BIO
Urodzony 19 stycznia 1925 w Borysławiu (województwo lwowskie); syn Jakuba Wróbla, ślusarza, i Eugenii ze Stafińskich. Uczył się w Gimnazjum im. Władysława Jagiełły w Drohobyczu. Po wybuchu II wojny światowej pozostał we włączonym do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Borysławiu i kontynuował naukę w radzieckiej szkole średniej w tym mieście. W czasie okupacji niemieckiej w 1942 pracował jako robotnik rolny w powiecie dukielskim, w 1943 w warsztacie ślusarskim ojca, a od początku 1944 w obozie pracy przymusowej (Baudienst) w Borysławiu, skąd zbiegł latem 1944. Po wkroczeniu Armii Czerwonej został zmobilizowany i skierowany do 21. Pułku Artylerii I Armii Wojska Polskiego; w 1945-47 służył w oficerskich szkołach artylerii w Chełmie, Olsztynie i Toruniu. Został odznaczony Medalem Zwycięstwa (1945), Odznaką Grunwaldzką (1946) i medalem Za Udział w Walkach o Berlin (1973). Zdemobilizowany w 1947 podjął studia z zakresu filologii francuskiej i (jako przedmiot dodatkowy) rosyjskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (UMK) w Toruniu. Był członkiem Akademickiego Związku Walki Młodych Życie oraz Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej (przewodniczący Zarządu Okręgowego i członek Zarządu Głównego). Od 1947 należał do Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej; PZPR). Debiutował w 1950 artykułem pt. Literatura amerykańskiego imperializmu, ogłoszonym w tygodniku „Wieś” (nr 20); w piśmie tym publikował także w roku następnym. Również w 1950 nawiązał współpracę z bydgoską rozgłośnią Polskiego Radia, dla której przygotowywał artykuły, felietony i recenzje, a później także słuchowiska. W 1951 uzyskał na UMK dyplom magistra, po czym podjął pracę w redakcji tygodnika „Po prostu” w Warszawie (kierownik działu kulturalnego do 1952; tu artykuły krytycznoliterackie i recenzje). W 1953 powrócił do Torunia, gdzie do 1958 był korespondentem terenowym bydgoskiego oddziału Polskiej Agencji Prasowej. Równocześnie współpracował z prasą lokalną, m.in. z „Gazetą Pomorską” (1952-59; m.in. w 1956 cotygodniowy felieton pt. Notatki niecierpliwego podpisany Niecierpliwy) oraz „Ilustrowanym Kurierem Polskim” (1958-59; m.in. stały felieton pt. Za kulisami wielkiej polityki podpisany Z. Belwor oraz rubryka W pracowniach pomorskich twórców i naukowców). W 1957 rozpoczął druk artykułów w czasopiśmie „Pomorze”, a w 1959 wszedł w skład redakcji tego periodyku i był kolejno jego sekretarzem redakcji, zastępcą redaktora naczelnego (od 1966) i redaktorem naczelnym (1967-72); publikował tu także reportaże, felietony i recenzje (podpisany m.in. pseudonimami: E.B., EB, Erazm Belwor, (w), (W), Z.B., Z.W., (Z.W.), Z. Wr., ZEW, (zew), (ZEW), ZW, (zw), (ZW); tu m.in. w 1968 cykl reportaży z Francji pt. Notatnik francuski). Rozwijał twórczość dramatyczną i prozatorską. Brał udział w życiu politycznym i kulturalnym regionu; był członkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Bydgoszczy (1959-62) oraz radnym i przewodniczącym Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN) w Bydgoszczy (1965-75). W 1962 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP; w 1964-70 sekretarz, w 1970-73 wiceprezes Oddziału Bydgoskiego). Wyjeżdżał na stypendia literackie do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1965, 1966) i Włoch (1971) oraz odbywał dziennikarskie staże językowe w Londynie (1966), w Tours (Francja, 1967) i w Perugii (Włochy, 1972). W 1969 otrzymał nagrodę literacką WRN w Bydgoszczy. Po połączeniu w 1973 „Pomorza” z czasopismem „Fakty i Myśli” i utworzeniu tygodnika „Fakty”, publikował w tym piśmie artykuły o tematyce zagranicznej (do 1975); wznowił też w tym czasie współpracę z „Gazetą Pomorską” (1973-74 i sporadycznie w 1979-83; tu m.in. w 1973 cykl felietonów pt. Przed telewizorem oraz cykl wywiadów pt. W gronie ludzi ciekawych). Równocześnie od 1973 pracował jako kierownik literacki Teatru im. W. Horzycy w Toruniu (do przejścia na emeryturę w 1981). W 1978 został przewodniczącym zespołu redakcyjnego almanachu „Toruń Literacki” (od 1980 [t.] 2 pt. „Tematy”). W 1975-84 był radnym WRN w Toruniu. Od 1975 wchodził w skład prezydium Toruńskiego Towarzystwa Kultury. Uczestniczył nadal w pracach ZLP: w 1976-82 pełnił funkcję sekretarza zarządu Oddziału Toruńskiego ZLP, w 1984-85 należał do zarządu Oddziału Bydgoskiego ZLP. Od 1982 był członkiem Rady Wojewódzkiej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w Toruniu. W latach osiemdziesiątych rozpoczął badania nad dziejami erotyki w literaturze, kulturze i religiach świata; szkice z tej tematyki ogłaszał m.in. w piśmie „Fakty” (1983, 1985; tu m.in. w 1985 cykl pt. Ogród rozkoszy, czyli erotyzm w literaturze dawnych wieków). Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1969), Krzyżem Kawalerskim (1976) i Krzyżem Oficerskim (1987) Orderu Odrodzenia Polski, odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1966), odznaką Za Szczególne Zasługi dla Rozwoju Województwa Bydgoskiego (1968), Srebrną Odznaką Janka Krasickiego (1972), odznaką Za Zasługi dla Województwa Toruńskiego (1978). Zmarł 3 grudnia 2007.
Twórczość
1. Dobroczyńcy. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1953.
2. Inauguracja. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1954, 307 s.
Nagrody
3. Eldorado. [Powieść]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1962, 293 s. Wyd. 2 ze wstępem T. Błażejewskiego. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980.
Nagrody
4. Bracia. Sztuka współczesna w 2 odsłonach. Prapremiera: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1964. Telewizja Polska 1964. Por. poz. ↑.
Nagrody
5. Bracia. [Powieść]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1965, 161 s. Por. poz. ↑.
6. Majakowski. Utwór sceniczny w 2 częściach. Prapremiera: Toruń, Teatr im. W. Horzycy 1968. Por. Słuchowiska radiowe.
8. Kim jesteś inżynierze? Opowieść sceniczna w 2 aktach. Prapremiera: Łódź, Teatr Powszechny 1969. Por. Słuchowiska radiowe.
Nagrody
Adaptacje
telewizyjne
9. Zamach. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Bydgoszcz, Estrada 1970. Druk fragmentów „Pomorze” 1970 nr 8 s. 10-11. Por. Słuchowiska radiowe.
10. Przeciw całemu światu. [Utwór dramatyczny]. Druk fragmentów „Pomorze” 1972 nr 11 s. 10-11. Prapremiera: Bydgoszcz, Estrada 1973. Por. Słuchowiska radiowe.
11. Złoty ptak. [Opowiadania]. Olsztyn: Pojezierze 1979, 161 s. Por. Słuchowiska radiowe.
Zawartość
12. Być cesarzem. Dramat w 3 aktach. W:„Tematy”. „Toruński Almanach Literacki” 1980 [t.] 2 s. 153-213. Por. Słuchowiska radiowe.
13. Odwrót. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1981, 343 s.
14. Śmierć frajerom. [Opowiadania]. Olsztyn: Pojezierze 1983, 249 s.
Zawartość
15. Erotyzm w literaturze dawnych wieków. [Szkice]. Pierwodruk pt. Ogród rozkoszy, czyli erotyzm w literaturze dawnych wieków. „Fakty” 1985 nr 21-47, 49-51/52; 1986 nr 2-8. Wyd. osobne Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1986, 166 s.
Zawartość
16. Konspiracja. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986, 267 s.
17. Erotyzm w literaturze nowożytnej. [Szkice]. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1987, 197 s.
Zawartość
18. Erotyzm w religiach świata. Łódź: Wydawnictwo Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej „Res Humana” 1990, 224 s. Wyd. 2 Warszawa: Lidex 1996, 185 s.
Zawartość
19. Konfident diabła. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera w wersji czytanej: Warszawa, Teatr Mały 1995.
20. Rozkosze miłosnego szału. Indyjska sztuka kochania. [Szkice]. Bydgoszcz: Prospekt-Atelier [1998], 120 s. „Dzieje Erotyzmu”, t. 2.
Zawartość
21. Rozpal w nim chuć. Erotyka w obyczajach, wierzeniach, mitach, literaturze i sztuce ludów pierwotnych, Sumeru, Babilonii, Asyrii, Persji i starożytnego Egiptu. Bydgoszcz: Prospekt-Atelier 1998, 112 s. „Dzieje Erotyzmu”, t. 1.
Zawartość
22. Uczta trzech szczytów. Chińskie obyczaje erotyczne. [Szkice]. Bydgoszcz: Arcanus 2000, 110 s. „Dzieje Erotyzmu”, t. 3.
Zawartość
23. Miłość i erotyzm w literaturze dawnych wieków. [Szkice]. Toruń: Wydawnictwo A. Marszałek 2001, 368 s.
Zawartość
24. Rozwiane kwiaty wiśni. Japoński ceremoniał miłosny. [Szkice]. Bydgoszcz: Prospekt Atelier 2001, 143 s. „Dzieje Erotyzmu”, t. 4.
Zawartość
25. Eros niebiański i wszeteczny. Greckie ideały piękna i miłości. [Szkice]. Bydgoszcz: Prospekt Atelier 2003, 236 s. „Dzieje Erotyzmu”, t. 5. Por. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Częściowo wg informacji autora.
Przekłady i adaptacje
Zawartość
Prace redakcyjne
Zob. też Przekłady i adaptacje poz. ↑.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1966, 1975, 1979, 1988, 2003, 2006.