BIO

Urodzony 15 maja 1915 w Zakopanem w środowisku chłopskim; syn Jana Wnuka i Józefy z Krzeptowskich. Uczęszczał do III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie. Od 1933 studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim; w 1937 uzyskał magisterium. Debiutował w 1933 artykułem pt. Życie młodzieży polskiej w rubryce Kropki, przecinki... aż hej, opublikowanym w poznańskim piśmie młodzieżowym „Orlęta” (nr 3, podpisany Ryszard Krzeptowski); w piśmie tym ogłosił też opowiadanie Biały ślad (nr 4-5). W 1936 rozpoczął współpracę z tygodnikiem „Prosto z Mostu” artykułem o Eugeniuszu Korwin Małaczewskim pt. U grobu poety żołnierza (nr 48). W 1937-39 pracował jako urzędnik, kolejno w cukrowni w Szamotułach, w Wojewódzkim Biurze Funduszu Pracy w Poznaniu oraz w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni. Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 został aresztowany przez Niemców i do października 1941 był więziony w obozach: Stutthof, Sachsenhausen i Gusen; w tym czasie napisał kilka wierszy i piosenek obozowych. Po zwolnieniu pracował jako urzędnik w hurtowni tytoniowej w Zakopanem. W 1943 przeniósł się do Warszawy. Brał udział w działalności konspiracyjnej związanej z Departamentem Informacji Delegatury Rządu (Sekcja Zachodnia). Po wojnie do 1947 studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Równocześnie rozwijał twórczość literacką; publikował utwory prozą, wspomnienia i artykuły w „Tygodniku Powszechnym” (1945-56), „Dziś i Jutro” (1946-53), „Wsi” (1946-47). W 1947 ożenił się z Ireną Ostrowską. W tymże roku zamieszkał w Sopocie, gdzie pracował jako kierownik oddziału „Słowa Powszechnego”. Od 1947 należał do Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich). W 1951 został sekretarzem Wojewódzkiej Komisji Intelektualistów i Działaczy Katolickich przy Komitecie Obrońców Pokoju w Gdańsku. W 1953 zamieszkał na stałe w Krakowie. W tymże roku otrzymał nagrodę literacką im. W. Pietrzaka. W 1957 wznowił stałą współpracę ze „Słowem Powszechnym” (tu do 1972 liczne artykuły), publikował także w „Kierunkach” (stale w 1958-73; tu utwory prozą, artykuły i recenzje). W 1959 został członkiem zarządu Stowarzyszenia „PAX”, wchodził też w skład Zarządu Głównego Związku Podhalan. W 1961-65 był radnym Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie. W 1962 został sekretarzem warszawskiego Klubu Literatów „Krąg”. Od 1966 należał do Polskiego PEN Clubu i brał udział w pracach jego zarządu. Nawiązał kontakty z polonią amerykańską; wyjeżdżał wielokrotnie do Stanów Zjednoczonych (1962, 1971, 1972, 1977), m.in. korzystając ze stypendium Fundacji Kościuszkowskiej. W 1965-67 publikował w londyńskiej „Kronice” oraz w kwartalniku „Tatrzański Orzeł”, wydawanym w East Paterson (stan Nowy Jork). W 1976 został honorowym członkiem polskiego Związku Podhalan, był także członkiem honorowym Związku Podhalan Północnej Ameryki. Od 1976 ponownie należał do zarządu Stowarzyszenia „PAX”. Od 1982 stale publikował wiersze, utwory prozą, artykuły i recenzje w „Tygodniku Powszechnym” i „Podhalu” (do 1986). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980). Zmarł 7 września 1992 w Krakowie; pochowany w Zakopanem.

Twórczość

1. Obóz kwarantanny. Wspomnienia z Sachsenhausen. Powst. 1941-1945. Wyd. z przedmową S. Pigonia. Kraków: S. Kamiński 1946, 78 s.

2. Walka podziemna na szczytach. Poznań: Wydawnictwo Zachodnie 1948, 169 s. Wyd. nast.: wyd. 2 rozszerzone Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1958, tamże: wyd. 3 1965, wyd. 4 uzupełnione i poprawione 1980, 282 s.

Dotyczy ruchu oporu na Podhalu w czasie okupacji hitlerowskiej.

3. Wiosna nad Motławą. [Reportaże]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1952, 191 s.

4. Byłem z wami. [Wspomnienia z obozów koncentracyjnych]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1960, 208 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972, wyd. 3 1985.

5. Szarotki rosną w Chicago. [Szkic]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1964, 186 s.

O życiu Polaków w Stanach Zjednoczonych.

6. Moje Podhale. [Biografie sławnych Podhalan]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1968, 154 s. Wyd. nast.: wyd. 2 łącznie z poz. pt. Moje Podhale; Ku Tatrom. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1971, 389 s., toż wyd. 3 1976; wyd. 4 osobne tamże 1978.

Zawartość

Doktor Chramiec; Generał Galica; Chłopiec od Brzegów [W. Gąsienica Brzega]; Apostoł Zakopanego [ks. J. Stolarczyk].

7. Ku Tatrom. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX1970, 220 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 i wyd. 3 łącznie z Moje Podhale zob. poz. ; wyd. 4 osobne 1978.

Zawartość

Sienkiewicz i górale; Żeromski na Podhalu; Tetmajer góralom, górale Tetmajerowi; Pan Kornel [Makuszyński] i Zakopane; Rozmiłowani w gwarze [dot. S. Witkiewicza, T. Malickiego, M. Pawlikowskiego]; „Cicha” [K. z Sobczaków Kłosowska]; „Chałupa pod wykrotem”.

8. Związek Klubów Małopolskich w Ameryce. [Szkic historyczny]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1974, 274 s.

9. Na góralską nutę. [Szkice]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1975, 225 s. Wyd. 2 tamże 1981.

Zawartość

Podhalański ruch regionalny; Stryk z młyna [S. Krzeptowski-Biały]; Aniela z Poronina [A. Gut-Stapińska]; Gazda z Kościeliska [S. Nędza-Kubiniec]; Adam spod Giewontu [A. Pach]; Poetka z Białki Tatrzańskiej [H. Nowobielska]; Florek ze Stołowego [A. Skupień-Florek]; Pamięci orawskiego kapłana [F. Machay].

10. Obrazki zakopiańskie. [Szkice]. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza [1982], 122 s.

Zawartość

Od autora. – Gniazdo Sabały [dot. J. Krzeptowskiego-Sabały]; Dokumenty tatrzańskich górali; Protokół uciążliwości diktowanych [!]; Zakopane przed stu laty; Krzyże nad Zakopanem; Tetmajer i Maryna [dot. K. Przerwy-Tetmajera i M. Czerniakowej]; Bartuś Obrochta; „Tatrzański Orzeł” nad Ameryką; Skarby podhalańskie w Chicago; Ze wspomnień mojej matki; „U Wnuka” na Kościeliskiej; Dawne czasy, dawni ludzie.

11. Górale za wielką wodą. [Szkic historyczny]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1985, 304 s.

Dotyczy wybitnych osobistości Polonii amerykańskiej.

12. Podhalański ruch regionalny. [Współautor:] A. Kudasik. Kraków: Oficyna Podhalańska 1993, 174 s.

Prace redakcyjne

1. Gawędy Skalnego Podhala. Wyboru dokonał i oprac. W. Wnuk. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1960, 461 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969, tamże: wyd. 3 1975, wyd. 4 1981.
2. S. Krzeptowski Biały: Gawędy góralskie. Oprac. i przedmowa: W. Wnuk. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1961, 93 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1953, 1966, 1982.

Wywiady

Literatura to możność zastanowienia się nad sensem życia. Rozm. W. Zakrzewska. „Słowo Powszechne1964 nr 50.
Wśród amerykańskich Podhalan. Rozm. A. Szarecki. „Słowo Powszechne1972 nr 90.
Między Zakopanem a Chicago. „Wrocławski Tygodnik Katolicki1977 nr 30.
Giewont się nie zwali! Rozm. E. Biela. „Słowo Powszechne1981 nr 238.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

Z. Starowieyska-Morstinowa. „Tygodnik Powszechny1965 nr 6; R. Wasita. „Problemy Polonii Zagranicznej” 1967.
R. Kantor. „Lud1977.
Z. Bieńkowski: Kilka informacji z drugiej ręki. W tegoż: Notatnik amerykański. Warszawa 1982.
K. Kania: Spotkajmy się u Wnuka. „Kierunki1985 nr 17.
K. Kania: Włodzimierz Wnuk i jego Podhale. „Wieści1992 nr 43.
I. Ostrowska-Wnukowa: Jego wielka miłość – Podhale. „Małopolska1999 t. 1.
J. Flack: Ambasador podhalańskiej ziemi. „Tygodnik Podhalański2002 nr 37.

Walka podziemna na szczytach

Z. Lichniak: Książka o góralskim ruchu oporu. „Dziś i Jutro1948 nr 33.
A. Madej: Walka podziemna na wyżynach. „Tygodnik Warszawski1948 nr 31/32.
Z. Starowieyska-Morstinowa: Podhale podczas okupacji. „Tygodnik Powszechny1948 nr 35.
J. Wiktor. „Kierunki1959 nr 13/14.
E. Biela: Góralski epos. „Słowo Powszechne1981 nr 50.

Wiosna nad Motławą

J.A. Górski: Reportaż znad Motławy. „Dziś i Jutro1952 nr 25.
L. Prorok: Krzepiąca wiosna. „Słowo Powszechne1952 nr 194.
A. Rogalski: Książka rzetelna i potrzebna. „Życie i Myśl1952 nr 7/9.
Z. Starowieyska-Morstinowa: Zwycięski szlak. „Tygodnik Powszechny1952 nr 31.

Byłem z wami

K. Brończyk: Światła w mrokach. „Kierunki1960 nr 23.
Z. Starowieyska-Morstinowa: W kierunku Boga. „Tygodnik Powszechny1960 nr 27.
T. Kudliński. „Życie Literackie1973 nr 2.
H. Świeżawska: Nurt Polski żywej. „Myśl Polska”, Londyn 1973 nr 1.

Szarotki rosną w Chicago

• [S. Mackiewicz] Cat: Szarotki. „Słowo Powszechne1964 nr 312.
W. Błachut: Wspomnienia nie tylko krakowskie. „Życie Literackie1965 nr 26.
J. Dobraczyński: Wnuk Sabały za oceanem. „Kronika”, Londyn 1965 nr 4.

Moje Podhale

S.E. Bury: Moje Podhale; S. Rafałowicz: Z tajników wielkiej kariery. „Słowo Powszechne1968 nr 216.
R. Sulima: Folder różnych regionów. „Nowe Książki1969 nr 10.
Z. Alt: Tatrzańskie fascynacje. „Słowo Powszechne1979 nr 145 [dot. też: Ku Tatrom].

Ku Tatrom

K. Głogowski: Góral o sławnych ceprach. „Kierunki1970 nr 27.
Z. Irzyk: Podhale literackie. „Słowo Powszechne1970 nr 179.
E. Pieńkowska: O Skalnym Podhalu. „Nowe Książki1970 nr 21.
Z. Umiński: Opowieści o pisarzach. „Życie i Myśl1970 nr 11/12.
J. Dużyk: Ku śnieżnym szczytom Tatr. „Twórczość1971 nr 2.
Z. Alt: Tatrzańskie fascynacje. „Słowo Powszechne1979 nr 145 [dot. też: Moje Podhale].
Z. Dolecki: Opowieści „Słonecznego domu. „Kierunki1979 nr 16.

Związek Klubów Małopolskich w Ameryce

J. Grygiel: Małopolskie kluby w USA. „Widnokrąg1974 nr 42.
B. Grzeloński: Z dziejów Małopolan w USA. „Nowe Książki1974 nr 20.
S. Jurkowski: Z życia Polonii. „Słowo Powszechne1974 nr 174.
• [A. Baranowska] b: Budulec. „Twórczość1975 nr 4.
W. Kwaśniewicz. „Przegląd Polonijny1975 nr 2.
A. Nadolny. „Studia Polonijne1976 t. 1.

Na góralską nutę

J. Majda: Szkice podhalańskie Wnuka. „Życie Literackie1976 nr 18.
K. Szałata: Podhalańskie spotkania. „Słowo Powszechne1981 nr 212.

Obrazki zakopiańskie

J. Antecka: Ze skrzyń okutych i z żywej pamięci. „Wierchy1983 nr 50.

Górale za wielką wodą

J. Dużyk: Duma górali podhalańskich. „Życie Literackie1986 nr 31.
K. Kania: Dumą jesteś, Podhale!Kierunki1986 nr 14.
R. Kantor: Góralu, czy ci nie żal... „Wieści1986 nr 15.
T. Staich: Wnukowie „za Wielką Wodą. „Podhalanka1986 nr 1.

Gawędy Skalnego Podhala

R. Sulima: Podhale, Kurpie i Chełmszczyzna. „Nowe Książki1970 nr 11.