BIO

Urodzony 26 maja 1929 w Żyrardowie; syn Euzebiusza Wolniewicza, robotnika, i Janiny z Dąbrowskich. W czasie okupacji niemieckiej nadal przebywał w Żyrardowie i uczył się na tajnych kompletach. Był członkiem Szarych Szeregów. Po zakończeniu II wojny światowej uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. S. Żeromskiego w Żyrardowie; w 1948 zdał maturę. W tymże roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie. Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej. Po uzyskaniu magisterium w 1952 pracował przez rok w Ministerstwie Żeglugi w Warszawie, a następnie jako redaktor w Wydawnictwach Komunikacji i Łączności oraz Wydawnictwie Ministerstwa Obrony Narodowej. Debiutował w 1958 recenzją książki Jerzego Pertka pt. Wielkie dni małej floty, opublikowaną na łamach miesięcznika „Morze” (nr 6). W tymże roku został sekretarzem redakcji tego pisma, z którym — oprócz pięcioletniej przerwy w 1965-70 — związany był do 1991; okresowo pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego. Od 1958 odbył szereg podróży morskich, które następnie opisywał w reportażach. Był wielokrotnie nagradzany, m.in. otrzymał Nagrodę Marynarzy i Portowców (1965), dwukrotnie nagrodę Klubu Zagadnień Polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych (1966, 1973; okresowo pełnił funkcję wiceprezesa Klubu), nagrodę Stowarzyszenia Marynistów Polskich im. J. Conrada (1974). W 1970 zawarł związek małżeński z Barbarą Jankowską, lekarzem. W 1973 został członkiem Związku Literatów Polskich, a w 1975 Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W 1988-91 pełnił funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Morski Magazyn Sensacji”. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1982), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977), odznaką Zasłużony Działacz Kultury, złotą odznaką Zasłużony Pracownik Morza, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989). Zmarł 27 kwietnia 2006 w Warszawie.

Twórczość

1. Ku wybrzeżom zielonej kawy. [Reportaż z Ameryki Południowej]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1960, 156 s.

2. Wilcze stada. [Reportaż]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1962, 69 s.

Dotyczy II wojny światowej.

3. Europa z lewej. [Reportaże z podróży morskich]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1964, 221 s.

4. Kursem srebrnych flot. [Reportaże z Hiszpanii, Maroka, Kuby i Meksyku]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1966, 216 s.

5. W krainie złota i totemów. [Reportaże z Alaski i Kolumbii Brytyjskiej]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1968, 269 s.

6. Porty, palmy i Polacy, czyli Zapiski podróżnego z Lechistanu długopisem w Nowym Świecie poczynione. [Reportaże z Ameryki]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1969, 219 s.

Nagrody

Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych w 1971.

7. Synowie ludożerców. [Reportaże z Nowej Gwinei i Papui]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1971, 255 s.

Przekłady

rosyjski

U aborigenov Okeanii. [Przeł.] V.L. Kon. Moskva 1976.

8. [Pięćdziesiąt tysięcy] 50 000 mil po krainie Klonowego Liścia. [Reportaż z Kanady]. Warszawa: Biuro Wydawniczo-Propagandowe „Ruch 1973, 105 s.

9. Wachty z trzech oceanów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1973, 286 s. Wyd. nast.: wyd. 2 poprawione i rozszerzone Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1977, 354 s., wyd. 3 poprawione i rozszerzone tamże 1982, 379 s.; wyd. 4 poprawione i rozszerzone Szczecin: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 303 s.

Reportaże z różnych rejsów morskich odbytych na statkach Polskiej Żeglugi Morskiej. — Tu też: B. Rudnicki: Tam gdzie nie dotarł „Poznań”.

Nagrody

Nagroda Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej w 1977.

10. Archipelag pięciu kumulusów. [Reportaże]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1974, 459 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1977, wyd. 3 poprawione i uzupełnione 1986, 335 s.

Nagrody

Srebrny Globus za najlepszą książkę reporterską o tematyce międzynarodowej, przyznany przez redakcję „Widnokręgów” w 1976.

11. Podróże do Tawantinsuyu. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1974, 104 s.

Reportaż z podróży do Peru ilustrowany znaczkami pocztowymi z kolekcji autora.

12. Delfiny z Ucayali. [Reportaże z Gujany]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1975, 298 s. Wyd. 2 Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1980.

Przekłady

węgierski

Az Ucayali delfinjei. [Przeł.] J. Cserrenits. Budapest 1981.

13. Kraina rajskich ptaków. [Reportaże z Nowej Gwinei]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1976, 120 s.

14. Kolorowy pasat, czyli Peregrynacje z wyspy na wyspę po morzach południowych. [Reportaże z podróży po Oceanii]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1977, 307 s.

Przekłady

rosyjski

Krasočnyj passat ili stranstvija po ostrovam južnych morej. [Przeł.] V.L. Kon. Moskva 1980.

15. Czarny archipelag. [Reportaże z Nowych Hybryd]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1979, 190 s. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione pt. Vanuatu — czarny archipelag. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1984, 214 s.

Przekłady

rosyjski

Ćernyj archipelag. [Przeł.] L.S. Malachovskoj. Moskva 1981.

16. Ludzie i atole, czyli Wędrówki po Mikronezji. [Reportaże]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1979, 237 s. Wyd. 2 uzupełnione 1982, 311 s.

Przekłady

rosyjski

Ljudi i atolly. Przeł. L.S. Ul'janov. Moskva 1986.

17. Uśmiech Złotego Buddy. [Reportaże z Tajlandii]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1980, 117 s.

18. W krainie zielonej kawy. [Reportaże z Brazylii]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1983, 300 s.

19. Między Luzonem a Mindanao. [Reportaże]. Szczecin: Glob 1986, 199 s.

20. Wyspy szmaragdowego Pacyfiku. [Reportaże]. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1986, 225 s.

21. Eskadra Delfinów. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Polonia 1987, 189 s.

22. Lądowanie w Eldorado. [Reportaże]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1987, 190 s.

23. Bogowie gorącego słońca. [Reportaże z Ameryki Południowej, Indonezji i Tajlandii]. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1988, 256 s.

24. Kierunek wszędzie, czyli Wędrówki po ścieżkach Polaków. Warszawa: Polonia 1989, 222 s.

Reportaże ze spotkań autora z rodakami w czasie podróży do Ameryki Południowej, Północnej i Australii.

25. Australia. [Reportaże]. Warszawa: Muza 1993, 47 s. + 96 s. fot.

26. Niezwykłe losy transatlantyków. [Opowieść popularnonaukowa]. Warszawa: Ypsylon 1996, 156 s. Wyd. 2 tamże 2005.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2003.

Wywiady

W 180 dni dookoła świata, czyli peregrynacje Janusza Wolniewicza po antypodach. Rozm. Z. Neugebauer. „Kurier Polski1974 nr 226.
O Polakach rozsianych po świecie, o żeglarstwie i egzotycznych podróżach. Rozm. B. Termer. „Widnokręgi1976 nr 1.
Globtroter. Rozm. A. Gosk. „Morze1984.
Rozm. J. Wójcik. „Rzeczpospolita.1987 nr 160.

Ogólne

Artykuły

A. Przypkowski: Big Ralf i inni. „Barwy1973 nr 12.

Ku wybrzeżom zielonej kawy

S. Strumph-Wojtkiewicz: Pomyślny sygnał. „Morze1961 nr 2.

Kursem srebrnych flot

M. Fleszar: Kraje, podróże, przygody... „Nowe Książki1967 nr 3.
J. Mazurczyk: Reporter turysty. „7-my Głos Tygodnia1967 nr 3.
B. Pękała: Ku tajemniczym krainom. „Pomorze1967 nr 1.
T. Świeżawska: Niezmordowany podróżnik. „Prasa Polska1967 nr 8.

W krainie złota i totemów

J. Machowski: Z teki globtrottera. „Nowe Książki1969 nr 6.

Porty, palmy i Polacy, czyli Zapiski podróżnego z Lechistanu długopisem w Nowym Świecie poczynione

Z. Flisowski: Między Marsem a Odysem. „Nowe Książki1970 nr 7.
J. Mazurczyk: Niezwykła wyspa. „7 Głos Tygodnia1970 nr 16.

Synowie ludożerców

Z. Flisowski: Od delty Kikori do wysp Triobranda. „Nowe Książki1971 nr 24.

Wachty z trzech oceanów

M.A. Kowalski: O morzu — normalnie. „Nowe Książki1973 nr 22.
L. Wieluński: Ilość i jakość. „Perspektywy1973 nr 38.

Archipelag pięciu kumulusów

[J. Chociłowski] JECH: Bombonierka z witaminami. „Kontynenty1974 nr 8.
K. Goldbergowa: Fragment życiorysu obieżyświata. „Nowe Książki1974 nr 11.
L. Wieluński: Przepis na koktail. „Perspektywy1974 nr 20.

Delfiny z Ucayali

Z. Flisowski: Wyspy diabelskie. „Morze1976 nr 5.
L. Wieluński: Naokoło świata. „Perspektywy1976 nr 6.

Kolorowy pasat, czyli Peregrynacje z wyspy na wyspę po morzach południowych

Z. Flisowski: Kolorowy pasat. „Nowe Książki1977 nr 9.

Czarny archipelag

Z. Jaskulski: Wyprawa na czarny archipelag. „Morze1979 nr 5.
[G. Czekała-Mucha] G. Cz.-M.Nowe Książki1985 nr 3 [dot. wyd. 2 poprawionego i uzupełnionego pt. Vanuatu — czarny archipelag].

Ludzie i atole, czyli Wędrówki po Mikronezji

A. Przypkowski: Śladami Kubarego. „Barwy1980 nr 5.
B. Rudnicki: Za horyzontem. „Nowe Książki1983 nr 10.

Uśmiech złotego Buddy

T. Wach: Wycieczka do Tajlandii. „Nowe Książki1981 nr 8.

Wyspy szmaragdowego Pacyfiku

B. Ryba: Prawdy ze świata. „Nowe Książki1987 nr 1.

Lądowanie w Eldorado

B. Rudnicki: Remanent przelotnych spojrzeń. „Nowe Książki1988 nr 10.