WOJEŃSKI Teofil

Urodzony 26 stycznia 1890 w Radomsku; syn Stanisława Wojeńskiego, urzędnika państwowego, i Marii ze Świeckich. Do szkoły średniej uczęszczał w Piotrkowie. W 1905 brał udział w strajku szkolnym. Od 1907 był członkiem PPS; w 1908 został z tego powodu aresztowany i osadzony w twierdzy modlińskiej. Po zdaniu matury studiował od 1910 polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Relegowany ze studiów w związku z tzw. Zimmermanniadą przez rok studiował w Pradze. Studia polonistyczne ukończył w 1914 na UJ w Krakowie. W czasie pierwszej wojny światowej służył w Legionach Polskich. Następnie pracował jako nauczyciel w szkołach średnich w Łodzi. Debiutował w 1917 artykułem pt. Egzaminy maturalne, opublikowanym w „Kurierze Warszawskim” (nr 98). W 1918 redagował czasopismo „Niezawisłość”. Od 1919 był dyrektorem gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Łodzi. W tymże roku wszedł w skład prezydium Związku Zawodowego Nauczycieli Szkół Średnich. W 1920/21 prowadził Gimnazjum Związku Zawodowego Kolejarzy w Wieluniu nad Notecią. W 1921 zamieszkał w Warszawie i kontynuował pracę w szkolnictwie. Był wieloletnim redaktorem miesięcznika pedagogicznego „Ogniwo” (1921-30, 1933-34), a także „Nowe Tory” (1926). Od 1922 był dyrektorem III Gimnazjum Związku Nauczycielstwa Polskiego Szkół Średnich (od 1931 Gimnazjum im. S. Żeromskiego) w Warszawie. Ożenił się z Czesławą Grunbaum (Zajączkowską). W 1923 rozpoczął działalność w Towarzystwie Uniwersytetów Robotniczych (TUR). W 1929 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie pracy pt. Stefan Żeromski. Rozbiór treści ideowej. Współpracował z redakcją wydawnictwa Nowa Biblioteka. Od 1930 był wiceprezesem Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP). W 1935 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. W tymże roku założył, a następnie współredagował (do 1936) miesięcznik społeczno-literacki „Lewy Tor”. Artykuły i recenzje publikował (też pod pseudonimem Tadeusz Świecki) m.in. w czasopismach: „Robotnik” (1934-35), „Lewy Tor” (1935-36), „Głos Współczesny” (1936), „Czarno na białym” (1938). W czasie okupacji niemieckiej uczestniczył w organizowaniu tajnego nauczania w Warszawie, prowadził nadal Gimnazjum im. S. Żeromskiego funkcjonujące oficjalnie jako szkoła zawodowa, był kuratorem Warszawy i województwa. Pisywał do konspiracyjnego „Głosu Demokracji” (1943-1944). Po wojnie nadal mieszkał w Warszawie. Od 1945 był ponownie kuratorem Warszawskiego Okręgu Szkolnego. W 1949 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1947-48 redagował „Nową Szkołę”, a w 1949 „Pracę Oświatową”. Kontynuował działalność w TUR (do 1948). W 1955-61 był przewodniczącym ZNP. W 1957 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1959 został redaktorem naczelnym „Głosu Nauczycielskiego.” Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości (przed wojną), Medalem Wolności (1947), Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej”, Złotą Odznaką m. Warszawy, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1957). Zmarł 6 listopada 1963 w Warszawie.