BIO

Urodzony 13 sierpnia 1908 w Warszawie; syn Dawida Wolicy i Eugenii z domu Mattos. Uczęszczał prawdopodobnie do szkoły powszechnej w Warszawie. Wcześnie zajął się twórczością literacką. Debiutował w 1926 wierszem pt. Szyny, opublikowanym w „Głosie Prawdy Literackim” (nr 142). Był związany z grupą literacką Kwadryga, drukował w jej czasopiśmie pt. „Kwadryga” (1929-30). W 1927 zawarł związek małżeński z Lucyną Krzemieniecką, poetką, autorką utworów dla dzieci i młodzieży (rozstali się prawdopodobnie około 1929). Wiersze publikował m.in. w „Robotniku” (1927), „Głosie Literackim” (1928-29), „Pobudce” (1929). Współredagował kilka numerów czasopisma satyrycznego „Czerwony Lew” (1929). Początkowo był związany z Polską Partią Socjalistyczną. Jako działacz Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego organizował wieczory literackie i wygłaszał prelekcje z zakresu historii i literatury. Od 1929 pracował w magistracie w Radomiu. Został członkiem Związku Młodzieży Komunistycznej. Wiosną 1929 uczestniczył w organizowaniu strajku robotników Fabryki Prochu w Zagożdżonie pod Kozienicami. Latem tego roku wziął udział w Międzynarodowym Zlocie Młodzieży Socjalistycznej w Wiedniu, jesienią współtworzył Sekcję Młodzieżową przy Robotniczej Spółdzielni Spożywców „Naprzód” w Radomiu. Na przełomie 1929/30 wstąpił do podziemnej Komunistycznej Partii Polski (KPP) i został skierowany do pracy w okręgu Warszawa-Podmiejska, gdzie zajmował się redagowaniem tekstów i prowadzeniem nielegalnej drukarni wydawnictw partii. Po zdekonspirowaniu drukarni w marcu 1932 został aresztowany i w lutym 1933 skazany na pięć lat więzienia. Przebywał kolejno w więzieniach w Warszawie (Centralne, Pawiak, Mokotów), Płocku, Koronowie (maj 1933-kwiecień 1935). W tym czasie kontynuował twórczość poetycką, jego wiersze i pieśni przemycane były w grypsach poza więzienia. Napisał Szopkę więzienną mokotowską. Zachorował na gruźlicę, dzięki staraniom żony, Barbary, wiosną 1936 uzyskał przerwę w odbywaniu kary, następnie objęła go amnestia. W tymże roku został powołany do Prezydium Komisji Literackiej przy Lidze Obrony Praw Człowieka i Obywatela. W maju 1936 współorganizował we Lwowie Kongres Pracowników Kultury w Obronie Pokoju. Kontynuował nielegalną działalność partyjną, m.in. pracując w Sekretariacie Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom. W 1936-38 przebywał czasowo w Zakopanem i Kazimierzu nad Wisłą. Współpracował w tym okresie z pismami „Oblicze Dnia” (1936) i „Lewar” (1936). Na skutek konfliktu z grupą działaczy KPP prawdopodobnie został około 1938 wykluczony z partii. Ponownie aresztowany w sierpniu 1938, do września tego roku był internowany w obozie odosobnienia w Berezie Kartuskiej. Po wybuchu II wojny światowej podobno brał udział w obronie Warszawy, potem znalazł się we Lwowie, zajętym przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Jesienią 1939 został aresztowany przez Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych (NKWD); dokładna data i okoliczności śmierci nie są znane.

Twórczość

1. Młoty w dłoniach. [Wiersze]. Warszawa: Kwadryga 1930, 44 s.

Druk części wierszy został wstrzymany przez cenzurę, w ich miejscu pozostały jedynie tytuły.

2. Legion ulicy. Scenariusz filmowy. Współautor: M. Emmer. Ekranizacja 1932.

3. Z kamiennego domu. Wiersze. Warszawa: Drukarnia „Prudentia 1936, 69 s.

Tu m.in. fragment poematu o Marcinie Kasprzaku.
Utwory powstały podczas pobytu w więzieniach.
Wydanie skonfiskowane.

4. Ulica Ogrodowa. O bezsilności i bestialstwie człowieka. [Powieść]. Warszawa: F. Hoesick 1938, 308 s. Wyd. nast. pt. Ulica Ogrodowa. Warszawa: Czytelnik 1960.

T. 1 planowanego cyklu pt.O bezsilności i bestialstwie człowieka”.

5. Rudy. Opowiadania. Warszawa: F. Hoesick 1939, 195 s. Wyd. nast. z posłowiem K. Woźniakowskiego Kraków: Wydawnictwo Literackie 1985.

Zawartość

Rudy; Klara; Fałszywa opowieść; Kielich goryczy.

6. Wiersze wybrane. Zebrał i przedmową opatrzył L. Pasternak. Warszawa: Czytelnik 1961, 152 s.

Tu także fragment poematu o Marcinie Kasprzaku [poz. ].

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (M. Stępień).

Ogólne

Artykuły

J. Szczawiej: Na młodym warszawskim Parnasie. „Kurier Literacko-Naukowy1934 nr 34.
J. Marx: W cieniu „Kwadrygi”: Wolica. „Poezja1979 nr 11/12.
R. Deperasiński, K. Urbański: Poeta czynu. „Tu i Teraz1984 nr 18.

Młoty w dłoniach

J. Podhalicz. „Głos Literacki1930 nr 7.
L. Pomirowski. „Kurier Poranny1930 nr 174.
S. Napierski. „Wiadomości Literackie1932 nr 23.

Z kamiennego domu

B. Dudziński. „Naprzód1936 nr 297.

Ulica Ogrodowa

E. Breiter. „Wiadomości Literackie1938 nr 16.
E. Csato: Powieści społeczne. „Sygnały1938 nr 41.
K. Czachowski. „Nowa Książka1938 z. 10.
S. Lichański: Krzywe zwierciadło. „Pion1938 nr 13.

Rudy

M. Chrzanowski: Wyklęty podwójnie. „Kultura1985 nr 27.
J. Kajtoch: Mroki podziemia. „Gazeta Krakowska1985 nr 234.
R. Deperasiński, K. Urbański: Perypetie z życiorysem. „Słowo Ludu1986 nr 15.
B. Faron: Dylematy pisarza lewicowego. „Życie Literackie1986 nr 4.
Z. Macużanka: Krzywdy z rąk bliskich bolą najmocniej... „Nowe Książki1986 nr 3.
S. Stanuch: Głos z ciemności. „Trybuna Ludu1986 nr 9.
S. Melkowski: Mała książeczka sprzed pół wieku. „Miesięcznik Literacki1988 nr 1.