem „Nowa Epoka”. Od 1929 (do wybuchu II wojny światowej w 1939) był stałym sprawozdawcą politycznym, a także kierownikiem redakcji oddziału warszawskiego „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”. W piśmie tym publikował artykuły dotyczące polityki, reportaże społeczno-polityczne, wywiady z osobistościami życia politycznego, sprawozdania z konferencji (podpisany m.in.: K.W., (Wrz), Wrz; tu m.in. w 1933-34 cykl Kiedy znowu wojna?). Na polecenie redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” odbywał liczne podróże zagraniczne, z których relacje zamieszczał na łamach pisma, m.in. w 1933-34 do Austrii, Czechosłowacji, Francji, Belgii, Holandii, Danii i Szwajcarii, w 1935 do Grecji, Austrii, Węgier i na Bałkany. Pisał sprawozdania z posiedzeń Ligi Narodów. Był też zatrudniony w „Gazecie Polskiej” (1935-37). W 1937 wyjeżdżał do Ameryki Południowej, w 1937 do Francji, a od końca 1938 do kwietnia 1939 przebywał w Nowym Jorku (publikował w prasie amerykańskiej). 30 sierpnia 1939, przebywając we Francji w związku z odczytami w Radio Cité, podjął decyzję powrotu do kraju; dotarł do Lublina, potem do Lwowa. W połowie września zdecydował się na emigrację i przez Rumunię przedostał się do Paryża, gdzie objął stanowisko specjalnego wysłannika popołudniówki paryskiej „L'Intransigeant” na wschodnią Europę. Z Francji udał się do Portugalii. W Lizbonie współpracował z polską i brytyjską służbą wywiadowczą. Przyjął obywatelstwo brytyjskie. Był żonaty z Catherin (Amerykanką). W 1942 zamieszkał w Rio de Janeiro w Brazylii. Pełnił tu funkcje kierownika Alianckiej Agencji Prasowej. Po zakończeniu II wojny światowej pracował dla fabryki samochodów Mercedes, a następnie firmy London, South America Bank. Wydawał informator krajoznawczy dla cudzoziemców „Brazilian Information Hand-Book”. Prawdopodobnie pełnił funkcje doradcy prasowego prezydenta Juscelino Kubitschka. Otrzymał tytuł Carioca Honorario (honorowy mieszkaniec Rio de Janeiro), przyznany przez wydawany w Rio de Janeiro dziennik „O Globo”. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, War Medal, przyznanym przez brytyjskie War Office, orderami Cruzeiro do Sul i Rio Branco, przyznanymi przez rząd brazylijski oraz francuską Legią Honorową. Zmarł 24 września 1974 w Rio de Janeiro i tam został pochowany na cmentarzu Cemitério dos Ingleses w dzielnicy Gamboa.

Twórczość

1. Kiedy znowu wojna?Ilustrowany Kurier Codzienny1933 nr 343-361, 1934 nr 2-57. Wyd. osobne Warszawa: Gebethner i Wolff [1934], 407 s.

Reportaże z podróży po Europie (Austria, Czechosłowacja, Francja, Belgiia, Holandia, Dania i Szwajcaria) odbytej w listopadzie i grudniu 1933 oraz w styczniu i lutym 1934 na polecenie redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”.

Przekłady

czeski

Kdy znovu válka? [Przeł.] J. Fastrová. Praha 1934.

francuski

A quand la guerre? [Przeł.] M. Szczerbińska. Paris [1934], wyd. nast. 1935, nadto ok. 10 wydań francuskich nakładem wydawnictwa Berger-Levraut.

2. Oko w oko z kryzysem. Reportaż z podróży po Polsce. Warszawa: F. Hoesick 1933, 378 s. Wyd. nast. z przedmową K. Koźniewskiego Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985.

Reportaże dotyczące problematyki społecznej z podróży odbytej w lutym, marcu i kwietniu 1933 na polecenie redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” i częściowo drukowane na łamach tego pisma.

3. Rewolucja w Grecji. Reportaż. Warszawa: Rój 1935, 227 s.

4. Piłsudski i piłsudczycy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1936, 231 s.

Zawartość

Zawiera wywiady drukowane w prasie lub wygłaszane w Polskim Radiu z J. Piłsudskim, I. Mościckim, gen. K. Sosnkowskim, gen. T. Kasprzyckim, gen. G. Orlicz Dreszerem, gen. S. Burhardt-Bukackim, W. Sławkiem, J. Jurem Gorzechowskim, M. i S. Dąbkowskimi, S. Patkiem, A. Kocem, B. Miedzińskim, M. Zyndram-Kościałkowskim, — oraz reportaże: W terminie dyplomatycznym; Stanisław Car; Na Maderze; Zakończenie.

5. Wulkany Europy. Austria-Węgry-Bałkany. Warszawa: Rój 1936, 229 s.

Reportaże z podróży po Austrii, Węgrzech i Bałkanach, odbytej w 1935.

6. Yerba mate. (Reportaż o Ameryce Południowej). Warszawa: Rój 1937, 216 s.

Reportaże z dwumiesięcznej podróży do Brazylii; dotyczą życia i problemów polskiej emigracji w Argentynie i Brazylii.

7. Francja dzisiejsza. Warszawa: F. Hoesick 1938, 208 s.

Zawartość

Reportaże z pobytu we Francji od stycznia do marca 1938; zawiera głównie rozmowy z czołowymi osobistościami Francji, uzupełnione uwagami i komentarzem autora.

Przekłady

hiszpański

Francia de Hoy. Buenos Aires 1938.

8. [Jedenaście] 11 głów narodów i armii. Warszawa: Rój 1938, 258 s.

Zbiór wywiadów przeprowadzonych przez autora w latach 1928-1937 z: J. Piłsudskim, G. Doumerque, T. Masarykiem, E. Venizelosem, M. Horthy'm, M. Azana, E. Rydzem-Śmigłym, B. Mussolinim, M. Gamelin, królem Karolem II i I. Mościckim.

9. Pułkownik Józef Beck. [Biografia]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1938, 103 s.

Przekłady

angielski

pt. Secrets of Colonel Beck, 1938; [wyd. zmienione:] pt. The Authentic Biography of Colonel Beck. [Przeł.] J.H. Harley. [Wstęp:] E. Raczyński. London 1939.

włoski

Giuseppe Beck, ministro degli affari esteri di Polonia. [Przeł.] L. Kociemski. Roma 1939.

10. Listy z Ameryki Roosevelta. Warszawa: F. Hoesick 1939, 111 s.

Reportaże z pobytu w Ameryce w okresie od stycznia do lutego 1939.

11. Juscelino Kubitschek. Estados Unidos-Europa. Rio de Janeiro: Livr J. Olympio 1960, 193 s.

Reportaże dotyczące działalności prezydenta Brazylii J. Kubitschka.

12. Historia notatek opowiedziana po 30 latach. Rewelacje Konrada Wrzosa. [Wspomnienia] 1-13. „Dziennik Polski”, Londyn 1968 nr z 8-29 XI.

Omówienia i recenzje

• Informacja: K. Głuchowski (Rio de Janeiro) 2003.

Wywiady

Wywiad z reporterem. Rozm. A. Galis. Tygodnik Ilustrowany 1934 nr 14, przedruk pt. Konrad Wrzos, dziennikarz mówi o swoim zawodzie. W: A. Galis: Poszukiwacz prawdziwej rozmowy. Warszawa 1977.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 4. Warszawa 1966.
K. Sanetra: Konrad Wrzos. Zeszyty Prasoznawcze 1980 nr 3.

Ogólne

Artykuły

W. Rogowicz: Asy reportażu światowego. Konrad Wrzos. „Kurier Literacko-Naukowy1935 nr 33.
A.W. Marth: Konrad Wrzos. „Tydzień Polski”, Londyn 1975 nr z 27 IX.
T. Lachowicz: Wielka kariera sprzed lat. (Powtórka z Konrada Wrzosa, czyli...). „Kurier Polski1985 nr 159.
Z. Ziątek: Wrzos, Pruszyński, Wańkowicz. Rola wielkich indywidualności w narodzinach i rozwoju polskiego reportażu. W: Reportaż w dwudziestoleciu międzywojennym. Lublin 2004 oraz passim.

Kiedy znowu wojna?

Z. Grabowski: Jutro pokój?Wiadomości Literackie1934 nr 29.
J. Sołtan: Une enquête sur les risques de guerre. „Pologne Littéraire”, Warszawa 1934 nr 97/98.

Oko w oko z kryzysem

W. Giełżyński: Podróż społeczna po Polsce. Wiadomości Literackie 1933 nr 38.
[S. Olszewski] S.O.Gazeta Warszawska1933 nr 366.
J. Sołtan: Lectures polonaises. „La Pologne”, Paryż 1933 nr 10.
J. Waśniewski: Skrzypiąca maszyna. Epoka 1933 nr 34.
A. Baranowska. „Kultura1985 nr 7.
Z. Chomicz: Tamten kryzys. Radar 1985 nr 47/48.
T. Czabański: To był kryzys. Dziennik Ludowy 1985 nr 166.
M. Dołęgowska-Wysocka: Lata dwudzieste, lata trzydzieste... Argumenty 1985 nr 29.
U. Jakubowska: Dziennikarz contra dziennikarz. Nowe Książki 1985 nr 9.
T. Miłkowski: Kryzys, pół wieku wcześniej. W tegoż: Literatura i kryzys. Warszawa 1989.

Rewolucja w Grecji

A. Romer. „Przegląd Powszechny1935 t. 207.
[B. Hertz] B.H.Droga1936 nr 1.
K. Smogorzewski. „Nowa Książka1936 z. 5.

Piłsudski i piłsudczycy

S. Pomarański. „Nowa Książka1937 z. 6.
W. Weintraub: W Polsce Piłsudskiego i na szerokim świecie. Wiadomości Literackie 1937 nr 31 [dot. też Wulkany Europy; Yerba mate].

Wulkany Europy

S. Rogoż. „Nowa Książka1936 z. 8.
W. Weintraub: W Polsce Piłsudskiego i na szerokim świecie. Wiadomości Literackie 1937 nr 31 [dot. też Piłsudski i piłsudczycy; Yerba mate].

Yerba mate

J.K. Bandrowski. „Gazeta Polska1937 nr 141.
L. Lubieński: Le grand reportage exotique dans la littérature polonaise. „L'Echo de Varsovie”, Warszawa 1937 nr 67.
W. Weintraub: W Polsce Piłsudskiego i na szerokim świecie. Wiadomości Literackie 1937 nr 31 [dot. też Piłsudski i piłsudczycy; Wulkany Europy].

Francja dzisiejsza

K. Pruszyński: Tęsknoty Konrada Wrzosa. Wiadomości Literackie 1938 nr 32.

[Jedenaście] 11 głów narodów i armii

R. Sowiński: Głowy bez koron. Pion 1939 nr 9 [dot. też: R. Fajans: Sylwetki i rozmowy].

Pułkownik Józef Beck

[S. Flukowski] S.F.: Potrzebna książka. Tygodnik Ilustrowany 1939 nr 9.