BIO

Urodzony 8 sierpnia 1922 w Krakowie; syn Henryka Włodka, zawodowego wojskowego, i Karoliny z Kitów. Uczęszczał do VII Gimnazjum im. A. Witkowskiego, a następnie do Liceum Administracyjno-Handlowego Wroniewicza w Krakowie. W tym czasie zaczął pisać wiersze. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939. Podczas okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Krakowie. Uczył na tajnych kompletach gimnazjalnych. Od 1940 do początków 1941 uczył się w Handelsschule (szkole handlowej), następnie pracował jako robotnik przy Radzie Głównej Opiekuńczej, przymusowy robotnik w Baudienst oraz magazynier w niemieckiej składnicy księgarskiej. Kontynuował twórczość poetycką. Debiutował w 1940 wierszem pt. Kaprys miss Violety. (Ballada angielska), zamieszczonym w wydawanym przez Niemców w Warszawie miesięczniku „Fala” (nr 5, wrzesień); w 1941 wydrukował dwa utwory w tygodniku „Ilustrowany Kurier Polski”. Od końca 1941 przygotowywał i rozpowszechniał w kilku egzemplarzach zbiorki swoich wierszy. Brał udział w niejawnym życiu kulturalnym; uczestniczył w stałych zebraniach literackich, odbywających się w mieszkaniu Heleny Wielowieyskiej i w księgarni prowadzonej przez Witolda Zechentera przy ul. Łobzowskiej. W 1944 był redaktorem i współwydawcą konspiracyjnej serii tzw. „Biblioteki Poetyckiej Krakowa”. Po wyzwoleniu Krakowa spod okupacji niemieckiej został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (w 1949-57 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej). Od lutego do lipca 1945 współredagował (wraz z Tadeuszem Jęczalikiem) dodatek „Dziennika Polskiegopt.Walka” (nr 1-15). W 1945-46 był członkiem grupy Zespół Młodych Inaczej; zredagował przy współpracy T. Jęczalika i Wilhelma Macha jednodniówkę literacko-społeczną grupy pt.Inaczej” (wrzesień 1945). Od maja 1945 do 1947 kierował działem literackim w dwutygodniku „Świetlica Krakowska”, w którym zamieszczał liczne wiersze, recenzje i artykuły. Był członkiem redakcji: „Dziennika Polskiego” (1945-70, z przerwami), „Dziennika Literackiego” (1947-50; tu rubryki pt. 100 wierszy o poezji i 150 wierszy o poezji), „Życia Literackiego” (1951-72; w 1959 cykl Z lutni recenzenta). W 1948 ożenił się z Wisławą Szymborską, poetką (rozwód w 1954). W 1950 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP; do rozwiązania Związku w 1983). Był animatorem ruchu młodoliterackiego, w 1950-57 kierował Kołem Młodych przy zarządzie Oddziału Krakowskiego ZLP, następnie do 1965 był jednym z jego opiekunów. Wchodził w skład komisji młodzieżowej przy Zarządzie Głównym ZLP. W 1953-54 prowadził dział literatury współczesnej w Wydawnictwie Literackim. W 1957-58 współredagował czasopismo „Zebra”. W 1960 zainicjował powstanie grupy literackiej Wielopole i był jej opiekunem z ramienia miesięcznika Związku Młodzieży Wiejskiej „Głos Młodzieży Wiejskiej”. W latach siedemdziesiątych pisał recenzje do stałej rubryki Wspólny dom w czasopiśmie „Fołks-Sztyme”. Zmarł 19 stycznia 1986 w Krakowie.

Twórczość

1. Przeddźwięki pieśni. Wiersze z lat 1939-1941. Kraków 1941, [46] k. Wyd. 2 rozszerzone tamże 1942, [51] k., maszynopis przebitkowy.

Autor podpisany: Adam Włodek; tomik powst. w 1 egzemplarzu na papierze czerpanym, w oprawie płóciennej; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: To już było [poz. ]; Zielone wiersze; Przeddźwięki pieśni. — Wyd. 2 [wydano w 2 egzemplarzach] zawiera nadto: Wołanie; Kalendarz naszych dni. Poemat 1-9 [poz. ].

2. To już było. Wiersze z lat 1939-1941. Kraków 1941, [18] k., maszynopis przebitkowy.

Autor podpisany: Adam Włodek; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Zawartość

Zawiera wiersze w cyklach: Ta pierwsza; Wołanie; Średniowieczna bajeczka; Jedno pragnienie.

3. Kalendarz naszych dni. Poemat 1-9. Powst. Kraków 30 XI-19 XII 1941. Druk zob. poz. wyd. 2 k. 28-37. Przedruk zob. poz. , .

Rękopis oprawny w płótno w formie kalendarza; informacje o powstaniu: A. Włodek. zob. poz. (wyd. 2).

4. Zdobywanie poezji. Wybór utworów z lat 1941-1942. Kraków 1942, [34] k., maszynopis przebitkowy.

Autor podpisany: Adam Włodek; tomik odbity w 3 egzemplarzach numerowanych, sygnowanych przez autora; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Zawartość

Zawiera m.in. cykle: Zielone wiersze; Kalendarz naszych dni. [Poemat 1-9, poz. ]; Tobie; Wieś; Z miasta; Wyznanie wiary.

5. Mruczek w butach. [Wiersze dla dzieci]. Kraków 1943, [13] k., maszynopis przebitkowy. Wyd. nast. Kraków: Wydawnictwo Horyzont 1948, 16 s.

Autor podpisany: Adam Włodek; powstał I 1943; w 1 egzemplarz na prawach rękopisu 19 maja 1943; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

6. Wiązanka jaskrów. [Wiersze]. Kraków 1943, [14] k. Wyd. nast. Kraków 1944, [15] k., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetycka Krakowa.” Przedruk zmienione zob. poz. .

Autor podpisany: Adam Włodek; tomik powstał w XII 1943 w 1 egzemplarzu; w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Zawartość

Zawiera m.in. poemat Kalendarz naszych dni [Poemat 1-6, por. poz. ]. — W wydaniu z 1944 nadto cykl Zielone wiersze [poz. ].

7. Arkusz poetycki Nr 2. Kraków [sierpień] 1944, [8] k., maszynopis przebitkowy. [„Biblioteka Poetycka Krakowa”].

Druk anonimowy, odbito ok. 20 egzemplarzy.

8. Dźwięczna gałązka. [Wiersz]. Kraków: [b.w.] 1944, [4] s., maszynopis przebitkowy.

Autor podpisany: Adam Włodek; powst. 20 XII 1944; odbito 5 egzemplarzy; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

9. Najcichszy sztandar. [Wiersze]. [Kraków, lipiec] 1944, [20] k., maszynopis przebitkowy. [„Biblioteka Poetycka Krakowa”]. Wyd. nast.: wyd. 2 [zmienione Kraków, październik] 1944, [13] k., maszynopis przebitkowy. [„Biblioteka Poetycka Krakowa”]; wyd. [znacznie zmienione] Kraków: Czytelnik 1945, 16 s.

Druk anonimowy; powstanie: maj 1941-lipiec 1944; odbito w 20 egzemplarzach; egzemplarz wydania 1 i 2 w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Zawartość

Zawiera m.in. cykle: Pamiętam; Zielony list [poz. ]; Najcichszy sztandar. — Wyd. z 1945 zawiera cykle z wyd. 1 z licznymi zmianami oraz cykle: Pamiętam; Wiązanka jaskrów; Najcichszy sztandar 1939-1944; Odpowiedź.

10. Zielony list. 1944. [Wiersze]. [Kraków] 1944, 5 k., maszynopis przebitkowy. Przedruk zob. poz. (wyd. 1).

Druk anonimowy, autor podpisany ręcznie; powstał 22 i 23 V 1944; odbito w 3 egzemplarzach; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej.

11. Z trzynastu lat. 1939-1952. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1953, 62 s.

12. Liryki i satyry. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 56 s.

13. Kasztanek. [Wiersz dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa” [1958], 8 k.

14. Pan Twardowski. [Wiersz dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa 1958, 6 k.

15. Uważnie mijam. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 55 s.

16. Kleksy. [Wiersze i miniatury literackie]. Warszawa: Czytelnik 1967, 40 s.

17. Nasz łup wojenny. Pamiętnikarski aneks do dziejów literackiego startu wojennego pokolenia pisarzy krakowskich. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1970, 309 s.

18. Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 134 s.

19. Prezent. Wiersze dawne i nowe. Wyboru dokonał A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 215 s.

Zawartość

Zawiera także nowy zbiór: Prezent [wiersze i proza poetycka].

20. Godzina dla Adama. Wspomnienia, wiersze, przekłady. Komitet red.: J.P. Gawlik, I. Kania, W. Maciąg. Wybór wierszy: W. Szymborska. Wybór przekł. z języka czeskiego: J. Baluch. Wybór pozostałych przekł.: I. Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000, 247 s.

Zawartość

Zawiera wybrane wiersze i przekłady z następujących autorów: F. Halas, J. Seifert, L. de Camões, O. Wilde, R.M. Rilke, — nadto 31 tekstów wspomnieniowych o A. Włodku, zob. Opracowania.

Przekłady

1. R.M. Rilke: Słowo o miłości i śmierci korneta Krzysztofa Rilke. Przeł. A. Włodek. Kraków 1943, [31] k. Przedruk zmienione pt. Pieśń o miłości i śmierci korneta Krzysztofa Rilke w: R.M. Rilke: Poezje. Warszawa 1959 s. 21-33. Wyd. osobne Przeł. i wstępem [posłowiem] opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, 67 s.

Zawartość

Pierwsza redakcja tłumaczenia powstała w 23 VIII-28 IX 1943; w 1 ozdobnym egzemplarzu z własnymi rysunkami i układem graficznym; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Narodowej — Wydanie osobne zawiera tekst w języku niemieckim i polskim.
2. S. Kirsanow: Aleksander Matrosow. Poemat. Warszawa: Prasa Wojskowa 1950, 82 s.
3. J. Pilař: Takiego drzewa się nie grzebie. Wiersze wybrane. Przeł. i wstępem poprzedził A. Włodek. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk 1962, 77 s.
4. O. Wilde: Ballada o więzieniu w Reading. Przeł. i posłowiem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, 84 s.
5. V. Dvorřáčková: W nocy pod tęczą. [Wiersze]. Wybrał, przeł. i posłowiem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 119 s.
6. F. Halas: I co? Wybór poezji. Wybrał, przeł. i posłowiem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 311 s.
7. K. Biebl: Nowy Ikar i inne poezje. Wybrał, tłumaczył i posłowiem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1984, 109 s.
8. V. Reisel: Smutne rozkosze. [Wiersze]. Wybór: B.S. Kunda. Przeł.: D. Abrahamowicz, A. Babuchowski, A. Włodek. Posłowie: D. Abrahamowicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1984, 117 s.

Prace redakcyjne

1. Hejnał poetycki. Wybór wierszy o Krakowie. Zebrał oraz wstępem i przypisami opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1953, 138 s.
2. I. Fik: Wiersze. Wybrał i wstępem opatrzył A. Włodek. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 91 s.
3. Wiersze górnicze. Antologia. Wybrał i oprac. A. Włodek. Przedmowa: Z. Hierowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, 274 s.
4. Krakowski almanach młodych. Zebrał oraz słowem wstępnym poprzedził A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1964, 307 s.
5. Antologia poezji czeskiej i słowackiej XX wieku. Wyboru dokonał i wstępem opatrzył A. Włodek. Noty o autorach: W. Szczepanowska i A. Włodek. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk 1972, 672 s.
Tu także m.in. przekład A. Włodka.
6. J. Lau: Wiersze wybrane. Wybrał oraz wstępem i aneksami opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 150 s.
7. W. Majakowski: Kocham. Wybór poezji. Wybrał i posłowiem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, 191 s. Wyd. 2 tamże 1987.
Tu także m.in. przekład A. Włodka.
8. M. Florian: Codzienne ody. [Wiersze]. Wybór A. Włodek. Przeł.: D. Abrahamowicz [i in.]. Posłowie: J. Zarek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1983, 95 s.
9. W. Faber: Zawsze. Wiersze wybrane. Wybrał i wstępem opatrzył A. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986, 167 s.
10. J. Seifert: Odlewanie dzwonów. [Wiersze]. Wyboru dokonał A. Włodek. Przeł.: L. Engelking [i in.] Posłowiem opatrzył J. Waczków. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1990, 487 s.
Tu także m.in. przekład A. Włodka.

Zob. też Przekłady Przekłady poz. , , .

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 4. Warszawa 1966.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (redakcja).

Ogólne

Książki

Godzina dla Adama. Wspomnienia, wiersze, przekłady. Komitet red.: J.P. Gawlik, I. Kania, W. Maciąg. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000, 247 s. [tu m.in. teksty wspomnieniowe autorów: W. Maciąg, B. Ścibor-Pacholska, E. Zechenter-Spławińska, M. Wyka, D. Herbert-Ulam, S. Czarniecki, W. Szymborska, N. Gross, A. Klominek, J. Korczak, A. Lutosławska, J. Adamski, A. Augustyn, J. Baluch, V. Dvorřáčková, A. Świerczyński, J. Krasicki, J.P. Gawlik, L.A. Moczulski, B. Szymańska, K. Szlaga, J. Pieszczachowicz, E. Lipska, K. Lisowski, G. Dobreńko, J. Salamon, K. Turaj-Kalińska, M. Kuś, I. Kania, J. Stępiński, K. Pieńkosz].

Artykuły

K. Lisowski: Niepowtarzalność Adama Włodka. „Czas Krakowski1997 nr 3.
J. Korczak: Pod Wawelem, na Krupniczej. „Arkusz1998 nr 2.
W. Jurasz: Ukochany (nie tylko) poetek. „Przekrój2000 nr 31.

Najcichszy sztandar

K. Czachowski. „Lewy Tor1945 nr 1.
J. Janowski: Partyzancki karabin i pióro. „Pobudka1945 nr 8.
A. Słucki. „Walka Młodych1945 nr 31.
K. Wyka: Wiersze Włodka. „Odrodzenie1945 nr 40.
J. Zagórski: Poezja Anno Domini 1945. (Poezja rozmiłowana w kolorach narodowych i mocnych). „Tygodnik Powszechny” 1945 nr 27.
W. Zechenter: Wiersze Adama Włodka. „Dziennik Polski1945 nr 124.

Z trzynastu lat

A. Drawicz: Wiersze Adama Włodka. „Życie Literackie1953 nr 52.
W. Maciąg: Poezja szlachetnych haseł. „Echo Tygodnia1953 nr 42.
L. Herdegen: Recenzja matematyczna i tendencyjna. „Dziennik Polski1954 nr 30.

Uważnie mijam

J. Lau. „Życie Literackie1964 nr 11.
W.P. Szymański. „Tygodnik Powszechny1964 nr 17.
A. Wilkoń: Liryki Adama Włodka. „Twórczość1964 nr 7.
W.P. Szymański: Uważnie mijam; Wcale niezłe prefabrykaty. W tegoż: Między ciemnością a świtem. Kraków 2005 [dot. też Kleksy].

Kleksy

M. Sprusiński: Liryka — „bieżące oka mgnienie. „Twórczość1967 nr 11.
W.P. Szymański: Sezon liryczny w Krakowie: Wcale niezłe prefabrykaty. „Życie Literackie1967 nr 25.
W.P. Szymański: Uważnie mijam; Wcale niezłe prefabrykaty. W tegoż: Między ciemnością a świtem. Kraków 2005 [dot. też Uważnie mijam].

Nasz łup wojenny

T. Kłak: Wojenny świat Adama Włodka. „Kamena1970 nr 21.
S. Stanuch: Łup wojenny Adama Włodka. „Nowe Książki1970 nr 13.

Prezent

K. Gąsiorowski: Prezent od Adama Włodka. „Nowe Książki1989 nr 11.
K. Pieńkosz. „Literatura1989 nr 8.

Godzina dla Adama. Wspomnienia, wiersze, przekłady

R. Ostaszewski: Portret z pamięci. „Nowe Książki2000 nr 10.

Słowo o miłości i śmierci korneta Krzysztofa Rilke

M. Pytasz: Jaki jesteś Krzysztofie Rilke?Literatura na Świecie1983 nr 5 [dot. zmienionego przedruku pt. Pieśń o miłości i śmierci korneta Krzysztofa Rilke].

Wiersze górnicze

Z. Obrzud. „Śląsk Literacki1955 nr 13.

Antologia poezji czeskiej i słowackiej XX wieku

J. Kwiatkowski: Antologia Włodka. W tegoż: Felietony poetyckie. Kraków 1982.

Wiersze wybrane [1997]

J. Marx: Wiersze Adama Włodka. „Życie Literackie1973 nr 24.
S. Melkowski: Piosneczki. „Nowe Książki1973 nr 16, przedruk w tegoż: Rówieśnicy i bracia starsi. Warszawa 1980.
B. Ostromęcki: Rozrachunek. „Poezja1974 nr 2.