Witkiewicz Stanisław Ignacy – Słownik Pisarzy i Badaczy XX i XXI w.

BIO

Born on 24 February 1885 in Russian-ruled Warsaw; son of the painter, art critic, prose writer, and creator of the Zakopane architectural style Stanisław Witkiewicz, and the music teacher Maria, née Pietrzkiewicz. He moved to Zakopane in 1890. In accordance with his father's wishes, an opponent of formal schooling, he received only private tuition. Since childhood, he had a passion for painting and drawing, while in 1893 he wrote over a dozen short plays, six of which have survived (thanks, in part, to being printed on a small domestic press), while others are only known by their titles. He was also a passionate photographer. In 1897, he passed entrance exams to the second class of the Comprehensive (Real) School in Lwów (then Austrian-ruled Lemberg, today: Lviv, Ukraine), but continued to receive home schooling while travelling to the city to take exams each term. His colleagues in Zakopane included Leon Chwistek [ ↑] and Bronisław Malinowski. He made his debut as a painter in 1900 with the proto-Tatran landscapes that illustrated an article titled Glossopteris by his teacher Mieczysław Limanowski. The article appeared in "Przegląd Zakopiański" (no. 8). He first exhibited his paintings (a series of Lithuanian landscapes) at a show in Zakopane in 1901. Around this time, he became interested in philosophy and started writing short essays. He travelled abroad regularly, starting in 1901 with a visit to the Hermitage in Saint Petersburg. He became acquainted with paintings exhibited in galleries in Italy, France, Germany, Austria and London. After completing his advanced secondary education in 1903, he focused on mathematical studies for a period of time while also travelling to Italy. In 1904, he visited Lovran, near Trieste, with his sick father, who then moved there permanently in 1908, remaining until his death in 1915. His son paid him regular visits. After returning from his initial trip to Lovran, Stanisław Ignacy Witkiewicz enrolled for a degree in landscape painting at the studio of Józef Mehoffer at Academy of Fine Arts (ASP) in Krakow. He also took a course there in landscape painting with Jan Stanisławski in late 1905 and early 1906. Under pressure from his father, he abandoned his studies in 1906 and returned to Zakopane, where he was self-employed and also took lessons in painting with Władysław Ślewiński. He participated in painting exhibitions organized by the Sztuka Podhalańska (Podhale Art) Society in Zakopane. Between 1908 and 1911, he resumed his studies in painting at J. Mehoffer's studio at the Krakow ASP. From around 1909 to 1912, he was in an intimate relationship with the actress Irena Solska. His novel 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta [The 622 Downfalls of Bungo, or The Demonic Woman], which was written in 1910/11 and first published in 1972, included elements inspired by this relationship. Following a short stay in Paris, he spent an extended period in 1911 in Doëlan, Brittany, at the invitation of W. Ślewiński. Upon his return to Zakopane, he focused primarily on painting. In 1913, he became engaged to Jadwiga Janczewska. Following his fiancée's death by suicide in February 1914, he was convinced by Bronisław Malinowski to join an ethnographic research expedition to New Guinea as a photographer and draughtsman. He managed to visit Ceylon (Sri Lanka) and Australia. With the outbreak of World War I, he decided to return to Europe so that he could take up arms as a soldier. He left in early September and by mid-October had reached Saint Petersburg, where he had close relatives. Thanks to their support, he was accepted to the Pavlovsk Military School in November 1914 and following an expedited five-month course, he was recruited at the rank of reserve officer to the 172 reserve battalion of the household cavalry of the Pavlovsk Regiment before being sent to the front line. In 1916, he was made a second lieutenant of the same regiment. He became acquainted there with lieutenant Andrei Potocki, a talented graphic artist, who most probably inspired his interest in pastel drawing. On 17 July 1916, he was fought in battles by the River Stokhid (Polish: Stochód) near Kowel (now Kovel, Ukraine), receiving a nomination to the rank of lieutenant and the Order of St Anne – fourth class, in recognition of his bravery. Owing to post-traumatic stress, he was sent for treatment to Saint Petersburg (by then known as Petrograd) and never returned to the front line. He was a witness to the revolutionary events of 1917 while still a lieutenant of the household guard. In mid-November 1917, he was delegated to the service of the Polish Supreme Military-Executive Committee (Naczelny Polski Komitet Wojskowo-Wykonawczy), but owing to his health he did not continue his military service. He was demobilized on 18 February 1918. He was involved in the cultural life of Polish émigrés in the city, making use of his military and medical leave. He was very active as a painter, earning a side income as a portrait artist while also writing essays about art and philosophy. From around 1917, he used the signature Witkacy on his paintings as a way of marking that they belonged to a new period of creativity connected to his theory of Pure Form. He made his debut as a press correspondent in May 1918 with a review of a performance titled „Upiory” Ibsena. Benefis Choroszczy [Ibsen's "Ghosts". A Choroszcz Benefit] that was staged by a Polish émigré theatre group. The review was published in "Dziennik Narodowy" (no. 204). In July 1918, he reached Warsaw before travelling in August to Zakopane, bringing with him his artistic output of the previous years. He remained active as an artist and writer. He was soon accepted into the Formist group, serving as its chief theorist and participating in exhibitions it organized. He wrote the majority of his plays between 1918 and 1925. Only a few were performed or published in the interwar period. He made his debut as a playwright with the piece Pragmatyści [The Pragmatists], which was written in 1919, published in 1920 in the periodical "Zdrój" (no. 3) and then first staged in December 1921. The very first performance of any of his plays, however, was the June 1921 premiere of Tumor Mózgowicz [Tumor Brainiowicz] at the Juliusz Słowacki Theatre in Krakow. He made his debut in the national press in 1919 with a report based on his travels to Ceylon (Sri Lanka) titled *Z podróży do tropików [Excerpts from a journey to the Tropics], which appeared in the bi-weekly "Echo Tatrzańskie" (nos 15–18). The same year, he published is first study on the subject of art, Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia [New Forms in Painting and the Misunderstandings Arising Therefrom]. In 1920, he published the essay Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze [Introduction to the Theory of Pure Form in the Theatre], which appeared in the periodical "Skamander" (nos 1-3). He published subsequent texts in the same periodical in 1921 and 1925. His plays, poems, philosophical articles and essays on art also appeared during this period in "Formiści" (1921), "Czartak" (1922), "Zwrotnica" (1922–23), and "Almanach Nowej Sztuki" (1924). Having been declared unfit for military service, he was sent in August 1920 to attend a course at the Central School of Instruction for the Military Command of the General District in Krakow during which he also served as translator for French officers. He was demobilized in January 1921. In 1923, he married Jadwiga Unrug, granddaughter of the painter Juliusz Kossak. She lived in Warsaw from 1925. In January 1925, Witkiewicz founded the Theatre Society (Towarzystwo Teatralne) together with a group of Zakopane intellectuals. The society staged his plays. In February of the year, he joined the Exhibition Commission of the Sztuka Podhalańska (Podhale Art) Society, where in June he founded a Formist Theatre Section following the dissolution of the Theatre Society. The Section was active until 1927. The same year, he founded the S.I. Witkiewicz Portrait Company, which provided the main part of his income. He gradually gave up other forms of painting. He returned to prose writing, making his debut in this form in 1925 with the novel *Pożegnanie jesieni [Farewell to Autumn]. He participated in spiritualist seances, joining the Metempsychic Society in Warsaw in 1928. He experimented with drugs, creating paintings after consuming them and keeping records of his impressions. In 1927, he published articles and column pieces on theatre in the daily "Przegląd Wieczorny". From 1929, he was in a relationship with Czesława Oknińska-Korzeniowska. In 1931, owing to his family's financial difficulties after his mother retired from running a guest house in Zakopane, he became a regular columnist. His column pieces and articles appeared in periodicals and newspapers including "Gazeta Lwowska" (1931), "Kurier Literacko-Naukowy" (1931–32), "Linia" (1931), the weekly supplement of "Polska Zbrojna" (1931), "Gazeta Literacka" (1932 and 1934), "Gazeta Polska" (1932–33), "Zet" (1932–36), "Pion" (1934–36), and "Skawa" (1938–39). He also published philosophical essays in the journals "Przegląd Filozoficzny" (1933 and 1936–38) and "Ruch Filozoficzny" (1938–39). In parallel, he travelled around the country giving readings and talks on the subject of philosophy, literature and fine art, while also participating in painting exhibitions. Living mainly in Zakopane, he explored the nearby mountains systematically, while from 1934 he was a full member of the Tatra Sport Club's Mountaineering Section. In 1935, he was awarded the Golden Laurel of the Polish Academy of Literature in recognition of his outstanding literary achievements. In 1937, he hosted the German philosopher Hans Cornelius, with whom he had maintained regular correspondence over the previous two years. Witkiewicz had taken an interest in his philosophy as a student already. In summer 1937 and again the following year, he lectured on the Summer Holiday Scientific and Literary Courses that he co-organized. In 1938, together with a group of friends, he founded the Independent Theatre Society (Towarzystwo Teatru Niezależnego), although he did not succeed in staging any of his works in conjunction with it. Following the outbreak of World War II, he reported to a mobilization point but was not called up for service. On 5 September 1939, he left Warsaw and headed eastwards. Having received news that Soviet forces had entered Poland, suffering from illness and depression, he died by suicide on 18 September 1939 (C. Oknińska-Korzeniowska made an unsuccessful attempt to die by suicide with him) in the village of Jeziory (now Velyki Ozera, Ukraine) in the Polesie region. He was also buried in the village. An attempt to transfer his remains to his mother's grave at a cemetery in Zakopane in 1988 was unsuccessful. Since 1983, the Polish Centre of the International Theatre Institute (ITI) has awarded the S.I. Witkiewicz prize in recognition of efforts to promote Polish culture abroad. In 1985, the Współczesny (Contemporary) Theatre in Wrocław and the Ministry of Education launched the S.I. Witkiewicz competition, which seeks original plays from children and young people. UNESCO declared 1985 the Year of S.I. Witkiewicz. In 2015, the Witkacy Institute was founded. Since 2016, he publishes the biannual "Witkacy!".

Twórczość

1. Biedny chłopiec. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1893. Pierwodruk z komentarzem W. Nowakowskiej pt. Nieznany dramat ośmioletniego Witkacego. „Przegląd Humanistyczny” 1964 nr 1 s. 141–145. Prapremiera: łącznie z Karaluchy [poz. ↑], Odważna Księżniczka [poz. ↑] pt. Karaluchy: Inscenizacja i scenografia: S. Słomka-Rakowski. Reżyseria zespołowa. Poznań, Teatr Lalki i Aktora „Marcinek” 1970. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

Przekłady

angielski

The poor boy. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven 1974 nr 3. Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz.↑ ] pt. Multiple self-portrait: Reżyseria: P. Cieślak. Glasgow, Royal Scottish Academy of Music and Drama 1989.

The poor boy. [Przeł.:] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

La pauvre garçon. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

hiszpański

Pobre mechachito. [Przeł.] R. Zermeño. „La Palabra y el Hombre”, Veracruz 1976 nr 20.

rosyjski

Bednyj malčik. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Witkiewicz: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

2. Karaluchy. Komedia w 1 akcie. Powst. 1893. Pierwodruk „Kamena” 1960 nr 2 s. 12, przedruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Juvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 17–23 [poz. ↑]. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑] pt. Juwenilia: Inscenizacja: E. Kalinowicz. Reżyseria: W. Unicki. Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Wyd. osobne Komedje [!] Stasia Witkiewicza. T. 1. Karaluchy. Wałbrzych: Towarzystwo Przyjaciół Książki. Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej 1985, [20] s. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

Maszynopis egzemplarza odbitego na drukarence domowej z napisem „Druk Stasia Witkiewicza” w Bibliotece Jagiellońskiej.

Premiera w teatrze zawodowym łącznie z Biedny chłopiec, Odważna Księżniczka zob. poz. ↑.

W wydaniu osobnym nadto: Z listów St. Witkiewicza (ojca) do matki – Elwiry Witkiewiczowej (babki Witkacego).

Przekłady

angielski

Cockroaches. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven, CT 1974 nr 5. Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Biedny chłopiec [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Multiple self-portrait: Reżyseria: P. Cieślak. Glasgow, Royal Scottish Academy of Music and Drama 1989.

Cockroaches. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

Les cancrelats. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1. Wystawienie pt. Juvenilia: Paryż, L'Anomique Théâtre 1985.

hebrajski

Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Diokan acmi: Komediot mechje miszpacha – Hisztachrerut. [Przeł.] E. Sten. Reżyseria: P. Cieślak: Tel Awiw, Beit Zvi School of Drama 1993.

hiszpański

Las cucarachas. [Przeł.] R. Zermeno. „La Palabra y el Hombre”, Veracruz 1976 nr 20.

niderlandzki

Kakkerlakken. [Przeł.] K. Lesman. „het Cahier”, Breda 1991 nr 2, wyd. w: S.I. Witkiewicz: De Beëlzebubsonate en andere teksten. Leiden 1997.

rosyjski

Tarakany. [Przeł.] A. Bazilevskij. „Sapožniki. Neperodičeskij zavisimij organ”, Moskwa 1990 nr z V (z okazji wystawienia Szewców w Teatrze Studio „U Nikitskich Worot”). Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

serbsko-chorwacki

Žohari. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985. Wystawienie: Dubrownik, Lero 1989.

węgierski

Svábbogarak. [Przeł.] G. Kerényi. W: S.I. Witkiewicz: Drámák. [Posłowie:] J. Elbert. Budapest 1973.

3. Komedie z życia rodzinnego: Karaluchy. Komedia w 1 akcie; Menażeria, czyli Wybryk słonia. Komedia w 5 aktach; Odważna Księżniczka. Komedia w 1 akcie. Przez Stasia Witkiewicza dla Mamy; Odważna Księżniczka, czyli Natrętny książę. Dramat. [1–4]. Powst. 1892–1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 17–23. Prapremiera łącznie z Biedny chłopiec [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑] pt. Karaluchy: Opole, Teatr Lalki i Aktora im. A. Smolki 1980. Zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

Przekłady

angielski

Comedies of family life. Four comedies. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven, CT 1974 nr 5. Wystawienie łącznie z przekł. Biedny chłopiec [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Multiple self-portrait: Reżyseria: P. Cieślak. Glasgow, Royal Scottish Academy of Music and Drama 1989.

Comedies of family life. [Przeł.] D. Gerould. W: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996, przedruk w: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

Comédies de la vie de famille. 1–4. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

hebrajski

Wystawienie łącznie z przekł. Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Diokan acmi: Komediot mechje miszpacha – Hisztachrerut. [Przeł.] E. Sten. Reżyseria: P. Cieślak. Tel Awiw, Beit Zvi School of Drama 1993.

niderlandzki

Komedies mit sen familie leven. [Przeł.] K. Lesman. Wystawienie: Reżyseria: E.W. Geerlings. Rotterdam, De Pragmatici (grano w oknie wystawowym Boekhandel Van Gennep) 1991.

serbsko-chorwacki

Komedije iz obiteljskog života. [Przeł.] D. Blažina. „Quorum”, Zagrzeb 1987 nr 1/2.

Adaptacje

teatralne

A a... a..., czyli Juwenilia i Nowe Wyzwolenie [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nowe Wyzwolenie. Dramat w 1 akcie. Powst. 1920. Pierwodruk „Zwrotnica” 1922 z. 3 s. 56-61, 1923 z. 4 s. 94-97. Prapremiera: teatralna: łącznie z Wariat i zakonnica [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło. Krótka sztuka w 3 aktach i 4 odsłonach. Powst. 1923. Prapremiera: teatralna: Toruń, Teatr Miejski 1924; telewizyjna: Telewizja Polska 1972; radiowa: Polskie Radio 1978. Druk „Skamander” 1925 z. 39 s. 160-181 (i errata z. 40 s. 255-256). Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].] w reżyserii zespołowej pod kierunkiem S. Witkiewicza: Zakopane, Teatr Towarzystwa Teatralnego (w sali „Morskiego Oka”) 1925; telewizyjna: Telewizja Polska 1971. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972, 667 + 765 s. (t. 1), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wybór dramatów. Wybór i wstęp: J. Błoński. Tekst i przypisy: M. Kwaśny. Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1974, CXXII, 457 s. Biblioteka Narodowa I, 221. Wyd. 2 poprawione tamże 1983., ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Wybór K. Puzyny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 564 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1985., ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1-5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 4), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler [i in.]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992- [t. 5], ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty wybrane. Wstęp i oprac.: J. Błoński. T. 1-2. Kraków: Universitas 1997, 325 + 365 s. (t. 1), 69 [Man hat uns], 70 [Szewcy i in]. ]. Układ tekstu (łącznie z Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę. Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 31-34. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Menażeria, czyli Wybryk słonia. (Komedia w 5 aktach). Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 24-28; uzupełnione brakującego zakończenia wyd. J. Czarnik: Uzupełnienie do Juweniliów Witkacego. „Dialog” 1985 nr 9 s. 138-139. Prapremiera łącznie z Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑] pt. Juwenilia: Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].], Karaluchy [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Karaluchy. Komedia w 1 akcie. Powst. 1893. Pierwodruk „Kamena” 1960 nr 2 s. 12. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑] pt. Juwenilia: Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Wyd. osobne Komedje [!] Stasia Witkiewicza. T. 1. Karaluchy. Wałbrzych: Towarzystwo Przyjaciół Książki. Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej 1985, [20] s. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].] pt. Juwenilia: Inscenizacja: E. Kalinowicz. Reżyseria: W. Unicki. Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972, 667 + 765 s. wyd. 2 (t. 1), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1-5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 4), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler [i in.]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992- [t. 5].], Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Menażeria, czyli Wybryk słonia. (Komedia w 5 aktach). Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 24-28; uzupełnione brakującego zakończenia wyd. J. Czarnik: Uzupełnienie do Juweniliów Witkacego. „Dialog” 1985 nr 9 s. 138-139. Prapremiera łącznie z Karaluchy [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Karaluchy. Komedia w 1 akcie. Powst. 1893. Pierwodruk „Kamena” 1960 nr 2 s. 12. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑] pt. Juwenilia: Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Wyd. osobne Komedje [!] Stasia Witkiewicza. T. 1. Karaluchy. Wałbrzych: Towarzystwo Przyjaciół Książki. Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej 1985, [20] s. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę. Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 31-34. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑] pt. Juwenilia: Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].] pt. Juwenilia: Inscenizacja: E. Kalinowicz. Reżyseria: W. Unicki. Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972, 667 + 765 s. wyd. 2 (t. 1), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1-5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 4), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler [i in.]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992- [t. 5].], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nowe Wyzwolenie. Dramat w 1 akcie. Powst. 1920. Pierwodruk „Zwrotnica” 1922 z. 3 s. 56-61, 1923 z. 4 s. 94-97. Prapremiera: teatralna: łącznie z Wariat i zakonnica [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło. Krótka sztuka w 3 aktach i 4 odsłonach. Powst. 1923. Prapremiera: teatralna: Toruń, Teatr Miejski 1924; telewizyjna: Telewizja Polska 1972; radiowa: Polskie Radio 1978. Druk „Skamander” 1925 z. 39 s. 160-181 (i errata z. 40 s. 255-256). Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].] w reżyserii zespołowej pod kierunkiem S. Witkiewicza: Zakopane, Teatr Towarzystwa Teatralnego (w sali „Morskiego Oka”) 1925; telewizyjna: Telewizja Polska 1971. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972, 667 + 765 s. (t. 1), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wybór dramatów. Wybór i wstęp: J. Błoński. Tekst i przypisy: M. Kwaśny. Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1974, CXXII, 457 s. Biblioteka Narodowa I, 221. Wyd. 2 poprawione tamże 1983., ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Wybór K. Puzyny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 564 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1985., ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1-5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 4), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler [i in.]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992- [t. 5], ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty wybrane. Wstęp i oprac.: J. Błoński. T. 1-2. Kraków: Universitas 1997, 325 + 365 s. (t. 1), 69 [Man hat uns], 70 [Szewcy i in]. ]) i reżyseria: P. Cieślak. Wystawienie: Warszawa, Teatr Powszechny 1989.

radiowe

Stasinada. Reżyseria: N. Sołtysik. Polskie Radio 2015.

4. Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę. Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 31–34. Prapremiera łącznie z Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑] pt. Juwenilia: Inscenizacja: E. Kalinowicz. Reżyseria: W. Unicki. Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

Przekłady

angielski

Princess Magdalena, or the Importunate prince. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven, CT 1974 nr 3. Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Biedny chłopiec [poz. ↑], Karaluchy [poz.↑ ], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Multiple self-portrait: Reżyseria: P. Cieślak. Glasgow, Royal Scottish Academy of Music and Drama 1989.

Princess Magdalena or the Importunate prince. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

La princesse Madeleine ou le prince entêté. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy ”, Lausanne 1976 t. 1.

hebrajski

Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Diokan acmi: Komediot mechje miszpacha – Hisztachrerut. [Przeł.] E. Sten: Reżyseria: P. Cieślak. Tel Awiw, Beit Zvi School of Drama 1993.

serbsko-chorwacki

Kneginjica Magdalena ili Nasrtljivi knez. [Przeł.] D. Blažina. „Quorum”, Zagrzeb 1987 nr 1/2.

Adaptacje

teatralne

A a... a..., czyli Juwenilia i Nowe Wyzwolenie. Układ tekstu (łącznie z Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]) i reżyseria: P. Cieślak. Wystawienie: Warszawa, Teatr Powszechny 1989.

5. Menażeria, czyli Wybryk słonia. (Komedia w 5 aktach). Powst. 1893. Pierwodruk ze wstępem A. Micińskiej pt. Iuvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 24–28; uzupełnienie brakującego zakończenia wyd. J. Czarnik: Uzupełnienie do Juweniliów Witkacego. „Dialog” 1985 nr 9 s. 138–139. Prapremiera łącznie z Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑] pt. Juwenilia: Inscenizacja: E. Kalinowicz. Reżyseria: W. Unicki. Wrocław, Zespół Amatorski Klubu „Oławka” 1966. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

Przekłady

angielski

Menagerie or the Elephant's escapades. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven 1974 nr 3.

Menagerie or the Elephant's escapades. [Przeł.:] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

La menagerie ou une incartade d'elephant. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

hiszpański

La coleccion o la travesura del Elefante. [Przeł.] R. Zermeño. „La Palabra y el Hombre”, Veracruz 1976 nr 20.

rosyjski

Zverinec, ili prodelki slona. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

Adaptacje

teatralne

A a... a..., czyli Juwenilia i Nowe Wyzwolenie. Układ tekstu (łącznie z Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑], Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]) i reżyseria: P. Cieślak. Wystawienie: Warszawa, Teatr Powszechny 1989.

6. Odważna Księżniczka. Komedia w 1 akcie. Powst. 1893. Pierwodruk wyd. przez R. Jasińskiego pt. Nieznany dramat Witkacego. „Przekrój” 1947 nr 106 s. 5. Druk pt. Odważna Księżniczka ze wstępem A. Micińskiej pt. Juvenilia: „Dialog” 1965 nr 8 s. 17–34 [poz. ↑]. Prapremiera łącznie z Biedny chłopiec [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑] pt. Karaluchy: Inscenizacja i scenografia: S. Słomka-Rakowski. Reżyseria zespołowa. Poznań, Teatr Lalki i Aktora „Marcinek” 1970. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5].

P. Grzegorczyk w swojej bibliografii (pt. Dzieło pisarskie Stanisława Ignacego Witkiewicza. W: Stanisław Ignacy Witkiewicz. Człowiek i twórca. Warszawa 1957) nadał tej komedii tytuł: Król i złodziej.

Przekłady

angielski

Courageous princess. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. „yale/theatre”, New Haven, CT 1974 nr 3.

Courageous princess. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 1. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

La princesse courageuse. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

niderlandzki

De dappere prinses. [Przeł.] K. Lesman. „het Cahier”, Breda 1991 nr 2.

rosyjski

Otvažnaâ princessa. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Witkiewicz: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

7. [Sześćset dwadzieścia dwa] 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta. [Powieść]. Powst. 1910–1911. Druk fragmentów: Tamta strona liny. „Nowe Sygnały ” 1957 nr 37 s. 5; Oprac. A. Micińska. „Nurt” 1971 nr 12 s. 24–32; Donna Querpia. Wyd. z rękopisu i wstęp: J. Degler. „Odra” 1972 nr 4 s. 63–70. Wyd. ze wstępem i w oprac. A. Micińskiej Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 545 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1978, Wstęp i oprac. A. Micińska. Posłowie: J. Degler 2013, toż 2015; Kraków: Zielona Sowa 2005 tamże Red.: A> Latusek 2007. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 1].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International [2014], wyd. nast. tamże 2016, płyta CD; Piaseczno: Heraclon International – Storybox.pl [2019], płyta CD.

Przekłady

francuski

Les 622 chutes de Bungo. [Przeł.:] L. Blyskowska, A. van Crugten. Lausanne 1979.

hiszpański

Las 622 caídas de Bungo o La mujer diabólica. [Przeł.] J.M. de Sagarra. Barcelona 2002.

serbski

622 pada Bunga ili Demonska žena. [Przeł. z polskiego] D. Valigurska. Novi Sad 2019.

Adaptacje

teatralne

pt. Upadki Bunga. Adaptacja i reżyseria: S. Woroniecki. Wystawienie: Szczecin, Teatr Polski (Scena Inicjatyw Aktorskich) 1981.

Oprac. dramaturgiczne, reżyseria i scenografia: J. Tartyłło. Wystawienie: Warszawa, Teatr na Targówku 1983.

Adaptacja także na podstawie pamiętnika I. Solskiej, listów I. i L. Solskich, poematów T. Micińskiego pt. Lato 1910: Z. Bojda. Reżyseria: M. Gorczyński. Wystawienie: Tarnów, Teatr im. L. Solskiego, Duża Scena 2014.

radiowe

Adaptacja: A. Sudlitz. Reżyseria: J. Owidzki. Polskie Radio 1983.

filmowe

T. Konwicki: Stanisław Ignacy Witkiewicz, „662 upadki Bunga”. (Scenariusz filmowy). „Tekstualia” 2011 nr 4 s. 41–89.

See Studies

8. Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia. Powst. 1917–1932. Wyd. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego, Instytut Popierania Nauki 1934, 181 s. Wyd. nast.: Warszawa: Hachette Polska 2011, 437 s. Biblioteka Filozofów, 57; Kraków : Vis-à-vis Etiuda 2023. Meandry Kultury. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 3], ↑ [t. 13].

See Studies

9. Maciej Korbowa i Bellatrix. Tragedia w 5 aktach z prologiem. Powst. 1918. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 45–122. Prapremiera: Reżyseria i scenografia: K. Lupa. Jelenia Góra, Teatr im. C. Norwida 1986. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑.

Zaginiony prolog wraz ze spisem osób ogłosił J. Degler w: Nieznane fragmenty dramatów Witkiewicza. „Pamiętnik Teatralny” 1985 z. 1/4 s. 181–187.

Przekłady

angielski

Maciej Korbowa and Bellatrix. [Przekł. i wstęp] D.C. Gerould. Camden, NJ 2009, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays . [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York [2018], wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

Mathias Korbowa. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 6. Lausanne 1976.

niemiecki

Mathias Korbowa und Bellatrix. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Ein Hauch von Jenseits... Vier Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München; Berlin 2010.

rosyjski

Mačej Korbova i Belatrika. [Przeł.] L. Ermilovaâ. W: S.I. Witkiewicz: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

See Studies

10. Nowa homeopatia zła. Sztuka w 3 aktach. [Współautor:] T. Langier. Powst. 1918. Druk fragmentów w: Dramaty. Wyd. 2 poszerzone i poprawione Warszawa 1972 zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972 , 667 + 765 s. (t. 2) s. 629–639. Prapremiera: Bydgoszcz, Grupa Teatralna „Plac” 1989. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1–5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 5), poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler, B. Michalski, L. Sokół. T. 1–25. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992–2020. [t. 7].

Przekłady

francuski

Une nouvelle homéopathie du mal. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahier S.I. Witkiewicz Witkacy”, Lozanna 1976 nr 1. Wystawienie łącznie z Normalny człowiek [poz. ↑] i fragmentami powieści S.I. Witkiewicza pt. L'Ile de Satan. Reżyseria: G. Cambreleng. Paryż, Théâtre du Grotesque (Théâtre Arcane) 1985.

11. Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia. Powst. 1918. Wyd. Warszawa: Gebethner i Wolff, Kraków: G. Gebethner i Ska 1919, 187 s. Wyd. nast. pod red. M. Soina. Skierniewice: Wydawnictwo FiS 1992. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ [t. 1], ↑ [t. 8].

Zawartość

Cz. I. Wstęp filozoficzny; Cz. II. O sztuce czystej; Cz. III. Malarstwo; Cz. IV. O zaniku uczuć metafizycznych w związku z rozwojem społecznym.

Przekłady

bułgarski

Novite formi v živopista i proiztičaŝite ot tâh nedorazumeniâ. [Przekł. i przedmowa:] P. Spasova. Sofiâ 2011.

francuski

Les formes nouvelles en peinture et les malentendus qui en découlent. [Przeł.] A. Baudin. [Posłowie:] B. Danek-Wojnowska. Lausanne 1979.

See Studies

12. Pragmatyści. Sztuka w 3 aktach i 4 odsłonach. Powst. 1919. Pierwodruk „Zdrój ” 1920 nr 3 s. 62–75 (oraz errata nr 5 s. 138). Prapremiera teatralna: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Elsynor (w Teatrze Polskim) 1921; telewizyjna: Reżyseria i scenografia: K. Lupa. Telewizja Polska 1984. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972 , 667 + 765 s. (t. 1), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła wybrane. [T.] 1–5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985. ([t.] 4), ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler, B. Michalski, L. Sokół. T. 1–25. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992–2020. [t. 5], ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München: O.Sagner 2009, 569 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 85.

Wystawienia następne

Wystawienie następne m.in. z dekoracjami i projektami kostiumów S.I. Witkiewicza: Zakopane, Sekcja Teatru Formistycznego Towarzystwa „Sztuka Podhalańska” (w sali „Morskiego Oka”) 1925.

Przekłady

angielski

Pragmatists. [Przeł.:] D. Gerould, E. Gerould. „Drama & Theatre”, Londyn 1971 nr 1, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Tropical madness. New York 1972, S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: A. Asermely. Nowy Jork, City College, Department of Speech and Theatre, Theatre Hut 1972; Reżyseria: D. Moore, M. Rozitis. Adelajda (Australia), Legerdemain Theatre 1973?; Colchester, Essex University Theatre 1982.

The pragmatists. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004.

bułgarski

Pragmatisti. [Przeł.] D. Lau-Bukowska. „Gestus”, Sofia 1990 nr 7/8.

estoński

Pragmaatikud. [Przeł.] H. Lindepuu. W: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Les pragmatistes. [Przeł.] J. Strzałkowska. Przekł. powst. 1923. Maszynopis w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Les pragmatistes. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 3. Lausanne 1971, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: Reżyseria: S. Scribani. Paryż, Anomique Théâtre 1985.

niderlandzki

De pragmatici. [Przekł.] i reżyseria: J. Bliska. Wystawienie: Amsterdam, Universiteitstheater (Universiteit van Amsterdam, Instituut voor Dramatische Kunst) 1976.

niemiecki

Die pragmatiker. [Przeł.:] G.W. Grzyb, H. Taubmann. Baden-Baden [1967], powielone. Wystawienie: Reżyseria: R. Heimes. Wiedeń, Experiment am Lichtenwerd 1968.

Pragmatisten. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

rosyjski

Pragmatisty. [Przeł.] V. Kulagina-Jarceva. „Sufler”, Moskwa 1994 nr 2/3, wyd. nast. w: S.I. Witkiewicz: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

szwedzki

Pragmatikerna. [Przeł. z angielskiego] L. Kanter. Wystawienie: Reżyseria i scenografia: D. Hedman. Uppsala, Göteborgs Nationsteater 1980.

Pragmatikerna. W: S.I. Witkiewicz: Fem dramer. Przeł.: L. Kanter, A.N. Uggla, D. Hedman. Uppsala 1988.

włoski

I pragmatisti. „Sipario”, Mediolan 1969 nr 281.

I pragmatisti. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. Roma 1979. Wystawienie: Reżyseria: S. Santucci. Rzym, Laboratorio Teatrale Libero 1983.

Wersja francuska: Les pragmatistes. Przekł.: J. Witkiewiczowa i S. Witkiewicz. Powst. 1923. Rękopis zaginął.

See Studies

13. Tumor Mózgowicz. Dramat w 3 aktach z prologiem. Powst. 1919. Prapremiera: Reżyseria: T. Trzciński. Kraków, Teatr Miejski im. J. Słowackiego 1921. Wyd. Kraków: Fala 1921, 90 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska 2015 [w ramach projektu Wolne Lektury]; Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2022, plik w formacie EPUB.

Przekłady

angielski

Tumor Brainowicz. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. W: S.I. Witkiewicz: Beelzebub Sonata. New York 1980, wyd. nast. 1988, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: B. O’Harra. Nowy Jork, La MaMa Experimental Theatre Club 2002.

Tumor Brainowicz. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004.

francuski

Tumeur Cervykal. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 5. Lausanne 1974. Wystawienie: Reżyseria: J.P. Matheron. Paryż, Compagnie La Théâtre 173 1977.

niemiecki

Tumor Hirnriss. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

rosyjski

Tumor Mozgovič. [Przeł.] V. Kuloginâ-Ârceva. „Sufler”, Moskwa 1994 nr 2/3, przedruk w: W: S.I. Vitkevič: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

włoski

Tumor Cervicale. [Przeł.] R. Fragola. Wystawienie: Reżyseria: U. Leonzio. Rzym, Teatro Colosso 1987.

See Studies

14. Mister Price, czyli Bzik Tropikalny. Dramacik w 3 aktach napisany na współkę z panią E. Dunin-Borkowską. Powst. 1920. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: T. Leszczyc. Warszawa, Teatr Niezależny (w gmachu Teatru Nowości) 1926; telewizyjna pt. Bzik tropikalny: Reżyseria: J. Grzegorzewski. Telewizja Polska 1969. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 201–262. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑.

Grane też pt. Bzik tropikalny. Farsa podzwrotnikowa w 3 aktach, pod wspólnym tytułem z Nowe Wyzwolenie [poz.↑]: Demoniczny nadkabaret.

Przekłady

angielski

Mister Price or tropical madness. [Przeł.:] D.C. Gerould, E. Gerould. Wystawienie: Reżyseria: P. Berman. Baltimore, Maryland, Towson State College Theatre 1971. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Tropical madness. New York 1972, wyd. łącznie z przekł. poz. ↑ pt. Mister Price or tropical madness; Metaphisics of a two-headed calf. [Wstęp:] D.C. Gerould. London, New York 2002, wyd. nast. London 2015, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

czeski

Mister Price a Tropické Silenstvi. [Przeł.:] l. Lexovâ. W: S.I. Witkiewicz: Hry 2. Olomouc 2002. Wystawienie: Reżyseria: P. Palouš. Kladno, Středočeské Divadlo 2002.

estoński

Mister Price. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Mister Price ou La dinguerie tropicale. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 4. Lausanne 1972. Wystawienie pt. La dinguerie tropicale: Reżyseria: M. Massé. Nancy, Théâtre Groupe 4 Litres 12 1973.

niemiecki

Mister Price also Der Tropenkoller. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Ein Hauch von Jenseits... Vier Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München; Berlin 2010.

portugalski

Mister Price. Delirio tropical. [Przeł.:] G. Rostworowski, S. Somaia. Wystawienie: Reżyseria: E. di Biasi. Sǎo Paulo, Teatro Anchieta 1977.

rosyjski

Mister Prajs, ili Tropičeskoje bezumije. [Przeł.] A. Babanov. W: S.I. Vitkevič: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

włoski

Mister Price ovvero un caso di follia tropicale. [Przeł.] K. Vernicky. „Sipario”, Mediolan 1985 nr 450/451.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Bzik tropikalny: Scenariusz: [G. Jarzyna] G. Horst D'Albertis. Wystawienie: Warszawa, Teatr Rozmaitości 1997, Telewizja Polska 1999.

See Studies

15. Nowe Wyzwolenie. Dramat w 1 akcie. Powst. 1920. Pierwodruk „Zwrotnica” 1922 z. 3 s. 56–61, 1923 z. 4 s. 94–97. Prapremiera: teatralna: łącznie z Wariat i zakonnica [poz. ↑] w reżyserii zespołowej pod kierunkiem S. Witkiewicza: Zakopane, Teatr Towarzystwa Teatralnego (w sali „Morskiego Oka”) 1925; telewizyjna: Telewizja Polska 1971. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑, ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑ (t. 1), ↑, ↑.

W 1920 dramat został odczytany przez I. Zawadzką w czasie „Poezyowieczoru” w Sali Sokoła w Zakopanem.

Przekłady

angielski

The new deliverance. [Przeł.] A. Turyn. „The Polish Perspectives”, Warszawa 1963 nr 6.

The new deliverance. [Przeł.:] D.C. Gerould, J. Kosicka. „The Polish Review”, Nowy Jork 1973 nr 1/2, przedruk w: New directions in prose and poetry. New York 1975. Wystawienie: Reżyseria: J. Boyd. Nowy Jork, CSC Repertory Theatre 1973, Colchester, Essex University Theatre 1983.

The new deliverance. [Przeł.] D. Gerould. W: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

arabski

Althararor Alzaded. [Przeł. z angielskiego] A. Kureje. „Fikr”, Bejrut 1980 nr 39/40.

czeski

Nové Osvobozeni. [Przeł.:] l. Mikesovâ. W: S.I. Witkiewicz: Hry 2. Olomouc 2002.

duński

Den ny befrielse. [Przeł.] J. Ørnsbo. W: Europæisk avantgarde teater 1826–1930. [T. 3]. Odense 1978.

estoński

Uus vabastamine. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La nouvelle délivrance. [Przeł.] G. Mérétik. „Perspectives Polonaises”, Warszawa 1963 nr 5.

La nouvelle délivrance. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 2. Lausanne 1970, wyd. nast. tamże 2001.

La nouvelle délivrance. [Przeł.] A. van Crugten. Wystawienie radiowe: Reżyseria: M. Wijcaert. Radio RTBF-3 1979.

hebrajski

Hisztachrerut. [Przeł.] E. Sten. Wystawienie łącznie z przekł. Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑], Karaluchy [poz. ↑], Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑]. Reżyseria: P. Cieślak. Tel Awiw, Beit Zvi School of Drama 1993.

hiszpański

La nueva liberación. [Przeł.] J. Segovia, V. Beck. Wyd. łącznie z przekł. Wariat i zakonnica [poz. ↑] pt. La nueva liberación y el loco y la monja. Madrid [1976]. Wyd. osobne Vigo 2009.

niemiecki

Neue Befreiung. [Przeł.:] T. Kantor, H. Taubmann. Baden Baden [1967], powielone.

Die neue Befreiung. [Przeł.:] E. Makarczuk-Schuster, K. Schuster. W: S.I. Witkiewicz: Man hat uns das Jenseits genommen... Fünf Stücke. München 2006 zob. poz. ↑.

rosyjski

Novoě osvoboždeniě. [Przeł.] K. Staroselskaă. W: S.I. Vitkevič: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

słowacki

Nové oslobodenie. [Przeł.] B. Ertlová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

szwedzki

Den nya befrielsen. [Przeł.:] L. Kanter, A.N. Uggla. W: Två polska dramatiker. [Autorzy:] S. Witkiewicz, S. Wyspiański. Uppsala 1995.

włoski

La nuova liberazione. „Sipario”, Mediolan 1969 nr 281.

La nuova liberazione. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [2]. Roma 1980.

Adaptacje

teatralne

Witkacy i przeciwnicy. Wg „Nowego Wyzwolenia” i „Bez kompromisu” [poz. ↑ t. 2]. Scenariusz i reżyseria: J. Pieńkiewicz. Wystawienie: Zielona Góra, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego, Scena Kameralna 1985.

A a... a..., czyli Juwenilia [poz. ↑] i Nowe Wyzwolenie. Układ tekstu i reżyseria: P. Cieślak. Wystawienie: Warszawa, Teatr Powszechny 1989.

Adaptacja łącznie z Mister Price, czyli Bzik Tropikalny [poz. ↑] pt. Bzik tropikalny: Scenariusz: [G. Jarzyna] G. Horst D'Albertis. Wystawienie: Warszawa, Teatr Rozmaitości 1997, Telewizja Polska 1999.

Nowe: Wyzwolenie. Adaptacja łącznie z S. Wyspiański: Wyzwolenie. Reżyseria: D. Hajda. Wystawienie: Warszawa, Teatr Ex Machina, Piwnica na Wójtowskiej 2015.

radiowe

Adaptacja i reżyseria: A. Jarski. Polskie Radio 1987.

operowe

z podtytułem Dramat muzyczny w 2 częściach: Muzyka i libretto: K. Baculewski. Wystawienie: Wrocław, Opera Wrocławska 1986.

See Studies

16. Oni. Dramat w dwóch i pół aktach. Powst. 1920. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 287–343. Prapremiera: Reżyseria: J. Marso. Warszawa, Akademicki Teatr Prób „Centon” Uniwersytetu Warszawskiego 1963. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑.

Wystawienia następne

Informacje o wystawieniach następnych na stronie internetowej: Zob. link.

Premiera w teatrze zawodowym: Reżyseria: W. Skaruch. Wrocław, Teatr Polski, Teatr Kameralny 1965.

Do przedstawienia prapremierowego włączono fragment Pragmatystów (poz. ↑) jako sen Spiki Tremendosy.

Przekłady

angielski

They. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. W: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. Seattle [1968], wyd. nast. Seattle, London 1973, przedruk w: S.I. Witkiewicz: The mother and other unsavory plays. New York, London 1993. S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: J. McCullough. Trenton, NJ, Trenton State College Theatre Campany, Kendall Theatre 1972, Reżyseria: P. Brightwell. London, The Polish Theatre (w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym) 1984.

estoński

Nemad. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Ils. [Przeł.:] J. Kukułczanka, F. Marié. Reżyseria: B. Horowicz. Radio „France-Culture” (Paryż) 1970.

Eux. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 5. Lausanne 1974.

Ils ont déjá occupé la villa voisine. [Przeł.] J. Lisowski. Wystawienie: Reżyseria: A. Wajda. Nanterre, Maison de la Culture, Théâtre des Amandiers 1980.

hiszpański

Ellos. [Przeł.] K. Warzyca. Wyd. łącznie z przekł. Bezimienne dzieło [poz.↑] pt. Ellos; Obra sin nombre. Ciudad Autónoma de Buenos Aires 2016.

niemiecki

Die da! [Przeł.] P. Lachmann. W: Spectaculum 11. Sechs moderne Theaterstücke. Frankfurt am Main 1968, przedruk w: Sechs moderne Theaterstücke. Frankfurt am Main 1982. Spectaculum. Moderne Theaterstücke, 11.

Jene. [Przeł.:] G.W. Grzyb, H. Taubmann. Wystawienie: Reżyseria: C. Bock. Konstancja, Stadttheater 1970.

Sie. [Przeł.:] E. Makarczuk-Schuster, K. Schuster. Druk w: S.I. Witkiewicz: Man hat uns das Jenseits genommen... Fünf Stücke. München 2006 zob. poz. ↑.

rosyjski

Oni. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Dûbal Vahazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

rumuński

Ei. [Przeł.] O. Zaicik. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

słoweński

Oni. [Przeł.] D. Dominikuš. Wystawienie: Reżyseria: J. Grzegorzewski. Lublana, Mestno Gledališče Ljubljansko 1986.

włoski

Loro. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. Roma 1979. Wystawienie: Reżyseria: G. Pampiglione. Livorno, Centro di Ricera per il Teatro, Teatrino del „Pascoli” 1980.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja zainspirowana dramatem ONI oraz życiem i twórczością W. Hasiora pt. Ha!Sio(R) – czyli nie drażnić kota: Reżyseria, scenografia i oprac. muzyczne: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2012.

telewizyjne

Adaptacja i reżyseria: K. Rogulski. Telewizja Polska 1984.

17. Panna Tutli-Putli. Libretto do operetki w 3 aktach. Powst. 1920. Pierwodruk: Podał do druku J. Żuławski. „Dialog ” 1974 nr 2 s. 34–54. Prapremiera: teatralna: Adaptacja i reżyseria: J. Warmiński. Muzyka: S. Radwan. Warszawa, Teatr Ateneum 1975; telewizyjna: Reżyseria: T. Ryłko. Muzyka: S. Radwan. Telewizja Polska 1985. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 5], ↑.

Planowana na 1922 prapremiera w Teatrze Miejskim w Toruniu, do której muzykę miał napisać Jarosław Leszczyński, nie doszła do skutku.

Przekłady

angielski

Tootli-Pootli. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

Miss Tootlie-Pootlie. Adaptacja i reżyseria: G. Cambreleng. Wystawienie: Paryż, Théâtre Grotesque (Théâtre Arcane) 1986.

niemiecki

Fräulein Tutli-Putli. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przeł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2012, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

Madmuazel Tutli Putli. [Przeł.] O. Abramovič. W: S.I. Vitkevič: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

18. Straszliwy wychowawca. Dramat w 4 aktach. Powst. 1920. Prapremiera: Reżyseria: W.J. Dobrowolski. Kraków, Teatr Legionu Młodych „Awanscena” (w sali Teatru Bagatela) 1935. Druk fragmentów „Gazeta Artystów ” 1935 nr 17, 20–21. Przedruk zob. poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972 , 667 + 765 s. (t. 2) s. 595–598, ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler, B. Michalski, L. Sokół. T. 1–25. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992–2020. ([t.] 5), 64 [t. 7].

Przekłady

francuski

L'éducateur terrible. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 6. Lausanne 1976.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z poz. ↑ pt. Straszliwy wychowawca w małym dworku: Adaptacja, reżyseria i scenografia: J. Tartyłło. Wystawienie: Gdynia, Teatr Dramatyczny 1986.

19. Bezimienne dzieło. 4 akty dość przykrego koszmaru. Powst. 1921. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 51–124. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: B. Dąbrowski. Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1967; telewizyjna: Reżyseria: A. Markowicz. Telewizja Polska 1984. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 6], ↑.

Przekłady

angielski

The anonymous work. [Przeł.] D. Gerould [przy współpracy] E. Gerould. „Drama & Theater”, Londyn 1974 nr 1. Przedruk w: Twentieth-century Polish avant-garde drama. Ithaca, London 1977.

The anonymous work. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays . [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

estoński

Anonüümne teos. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

L'Oeuvre sans nom. [Przeł.:] M. Masłowski, Ch. Dancy. Wystawienie: Reżyseria: M. Masłowski. Paryż, Université International du Théâtre 1968.

L'oeuvre sans nom. [Przeł.] A. von Crugten. Wystawienie: Reżyseria: G. Cambreleng. Paryż, La Théâtre de Fortune 1975. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 5. Lausanne 1974.

hiszpański

La obra anónima. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. Ensayos y obras dramáticas. [Wybór, przekł., wstęp:] E. Popławska. Madrid 2015.

Obra sin nombre. [Przeł.] K. Warzyca. Wyd. łącznie z przekł. Oni [poz.↑] pt. Ellos; Obra sin nombre. Ciudad Autónoma de Buenos Aires 2016.

niemiecki

Das namenlose Werk. [Przeł.] Ch. Vogel. Berlin [1972], powielone.

Das namenlose Werk. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Stücke. Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Berlin 1982.

Eine Tat ohne Namen. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

rosyjski

Bezymânnoe deân'e. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

Adaptacje

teatralne

Dzień dobry Państwu – Witkacy. Scenariusz i reżyseria: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2006.

20. Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU. Nie-euklidesowy dramat w 4 aktach. Powst. 1921. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 519–585. Prapremiera: Reżyseria: J. Pieńkiewicz. Poznań, Teatr Polski 1966. Wyd. osobne Kraków: Edycja 1992, 95 s. Wyd. nast. łącznie z przekł. angielskim pt. Gyubal Wahazar czyli Na przełęczach bezsensu. Nieeuklidesowy dramat w czterech aktach = Vahazar or On the uplands of absurdity. Non-euclidean drama in four acts. [Przeł.] C. Wieniewska. [Adaptacja:] P. Fetherson. Red. i oprac. graficzne: E. Satalecka, współpraca: M. Sady, M. Średniawa. Warszawa: Wydawnictwo PJATK 2017, 298 s. Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 6], ↑.

Przekłady

angielski

Gyubal Wahazar or Along the cliffs of the absurd. [Przeł.:] D.C. Gerould, E. Gerould. „Arts in Society”, Madison, WI 1971 nr 3, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Tropical madness. New York 1972, S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: P. Berman. Baltimore, MD, Towson State College, Townson State Theatre, Main Stage of the Fine Art Center 1973.

Gyubal Wahazar or Along the cliffs of the absurd. [Przeł.:] D.C. Gerould, S.C. Durer. Wystawienie: Reżyseria: S. Daly. Colchester, University of Essex, The Witkacy Ensemble 1984.

Gyubal Wahazar, or, Along the cliffs of the absurd. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004.

Vahazar or On the uplands of absurdity. Non-euclidean drama in four acts. [Przeł.] C. Wieniewska. [Adaptacja:] P. Fetherson. [Wstęp:] P. Rosheim. San Francisko 2015. Wyd. łącznie z tekstem polskim pt. Gyubal Wahazar czyli Na przełęczach bezsensu. Nieeuklidesowy dramat w czterech aktach = Vahazar or On the uplands of absurdity. Non-euclidean drama in four acts. Warszawa 2017.

francuski

Gyubal Velleÿtar ou sur les sommets du non-sens. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 3. Lausanne 1971, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: Reżyseria zespołowa pod kierunkiem R. Germaya. Liège (Belgia), Théâtre Univesitaire Liègeois 1983.

Moi, moi Gyubal. Adaptacja i reżyseria: M. Ponce. Wystawienie: Awinion, Campagnie „Art-Scène” 1987.

niemiecki

Gyubal Wahazar oder Im Engpass des Unsinns. [Przeł.] I. Boll. Frankfurt am Main 1974.

Gyubal Wahazar oder auf den Passhöhen des Unsinns. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Stücke. Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Berlin 1982.

Gyubal Zauderzar oder Auf den Passwegen der SINNLOSIGKEIT. [Przeł.:] E. Makarczuk-Schuster, K. Schuster. Druk w: W: S.I. Witkiewicz: Man hat uns das Jenseits genommen... Fünf Stücke. München 2006 zob. poz. ↑.

rosyjski

Dûbal Vahazar, ili Na perevalach absurda. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Sapožniki. Moskva 1989, przedruk w: S.I. Vitkevič: Dûbal Vahazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

Gûbal Vahazar. (Na perevalach absurda). [Przeł.] E. Gessen. Wystawienie: Tomsk, Teatr Kukły i Aktora „Skomoroch” 1990.

rumuński

Gyubal Wahazar sau în labirinturile nonsensului. (Przeł.) O. Zaicik. Bucureçti 1998.

włoski

Ciccino Craxic ovvero sui valichi del nonsenso. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [2]. Roma 1980.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja i reżyseria: W. Hejno. Wystawienie: Wrocław, Wrocławski Teatr Lalek, Scena Mała 1987.

Adaptacja łącznie z Matka [poz.↑] pt. Matka Gyubala Wahazara. Reżyseria: J. Kowalska. Wystawienie: Wrocław, Fundacja Centrala 71.33, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Teatr Współczesny im. E. Wiercińskiego, Kraków, Teatr Łaźnia Nowa 2012.

See Studies

21. Kurka Wodna. Tragedia sferyczna w 3 aktach. Powst. 1921. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: T. Trzciński. Kraków, Teatr Miejski im. J. Słowackiego 1922; telewizyjna: Reżyseria: T. Minc. Telewizja Polska 1971. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 50–60. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 6], ↑ (t. 2), ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Agencja Paccoarte 2013.

Przekłady

angielski

The water hen. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. „First Stage. A Quarterly of New Drama”, West Lafayette, IN (Purdue University) 1967 nr 2 s. 86–102, przedruk w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. Seattle [1968], wyd. nast. Seattle, London 1973, w: Avant-garde drama. [Oprac. I wstęp:] B.F. Dukore, D.C. Gerould. Toronto–New York–London 1969, wyd. nast. New York 1976, w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun and The crazy locomotive. Three plays, including The water hen. [Przekł., oprac. i wstęp:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [Posłowie:] J. Kott. New York 1989, w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: W. McCombe. Urbana, IL, The University of Illinois – The Depot 1970.

bułgarski

Vodnata Kokoška. [Przeł.] K. Bachneva. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiâ 1993.

chiński

Shui ya. San mu qiumian beiju. [Przeł.] H. Wang. Taibei 2001.

chorwacki

Vodena koka. [Przeł.] D. Blažina. Wystawienie: Osijek, Hrvatsko Narodno Kazalište 2005.

czeski

Vodní ślípka. [Przeł.] H. Stachová. Praha 1968, powielone.

estoński

Pöörane vedur. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La Poule d'eau. [Przeł.] J. Strzałkowska. Przekł. powst. 1924. Maszynopis w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.

La poule d'eau. [Przeł.: J. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. [Paris] 1969, wyd. nast. tamże 1988. Wystawienie: Reżyseria: F. Simon. Genewa, Théâtre de Carouge 1971, Radio „France-Culture” (Paryż) 1977, Lyon, Théâtre des Jeunes 1985.

La poule d'eau. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 3. Lausanne 1971, wyd. nast. tamże 2001.

La poule d'eau. [Przeł.] K. Skansberg [przy współpracy] P. Adrien. Wystawienie: Aubervilliers, Paryż, Théâtre de la Commune d'Aubervilliers, Centre Dramatique National 1980.

Adaptacja: A. Renaut. Wystawienie: Montreuil, Studio Marcelin Berthelot 1989.

hiszpański

La gallina acuática. [Przeł.] J. Caño. Madrid 1975.

japoński

Wystawienie: Yokohama, Yokohama Boat Theatre 1992.

Chiisana oyashiki. W: Vitokatsi no gikyoku yonpen. [Dramaty]. [Przeł.] T. Sekiguchi. Tōkyō 2015.

koreański

Soemuldak. Wyd. łącznie z przekł. Wariat i zakonnica [poz. ↑], Szalona Lokomotywa [poz. ↑] pt. Kwangin gwa sunyŏ; Soemuldak; P'okchu kigwanch'a. [Przeł.] J. Bora. Sŏul 2022.

niderlandzki

Het Waterhoen. [Przeł.:] E.W. Geerlings, A. Vegter. Wystawienie: Rotterdam, De Pragmatici (Theater Lanteren) 1990.

niemiecki

Das Wasserhuhn. [Przeł.] H. Kunstmann. Wyd. łącznie z przekł. Wariat i zakonnica [poz. ↑] pt. Das Wasserhuhn; Narr und Nonne. Frankfurt am Main 1965. Wystawienie: Reżyseria: J. Biczycki. Kolonia, Theater am Dom 1967.

Das Wasserhuhn. [Przeł.] N. Dutsch. Wyd. łącznie z przekł. Matka [poz. ↑] pt. Das Wasserhuhn; Die Mutter. München, Wien, Basel 1966, powielone.

Das Wasserhuhn. [Przeł.] G. Hagenau. Wien–München [1981], powielone.

Das Wasserhuhn. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

norweski

Vannhøna. [Przeł.] W. Øgrim. Wystawienie: Adaptacja: H. Hoaas. Reżyseria: P. Chołodziński. Oslo, Nationaltheatret 1991. Wyd. Oslo 1991.

rosyjski

Vodnaja kuročka. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Witkiewicz: Dûbal Vachazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

rumuński

Gǎinuşa de baltǎ. [Przeł.] O. Zaicik. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

serbsko-chorwacki

Vodena koka. [Przeł.] S. Štukelja. Wystawienie: Reżyseria: R. Dorić. Sarajewo, Malo Pozorište 1970.

Vodena koka. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985.

słowacki

Vodná sliepka. [Przeł.] J. Mrázik. Bratislava 1967.

szwedzki

Sumphönan. [Przeł.] C. Berg. Adaptacja i reżyseria: K. Sjöberg. Wystawienie: Sztokholm, Kungliga Dramatiska Teatern 1981. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Fem dramer. [Przeł.:] C. Berg, A.N. Uggla, D. Hedman. Uppsala 1988.

ukraiński

Vlâcha Mucha. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013.

węgierski

Vízityúk. [Przeł.] G. Kerényi. W: S.I. Witkiewicz: Drámák. Budapest 1973. Wystawienie: Reżyseria: T. Fodor. Miszkolc, Nemzeti Szinház 1979.

włoski

La gallinella acquatica. [Przeł.:] B. Kozłowska, L. Trezzini. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [Roma] 1969.

La gallinella acquatica. [Przeł.] R. Landau. W: S.I. Witkiewicz: Teatro I. Bari 1969. Wystawienie: Reżyseria zespołowa. Turyn, Teatro Stabile-Compagnia Gruppo 1969.

Adaptacje

teatralne

Scenariusz, reżyseria i scenografia: T. Kantor. Wystawienie z podtytułem Teatr wydarzeń Tadeusza Kantora: Kraków, Teatr Cricot 2 1967. Druk: „Kurka Wodna” – scenariusz. „Dialog” 1973 nr 8 s. 118–130.

Adaptacja łącznie z Matka [poz. ↑] pt. Śnieg. Reżyseria i scenografia: G. Wiśniewski. Wystawienie: Toruń, Teatr im. W. Horzycy 2010.

operowe

Edgar syn Wałpora. Opera w 3 aktach do własnego libretta opartego na dramacie S.I. Witkiewicza „Kurka wodna”: Z. Penherski. Powst. 1982 [utwór niewystawiony; inf.: R. Augustyn: Witkacy „librecista”. W: Między teatrem i literaturą. Wrocław 2004].

See Studies

22. Metafizyka dwugłowego cielęcia. Tropikalno-australijska sztuka w 3 aktach. Powst. 1921. Prapremiera: Reżyseria: E. Wierciński. Poznań, Teatr Nowy 1928. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 459–518. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 6], ↑.

Zaginioną „Przedmowę do «Metafizyka dwugłowego cielęcia»” ogłosił J. Degler w: Nieznane fragmenty dramatów Witkiewicza. „Pamiętnik Teatralny” 1985 z. 1/4 s. 187-190.

Przekłady

angielski

Metaphisics of a two-headed calf. [Przeł.:] D.C. Gerould, E. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Tropical madness. New York 1972, wyd. nast. łącznie z przekł. Mister Price, czyli Bzik Tropikalny [poz. ↑] pt. Mister Price or tropical madness; Metaphisics of a two-headed calf. [Wstęp:] D.C. Gerould. London, New York 2002, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: M. Lindner. Richmond, VA, Stage Center 1973, Reżyseria: S. Schipper. Niagara-on-the-Lake, Ontario (Kanada), Court House Theatre 1985.

The metamorphosis of the two-headed calf. [Przeł.] R. Pulvers. Wystawienie: Reżyseria: A. Butavicius. Alice Springs (Australia), Totem Theatre (Central Australian Art Society Hut) 1973.

bułgarski

Metafizika na dvuglavoto tele. [Przeł.] D. Laj-Bykovska. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiâ 1993.

estoński

Kahepealise vasika metafüüsika. W: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La métaphysique d'un veau à deux têtes. [Przeł.: J. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. [Paris] 1969. Wystawienia: radiowe: Reżyseria: B. Horowicz. Radio „France-Culture” (Paryż) 1969; teatralne: Reżyseria: R. Vachaux. Wystawienie: Genewa, Nouveau Théâtre de Poche 1970, Reżyseria: S. Solov, P. Chabert. Paryż, Compagnie Solov-Chabert (Théâtre de la rue d'Ulm) 1976.

La métaphysique de veau bicéphale. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 4. Lausanne 1972.

grecki

I metafusike tu moschariu me ta dio kefalia. [Przekł. i reżyseria:] K. Antoniadi. Wystawienie: Saloniki, Teatr Grecji Północnej, Nowa Scena 1973. Wyd. pt. Metafysikī enòs dikéfalou moscharioú. Athī'na 1975.

niemiecki

Die Metaphysik des zweiköpfingen Kalbes. [Przeł.] Ch. Vogel. Berlin [1972], powielone.

Die Metaphysik eines zweiköpfigen Kalbes. [Przeł.:] E. Makarczuk-Schuster, K. Schuster. Druk w: W: S.I. Witkiewicz: Man hat uns das Jenseits genommen... Fünf Stücke. München 2006 zob. poz. ↑.

rosyjski

Metafizika dvuglavogo telënka. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001. Wystawienie: Reżyseria: O. Rybkin. Sankt Petersburg, Teatr Satiry na Vasilevskim 2003.

włoski

Le metafisica di un vitello a due teste. [Przeł.:] I. Natanson, L. Trezzini. „Sipario”, Mediolan 1972 nr 312. Wystawienie: Reżyseria: F.P. Salvi. Arezzo, Borsa Merci, Compagnia Teatrale i Guitti 1979.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z Niepodległość trójkątów [poz. ↑] pt. Off Niepodległość Kinoteatr 3D: Adaptacja i reżyseria: S.H. Budzyk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2012.

23. Negatyw szkicu. [Felieton ze skeczem]. „Gazeta Zakopiańska” 1921 nr 1 s. 2–4. Wyd. zob. poz. ↑ (t. 2 i wyd. 2 t. 2) s. 625–633. Prapremiera w formie sztuki czytanej: Zakopane, Teatr Małych Form przy Towarzystwo Miłośników Teatru im. H. Modrzejewskiej (w sali Biura Wystaw Artystycznych) 1964. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].

Pierwodruk podpisany: M. z hr. O. Maciejowa I. Prapremiera podczas otwarcia wystawy malarstwa „Od Witkiewicza do Hasiora”.

Przekłady

chorwacki

Negativ skice. [Przeł.] D. Blažina. „15 dana”, Zagrzeb 1989 nr 8.

litewski

Skečas. [Przeł.] G. Gabrėnas. W: Witkacy. Plėšrūniškas protas. Vilnius 2018.

rosyjski

Avtoparodiâ „Negativ eskiza”. [Przeł.] N. Jakubova. „Moskovskij Nabludatel” 1996 nr 3/4.

Negativ skeča. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

Adaptacje

teatralne

Wystawienie: Kraków, Grupa Bembergi, Teatr VIII LO im. S. Wyspiańskiego 2015.

24. Niepodległość trójkątów. Sztuka w 4 aktach. Powst. 1921. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 1) s. 397–457. Prapremiera: Reżyseria: J. Zegalski. Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1985. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 6], ↑.

Wystawienia następne

Wystawiane też pt. Efekt cieplarniany.

Przekłady

angielski

The independence of triangles. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

L'independance des triangles. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 4. Lausanne 1972. Wystawienie: Adaptacja i reżyseria: G. Cambreleng. Paryż, Théâtre du Picolo 2006.

niemiecki

Unabhängigkeit der Dreiecke. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Ein Hauch von Jenseits... Vier Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München; Berlin 2010.

rosyjski

Nezavisimost tregolnikov. [Przeł.] O. Abramovič. W: S.I. Vitkevič: Vitkevič Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z Metafizyka dwugłowego cielęcia [poz.↑ pt. Off Niepodległość Kinoteatr 3D: Adaptacja i reżyseria: S.H. Budzyk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2012.

25. Papierek lakmusowy. Najnowsza artystyczna nowalia. Piurblagizm!! Teoria czystej blagi. Najnowsze utwory piurblagistów. [Jednodniówka satyryczna; autorzy: S. Witkiewicz, T. Langier, T. Niesiołowski]. Zakopane: Drukarnia „Polonia” J. Trybuły [1921]. Przedruk ze wstępem A. Lama pt. Zabawa w blagę istotną: „Miesięcznik Literacki” 1970 nr 9 s. 130–138.

Tu S.I. Witkiewicza m.in.: Manifest (Fest-mani) [podpisany: Marceli Duchański-Blaga]; Redemptoary. Dramat w 3 aktach [podpisany: Bronisław Niewieża-Pędzisławski-Blaga; poz. ↑]. Przedruk zob. poz. ↑ (wyd. 2 t. 2), ↑ [t.] 5.

Przekłady

francuski

Manifest: Manifeste(Fest-mani). [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 nr 1.

rosyjski

Manifest (Fest-mani). [Przeł.] A. Bazilevskij. W: A. Bazilevskij: Vitkevič. Povest' o večnom bezvremene. Moskva 2000.

26. Redemptoary. Dramat w 3 aktach. Powst. 1921. Druk w: Papierek lakmusowy. Najnowsza artystyczna nowalia. Piurblagizm!! Teoria czystej blagi. Najnowsze utwory piurblagistów. [Jednodniówka satyryczna; autorzy: S. Witkiewicz, T. Langier, T. Niesiołowski]. Zakopane [1921] zob. poz. ↑. Przedruk ze wstępem A. Lama pt. Zabawa w blagę istotną: „Miesięcznik Literacki ” 1970 nr 9 s. 132–133 oraz poz. ↑ wyd. 2 (t. 2), 62 ([t.] 5). Wystawienie łącznie z poz. ↑ pt. Redemptoary – Romans schizofrenika: Reżyseria: A. Kącki. Opole, Scena Ujęć Naturalnych „Aligator” 1973.

Pierwodruk podpisany: Bronisław Niewieża-Pędzisławski-Blaga.

Przekłady

francuski

Les rédemptoires. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

rosyjski

Redemptoary. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z poz. ↑ pt. Kalafar. (Redemptoary – Romans schizofrenika): Scenariusz i reżyseria: B. Mich. Łódź, Teatr Studyjny ’83 im. J. Tuwima 1985.

27. Romans schizofrenika. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1921? Pierwodruk „Kronika” 1957 nr 15 s. 4. Przedruk zob. poz. ↑ wyd. 2 (t. 2), poz. ↑ ([t.] 5) oraz poz. ↑ [t. 7]. Prapremiera łącznie z poz. ↑ pt. Redemptory – Romans schizofrenika: Reżyseria: A. Kącki. Opole, Scena Ujęć Naturalnych „Aligator” 1973.

Przekłady

francuski

Une idylle de schizophrene. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

rosyjski

Roman šizofrenika. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

włoski

Storia d'amore di uno schizofrenico. [Przeł.] G. Tomassucci. „Techne” 1986 nr 1.

Adaptacje

Romanse schizofrenika. Scenariusz i reżyseria: B. Janik. Wystawienie: Białystok, Wydział Sztuki Lalkarskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie 1996.

teatralne

Adaptacja łącznie z poz. ↑ pt. Kalafar. (Redemptoary – Romans schizofrenika): Scenariusz i reżyseria: B. Mich. Wystawienie: Łódź, Teatr Studyjny ’83 im. J. Tuwima 1985.

28. Szkice estetyczne. Powst. 1919–1921. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1922 [antydatowane 1921], 166 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ [t. 1], ↑ [t. 8].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2022, plik w formacie EPUB, MOBI; dostępny też w bibliotece cyfrowej Polona.

Zawartość

Przedmowa. – Pojęcie piękna; O pojęciu formy; O „łatwości” dzisiejszego malarstwa w stosunku do „trudności” dawnego; O „treści” obrazów i ich tytułach i o problemie imitacji trójwymiarowości na płaszczyźnie; O tzw. „deformacji” kształtów świata zewnętrznego na obrazach malarzy współczesnych; Stosunek ogólnej teorii sztuki do kryteriów oceny dzieł poszczególnych; Teoria Antoniego Buszka i pewne wątpliwości co do niej w kwestii odrodzenia Sztuki Czystej; Krytyka teorii sztuki Leona Chwistka.

See Studies

29. W małym dworku. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1921. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: W. Malinowski. Toruń, Teatr Miejski 1923; telewizyjna: Reżyseria: W. Laskowska. Telewizja Polska 1970 . Wyd. łącznie z Szewcy [poz. ↑] pt. W małym dworku; Szewcy. Kraków: Spółdzielnia Pracy i Użytkowników „Czytelnik” 1948 s. 5–49. Wyd. osobne ze wstępem L. Sokoła Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 78 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1977, wyd. 4 1982; Warszawa 1975 (druk alfabetem Braille’a); Warszawa: Nasza Księgarnia 1993; [B.m.:] Sternik 1997; Łódź: Akapit Press 1997; Wrocław: Siedmioróg 1998; [wyd. 14] Kraków: Zielona Sowa 2003; Kraków: Wydawnictwo Greg [2000]. Lektura. Wydanie z opracowaniem. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 6], ↑ (t. 1), ↑, ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2010], plik w formacie PDF.

Wystawienia następne

Wystawienie następne m.in. z dekoracjami według pomysłu J. Kotarbińskiego, R. Malczewskiego i S.I. Witkiewicza: Reżyseria: M. Staroniewicz. Zakopane, Sekcja Teatralna Formistycznego Towarzystwa „Sztuka Podhalańska” (w sali „Morskiego Oka”) 1925; Reżyseria: S.I. Witkiewicz. Lwów, Teatr Mały 1926; Reżyseria i scenografia: T. Kantor. Kraków, Teatr Cricot II 1961.

Przekłady

angielski

In a little country house. [Przeł.] S.E. Gross. [Adaptacja i reżyseria:] A.S. White. Wystawienie: Bowling Green, OH, State University, University Theatre 1974.

The little manor. [Przeł.] I. Knight. Wystawienie: Reżyseria I scenografia: E. Kuryluk. Nowy Jork, Interart Theatre 1988.

Country house. [Przeł.] D. Gerould. Wystawienie: Adaptacja: D. Gerould. Reżyseria: P. Berman. Nowy Jork, Columbia University, Theatre at Bernard (Minor Latham Playhouse) 1988. Wyd. Amsterdam 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 2. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

czeski

Na malém panství. [Przeł.:] P. Zavřelovâ. W: S.I. Witkiewicz: Hry 2. Olomouc 2002.

estoński

Väikeses häärberis. [Przeł.] H. Lindenpuu. Wystawienie: Tallin, Eesti Noorsooteater 1990. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Dans le petit manoir. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 1969, wyd. nast. tamże: jako reprint 1980. Wystawienie: Reżyseria: N. Rossier. Lozanna, Théâtre Vidy 1996.

Dans le petit manoir. [Przeł.] A. van Crugten. Wystawienie: Charleroi, Le Théâtre de la Ancre 1988. Wyd. pt. Le petit manoir w: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 2005.

hiszpański

En la pequena mansión. [Przeł.] M. Sten. W: S.I. Witkiewicz: Tres obras teatrales. Mexico 1974.

japoński

Yurei-no ie. [Przeł. z angielskiego] Y. Takahashi. „Hermes” (Japonia) 1985 nr 4. Wystawienie: [Adaptacja i reżyseria:] R. Pulvers. Tokio, Gekijō Parco 1985.

Kyōjin to nisō. W: Vitokatsi no gikyoku yonpen. [Dramaty]. [Przeł.] T. Sekiguchi. Tōkyō 2015.

litewski

Mažame Dvarely. [Przeł.] G. Gabrėnas. W: Witkacy. Plėšrūniškas protas. Vilnius 2018.

niemiecki

Der Schrank. [Przekł., inscenizacja, reżyseria i scenografia:] T. Kantor. Wystawienie: Baden-Baden, Theater der Stadt Baden-Baden 1966.

Im kleinem Landhaus. [Przeł.:] G.W. Grzyb, H. Taubmann. Baden-Baden [1972], powielone. Wystawienie: Reżyseria: W. Bernhart. Graz, THEATERmëRZ 1990.

Im kleinem Landhaus. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Stücke. Berlin 1982.

In einem kleinen Gutshaus.W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przeł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2012, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

V malenkoj usad'be. [Przeł.:] G. Mimin, L. Tjomin. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

V malenkoj usad'be. [Przeł.] K. Starosel'skaja. W: Dramaturgia Pol'ši. XX v. Moskva 2004.

rumuński

O casa la tara. [Przeł.] D. Vránceanu. „Secolul 20”, Bukareszt 1975 nr 5/6.

serbsko-chorwacki

U malom dvorcu. [Przeł.] V. Gerić. Wystawienie: Reżyseria: V. Vidošević. Zagrzeb, Mala Scena Hrvatskog Narodnog Kazališta 1966.

U maloj kuriji. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985.

słowacki

V malej kúrii. [Przeł.] B. Ertlová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

V malej kúrii. [Przeł.] T. Horvath. Wystawienie: Reżyseria: H. Rozen. Koszyce, Štatne Divadlo Košice 2001.

szwedzki

På den lilla gården. [Przeł.:] A.N. Uggla, D. Hedman. W: Två polska dramatiker. [Autorzy:] S. Witkiewicz, S. Wyspiański. Uppsala 1995.

węgierski

Egy kis udvarházban. [Przeł.] G. Kerényi. W: S.I. Witkiewicz: Drámák. Budapest 1973. Wystawienie: Reżyseria: M. Szurdi. Budapeszt, Wyższa Szkoła Teatralna, Sala Odry Szinpad 1975.

włoski

In una casa campagna. [Przeł.:] E. Barbaro, L. Trezzini. „Il Drama”, Rzym 1970 nr 10.

Una tranquilla dimora di campagna. [Przekł. i adaptacja:] R. Lenici. Wystawienie: Reżyseria: A. Salines. Rzym, La Cooperativa Teatrale G. Belli 1975.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z poz. ↑ pt. Straszliwy wychowawca w małym dworku: Adaptacja, reżyseria i scenografia: J. Tartyłło. Wystawienie: Gdynia, Teatr Dramatyczny 1986.

Moniuszkowskie śpiewy „W małym dworku” Witkacego. Uzdatnił: M. Witkiewicz. Wystawienie: Bydgoszcz, Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego 1996.

Męczycie mnie, za to was lubię. Adaptacja łącznie z Szewcy [poz. ↑] oraz reżyseria: T. Ciborska. Wystawienie: Szczecin, Teatr Boscha, Dom Kultury „13 Muz” 2019.

radiowe

Adaptacja: K. Białek. Reżyseria: H. Kajzar. Polskie Radio 1969.

operowe

Muzyka i libretto: Z. Bargielski. Wystawienie: Reżyseria: W. Szulczyński. Wrocław, Opera 1981.

Wyd. łącznie z Szewcy [poz. ↑] pt. W małym dworku; Szewcy. Wstępem opatrzył L. Sokół. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1988, 183 s. Wyd. nast. tamże: 1992, wyd. ze wstępem L. Sokoła i posłowiem J. Deglera 1998.

Wyd. łącznie z Matka [poz. ↑] i Szewcy [poz. ↑] pt. W małym dworku; Matka; Szewcy. Lekcja literatury z J. Błońskim. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 222 s.

See Studies

30. Jan Maciej Karol Wścieklica. Dramat w 3 aktach bez trupów. Powst. 1922. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: J. Pawłowski. Warszawa, Teatr im. Fredry 1925; telewizyjna: Reżyseria: M. Prus. Telewizja Polska 1991 . Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 209–155. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 5] oraz poz.↑ [t. 7], ↑.

Nagrody

Nagroda Związku Artystów Scen Polskich (ZASP) za „wysoki poziom artystyczny” dla prapremiery w 1925.

Przekłady

angielski

Jan Maciej Karol Hellcat. W: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

francuski

Jean-Mathieu-Charles Lenragey. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 6. Lausanne 1976.

hiszpański

Juan Carlos Mateo Rabieta. [Przeł.:] M. Sten. W: Literatura dramática y teatro. México 1985.

niemiecki

Jan Mathis Karl Tollwuth. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

rosyjski

Jan Mačej Karol Vzbešica. [Przeł.:] G. Mimin, L. Tjomin. „Sovremennaâ Dramaturgiâ”, Moskva 1991 nr 3, wyd. w: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

węgierski

Höbörgö János Mátyás Károly. [Przeł.] G. Kerényi. W: S.I. Witkiewicz: Drámák. Budapest 1973.

See Studies

31. Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd. Sztuka w 1 akcie. Powst. 1922. Pierwodruk „Zwrotnica” 1923 z. 5 s. 127–138. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: W.J. Dobrowolski. Kraków, Teatr Cricot 1933; radiowa: Reżyseria: G. Styła. Polskie Radio (Kraków) 1985. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑, ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 5], ↑ (t. 1), ↑.

Wystawienia następne

Wystawienia następne m.in.: Reżyseria: T. Kantor. Kostiumy: M. Jarema. Kraków, Teatr Cricot 2 1956.

Przekłady

angielski

The cuttlefish. [Przeł.:] D.C. Gerould, E. Gerould. W: Treasury of the theatre. [Oprac.:] J. Gassner. T. 2. New York 1969, przedruk w: Twentieth century Polish theatre. London 1980. Wystawienie: Reżyseria: J. Strzemień. Nowy Jork, Theatre for the New City, Bartenieff-Field 1975, Colchester, Essex University Theatre 1982.

The cuttlefish or The Hyrcanian world view. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

bułgarski

Oktopod ili Hirkaničen svetogled. [Przeł.] K. Bachneva. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiâ 1993.

czeski

Sépie aneb Hyrkanický světový názor. [Przeł.:] l. Mikešovâ. W: S.I. Witkiewicz: Hry 2. Olomouc 2002.

flamandzki

De inktivis of de Hyrkanische wereld. [Przeł.] J. Snauwaert. Wystawienie: Reżyseria: E. Vereycken. Gandawa, Gent Universitair Theater G.U.T. 1979.

francuski

La pieuvre ou une vision du monde à la mode hyrcanique. [Przeł.: J. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. Wyd. łącznie z Introduction à la théorie de la forme pure du théâtre pt. Introduction à la théorie de la forme pure du théâtre; La pieuvre. „Cahiers de la Compagnie Madeleine Renaud – Jean-Louis Barreault”, Paris 1970 nr 73. Wystawienie: Reżyseria: J.M. Papapietro. Paryż, Théâtre de la Limité (Théâtre Ranelagh) 1975.

La pieuvre ou une vision du monde à la mode hyrcanique. [Przeł. J. Kukułczanka] Koukou Chanska. Wystawienie: Reżyseria: G. Peyrou. Nancy, Studyjny Teatr Radiowy 1971.

La pieuvre ou Vision du monde hyrcanique. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 3. Lausanne 1971, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: radiowe: Reżyseria: G. Peyrou. Radio „France-Culture” (Nancy) 1971; teatralne: Reżyseria: P. Bonté. Bruksela, Rebelothéâtre 1981.

hiszpański

La sepia o la ideologia Hircana. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. Ensayos y obras dramáticas. [Wybór, przekł., wstęp:] E. Popławska. Madrid 2015.

kataloński

El pop a la visió Hyrkansesa del món. [Przeł.] J.M. de Sagarra. Wyd. łącznie z przekł. O Czystej Formie [poz. ↑] oraz tekstem T. Kantora pt. El pop a la visió Hyrkansesa del món; Sobre la Forma Pura; T. Kantor: El pop: projecte de muntatge. Barcelona 1992. Wystawienie: Reżyseria: M. Maicas. Barcelona, Teatro Invisible (w Teatro Sant Andreu) 1994.

niemiecki

Der Tintenfisch oder Die hyrkanische Weltanschauung. [Przeł.:] T. Kantor, H. Taubmann. Baden-Baden [1967], powielone.

Der Tintenfisch oder Die hyrkanische Weltanschauung. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Stücke. Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Berlin 1982.

Die Tintenfisch.W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przeł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2012, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

Karakotica ili Girkaničeskoe mirovozzrenie. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Sapožniki. Moskva 1989, przedruk w: S.I. Vitkevič: Dûbal Vahazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

rumuński

Sepia. [Przeł.] O. Zaicik. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

słowacki

Sépia, čiže hyrkánsky svetonázor. [Przeł.] E. Štercová. Wystawienie: Bratysława, Wyższa Szkoła Teatralna 1992.

Chobotnica. [Przeł.] B. Ertlová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

ukraiński

Karakaticâ. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013.

włoski

La seppia ovvero La visione Hyrcanica del mondo. [Przeł.:] B. Kozłowska, L. Trezzini. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. [Roma] 1969.

La piovra ovvero Visione Ircanica del mondo. [Przeł.] G. Pampiglione. Wystawienie: Reżyseria, scenografia i opracowanie muzyczne: G. Pampiglione. Rzym, L'Accademia Nazionale d'Arte Drammatica, Teatro Eleonora Duse 1977. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. Roma 1979, przedruk w: Teatro polacco del'900. Roma 1987.

See Studies

32. Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka. Komedia z trupami w 2 aktach i 3 odsłonach. Powst. 1922. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 166–207. Prapremiera: Układ tekstu i reżyseria: A. Marczewski. Warszawa, Studencki Teatr Studyjny „IWG” przy Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (w Klubie „Karuzela”) 1967. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 6], ↑.

Wystawienia następne

Wystawienie następne m.in.: Inscenizacja: T. Kantor. Kraków, Teatr Cricot 2 1973.

Przekłady

angielski

Dainty shapes and hairy apes or the green pill. [Przeł.] D.C. Gerould. Wystawienie: Richmond, VA, Virginia Commonwealth University, Theatre VCU 1979. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 3. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

Dainty shapes and hairy apes or the green pill. [Przeł.:] D.C. Gerould, J. Kosicka. W: S.I. Witkiewicz: Beelzebub Sonata. New York 1980, wyd. nast. 1988.

estoński

Kaunitarid ja värdjad ekh Roheline tablett. [Przeł.] H. Lindepuu. W: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Les grâces et les épourantails ou La pilule verte. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 4. Lausanne 1972. Adaptacja pt. La pilule verte: Adaptacja i reżyseria: M. Wijckaert. Wystawienie: Bruksela, Le Théâtre de la Balsamine 1981.

niemiecki

Nixen und Hexen oder Der grüne Pille. [Przeł.] L. Niesielska. Wien [1974], powielone.

Grazien und Vogelscheuchen. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przeł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2012, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

Krasotki i urodiny, ili Zelënaja piljulja. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

rumuński

Nebenul si cǎlugǎriţa. [Przeł.] O. Zaicik. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

ukraiński

Lasošči i makaki. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013.

włoski

Le graziose e gli scimmioni. [Przeł.] G. Pampiglione. Wystawienie: Reżyseria i scenografia: G. Pampiglione. Palermo, Laboratorio Teatrale Universitario 1979. Wyd. pt. Le bellocce e i bertuccioni ovvero La pillola verde. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. Roma 1979.

See Studies

33. Teatr. Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze; O twórczości reżysera i aktorów; Dokumenty do historii walki o Czystą Formę w teatrze; Dodatek: O naszym futuryzmie. Powst. 1919–1922. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1923, 278 s. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 1], ↑ [poza Dodatkiem], ↑ [t. 9].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2017, plik w formacie EPUB, PDF.

Zawartość

Przedmowa. – Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze; Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie; Zwierzenia osobiste w kwestii „Tumora Mózgowicza” i teorii Czystej Formy na scenie; Odpowiedź [W.] Fallkowi na jego krytykę „Tumora Mózgowicza”; Parę słów w kwestii „tematów” sztuk teatralnych. (Á propos dyskusji Boya z Winawerem); Kwestia języka w sztukach scenicznych w Czystej Formie; Odczyt o Czystej Formie w teatrze, zawierający część polemiki z Fallkiem, Rostworowskim i prof. Szyjkowskim; Z powodu krytyki „Pragmatystów” wystawionych w „Elsynorze”; Szkic do systemu pojęć dla krytyki formalnej w teatrze; Dodatkowe wyjaśnienia w kwestii gry aktorskiej w sztuce w Czystej Formie; Pierwsza odpowiedź recenzentom „Pragmatystów”; Druga odpowiedź recenzentom „Pragmatystów”; Parę słów o krytyce artystycznej u nas; Parę nieistotnych uwag na temat „Kurki Wodnej”. – Dodatek: O skutkach działalności naszych futurystów; Aleksander Wat; Dalszy ciąg polemiki z Leonem Chwistkiem; Dodatek do Dodatku; Spis sztuk.

Przekłady

francuski

Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie: Précisions sur la question de la Forme Pure au théâtre. [Przeł.:] [J. Kukułczanka] Koukou Chanska, J. Lacarrière. „Cahiers de la Compagnie Madeleine Renaud – Jean-Louis Barrault” 1970 nr 73.

Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze: Introduction á la théorie de la forme pure au théâtre. [Przeł.:] [K. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. Wyd. łącznie z przekł. Mątwa [poz. ↑] w: S.I. Witkiewicz: Introduction à la théorie de la forme pure du théâtre; La pieuvre. Paris 1970.

niemiecki

Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze: Einführung in die Theorie oder Reinem Form des Theaters. [Przeł.] F. Griese. W: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994.

Theoretische Schriften zum Theater. [Przekł., wybór i przedmowa:] K. Schuster. Berlin [2018].

rosyjski

Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze; Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie; Kwestia języka w sztukach scenicznych w Czystej Formie: Vvedenie v teoriju Čistoj Formy v teatre; Bolee detalnye rozjasneniă po voprosu Čistoj Formy na scene; Problema ăzyka v sceničeskich p'esach Čistoj Formy. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

serbski

Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze: Uvod u Teoriju Čiste forme u pozorištu. W: S.I. Vitkjevič: Autoportret s narkoticima. [Wybór i przekł. z polskiego:] B. Rajčić. Beograd 2020.

serbsko-chorwacki

Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze: Uvod u teoriju Čiste Forme u kažalistu. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985.

włoski

częściowy: „Introduzione alla teoria della Forma Pura nel teatro” e altri saggi di teoria e critica. [Przeł.:] F. Biagazzi, A.M. Kozarzewska. Roma 1988.

See Studies

34. Janulka, córka Fizdejki. Tragedia w 4 aktach. Powst. 1923. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 323–387. Wyd. osobne Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2017. Prapremiera: Inscenizacja i reżyseria: J. Para. Wrocław, Teatr Współczesny 1974. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7], ↑, ↑ (t. 1), ↑, ↑.

Przekłady

angielski

Janulka, daughter of Fizdejko. [Przeł.:] D. Gerould, J. Kosicka. Wystawienie jako spektakl czytany: Reżyseria: P. Caren Billig. Nowy Jork, The Threshold Theatre Company 1986.

Janulka, daughter of Fizdejko. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

estoński

Janulka, Fizdejko tütar. W: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

Yanulka, fille de Fizdejko. [Przeł.] A. Beczkowska. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 2. Lausanne 1970, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: Reżyseria: M. Wijckaert. Bruksela, Théâtre de Poche de Bruxelles 1976.

niemiecki

Janulka, Tochter des Fizdejko. [Przeł.:] G.W. Grzyb, H. Taubmann. Baden-Baden 1967.

Janulka, die Tochter Viehsdeykos. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przeł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2012, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

Janul'ka, doč' Fizdejko. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Djubal Vachazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

Adaptacje

teatralne

Masonia. Oprac. scenariusza (łącznie z Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu [poz.↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu. Dramat w 3 aktach. Powst. 1926. Druk fragmentów aktu I oraz planu dramatu w: Dramaty. Wyd. 2 poszerzone i poprawione Warszawa 1972 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 641–650. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].] i z wykorzystaniem źródeł masońskich) i inscenizacja: K. Piaseczna. Wystawienie: Łódź, Studencki Teatr Satyry „Pstrąg” 1973.

„...Córka Fizdejki ” według Witkacego: Reżyseria, adaptacja, sample, skrecze mentalne: J. Klata. Wystawienie: Wałbrzych, Teatr Dramatyczny im. J. Szaniawskiego 2004.

See Studies

35. Szalona lokomotywa. Sztuka bez tezy w 2 aktach z epilogiem. Powst. 1923. Druk w wersji zrekonstruowanej i tłumaczeniem z przekładu francuskiego przez K. Puzynę w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 593–624. Prapremiera: radiowa: Adaptacja: K. Białek. Reżyseria: Z. Kopalko. Polskie Radio (Kraków) 1964 ; teatralna: Inscenizacja i reżyseria: J. Güntner. Kraków, Studencki „Teatr 38” 1965; telewizyjna: Reżyseria: J. Bunsch. Telewizja Polska 1988 . Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ ([t.] 7).

Tekst oryginału zaginął; dramat został zrekonstruowany i przetłumaczony z języka francuskiego na polski przez K. Puzynę na podstawie przepisanego przez J. Witkiewiczową na maszynie tłumaczenia J. Pstrąg-Strzałkowskiej z 1923 oraz maszynopisu przekładu Jadwigi i Stanisława Witkiewiczów z 1924 z drobnymi poprawkami pisarza francuskiego J. de La Hire’a (maszynopis obecnie zaginiony). Przekład polski zweryfikowała J. Witkiewiczowa.

Przekłady

angielski

The crazy locomotive. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [West Lafayette, IN, Purdue University] 1966, powielone, przedruk w: „First Stage. A Quarterly of New Drama”, West Lafayette, IN 1967/68 nr 4, wyd. w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. [Przekł. i oprac.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [Wstęp:] J. Kott. Seattle-London 1968, wyd. nast. tamże 1973, w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun and The crazy locomotive. Three plays, including The water hen. [Przekł., oprac. i wstęp:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [Posłowie:] J. Kott. New York 1989, w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: teatralne: Reżyseria: W.L. Sharp. Middlebury, VT, The Bread Loaf School of English 1968; Reżyseria: R. Wilson. Wystawienie: Canberra (Australia, pokaz warsztatowy na festiwalu studenckim) 1974; radiowe: Radio (San Francisco) 1968.

bułgarski

Besnijat lokomotiv. [Przeł.] K. Bachneva. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiâ 1993.

chorwacki

Poludjela lokomotiva. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. [Wybór i przekł.] D. Blažina. Zagreb 1985.

czeski

Šilena lokomotiva. „Divadlo”, Praga 1967 nr z XI.

Blázinová lokomotiva. [Przeł.] J. Simonides. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Praha 1985, wyd. nast. tamże 1986, 1990. Wystawienie: Praga, A Studio Rubin & Divadlo Nablizko 2000.

duński

Det tossede Lokomotiv. Reżyseria: J. Marrot. Kopenhaga, Danmarks Radio 1974.

estoński

Hallunud vedur. [Przeł.] H. Lindepuu. W: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La locomotive folle. [Przeł.:] J. Kukułczanka, F. Marié. Wystawienie: Reżyseria: G. Peyrou. Radio „France-Culture” (Paryż) 1978.

Une locomotive folle. [Przekł.:] S. Witkiewicz, J. Witkiewiczowa. [Przekł. poprawiony przez:] J. de la Hire. Przekł. powst. 1923. Maszynopis, będący w posiadaniu J. Witkiewiczowej, zaginął po 1962.

Une locomotive folle. [Przeł.] J. Strzałkowska. Przekł. powst. 1923. Maszynopis w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Druk w: S.I. Witkiewicz: Dramaty III. Warszawa 2004 s. 521–558 zob. poz. ↑ [t. 7].

Une locomotive folle. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 2. Lausanne 1970, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: Reżyseria: M. Massé. Nancy, Campagnie 4 litres 12 1976.

hiszpański

La locomotora loca. [Przeł.:] M. Sten. W: Literatura dramática y teatro. México 1985.

koreański

P'okchu kigwanch'a. Wyd. łącznie z przekł. Wariat i zakonnica [poz. ↑], Kurka wodna [poz. ↑] pt. Kwangin gwa sunyŏ; Soemuldak; P'okchu kigwanch'a. [Przeł.] J. Bora. Sŏul 2022.

niemiecki

Verrückte Lokomotive. [Przeł.] Ch. Vogel. Berlin 1985, powielone, toż w: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994.

Rasende Lokomotive. [Przeł.] H. Bereska. Wystawienie: Reżyseria: I. Zarypowa. Berlin, Grupa Zan Pollo, Scena Theater am Halleschen Ufer 1993.

rosyjski

Rozumnyj lokomotiv. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Vitkevič: Dûbal Vachazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999.

słowacki

Šialena lokomotìva. [Przeł.] B. Ertlová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

słoweński

Ponorela lokomotiva. [Przeł.] D. Dominkuš. Ljubljana 2012.

włoski

La locomotiva folle. [Przeł.] G. Tomassucci. „Sipario”, Mediolan 1985 nr 450/451.

Adaptacje

teatralne

Opowieści kolejowe. Reżyseria (łącznie z C. Dickens: Dróżnik, H. McFerlane: Pamiętniki): M. Masztalski. Wystawienie: Wrocław, Grupa Arystyczna Ad Spectatores Pod wezwaniem Calderona 2000.

OL 12-7 stEG, Wien. Scenariusz i reżyseria: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 1994.

Adaptacja łącznie z Wariat i zakonnica [poz. ↑] pt. Zderzenie. Reżyseria: K. Dąbrowska. Wystawienie: Ciechanów, Teatr Exodus 2010.

Szalona lokomotywa. [Adaptacja łącznie z S. Grabiński: Ślepy tor, S. Lem: Przekładaniec]. Reżyseria: M. Masztalski. Wrocław, Teatr Ad Spectatores, Browar mieszczański 2017.

radiowe

Adaptacja i reżyseria: W. Laskowska. Polskie Radio 1985.

operowe

Szalona lokomotywa. Opera dramatyczna. Muzyka: J. Duszyński. Reżyseria: M. Zadara. Wystawienie: Bydgoszcz, Teatr Polski im. H. Konieczki 2013.

See Studies

36. Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło. Krótka sztuka w 3 aktach i 4 odsłonach. Powst. 1923. Prapremiera: teatralna pt. Wariat i pielęgniarka: Reżyseria: M. Szpakiewicz. Toruń, Teatr Miejski 1924; telewizyjna: Reżyseria: B. Hussakowski. Telewizja Polska 1972; radiowa: Reżyseria: G. Styła. Polskie Radio 1985. Druk „Skamander” 1925 z. 39 s. 160–181 (i errata z. 40 s. 255–256). Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7], ↑, ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny. Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2022, plik w formacie EPUB.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link(https://encyklopediateatru.pl/autorzy/158/stanislaw-ignacy-witkiewicz).

Wystawienie m.in. łącznie z Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. Wariat i pielęgniarka. W reżyserii zespołowej pod kierunkiem S. Witkiewicza i z jego scenografią: Zakopane, Teatr Towarzystwa Teatralnego (w sali „Morskiego Oka”) 1925.

Przekłady

angielski

The madman and the nun or there is nothing bad which could not turn into something worse. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. „First Stage. A Quarterly of New Drama”, West Lafayette, IN (Purdue University) 1965/66 nr 4, przedruk w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. [Przeł. i oprac.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [Wstęp:] J. Kott. Seattle–London 1968, wyd. nast. Seattle, London 1973, w: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun and The crazy locomotive. Three plays, including The water hen. [Przekł., oprac. i wstęp:] D.C. Gerould, C.S. Durer. [Posłowie:] J. Kott. New York 1989, w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: J. Kott. San Francisco, San Francisco State College – Main Theatre 1967; Reżyseria: R. McMurray. Palmerston-North (Nowa Zelandia), Teatr studencki Massey University 1969; Reżyseria: R. Walker. Glasgow (Wielka Brytania), Citizens Theatre Company (Close Theatre Club) 1970; Reżyseria: R. Wilson. Canberra (Australia) 1975 (przedstawienie warsztatowe studentów na festiwalu teatralnym); Guelph, Ontario (Kanada) 1975.

The madman and the nun. [Przeł.] E.J. Czerwiński. Wystawienie: Port Jefferson, Nowy Jork, Slavic Cultural Center, The Port Theatre Company 1971.

białoruski

Bezumec i manahinâ. [Przeł.] Ł. Czernyszowa. Reżyseria: K. Jasiński. Wystawienie: Mińsk, Teatr Dramatyczny 1989.

Var'at i manaška. [Przeł.] N. Ruseckaâ. W: S.I. Vitkevič: Var'at i manaška. Minsk 2006.

bułgarski

Ludiât i monachinâta, ili zloto ne idva samo. [Przeł.] K. Bachneva. W: S.I. Vitkevič: Piesi. Sofiă 1993.

chorwacki

Ludak i opatic. [Przeł.] D. Blaźina. Wystawienie: Zagrzeb, Kazališna Skupina „Čudo” 1997.

czeski

Blázen i jeptiška. Wystawienie: Praga, Divadlo „Ypsylon” 1981.

Blázen a jeptiška. [Przeł.] H. Stachová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Praha 1985, wyd. nast. tamże 1986, 1990. Wystawienie: Reżyseria: J. Janik. Brno, Kabinet múz – Café 1992.

duński

Den gale og nonnen. [Przeł.] C. Nyholm. Wystawienie: Reżyseria: M. Grunwald. Kopenhaga, Bristol Music Center's Teater 1973.

estoński

Hullumeelne ja nunn. [Przeł.] H. Lindepuu. Wystawienie: Tallin, Viljandi Draamateater „Ugala” 1990. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

fiński

Hullu ja nunna. [Przekł. i reżyseria:] J. Hurme. Wystawienie: Helsinki, Yóvieraat-t. 1991.

francuski

Le fou et la nonne. Przeł. J. Strzałkowska. Przekł. powst. ok. 1923. Maszynopis w Bibliotece Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Wystawienie: Adaptacja: M.L. Audiberti. Reżyseria: G. Vitaly. Paryż, Théâtre „La Bruyère” 1967 [zapowiadana inscenizacja prawdopodobnie nie została zrealizowana].

Le fou et la nonne. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 1969, wyd. nast. tamże jako reprint 1980.

Le fou et la nonne ou Il n'y a pas de mal qui ne finisse par le pire. [Przeł.:] [J. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. Warszawa 1971. Wystawienie: Reżyseria: F. Simon. Genewa, Théâtre de Carouge 1971, Reżyseria: J. Huppert. Paryż, Théâtre Mouffetard 1978.

Le fou et la nonne. Wystawienie: Reżyseria: J. Van Burek. Toronto (Kanada), Théâtre du „P’tit” Bonheur 1973.

Le fou et la nonne. [Przeł.] U. Hrehorowicz. Wystawienie: Reżyseria: C. Rémer. Paryż, „Res Nullius Théâtre” 1977.

Le fou et la nonne. [Przeł.:] E. Veaux, A. van Crugten. Wystawienie: Reżyseria: J. Franquin. Bruksela, Le Rebelothéâtre 1980.

Le fou et la nonne. [Przekł. i adaptacja:] A. Zahmani [przy współpracy] B. Sieroslavskiej. Wystawienie: Reżyseria: A. Zahmani. Marsylia, La Compagnie Witkacy 1992, Théâtre de la Main d’Or 1992.

Le fou et la nonne. [Przeł.] A. van Crugten. W : S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 2005.

hiszpański

El loco y la monja. [Przeł.] M. Sten. Wystawienie: Reżyseria: M. Montoro. Meksyk, Instituto Nacional de Bellas Artes, Estudio de Arte Dramatico 71 1971. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Tres obras teatrales. Mexico 1974.

El loco y la monja. [Przeł.] J. Segovia. Wyd. łącznie z przekł. Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] pt. La nueva liberación y el loco y la monja. Madrid 1976.

Wystawienie: Reżyseria: J. Gusman. Buenos Aires, La Manzana de las Luces, grupa „El Sotano” 1987.

El loco y la monja. [Przeł.:] L. Demaio, C. Scaramuzza, R. Szuchmacher. Wystawienie: Reżyseria: R. Szuchmacher. Buenos Aires, Teatro Municipal General San Martin 1987.

El loco y la monja. [Przeł.] J. Bielski. Madrid 1992. Wystawienie: Reżyseria: J. Bielski. Madryt, Real Escuela del Arte Dramatico. Teatro Pradillo 1992.

japoński

Kyojin to nisó. [Przeł.] Y. Kudo. „Shingeki”, Tōkiō 1977 nr 12.

Haha. W: Vitokatsi no gikyoku yonpen. [Dramaty]. [Przeł.] T. Sekiguchi. Tōkyō 2015.

koreański

Kwangin gwa sunyŏ. Wyd. łącznie z przekł. Kurka wodna [poz. ↑], Szalona Lokomotywa [poz. ↑] pt. Kwangin gwa sunyŏ; Soemuldak; P'okchu kigwanch'a. [Przeł.] J. Bora. Sŏul 2022.

macedoński

Sekoe zlo może da tude i polšo. [Przel.] M. Trajkov. „Kulturen Źivot”, Skopje 1972 nr 3.

niderlandzki

De Gek en de Non. [Przeł.] P. Beers. „De Revisor”, Amsterdam 1977 nr 1. Wystawienie: Reżyseria: P. Loef. Arnhem, Theatergroep Chaoz 1982.

niemiecki

Narr und Nonne oder Es gibt nichts Schlechts das nicht ein noch schlimmeres Eude nähme. [Przeł.] H. Kunstmann. Wyd. łącznie z przekł. Kurka Wodna [poz. ↑] pt. Das Wasserhuhn; Narr und Nonne. Frankfurt am Main 1965. Wystawienie: Reżyseria: J. Biczycki. Wiedeń, Ateliertheater am Naschmark 1966, Reżyseria: S. Poddine. Tybinga (Niemcy Zachodnie), Zimmertheater 1967.

Der Narr und die Nonne oder Nichts Schlechts, das nicht noch schlechter sein könnte. [Przeł.] G. Hagenau. Wien–München [1979, powielone].

Ein Irrer und 'ne Nonne. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Frankfurt am Main 2009, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2009, plik w formacie PDF.

norweski

Galningen og Nonna. [Przeł.] O.M. Selberg. Wystawienie: Reżyseria: H. Hoaas. Oslo, Det Norske Teater 1988.

rosyjski

Bezumec i monachină, ili net huda bez togo čtob eščë huže ne stalo. [Przeł.] L. Černyšëva. Wystawienie: Mińsk, Gosudarstvenyj Russkij Dramatičeskij Teatr 1989. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

rumuński

Nebunul şi calugariţa sau Nu exiśta rau care sa nu se preschimbe într-un rau şi mai mare. [Przeł.] O. Zaicik. W: Teatru. Bucureşti 1997.

serbsko-chorwacki

Ludak i opatica ili nema zla što ne bijoš na gore izišlo. [Przeł.] P. Vujičić. W: Avangardna drama. Beograd 1964. Wystawienie: Reżyseria: N. Rodić. Belgrad, Pozorište Levo 1975.

Ludak i opatica. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985.

słowacki

Blázon a mníška. [Przeł.] V. Móres. Wystawienie: Reżyseria: V. Móres. Bratysława, Vysoka Škola Múzických Umení 1995.

Blázon a mníška. [Przeł.] J. Štrbák. Wystawienie: Oprac. i reżyseria: P. Nagy. Burkovna, Vysoka Škola Muzickych Umeni 2000. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

słoweński

Ludak i opatica. [Przeł.] H. Pašović. Wystawienie: Reżyseria: H. Pašović. Nowy Sad, Akademia Teatralna 1981.

szwedzki

Dåaren och nunnan. [Przeł. z angielskiego] L. Kanter. Wystawienie: teatralne: Reżyseria: D. Hedman. Uppsala, Nationsteatern 1978; radiowe: Reżyseria: S. Johansson. Sveriges Riksradio 1986. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Fem dramer. Uppsala 1988.

ukraiński

Warât i monaška. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013.

węgierski

Az örult és az apáca. [Przeł.] G. Kerényi. W: Tangó. Modern lengyel drámák. Budapest 1968, S.I. Witkiewicz: Drámák. Budapest 1973. Wyd. łącznie z przekł. Matka [poz. ↑] pt. Az örült és az apáca; Az anya. Bukarest 1983. Wystawienie: Reżyseria: J. Sándor. Szeged, Szegedi Nemzeti Színház 1986.

włoski

Il pazzo e la monaca. [Przeł.:] I. Natanson, L. Trezzini. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [1]. [Roma] 1969.

Il pazzo e la monaca. [Przeł.] R. Landau. W: S.I. Witkiewicz: Teatro I. Bari 1969. Wystawienie: Reżyseria: A. Momo. Wenecja, Teatro Club 1970.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z Szalona lokomotywa [poz. ↑] pt. Zderzenie. Reżyseria: K. Dąbrowska. Wystawienie: Ciechanów, Teatr Exodus 2010.

See Studies

37. Matka. Niesmaczna sztuka w 2 aktach z popularnym epilogiem. Powst. 1924. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 353–412. Wyd. osobne [Warszawa:] Sternik 1997. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: J. Jarocki. Kraków, Stary Teatr, Scena Kameralna 1964; telewizyjna: Reżyseria: J. Jarocki. Telewizja Polska 1976. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ (t. 7), ↑ (t. 2), ↑, ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2014], plik w formacie PDF; Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI, PDF.

Przekłady

angielski

The mother. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. W: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. Seattle [1968], wyd. nast. Seattle, London 1973, przedruk w: S.I. Witkiewicz: The mother and other unsavory plays. New York, London 1993, w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022. Wystawienie: Reżyseria: J. Garrard. Burnaby, British Columbia (Kanada), Simon Fraser Theatre 1972, Reżyseria: R. Wilson. Canberra (Australia; pokaz warsztatowy na studenckim festiwalu teatralnym) 1976, Reżyseria: L. Dudarew-Ossetynski. Los Angeles, The Ossetynski Actors Laboratory (Safe Harbor Theatre) 1983.

bułgarski

Majka. [Przeł.] D. Laj-Bykovska. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiă 1993.

chorwacki

Majka. [Przeł.] D. Blažina. „Kazalište”, Zagrzeb 2014 nr 59/60.

czeski

Matka. [Przeł.] H. Stachová. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Praha 1985, wyd. nast. tamże 1986, 1990.

Matka. [Przekł., adaptacja i reżyseria:] M. Long. Wystawienie: Praha, Divadlo Labirynt 1997.

estoński

Ema. [Przeł.] H. Lindepuu. W: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La mère. Piéce répugnante en deux actes et un épilogue. [Przeł.:] [J. Kukułczanka] Koukou Chanska, F. Marié. Wystawienie: radiowe: Reżyseria: B. Horowicz. Radio „France-Culture” (Paryż) 1968; teatralne: Reżyseria: L. Binot. Liége (Belgia), Théâtre L'Etuve, „Centre Dramatique de Liége” 1969, Reżyseria: M. Renaud. Paryż, Théâtre National Populaire 1969, Adaptacja: M. Duras. Reżyseria: C. Régy. Paryż, La Compagnie Renaud-Barrault 1970. Wyd. [Paris] 1969, wyd. nast. tamże 1988.

La mère. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 1969, wyd. nast. tamże: reprint 1980, wyd. nowe 2005. Wystawienie: Reżyseria: H. Ronse. Bruksela, Théâtre Royal du Parc 1987.

La mère. [Przekł. i adaptacja:] K. Famery, M. Thonon. Wystawienie: Reżyseria: J.L. Jacopin. Paryż, Théâtre de la Bastille 1983.

La mére. [Przeł.] L.Ch. Sirjacq. Wystawienie: Paryż, Théâtre Gérard Philipe 2004.

grecki

[Przekł. z francuskiego]. Wystawienie: Reżyseria: J. Emirzas. Ateny, Teatr KABA 1985.

hiszpański

Comedia repugnánte de una madre. [Przeł.:] J.C. Arecha, M. Narros. Madrid 1973.

La madre. [Przeł.:] M. Sten, C. Conde. W: S.I. Witkiewicz: Tres obras teatrales. Mexico 1974, przedruk w: Teatro polaco. [T.] 1. Ciudad de la Habana 1978.

La madre. [Przeł.:] Z. Kerlog, T. Segovia. Wystawienie: Reżyseria: S. Flores. Meksyk, Teatro de la Universidad (Universidad Nacional Autónoma de México), Teatr Xola 1974.

Comedia repugnánte de una madre. Wystawienie: Parla, Madryt, Taller Municipal de Teatro de Parla 1984.

La madre. [Przeł.] M. Sten. W: Literatura dramática y teatro. México 1985. Wystawienie: Adaptacja i reżyseria: R. Carrillo. Meksyk, Universidad Nacional Autónoma de México, Facultad Filosofia y Letras (Teatro Espacio Multiple) 1986.

japoński

Kuina. W: Vitokatsi no gikyoku yonpen. [Dramaty]. [Przeł.] T. Sekiguchi. Tōkyō 2015.

kataloński

La madre. [Przeł.] D. Szmidt. Barcelona 1987.

łotewski

Máte. [Przeł.] D. Gasina. „Teatra Véstnesis”, Ryga 1989 nr 9/10.

macedoński

Majka. [Przeł.] M. Nedelkovski. Reżyseria: P. Dimoski. Skopje, Dramski Teatar 1972.

niderlandzki

De moeder. [Przeł.] K. Lesman. W: S.I. Witkiewicz: De Beëlzebubsonate en andere teksten. Leiden 1997.

niemiecki

Die Mutter. [Przeł.] N. Dutsch. Wyd. łącznie z przekł. Kurka Wodna [poz. ↑] pt. Das Wasserhuhn; Die Mutter. München, Wien, Basel 1966, powielone.

Die Mutter. Wystawienie: Reżyseria: Z. Stok. Saarbrücken, Stadttheater 1966.

Die Mutter. [Przeł.] I. Zimmermann-Göllheim. Wien [1968], powielone, wyd. nast. Baden-Baden 1970, powielone. Wystawienie: Reżyseria: E. Axer. Düsseldorf, Schauspielhaus 1971.

Die Mutter. Wystawienie: Reżyseria: J. Markuszewski. Zurych, Theater am Neumarkt 1971.

Die Mutter. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Stücke. Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Berlin 1982.

Die Mutter. W: S.I. Witkiewicz: Man hat uns das Jenseits genommen... [Przeł.:] E. Makarczuk-Schuster, K. Schuster. München 2006 zob. poz. ↑.

perski

Mâdar [namâyešnâmeh]. [Przeł. Z angielskiego] M. Farajpūr. Tehrân 1390 [2012].

portugalski

A mãe. [Przeł.:] S. Carrilho, A. Carrilho, R. de Cleto. Wystawienie: Reżyseria: C. Régy. Rio de Janeiro, Teatro „Maison de France” 1971. Wyd. [Brazylia ok. 1971].

A mãe o processo de espectáculo anulado. [Przeł.] [J.] Palla e Carmo. Lisboa [1972]. Wystawienie: Reżyseria: A. Ramos. Lizbona, Teatro Municipal São Luis [zaplanowana w 1972 premiera nie doszła do skutku z powodu zakazu cenzury i uznania sztuki za niemoralną]; Reżyseria: C. Avilez. Funachal (Madera), Teatro Experimental de Cascais 1979.

rosyjski

Mamulâ. [Przeł.] Natella-Bašindžagân. „Sovremennaâ Dramaturgiâ”, Moskva 2000 nr 3, przedruk pt. Mat'. W: S.I. Witkiewicz: Metafizika dvuglavogo telënka i pročie komedii s trupami. Moskva 2001.

rumuński

Mama. [Przeł.] O. Zaicik. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

serbski

Majka. Neukusan komad u dva čina s epilogom. W: S.I. Vitkjevič: Autoportret s narkoticima. [Wybór i przekł. z polskiego:] B. Rajčić. Beograd 2020.

serbsko-chorwacki

Majka. [Przeł.] P. Vujičić. Reżyseria: M. Trailović. Wystawienie: Belgrad, Atelje 212 1981.

słowacki

Matka. [Przeł.] E. Stercová. Wystawienie: Reżyseria: M. Šulik. Martin, Divadlo Slovenského Narodného Povstania 1988.

Matka. Nechutná hra v dvoch dejstvách s epilogu. [Przeł.] M. Choluj. Bratislava 1988, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hry. Bratislava 2001.

szwedzki

Modern. [Przeł.] C. Berg. Wystawienie: Reżyseria: A. Sjöberg. Sztokholm, Kungliga Dramatiska Teater 1971. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Fem dramer. [Przeł.:] C. Berg, A.N. Uggla, D. Hedman. Uppsala 1988.

ukraiński

Mama. [Przeł.] R. Harczuk. Wystawienie: Kijów, Nacjonalnij Akademičnij Dramatičnij Teatr im. I. Franka 2005.

Mati. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013, przedruk w: „Witkacy! Czyste dusze w niemytej formie” 2022 nr 1.

węgierski

Az anya. [Przeł.] G. Kerényi. W: Tangó. Budapest 1968, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Drámák. Budapest 1973, wyd. nast. łącznie z przekł. Wariat i zakonnica [poz. ↑] pt. Az örült és az apáca. Bukarest 1983. Wystawienie: Reżyseria: J. Sándor. Szeged, Szegedi Nemezeti Szinház 1974.

włoski

Commedia ripugnante di una madre. [Przeł.] D. Maraini. Wystawienie: Reżyseria: M. Missiroli. Rzym, Campagnia del „Porcospino secondo” (w Teatro Centrale) 1969. Wyd. Roma 1970.

La commedia ripugnante di una madre. „Sipario”, Mediolan 1970 nr 12.

La madre. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [2]. Roma 1980. Wystawienie: Reżyseria: C. Frosi. Rzym, Gruppo teatrale „Il Pantano” (Teatro Ghione) 1985.

Adaptacje

teatralne

Katzenjamer. Oprac. tekstu, reżyseria i scenografia: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 1990.

„O, beri-beri”. Scenariusz i reżyseria: W. Kamasa. Wystawienie: Warszawa, Teatr Collegium Nobilium Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna 1993.

Das Küchendrama, czyli dość niesmaczna wariacja na temat „Matki” Witkacego w czterech koszmarnych częściach. Scenariusz: M. Bartkiewicz. Wystawienie: Słupsk, Campania Banda Oszustów – Teatr Rondo 2002.

Prochy. Scenariusz wg „Narkotyków” [poz. ↑] i „Matki” [poz. ↑]: K. Kopka. Wystawienie: Wrocław, Teatr K2 2002.

Adaptacja łącznie z Kurka wodna [poz. ↑] pt. Śnieg. Reżyseria i scenografia: G. Wiśniewski. Wystawienie: Toruń, Teatr im. W. Horzycy 2010.

Adaptacja łącznie z relacją C. Oknińskiej-Korzeniowskiej o śmierci S.I. Witkiewicza pt. Witkacy: bez końca. Adaptacja i reżyseria: T. Załucki. Wystawienie: Lublin, Akademickie Centrum Kultury „Chatka Żaka”, Teatr Pierwszego Kontaktu 2011.

Adaptacja łącznie z Gyubal Wahazar [poz. ↑] pt. Matka Gyubala Wahazara. Reżyseria: J. Kowalska. Wystawienie: Wrocław, Fundacja Centrala 71.33, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Teatr Współczesny im. E. Wiercińskiego, Kraków, Teatr Łaźnia Nowa 2012.

radiowe

Adaptacja i reżyseria: J. Warenycia. Polskie Radio 2004.

Wyd. łącznie z W małym dworku [poz. ↑], Szewcy [poz. ↑] pt. W małym dworku; Matka; Szewcy. Lekcja literatury z J. Błońskim. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 222 s.

See Studies

38. Normalny człowiek. Sztuka w 3 aktach i 4 odsłonach. Powst. 1924. Zrekonstruowana częściowo na podstawie zachowanych fragment rękopisu przez K. Puzynę. Druk pt. Dramat nierozpoznany w: Dramaty. Wyd. 2 poszerzone i poprawione Warszawa 1972 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 651–685. Prapremiera łącznie z fragmentami innych dramatów S.I. Witkiewicza pt. Dramat nierozpoznany: Oprac. i reżyseria: T. Minc. Warszawa, Teatr Narodowy, Teatr Mały 1978. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].

Zrekonstruowany przez K. Puzynę dramat nierozpoznany został zidentyfikowany przez J. Deglera (zob. poz. ↑ [t. 7] s. 806/807) jako utwór „Normalny człowiek”, znany wcześniej tylko z tytułu.

Przekłady

francuski

Piéce non identifiée. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1. Wystawienie łącznie z Nowa homeopatia zła [poz. ↑] i fragmentami powieści S.I. Witkiewicza pt. L'Ile de Satan. Reżyseria: G. Cambreleng. Paryż, Théâtre du Grotesque (Théâtre Arcane) 1985.

niemiecki

Das nich erkannte Drama. [Przeł.] L. Kasajew. Wien–München 1981, powielone.

39. Persy Zwierżontkowskaja. Dramat w 3 aktach. Powst. 1924. Prapremiera: Łódź, Teatr Miejski 1927.

Rękopis zaginął; zachował się tylko spis osób w programie teatralnym do prapremiery dostępny w Archiwum Miejskim w Łodzi (inf.: J. Degler zob. poz. ↑ [t. 5] s. 515); druk w: Dzieła zebrane. [T. 7]. Warszawa 2004 zob. poz. ↑.

See Studies

40. Pożegnanie jesieni. Powieść. Powst. 1925. Wyd. Warszawa: F. Hoesick 1927, 449 s. Wyd. nast.: jako reprint wyd. z 1927 z posłowiem A. van Crugtena Lausanne: L'âge d'Homme 1979; Warszawa: Nowa* 1981; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, wyd. 4 tamże 1990; z posłowiem A. Micińskiej Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1996; wyd. w oprac., ze wstępem i komentarzami W. Boleckiego Kraków: Wydawnictwo Literackie 1997; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1998, tamże wyd. 2 krytyczne w oprac. A. Micińskiej 2001; [wyd. 12] Kraków: Zielona Sowa 2004, tamże 2010; Posłowie: A. Micińska. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2005; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2013; Wstęp i oprac.: W. Bolecki. Wrocław: Ossolineum 2014. Biblioteka Narodowa I, 323, tamże 2017; Kraków: Wydawnictwo Literackie; Warszawa: Ringier Axel Springer Polska 2017; [Warszawa]: Fundacja Nowoczesna Polska [2018]; Warszawa: MG 2020. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 2), ↑ [t. 2].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Wakuliński. Warszawa: Mozaika 2007, płyta CD w formacie mp3, wyd. nast. 2014; Czyta W. Adamczyk. [Warszawa:] Agencja Artystyczna MTJ/SMB 2010, płyta CD w formacie mp3; Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International. Storybox.pl [2014], wyd. nast. [Piaseczno]: [Storybox.pl [2019], płyta CD.

Wyd. jako dokument elektroniczny: Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2013, plik w formacie PDF; Konin: Wydawnictwo Psychoskok 2016, pliki w formacie EPUB, MOBI i PDF; Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2017, plik w formace PDF, EPUB; [on-line] Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2018]. Dostępny w Internecie: Zob. link [dostęp 30 maja 2022].

W wyd. z 1997 wstęp W. Boleckiego pt. Szaleństwo ludzi zdrowych, czyli Ładne samobójstwo, s. 5–145.

Przekłady

francuski

L'adieu à l'automne. [Przeł.] A. van Crugten. Lausanne 1972, wyd. nast. tamże 1991.

hiszpański

Adiós al otoño. [Przeł.:] E. Bortkiewicz, J.C. Vidal. Madrid [1993].

macedoński

Zboguvaňe so esenta. [Przeł.] A. Todevska. Skopje 2011.

niderlandzki

Afschied van de herfst. [Przeł.] K. Lesman. Amsterdam 1996.

niemiecki

Abschied vom Herbst. [Przeł.:] H. Heider, R. Zan. W: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994.

Abschied vom Herbst. [Przeł.] W. Tiel. München, Zürich 1987.

Abschied vom Herbst. [Przeł.] R. Matwin-Buschmann. Leipzig 1991.

rosyjski

Proščanie s osen'û. [Przeł.] U. Čajnikov. Moskva 2006.

słoweński

Slovo od jeseni. [Przeł.] N. Jež. Ljubljana 1994.

węgierski

Az ösz búcsúja. Przeł G. Körner. Pécs 2002.

włoski

Addio all'autunno. [Przeł.] P. Ruggieri. Milano 1969, wyd. nast. Milano 1993.

Adaptacje

teatralne

Scenariusz i reżyseria: M. Grabowski. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1993.

Adaptacja: T. Kireńczuk, P. Sieklucki. Reżyseria: P. Sieklucki. Wystawienie: Wrocław, Wrocławski Teatr Współczesny im. E. Wiercińskiego 2011.

Reżyseria: M. Żynel. Wystawienie: Warszawa, Teatr Malabar Hotel 2018.

radiowe

Adaptacja: A. Sudlitz. Reżyseria: H. Rozenek. Polskie Radio 1979.

filmowe

Scenariusz: W. Nowak, J. Wróblewski, M. Treliński. Reżyseria: M. Treliński. Ekranizacja 1990.

See Studies

41. Sonata Belzebuba, czyli Prawdziwe zdarzenie w Mordowarze. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1925. Pierwodruk „Ateneum ” 1938 nr 4/5 s. 625–659. Wyd. osobne Warszawa: Nasza Księgarnia [1938], 39 s. Biblioteka „Ateneum”, nr 2. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: J. Zegalski. Białystok, Teatr im. A. Węgierki, Studio 66 1966; telewizyjna: Reżyseria: S. Bieliński. Telewizja Polska 1970 . Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7], ↑.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2013], plik w formacie PDF; Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2017, plik w formacie EPUB, PDF; Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2022, plik w formacie EPUB.

Przekłady

angielski

The Beelzebub Sonata or What really happened in Mordovar. [Przeł.:] D.C. Gerould, J. Kosicka. Wystawienie: Reżyseria: B.F. Dukore. Honolulu, HI, The University of Hawaii, J.F. Kennedy Theatre 1974. Wyd. w: S.I. Witkiewicz: Beelzebub Sonata. Plays. Essays. Documents. New York 1980, wyd. nast. 1988.

The Beelzebub sonata, or, What really happened in Mordovar. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Seven plays. New York 2004, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Collected plays. [T.] 4. [Przeł.] D.C. Gerould. New York 2018, wyd. nast. tamże: 2020, 2022.

bułgarski

Sonata na Velzevul, ili istinska slučka v Mordovar. [Przeł.] K. Bachneva. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiă 1993.

czeski

Sonata Belzebuba. [Przeł.] H. Stachová. Wystawienie: Praha, Disk-Divadlo Řeznické 1994.

duński

Belzebub Sonaten. [Przeł.] S. Gottschalk Rasmussen. Wystawienie: Odense, Odense Teater 1995.

estoński

Peltsebuli sonat. [Przeł.] H. Lindenpuu. W: S.I. Witkiewicz: Näidendid. Tallinn 1997, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Hullumeelne ja nunn. 14 pöörast näidendit. [Przeł.] H. Lindepuu. Tartu 2015.

francuski

La sonate de Belzébuth. [Przeł.] A. van Crugten. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 1. Lausanne 1969, wyd. nast. tamże: jako reprint 1980, wyd. nowe 2005. Wystawienie: Reżyseria: J. Franquin. Bruksela, Le Cercle d'Études Slaves de l'U.L.B. (Faculté de Philosophie et Lettres, Section de Slavistique) 1978.

hiszpański

La sonata de Belcebú o Un Suceso Real Acontecido en Mordovar. [Przeł.] J.M. de Sagarra Àngel. „ADE Teatro”, Madryd 2014 nr 151.

La sonata de Belcebu o un acontecimiento real en Mordovar. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. Ensayos y obras dramáticas. [Wybór, przekł., wstęp:] E. Popławska. Madrid 2015.

łotewski

Spoka sonāte. Groteska luga 2 dąlās. [Przeł.] A. Vecsīle. Rīga 2005.

niderlandzki

De Beëlzebubsonate. [Przeł.] K. Lesman. W: S.I. Witkiewicz: De Beëlzebubsonate en andere teksten. Leiden 1997.

niemiecki

Die Beelzebub-Sonate oder Ein wirklicher Vorfall in Mordovar. [Przeł.] L. Kasajew. Wien; München 1981, wyd. nast. München; Wien 1987.

Die Beelzebub-Sonate. [Przeł.] Ł. Neca. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch Frankfurt am Main 2012 zob. poz. ↑, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2012, pik w formacie PDF.

rosyjski

Sonata Belzevula, ili Podlinnoje prosšestvije v Mordovare. [Przeł.] N. Mironovaâ. W: S.I. Witkiewicz: Bezymânnoe deân'e i ostal'nye sferičeskie tragedii. Moskva 2005.

szwedzki

Belsebubsonaten. [Przeł. z angielskiego] L. Kanter. Wystawienie: Reżyseria: D. Hedman. Göteborg, Nationsteater 1983.

Belsebubsonaten. Przeł.: L. Kanter, A.N. Uggla, D. Hedman. W: S.I. Witkiewicz: Fem dramer. Uppsala 1988.

ukraiński

Sonata Belzevula. W: Vint či bridż. This is the question... Šist p’esy. [Przeł.] M. Barbara. Kiïv 2013.

włoski

La sonata di Belzebú ovvero cosa accadde realmente a Grugonovar. [Przeł.] G. Pampiglione. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. [2]. Roma 1980.

Adaptacje

teatralne

Czysta blaga w czystej formie Sonaty Belzebuba. Reżyseria: W. Gołaszewski. Wystawienie: Warszawa, Fundacja Proscenium Studio Inicjatyw Artystycznych Teatr GO 2003.

operowe

Muzyka i libretto z podtytułem Widowisko muzyczne w 2 częściach: E. Bogusławski. Wystawienie: Wrocław, Opera, Scena Kameralna w Auli Leopoldianum Uniwersytetu Wrocławskiego 1977.

See Studies

42. Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu. Dramat w 3 aktach. Powst. 1926. Druk fragmentów aktu I oraz planu dramatu w: Dramaty. Wyd. 2 poszerzone i poprawione Warszawa 1972 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 641–650. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].

Nie wiadomo, czy utwór został ukończony.

Przekłady

francuski

La vampire en flacon ou Le parfume de voile. [Przeł.] A. van Crugten. „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, Lausanne 1976 t. 1.

Adaptacje

teatralne

Masonia. Oprac. scenariusza (łącznie z Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑] i z wykorzystaniem źródeł masońskich) oraz inscenizacja: K. Piaseczna. Wystawienie: Łódź, Studencki Teatr Satyry „Pstrąg” 1973.

43. Nienasycenie. Powieść. Cz. 1. Przebudzenie; Cz. 2. Obłęd. Powst. 1927. Wyd. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1930, 272 + 343 s. Wyd. nast.: ze wstępem A. Stawara Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, wyd. 2 tamże 1982; Warszawa: Prószyński i S-ka 2003; [wyd. 6] Kraków: Zielona Sowa 2004, tamże 2007; Bletchley: JiaHu Books 2017. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 3), ↑ [t. 3].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2010], plik w formacie PDF, wyd. nast. tamże [2016]; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2013, plik w formacie PDF, tamże 2018; Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2017, plik w formacie EPUB, PDF; Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2017, plik w formacie EPUB, MOBI, PDF.

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International 2014, płyta CD, wyd. nast. [Piaseczno]: Storybox.pl [2018], płyta CD.

Przekłady

angielski

Insatiability. [Przekł., wstęp i przypisy:] L. Iribarne. Urbana–Chicago–London [1976], wyd. nast. poprawione Evanston, IL 1996.

białoruski

Nenasytnasc'. [Przeł. z polskiego] A. Pâtrovìč. Ząbki 2023.

chorwacki

Niezasitnost. [Przeł.] D. Blažina. Zagreb 2019.

francuski

L'inassouvissement. [Przekł. i wstęp:] A. van Crugten. Lausanne 1970, wyd. nast. tamże: 1978, 1997, przekład nowy Paris–Lausanne 2019.

L'inassouvissement ou le fantómme torturé par un psychoanalyste amateur. Adaptacja (5 odcinków): Przeł. J. Kukułczanka. Reżyseria: C.R. Manuel. Radio „France-Culture” (Paryż) 1986.

grecki

Adīfagía. [Przeł.] A. Kalofōliás. Athī́na 2007.

hiszpański

Insaciabilidad. [Przekł., oprac.] E. Popławska. Madrid 2013, wyd. nast. tamże 2014.

kataloński

Insaciabilidad. [Przeł.] M. Bustamante. Barcelona 1973.

koreański

T'amyok. [Przeł.] B. Jeong. Sŏul 2022.

litewski

Besotystė. [Przeł.] I. Aleksaitė. Vilnius 2021.

macedoński

Nenasitnost. T. 1–2. [Przeł.] F. Dimevski. Skopje 2016.

niderlandzki

Onverzadigbaarheid. [Przeł.] K. Lesman. Amsterdam 1993, wyd. nast. tamże 1996.

niemiecki

Unersättlichkeit. [Przeł.] W. Tiel. [Przedmowa:] W. Gombrowicz. München [1966], wyd. nast. tamże 1986, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994; München 2018, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2018, plik w formacie EPUB.

rosyjski

Nenasytimost'. [Przeł.:] V. Horev [cz. 1], A. Bazilevskij [cz. 2]. Moskva 2004.

serbski

Nezasitost. [Przekł.] B. Rajčić. Beograd 2017.

węgierski

Telhetetlenség. [Przeł.] G. Körner. Pécs 2005.

włoski

Insaziabilità. [Przeł. i red.:] A.M. Raffo [przy współpracy:] G. Brogi, P. Marchesano, G. Pampiglione, V. Petrelli, B. Wojciechowska. Bari 1970, wyd. nast. Milano 1973.

Insaziablita. [Przekł., scenariusz i reżyseria] G. Pampiglione. Wystawienie: Terni, Centro Multimediale di Terni 2003.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja i reżyseria: W. Saniewski. Wystawienie: Wrocław, Teatr Współczesny 1984 [premiera nie doszła do skutku z powodu zakazu cenzury].

Adaptacja i reżyseria: S. Zacharkiewicz. Wystawienie: Bydgoszcz, Teatr Polski 1990.

filmowe

Scenariusz i reżyseria W. Grodecki. Ekranizacja 2003.

baletowe

Scenariusz: W. Kaczkowski. Choreografia: Z. Rudnicka. Muzyka: T. Stańko. Wystawienie: Warszawa, Teatr Wielki 1987.

Adaptacja (inspirowana także powieścią H. Millera: Zwrotnik Raka): Reżyseria i choreografia: P. Matyasik. Wystawienie: Poznań, Polski Teatr Tańca 2009.

See Studies

44. Regulamin Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz”. Warszawa: Zakład Graficzny Polska Zjednoczona 1928, 12 s. Wyd. nast.: Warszawa: Drukarnia Uniwersum 1932; łącznie z przekł. niderlandzkim: Het reglement van de portrettenfirma „Stanisław Ignacy Witkiewicz” = Regulamin Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz”. [Przekł. i posłowie:] K. Lesman. Heerlen: Huis Clos 2000, 63 s. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 2], ↑, ↑ [t. 10] oraz m.in. Katalogi wystaw i albumy twórczości plastycznej oraz fotograficznej poz. ↑, ↑, ↑, w: W. Sztaba: Gra ze sztuką. O twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza. Kraków 1982, S. Krzysztofowicz-Kozakowska: Firma portretowa Stanisława Ignacego Witkiewicza. Kraków 1989.

Przekłady

angielski

Rules of the S.I. Witkiewicz portrait-painting firm. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: Beelzebub Sonata. Plays, essays, documents. New York 1980, przedruk w: W: S.I. Witkiewicz: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996 oraz w: Polish writers on writing. [Red.] A. Zagajewski. San Antonio, TX 2007; Witkacy in English. 21st century perspectives. Krakow 2013.

francuski

Règlement de la firme de portraits „S.I. Witkiewicz”. [Przeł.] A. B[audin]. „Cahiers Witkiewicz”, Lausanne 1979 nr 2, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Génie multiple de Pologne. Mélange d'études de dessins, de peinture et de photographies. [Wybór i red.:] A. van Crugten. Lausanne 1981, Présences polonaises. Witkiewicz, constructivisme, les contemporains. L'art vivant autour du Musee de Łódź. Paris 1983.

hiszpański

Reglamento de la Firma de Retratos „S.I. Witkiewicz”. [Przeł.] E. Bortkiewicz. „Quimera”, Barcelona 1984 nr 39/40.

japoński

„S.I. Witkiewicz”. Shōzoga Shōkai no Teikan. W: Vitokyewicchi-no sekai. 1920 nen-dai-no engekiteki (dzi). Tōkyō 1985.

„S.I. Witkiewicz”. Shōzoga Shōkai no Teikan. [Przeł.] T. Sekiguchi. W: Witkacy-in-the-box. Theater X Opening. Tōkyō 1992.

litewski

Reglamentas. [Przeł.] I. Aleksaitė. W: Witkacy. Plėšrūniškas protas. Vilnius 2018.

niderlandzki

Het reglement van de Portretten Firma „Stanisław Ignacy Witkiewicz”. [Przekł. i posłowie:] K. Lesman. „Tijdschrift voor Slavische Literatuur”, Amsterdam 1989 nr 5. Wyd. osobne w języku niderlandzkim i polskim Heerlen 2000.

niemiecki

Geschäftsordnung der Porträtfirma. W: Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885–1939. Berlin 1990.

Portraitgeschichten um die „Porträtfirma S.I. Witkiewicz”. Ludwigsburg 2001.

Geschäftsordnung der Porträtfirma. [Przeł.] W. Sztaba. Herrenberg 2007.

serbski

Pravilnik Firme portreta S.I. Vitkjevič. W: S.I. Vitkjevič: Autoportret s narkoticima. [Wybór i przekł. z polskiego:] B. Rajčić. Beograd 2020.

węgierski

A „S.I. Witkiewicz” Puortéfestö cég Müködési Szabályzata. [Przeł.] J. Reiman. „Nappali haz”, Budapest 1992 nr 4.

włoski

Regolamento della ditta di ritratti „S.I. Witkiewicz”. W: La ditta dei ritratti S.I. Witkiewicz. Livorno 1980, wyd. osobne: La Ditta dei ritratti. Bologne 2003.

Adaptacje

teatralne

De portrettenfirma Witkiewicz. Scenariusz (na podstawie Regulaminu Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz” i kilku sztuk) i reżyseria: B. Gÿzel. Wystawienie: Amsterdam, [Teatr Uniwersytecki] 1985.

Firma portretowa. O zaniku uczuć metafizycznych. Scenariusz: W. Cichy, A. Pawłowski. Wystawienie: Opole, Teatr im. J. Kochanowskiego 1988.

Firma portretowa II. Scenariusz i reżyseria: A. Pawłowski. Wystawienie: Łódź, Teatr Studyjny'83 im. J. Tuwima 1991.

Firma portretowa. Monodram w wykonaniu B. Fudalej. Wystawienie: Kraków, Stara Galeria 1992.

telewizyjne

Twarze Witkacego, czyli Regulamin Firmy Portretowej. Reżyseria: A. Maj. Telewizja Polska 1994.

baletowe

Adaptacja także na podstawie ostatnich lat życia S.I. Witkiewicza: Witkacy. Reżyseria, scenografia i choreografia: W. Kuca. Wystawienie: Częstochowa, Częstochowski Teatr Tańca, Klub Politechnik 2014.

See Studies

45. O Czystej Formie. Powst. 1927–1929. Druk fragmentów „Głos Plastyków” 1931 nr 10–12. Pierwodruk całości: „Zet” 1932/33 nr 7, 9–12. Wyd. osobne [Warszawa: b.w. 1932], 36 s. Przedruk zob. poz. ↑ [t. 2], ↑, ↑, ↑, ↑ [t. 10].

Data powstania i pierwodruk fragmentów wg informacji w: Bibliografia Stanisława Witkiewicza. 1885–1989. Oprac. J. Degler, T. Pawlak. Warszawa 2020.

Przekłady

angielski

On Pure Form. [Przeł.] C.S. Leach. W: Aesthetics in twentieth-century Poland. Lewisburg, PA 1973.

francuski

De la forme pure. [Przeł.] A. B[audin]. „Cahier Witkiewicz”, Lozanna 1979 nr 2.

hiszpański

Sobre la Forma Pura. [Przeł.] J.M. de Sagarra. Wyd. łącznie z przekł. Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑ ] pt. El pop a la visió Hyrkansesa del món; Sobre la Forma Pura; T. Kantor: El pop: projecte de muntatge. Barcelona 1992. Wystawienie: Barcelona, Teatro Invisible (w Teatro Sant Andreu) 1994.

japoński

Junsuikeishiki ni Tsuite. Vitokyevicchi no sekai. 1920 nendai no engekiteki. [Red.:] Y. Nakamura. Tōkyō 1985.

serbski

Čistoj formi. W: S.I. Vitkjevič: Autoportret s narkoticima. [Wybór i przekł. z polskiego:] B. Rajčić. Beograd 2020.

włoski

Sulla Forma Pura. W: S.I. Witkiewicz: „Introduzione alla teoria della Forma Pura nel teatro” e altri saggi di teoria e critica. [Przeł. i oprac.:] F. Biagazzi, A.M. Kozarzewska, Pietro di Marco. Roma 1988.

See Studies

46. Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix. Powst. 1931. Wyd. Warszawa: Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej 1932, 187 s. Wyd. nast. pt. Narkotyki: jako reprint. Warszawa: Przedświt 1990, 189 s.; Warszawa: Jirafa Roja 2010; Warszawa: CM 2019. Przedruk pt. Narkotyki zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy pt. Narkotyki: Czyta S. Biczysko. [Nadarzyn:] Lissner Studio 2010, płyta CD w formacie mp3, wyd. nast. tamże: 2017, 2019; Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International 2015, płyta CD, wyd. nast. Piaseczno: Storybox.pl [2019], płyta CD.

Wyd. jako dokument elektroniczny pt. Narkotyki: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2014], plik w formacie PDF; Warszawa: Avia Artis 2017, plik w formacie EPUB, PDF.

Zawartość

Przedmowa. – Nikotyna; Alkohol; Kokaina; Peyotl; Morfina; Eter; Appendix. – O myciu się, goleniu, arystokratomanii, hemoroidach i tym podobnych rzeczach: I. O brudzie; II. O gimnastyce; III. O goleniu się; IV. O hemoroidach; V. O tzw. „puszeniu się”; VI. Trochę recept i już koniec. – Nadto: D. Prokopowicz: Eter; B. Filipowski: Morfina.

Przekłady

angielski

Narcotics: nicotine, alcohol, cocaine, peyotl, morhpine and ether. [Przeł.] D. Gerould. W: S.I. Witkiewicz: The Witkiewicz reader. Evanston, IL 1992, wyd. nast. London 1993; Evanston, IL 1996.

Narcotics: nicotine, alcohol, cocaine, peyotl, morphine, ether + Appendices. Including select from „Farewell to autumn”. [Przeł.] S.A. Gauger. Praha 2018, wyd. jako dokument elektroniczny on-line tamże 2018.

czeski

Narkotika. [Przeł.] O. Krochmalný. Praha 2017.

francuski

Les narcotiques. [Przeł.] G. Conio. Wyd. łącznie z przekł. Niemyte dusze [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] pt. Les narcotiques; Les âmes mal lavées. Lausanne 1980.

hiszpański

Narcóticos. [Przeł.] J.M. de Sagarra. Barcelona 1994.

rosyjski

Narkotiki. Esse. [Przeł.]A. Baziievskij. Wyd. łącznie z Jedyne wyjście [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Jedyne wyjście. Powieść. Powst. 1931–1933. Wyd. przygotowane z rękopisu z posłowiem i notą T. Jodełki-Burzeckiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 254 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1980, 1993. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 2), ↑ [t. 4].] pt. Narkotiki. Esse; Edinstvennyj vyhod. Moskva 2003.

serbski

Narkotici. [Przeł.] B. Rajčić. Čačak 2000, wyd. nast. tamże 2015, przedruk w: S.I. Vitkjevič: Autoportret s narkoticima. [Wybór i przekł. z polskiego:] B. Rajčić. Beograd 2020.

słoweński

Narkotiki. (Predgovor – Nikotin – Alkohol – Kokain – Pejotl). [Przeł.] J. Unuk. Ljubljana 2009.

Adaptacje

teatralne

Narkotyki. Reżyseria: T. Patulski. Wystawienie: Świdnica, Rock-Teatr-Scena w Świdnickim Ośrodku Kultury 1984.

Narkotyki. Scenariusz i reżyseria: Z. Mich. Wystawienie: Warszawa, Teatr Komedia 1985.

Niech żyje blaga. Adaptacja w postaci monodramu (łącznie z Niemyte dusze [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] oraz wierszami S.I. Witkiewicza), reżyseria i wykonanie: J. Kozak. Wystawienie: Szczecin, Sala Klubu Stowarzyszeń Twórczych „13 Muz” 1985.

Narkotyki. Scenariusz: P. Kamza. Wystawienie: Legnica, Centrum Sztuki Teatr Dramatyczny 1995.

Prochy. Scenariusz wg „Narkotyków ” i „Matki” [poz. ↑]: K. Kopka. Wystawienie: Wrocław, Teatr K2 2002.

Narkotyki... niemyte dusze. Adaptacja łącznie z Niemyte dusze [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] i reżyseria: A. Czerny. Wystawienie: Łódź, Grupa Teatralna Dziewięćsił 2003.

Dragi. Reżyseria: M. Mydlak. Wystawienie: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza, Scena Margines 2004.

Witkacy – Appendix. Adaptacja (łącznie z Niemyte dusze [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] i utworami R.M. Rilkego) oraz reżyseria: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2004.

Adaptacja łącznie z Jedyne wyjście [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Jedyne wyjście. Powieść. Powst. 1931–1933. Wyd. przygotowane z rękopisu z posłowiem i notą T. Jodełki-Burzeckiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 254 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1980, 1993. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 2), ↑ [t. 4].] Matka [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Matka. Niesmaczna sztuka w 2 aktach z popularnym epilogiem. Powst. 1924. Druk w: Dramaty. Warszawa 1962 zob. poz. ↑ (t. 2) s. 353–412. [Wyd. osobne] [Warszawa:] Sternik 1997. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: J. Jarocki. Kraków, Stary Teatr, Scena Kameralna 1964; telewizyjna: Reżyseria: J. Jarocki. Telewizja Polska 1976. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ (t. 7), ↑ (t. 2), ↑, ↑.] pt. Witkacy – Jedyne wyjście. Reżyseria: M. Kuźmiński. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 2011.

Wyd. łącznie z poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12]. pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 379 s. Wyd. nast. tamże: 1979, pt. Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter + appendix; Niemyte dusze. Oprac. A. Micińska. Posłowie: J. Degler. 2016.

See Studies

47. Jedyne wyjście. Powieść. Powst. 1931–1933. Wyd. przygotowane z rękopisu z posłowiem i notą T. Jodełki-Burzeckiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 254 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1980, 1993. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 2), ↑ [t. 4].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International 2014, wyd. nast. tamże 2019, płyta CD.

Wyd. jako dokument elektroniczny: [Piaseczno]: Storybox.pl [2019], płyta CD.

Z planowanych dwu tomów powstał t. 1 „Przyjaciele”; t. 2 „Dygnitarze” nie został napisany.

Przekłady

francuski

L'unique issue. [Przeł.] G. Conio. Lausanne 2001.

niemiecki

Der eizige Ausweg. [Przeł.:] H. Heider, R. Zan. W: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994.

rosyjski

Edinstvennyj vyhod. [Przeł ] U. Čajnikov. Wyd. łącznie z Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix. Powst. 1931. Wyd. Warszawa: Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej 1932, 187 s. Wyd. nast. pt. Narkotyki: jako reprint. Warszawa: Przedświt 1990, 189 s.; Warszawa: Jirafa Roja 2010; Warszawa: CM 2019. Przedruk pt. Narkotyki zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] pt. Narkotiki. Esse; Edinstvennyj vyhod. Moskva 2003.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja łącznie z Narkotyki [poz. ↑] pt. Witkacy – Jedyne wyjście. Reżyseria: M. Kuźmiński. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 2011.

w formie komiksu

Scenariusz: W. Sztaba. Koncepcja wizualna i rysunki: P. Dwurnik. Warszawa: Krupa Gallery 2022 , 96 s.

See Studies

48. Szewcy. Naukowa sztuka „ze śpiewkami” w 3 aktach. Powst. 1927–1934. Wyd. łącznie z W małym dworku [poz. ↑] pt. W małym dworku; Szewcy. Kraków: Spółdzielnia Pracy i Użytkowników „Czytelnik” 1948 s. 51–122. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: Z. Hübner. Sopot, Teatr Wybrzeże, Teatr Kameralny 1957; telewizyjna: Reżyseria: M. Kochańczyk. Telewizja Polska 1985. Wyd. osobne Bydgoszcz: Arcanum [1991], 79 s. Wyd. nast.: Kraków: Edycja 1992; Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1992; Warszawa: Kama 1993; Łódź: Inicjał 1994; wyd. 2 [!] Warszawa: Kama [1996]; Wrocław: Siedmioróg 1996, wyd. nast. tamże 1997; [wyd. 9] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1996; Warszawa: Agencja Wydawnicza Liberal 1996.Warszawa: Agencja Praw Autorskich i Wydawnictwo Interart 1997; Kraków: Zielona Sowa 1998; wyd. 3 [!] Warszawa: Kama 1998; Wrocław: Promocja 2001; Kraków: Greg [2001], tamże 2003; w oprac. T. Maciosa Kraków: Zielona Sowa 2003, tamże 2004. Oprac. D. Polańczyk. Lublin: Biblioteka Wysyłkowa 2005; Posłowie: Ł. Badula. Kraków: Zielona Sowa [2006]; Warszawa: Orkla Press Polska 2006; Warszawa: Polskapresse 2006; Łódź: [Ibis] 2010; Kraków: Wydawnictwo Greg 2015. Lektura z opracowaniem, tamże wyd. 3 zaktualizowane Oprac.: W. Rzehak, A. Woźny, M. Zagnińska. Kraków: Wydawnictwo Greg 2017. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2), ↑, ↑, ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7], ↑, ↑ (t. 2), ↑, ↑ oraz w: Antologia dramatu polskiego 1918–1978. Warszawa 1981.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Słuchowisko z udziałem 8 wykonawców. [Nadarzyn:] Lissner Studio 2009, płyta CD w formacie mp3; Czytają T. Czarnecki, M. Regent, J. Żak. Ostrów Wielkopolski: Magna T [2011], wyd. nast. Katowice: Aleksandria 2015, płyta CD w formacie mp3.

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2010], plik w formacie PDF; Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2016, plik w formacie EPUB, MOBI, PDF; Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2017, plik w formacie EPUB, PDF.

Przekłady

angielski

The shoemaker. [Przeł.:] D.C. Gerould, C.S. Durer. W: S.I. Witkiewicz: The madman and the nun, and other plays. Seattle [1968], wyd. nast. Seattle, London 1973, przedruk w: S.I. Witkiewicz: The mother and other unsavory plays. New York, London 1993. Wystawienie: Adaptacja: E. Koźmian. Reżyseria: M. Colburne: Londyn, Half Moon Theatre 1973, Nowy Jork, J. Cocteau Repertory Theatre 1987.

Reżyseria: M. Perepeczko. Melbourne, Grupa Teatralna „Teatr Witkacemu” 1989.

bułgarski

Obuščari. [Przeł.] D. Laj-Bykovska. W: S.I. Witkiewicz: Piesi. Sofiâ 1993.

chiński

Xiejiang. W: Xiaoxiao de wending. Bolan bainian jingdian juzuo xuan. [Przeł.:] L. Wei-Yun, G. Pan. Taibei shi 2017.

chorwacki

Šusteri. [Przeł.] D. Blažina. W: S.I. Witkiewicz: Izbor iz djela. Zagreb 1985.

czeski

Ševci. [Przeł.] E. Sojka. W: S.I. Witkiewicz: Hry. Praha 1985, wyd. nast. tamże 1990.

duński

Skomagerne. [Przeł.] J. Ørnsbo. Oprac. radiowe i reżyseria: W. Herman. Danmarks Radio 1981.

esperanto

Ŝuistoj. Instrua teatraĵo en tri aktoj kun „kupledoj”. [Przekł.:] L. Ligęza, T. Chmielik, W. Żelazny. Bjalistoko 2021.

francuski

Les cordonniers. [Przeł.:] [J. Kukułczanka] Koukou Chanska, J. Lacarrière. [Paris] 1969. Wystawienie radiowe: Reżyseria i muzyka: B. Horowicz. Radio „France-Culture” (Paryż) 1971.

Les cordonniers. [Przeł.] E. Veaux. W: S.I. Witkiewicz: Théâtre complet. [T.] 2. Lausanne 1970, wyd. nast. tamże 2001. Wystawienie: Reżyseria, scenografia i kostiumy: T. Kantor. Paryż-Malakoff, La Compagnie Charbonnier-Kayat, „Théâtre 71” 1972.

Les cordonniers. [Przeł.] E. Lewinson. Wystawienie: Reżyseria: E. Lewinson. Paryż, Le Théâtre des Quartiers d'Ivry 1976.

hiszpański

Los Zapateros. W: S.I. Witkiewicz: Teatro. Ensayos y obras dramáticas. [Wybór, przekł., wstęp:] E. Popławska. Madrid 2015.

litewski

Batsiuvai. [Przeł.] I. Aleksaitė. W: Witkacy. Plėšrūniškas protas. Vilnius 2018.

niemiecki

Die Schuster. [Przeł.] J. von Pilecki. W: Modernes Polnisches Theater. 1. Neuwied, Berlin 1967, wyd. nast. Berlin [1976], powielone, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Verrückte Lokomotive. [Oprac.] A. Wirth. Frankfurt am Main 1985, wyd. 2 tamże 1994. Wystawienie: Reżyseria: E.A. Klusen. Dortmund, Städtische Bühnen 1975.

Die Schuster. [Przeł.] L. Niesielska. Wien – München [1979, powielone].

Die Schuster. [Przeł.] G. Hagenau. Wien [1981], powielone.

Die Schuster. [Przeł.] H. Bereska. W: S.I. Witkiewicz: Stücke. Oprac., przekł. i posłowie: H. Bereska. Berlin 1982.

Schuhmacher. W: [S.I. Witkiewicz] Witkacy: Ein Hauch von Jenseits... Vier Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München; Berlin 2010.

rosyjski

Sapožniki. [Przeł.] A. Bazilevskij. W: S.I. Witkiewicz: Sapožniki. Dramy. Moskva 1989, przedruk w: S.I. Witkiewicz: Dûbal Vahazar i drugie neevklidovy dramy. Moskva 1999. Wystawienie: Adaptacja i reżyseria: W. Herman. Moskwa, Teatr-Studio „U Nitskich Worot” 1990.

rumuński

Cizmarii. [Przeł.] J. Radu. W: S.I. Witkiewicz: Teatru. Bucureşti 1998.

serbsko-chorwacki

Obućari. [Przeł.] M. Duškov. „Gradac ”, Čačak 1982 nr 44/45. Wystawienie: Reżyseria: J. Skotnicki. Nowa Gorica, Primorsko Dramsko Gledališče 1984.

słoweński

Čevljarji. [Przeł.] P. Dominkuš. Wystawienie: Reżyseria: J. Skotnicki. Nova Gorica, Primorsko Dramsko Gledlasišče 1984. Wyd. w: Dramatikon I. Ljubljana 1999.

węgierski

Vargák. [Przeł.] G. Kerényi. „Szinhaz ”, Budapeszt 1984.

włoski

I colzolai. [Przeł.] R. Landau. W: S.I. Witkiewicz: Teatro I. Bari 1969. Wystawienie: Reżyseria: G. Pampiglione. Terni, Il Teatro Stabile Primavera di Terni 1975.

Adaptacje

teatralne

Trzeci akt według „Szewców”. Scenariusz i reżyseria: J. Jarocki. Wystawienie: Kraków, Stary Teatr 2002.

Szewczyny. Adaptacja i reżyseria: S. Melski. Wrocław, Centrum Sztuki Impart 2005.

Szewcy.u.bram. Dramaturg: S. Sierakowski. Opracowanie tekstu i reżyseria: J. Klata. Wystawienie: Warszawa, Teatr Rozmaitości 2007.

Męczycie mnie, za to was lubię. Adaptacja łącznie z W małym dworku [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: W małym dworku. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1921. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: W. Malinowski. Toruń, Teatr Miejski 1923; telewizyjna: Reżyseria: W. Laskowska. Telewizja Polska 1970. Wyd. łącznie z Szewcy [poz. ↑] pt. W małym dworku; Szewcy. Kraków: Spółdzielnia Pracy i Użytkowników „Czytelnik” 1948 s. 5–49. Wyd. osobne ze wstępem L. Sokoła Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 78 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1977, wyd. 4 1982; Warszawa 1975 (druk alfabetem Braille’a); Warszawa: Nasza Księgarnia 1993; [B.m.:] Sternik 1997; Łódź: Akapit Press 1997; Wrocław: Siedmioróg 1998; [wyd. 14] Kraków: Zielona Sowa 2003; Kraków: Wydawnictwo Greg [2000]. Lektura. Wydanie z opracowaniem. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 1), ↑, ↑ ([t.] 4), ↑ [t. 6], ↑ (t. 1), ↑, ↑.] oraz reżyseria: T. Ciborska. Wystawienie: Szczecin, Teatr Boscha, Dom Kultury „13 Muz” 2019.

Wyd. łącznie z W małym dworku [poz. ↑] ze wstępem J. Koźbiel i posłowiem M. Raszewskiej pt. Szewcy; W małym dworku. Warszawa: Twój Styl 1996, 191 s.

Wyd. łącznie z W małym dworku [poz. ↑], Matka [poz. ↑] pt. W małym dworku; Matka; Szewcy. Lekcja literatury z J. Błońskim. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 222 s.

See Studies

49. Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Powst. 1936. Druk fragmentów: Atmosfera miast. „Skawa” 1938 nr 1 s. 6–9; Węzłowisko upośledzenia; Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera. „Skawa ” 1939 nr 2 s. 6–9, nr 5 s. 1-4. Wyd. łącznie z Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix [poz. ↑] pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 s. 189–365. Wyd. 2 tamże 1979. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Breitenwald. Piaseczno: Heraclon International [2015], wyd. nast. nast. Piaseczno: Storybox.pl [2018], płyta CD w formacie mp3.

Przekłady

angielski

Unkempt souls. [Przeł.] M. Górny. W: Discourses of collective inden tity in Central and Southeast Europe (1770–1945). Budapest – New York 2014.

francuski

Les âmes mal lavées. [Przeł.] G. Conio. Wyd. łącznie z przekł. Narkotyki [poz. ↑] pt. Les narcotiques; Les âmes mal lavées. Lausanne 1980.

Adaptacje

teatralne

Monodram w wykonaniu E. Łaciaka. Wystawienie: Mława 1979.

Poza rzeczywistością. Scenariusz łącznie z Manifest (Fest-mani) [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Redemptoary. Dramat w 3 aktach. Powst. 1921. Druk w: Papierek lakmusowy. Najnowsza artystyczna nowalia. Piurblagizm!! Teoria czystej blagi. Najnowsze utwory piurblagistów. [Jednodniówka satyryczna; autorzy: S. Witkiewicz, T. Langier, T. Niesiołowski]. Zakopane [1921] zob. poz. ↑. Przedruk ze wstępem A. Lama pt. Zabawa w blagę istotną: „Miesięcznik Literacki” 1970 nr 9 s. 132–133 oraz poz. ↑ wyd. 2 (t. 2), 62 ([t.] 5). Wystawienie łącznie z poz. ↑ pt. Redemptoary – Romans schizofrenika: Reżyseria: A. Kącki. Opole, Scena Ujęć Naturalnych „Aligator” 1973.] i reżyseria: Z. Mich. Wystawienie: Warszawa, Teatr Stara Prochownia 1981, toż w reżyserii W. Górskiego. Koszalin, Bałtycki Teatr Dramatyczny im. J. Słowackiego 1981.

Niech żyje blaga. Adaptacja w postaci monodramu (łącznie z Narkotyki [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix. Powst. 1931. Wyd. Warszawa: Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej 1932, 187 s. Wyd. nast. pt. Narkotyki: jako reprint. Warszawa: Przedświt 1990, 189 s.; Warszawa: Jirafa Roja 2010; Warszawa: CM 2019. Przedruk pt. Narkotyki zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] oraz wierszami S.I. Witkiewicza), reżyseria i wykonanie: J. Kozak. Wystawienie: Szczecin, Sala Klubu Stowarzyszeń Twórczych „13 Muz” 1985.

Narkotyki... niemyte dusze. Adaptacja łącznie z Narkotyki [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix. Powst. 1931. Wyd. Warszawa: Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej 1932, 187 s. Wyd. nast. pt. Narkotyki: jako reprint. Warszawa: Przedświt 1990, 189 s.; Warszawa: Jirafa Roja 2010; Warszawa: CM 2019. Przedruk pt. Narkotyki zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] i reżyseria: A. Czerny. Wystawienie: Łódź, Grupa Teatralna Dziewięćsił 2003.

Witkacy – Appendix. (Adaptacja łącznie z Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix [poz. ↑ WITKIEWICZ Stanisław Ignacy: Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix. Powst. 1931. Wyd. Warszawa: Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej 1932, 187 s. Wyd. nast. pt. Narkotyki: jako reprint. Warszawa: Przedświt 1990, 189 s.; Warszawa: Jirafa Roja 2010; Warszawa: CM 2019. Przedruk pt. Narkotyki zob. poz. ↑ ([t.] 1), ↑ [t. 12].] i utworami R.M. Rilkego) oraz reżyseria: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 2004.

telewizyjne

Lektura obszernych fragmentów, wybór i adaptacja: J. Kryszak. Telewizja Polska 1985.

Wyd. łącznie z Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter, appendix [poz. ↑] pt. Narkotyki; Niemyte dusze. Studium psychologiczne nad kompleksem niższości (węzłowiskiem upośledzenia) przeprowadzone metodą Freuda ze szczególnym uwzględnieniem problemów polskich. Wstęp i oprac.: A. Micińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 379 s. Wyd. nast. tamże: 1979, pt. Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter + appendix; Niemyte dusze. Oprac. A. Micińska. Posłowie: J. Degler. 2016.

50. Tak zwana ludzkość w obłędzie. Sztuka w 3 aktach bez epilogu. Powst. 1938.

Nie wiadomo, czy utwór został ukończony. Zachowana jedna kartka rękopisu z tytułem, podtytułem, datami rozpoczęcia pracy oraz spisem osób (być może niepełnym) druk: Dramaty. T. 2. Wyd. 2. Warszawa 1972 s. 687–688 zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑ ([t.] 5), ↑ [t. 7].

51. Zagadnienia psychofizyczne. Powst. 1932–1939. Z rękopisu wydał oraz przypisami i posłowiem opatrzył B. Michalski. W: Pisma filozoficzne i estetyczne. [T. 4]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1978. Zob. poz. ↑ (t. 4). Przedruk zob. poz. ↑ [t. 14].

52. Nowe formy w malarstwie i inne pisma estetyczne. Wybór, słowo wstępne i przypisy: J. Leszczyński. [Warszawa:] PWN 1959, 370 s.

Zawartość

Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia [poz. ↑]. – Szkice estetyczne [poz. ↑]. – Artykuły: Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze: z poz. ↑: Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze; Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie, – nadto: Formista o formizmie. IV Wystawa Formistów w Krakowie; Parę zarzutów przeciw futuryzmowi; Formalne wartości dzieł Micińskiego; „Wniebowstąpienie J.M. Rytarda”; Malarstwo (nie sztuka) Rafała Malczewskiego i tło jego powstania; O artystycznym teatrze; Bilans formizmu.

53. Dramaty. Oprac. i wstęp: K. Puzyna. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 585 + 653 s. Wyd. 2 rozszerzone i poprawione tamże 1972 , 667 + 765 s.

Zawartość

T. 1: Maciej Korbowa i Bellatrix [poz. ↑]; Pragmatyści [poz. ↑]; Tumor Mózgowicz [poz. ↑]; Mister Price, czyli Bzik Tropikalny [poz. ↑]; Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; Oni [poz. ↑]; W małym dworku [poz. ↑]; Niepodległość trójkątów [poz. ↑]; Metafizyka dwugłowego cielęcia [poz. ↑]; Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU [poz. ↑]. – T. 2: Kurka Wodna [poz. ↑]; Bezimienne dzieło [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka [poz. ↑]; Jan Maciej Karol Wścieklica [poz. ↑]; Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Sonata Belzebuba, czyli Prawdziwe zdarzenie w Mordowarze [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑], – Aneks: Straszliwy wychowawca [poz. ↑]; Szalona lokomotywa [poz. ↑]; Negatyw szkicu [poz. ↑].

W wyd. 2 do t. 1 dodano Juwenilia: Karaluchy [poz. ↑]; Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑]; Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑]; Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑]; Odważna Księżniczka [poz. ↑]; Biedny chłopiec [poz. ↑].

W wyd. 2 do t. 2 dodano lub zredagowano w odmiennym układzie: Fragmenty: Straszliwy wychowawca [poz. ↑]; Nowa homeopatia zła [poz. ↑]; Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu [poz. ↑]; [Dramat nierozpoznany; zidentyfikowany później jako Normalny człowiek] [poz. ↑]; Tak zwana ludzkość w obłędzie [poz. ↑]. – Autoparodie: Negatyw szkicu [poz. ↑]; Redemptoary [poz.↑ ]; Manifest (Fest-mani) [poz. ↑]; Romans schizofrenika [poz. ↑].

See Studies

54. Pisma filozoficzne i estetyczne. T. 1–4. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974–1978 .

[T. 1]. Nowe formy w malarstwie; Szkice estetyczne. Oprac. i przypisy: J. Leszczyński. 1974, XV, 432 s.

Zawartość

Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia [poz. ↑]; Szkice estetyczne [poz. ↑]; Teatr [poz. ↑].

[T. 2]. O znaczeniu filozofii dla krytyki i inne artykuły polemiczne. Oprac. i przypisy: J. Leszczyński. Posł. napisał B. Dziemidok. 1976, 589 s.

Zawartość

Artykuły teoretyczne: O „deformacji” na obrazach; O tożsamości samej ze sobą Sztuki teatralnej w Czystej Formie; Parę zarzutów przeciw futuryzmowi [poz. ↑]; O artystycznej grze aktora; Teatr przyszłości; Uczucia metafizyczne; O Czystej Formie [poz. ↑]; Wątpliwości metodologiczne; Geneza uczuć metapsychicznych; Parę słów w kwestii „wielkości” form w Nowej Sztuce; Dlaczego powieść nie jest dziełem Sztuki Czystej; O artystycznym teatrze [poz. ↑]; O istocie malarstwa; Bilans formizmu [poz. ↑]. – Artykuły krytyczne: Formista o formizmie. (IV Wystawa Formistów w Krakowie) [poz. ↑]; „Wniebowstąpienie” J.M. Rytarda [poz. ↑]; Formalne wartości dzieł Micińskiego [poz. ↑]; Wstęp do rozważań nad „Wieżą Babel” Słonimskiego; Wystawa Rafała Malczewskiego w Zakopanem; Malarstwo (nie sztuka) Rafała Malczewskiego i tło jego powstania [poz. ↑]; Wywiad z Brunonem Schulzem; Twórczość literacka Brunona Schulza; „Hut ab, Meine Herren – ein Genie”. (Rzecz o twórczości malarskiej Bronisława Linkego); Czysta Forma w teatrze Wyspiańskiego; O Linkem. – Artykuły teoretyczno-polemiczne: Artysta i znawcy; Z powodu krytyki IV Wystawy Formistów; W sprawie mojej tzw. „Teorii Bezsensu” (?) w Sztuce; Parę słów w kwestii stosunku formy do „treści”. (Dalszy ciąg polemiki z K.H. Rostworowskim); Jeszcze parę słów w kwestii „fantastycznej psychologii”. (Dalszy ciąg polemiki z [W.] Fallkiem); Niedyskrecje; Krytyka artykułu Karola Irzykowskiego pt. „Uwagi na temat tzw. upadku twórczości dramatycznej”; Odpowiedź Anatolowi Sternowi na zarzuty co do książki pt. „Teatr”; Rozmowa ze St.I. Witkiewiczem; Odpowiedź [J. Brzękowskiemu]; Czerwony sygnał dla dr T.A. Mischkego; Parę uwag w związku z „Szylkretowym grzebieniem” w Towarzystwie Teatralnym; Odpowiedź p. [T.] Nałęczowi-Lipce na artykuł w 15 nr „Życia Teatru” z r. 1925; O artystycznej i literackiej pseudokulturze; Mała pigułeczka dla lwowskich „wrogów”; O przyszłość teatru; Beznadziejne porachunki z niepowrotnej przeszłości. (Wstęp do krytyki „Walki o treść” Karola Irzykowskiego); Polemika z krytykami. (Część polemiczna): Wstęp. Karol Irzykowski. Antoni Słonimski; O polemice i wrogach. (Uwagi ogólne); O znaczeniu filozofii dla estetyki i krytyki; O stosunku wykształcenia literackiego i filozoficznego artystycznego krytyka; Wstęp do rozważań nad „niezrozumialstwem”; O wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Dalszy ciąg o wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Tatry a współczesna twórczość literacka. (Wynurzenia S.I. Witkiewicza); Bez kompromisu; O potrzebach krytyki literackiej artystycznej; O prawdzie i strachu; O znaczeniu filozofii dla literatury; O znaczeniu filozofii dla krytyki; O antyintelektualizmie; O znaczeniu intelektualizmu w literaturze; Z powodu „Najazdu na filozofię”. (Odpowiedź Brunonowi Winawerowi); Rzecz o ciągłości bzdury malarsko krytycznej. (Głos „plastyka” wołającego na puszczy); Zamiast programu; Tchórze, niedołęgi, czy „przemilczacze”. (Słonimski, Winawer et Comp.); Odpowiedź p. J. Ulatowskiemu na jego artykuł w „Kulturze” pt. Witkiewicz intelektualista; „Villon [B.] Bavinka nie czytał, a pisał dobrze”; Czemu coś się psuje w państwie naszej literatury; Znowu to samo aż do znudzenia, czyli o roli światopoglądu w literaturze; Et tu Zahorska Stefania contra me? (Dawny porachunek); Prawda o „mirochładach” przez „ch”; O znaczeniu filozofii dla krytyki. – Dodatek. Teksty różne: Wstęp objaśniający; Z podróży do tropików; Demonizm Zakopanego; Wstęp teoretyczny; Parę dość stosunkowo luźnych uwag o portrecie w ogóle i moich portretach w szczególności; Regulamin Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz” [poz. ↑]; Przedmowa [do powieści „Nienasycenie”, poz. ↑].

[T. 3]. O idealizmie i realizmie. Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia i inne prace filozoficzne. Zebrał, oprac. i przypisami opatrzył B. Michalski. 1977, 572 s.

Zawartość

Od wydawcy. – Pisma młodzieńcze 1902–1903: O dualizmie; Marzenia improduktywa. (Dywagacja metafizyczna). – O przedmiocie, metodzie i miejscu filozofii w kulturze 1915–1932: Znaczenie filozofii dla wszystkich; O zrozumiałości i uroku świata pojęć filozoficznych; Urok świata pojęć filozoficznych; O „suchości” pojęć filozofii; O dwóch typach filozofów. (Teoria typów ludzkich Kretschmera); Kilka słów o intuicji; O intuicji; O stosunku religii do filozofii. (Uczucia metafizyczne jako podstawa uczuć religijnych i rozważań filozoficznych); Stosunek wzajemny nauki i filozofii. – Krytyka fizykalizmu. Idealizm i realizm. Polemiki i rozprawy różne 1933–1939: Popularna analiza poglądu fizykalnego; Leon Chwistek – Demon Intelektu (Cz. I–II); O tzw. zajmowaniu się naukami przyrodniczymi; O poglądzie fizykalnym; Nauki ścisłe a filozofia; O logistyce. (Zwierzenia laika); O idealizmie i realizmie; Odpowiedź Tadeuszowi Kotarbińskiemu; Wstęp do filozofii dla laika; O zjawiskowości tzw. przedmiotu rzeczywistego i fizykalnego jako jego części i o obserwatorze w równaniach fizyki, czyli o niesamowystarczalności czystego poglądu fizykalnego; O ontologicznej beznadziejności logiki, fizykalizmu i pseudonaukowego monizmu w ogóle i perspektywach koncepcji monadystycznej; Odpowiedź na krytykę mego „główniaka” przez Joachima Metallmanna; O protagorejskim typie umysłowości; Jan Świderski – zręby filozofii organicznej. – „Główniak” i jego streszczenie. 1917–1933: Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia [poz. ↑]; Der Daseinsbegriff und die von Ihm implizierten Begriffe und Behauptungen; Pojęcie Istnienia i wynikające z niego pojęcia i twierdzenia.

Przekłady

francuski

wyboru: Witkiewicz et la philosophie. [Oprac.] B. Michalski. Lausanne 1984, „Cahiers S.I. Witkiewicz-Witkacy”, 5.

[T. 4]. Zagadnienia psychofizyczne. Z rękopisu wydał oraz przypisami i posłowiem opatrzył B. Michalski. 1978, 462 s. Zob. poz. ↑.

Rekonstrukcja zawartości według rękopisu znajdującego się w Bibliotece Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zawartość

Cz. 1. Ogólna krytyka materializmu fizykalnego. – Cz. 2. Próba rozwiązania zagadnienia psychofizycznego w systemie monadystycznym. – Cz. 3. Krytyka poszczególnych autorów: Krytyka „reizmu” – poglądu Tadeusza Kotarbińskiego; Krytyka poglądów Ludwika Wittgensteina; Krytyka poglądów Alfreda North Whiteheada; Krytyka poglądów Rudolfa Carnapa; Ogólna podstawa krytyki poglądów Koła Wiedeńskiego i pokrewnych. (Zarzut błędnego koła w teoriach przedstawicieli Koła Wiedeńskiego).

55. Wybór dramatów. Wyboru dokonał i wstępem poprzedził: J. Błoński. Tekst i przypisy oprac.: M. Kwaśny. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, CXXII, 457 s. Biblioteka Narodowa I, 221. Wyd. 2 poprawione tamże 1983.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 2019. Biblioteka Narodowa I, 221.

Zawartość

Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; W małym dworku [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑].

56. Wybór pism filozoficznych. Wybór i oprac.: J. Degler, B. Michalski. Wstępem opatrzył: B. Michalski. Würzburg: Jal-Reprint 1974, 227 s.

Zawartość

Zawiera z poz. ↑ [t. 3]: Wstęp do filozofii dla laika ; O stosunku religii do filozofii. (Uczucia metafizyczne jako podstawa uczuć religijnych i rozważań filozoficznych); Stosunek wzajemny nauki i filozofii; Nauki ścisłe a filozofia; O idealizmie i realizmie; Pojęcie Istnienia i wynikające z niego pojęcia i twierdzenia; O protagorejskim typie umysłowości, – nadto: O Czystej Formie [poz. ↑].

57. Bez kompromisu. Pisma krytyczne i publicystyczne. Zebrał i oprac. J. Degler. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, 727 s.

Zawartość

I. Estetyka: O Czystej Formie [poz. ↑]; Parę słów w kwestii „wielkości” form w Nowej Sztuce [poz. ↑ t. 2]; Uczucia metafizyczne [poz. ↑ t. 2]; O stosunku religii do filozofii [poz. ↑ t. 3]. – II. Malarstwo: Wstęp teoretyczny [poz. ↑ t. 2]; O „deformacji” na obrazach [poz. ↑ t. 2]; Formista o formizmie. Z powodu krytyki IV Wystawy Formistów [poz. ↑]; Parę dość stosunkowo luźnych uwag o portrecie w ogóle i moich portretach w szczegółowości [poz. ↑ t. 2]; Regulamin Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz” [poz. ↑]; Wystawa Rafała Malczewskiego w Zakopanem [poz. ↑ t. 2]; Malarstwo (nie sztuka) Rafała Malczewskiego i tło jego powstania [poz. ↑]; „Hut ab, Meine Herren – ein Genie”. (Rzecz o twórczości malarskiej Bronisława Linkego) [poz. ↑ t. 2]; Bilans formizmu [poz. ↑]. – III. Literatura: z poz. ↑: O skutkach działalności naszych futurystów; Aleksander Wat; Dodatek do „Dodatku”, – z poz. ↑: Parę zarzutów przeciw futuryzmowi [poz. ↑]; „Wniebowstąpienie J.M. Rytarda”; Formalne wartości dzieł Micińskiego [poz. ↑], – z poz. ↑ [t. 2]: Wstęp do rozważań nad „Wieżą Babel” Słonimskiego; Dlaczego powieść nie jest dziełem Sztuki Czystej; Prawda o „mirochładach” przez „ch”; Wywiad z Brunonem Schulzem; Twórczość literacka Brunona Schulza. – IV. Krytyka krytyki i literatury: O rzeczowość krytyki, – z poz. ↑ [t. 2]: O artystycznej i literackiej pseudokulturze; O przyszłość teatru. (Wstęp ogólny); O znaczeniu filozofii dla estetyki i krytyki; O stosunku wykształcenia literackiego i filozoficznego artystycznego krytyka; Wstęp do rozważań nad „niezrozumialstwem”; O wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Dalszy ciąg o wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Bez kompromisu; O prawdzie i strachu; O znaczeniu filozofii dla literatury; O znaczeniu filozofii dla krytyki; O potrzebach krytyki literackiej artystycznej; O antyintelektualizmie; O znaczeniu intelektualizmu w literaturze; Zamiast programu. Wyjaśnienia; „Villon Bavinka nie czytał, a pisał dobrze”; Czemu coś się psuje w państwie naszej literatury; Znowu to samo aż do znudzenia, czyli o roli światopoglądu w literaturze. – V. Polemiki: Dalszy ciąg polemiki z Leonem Chwistkiem [poz. ↑], – z poz. ↑ [t. 2]: O polemice i wrogach. (Uwagi ogólne); Krytyka artykułu Karola Irzykowskiego „Uwagi na temat tzw. upadku twórczości dramatycznej”; Odpowiedź Anatolowi Sternowi na zarzuty co do książki pt. „Teatr”; Odpowiedź p. Nałęczowi-Lipce na artykuł w 15 nr „Życia Teatru” z r. 1925; Odpowiedź; Czerwony sygnał dla dr T.A. Mischkego; Z powodu „Najazdu na filozofię”. (Odpowiedź Brunonowi Winawerowi); Tchórze, niedołęgi, czy „przemilczacze”. (Słonimski, Winawer et Comp.); Et tu Zahorska Stefania contra me? (Dawny porachunek); Rzecz o ciągłości bzdury malarsko krytycznej. (Głos „plastyka” wołającego na puszczy), – Leon Chwistek – Demon intelektu [poz. ↑ t. 3], – nadto: Powieść [odpowiedź recenzentom „Pożegnania jesieni”]; Odpowiedź i spowiedź; Ostrzeżenie; Jeszcze parę wyjaśnień; Mimowolna zbrodnia. – VI. Artykuły różne: z poz. ↑ [t. 2]: Z podróży do tropików; Demonizm Zakopanego, – nadto: O dandyzmie zakopiańskim; Wrażenia ze spóźnionego niestety pierwszego lotu aeroplanem. – VII. Wywiady.

See Studies

58. Czysta Forma w teatrze. Wybór, wstęp i noty: J. Degler. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1977, 430 s. Wyd. 2 tamże 1986.

Zawartość

Teoria czystej formy: O Czystej Formie [poz. ↑]. – Czysta Forma w teatrze: z poz. ↑: Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze; Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie; Parę słów w kwestii „tematów” sztuk teatralnych. (Á propos dyskusji Boya z Winawerem); Kwestia języka w sztukach scenicznych w Czystej Formie; Szkic do systemu pojęć dla krytyki formalnej w teatrze; Dodatkowe wyjaśnienia w kwestii gry aktorskiej w sztuce w Czystej Formie; Parę słów o krytyce artystycznej u nas, – z poz. ↑ [t. 2]: O artystycznej grze aktora; Teatr przyszłości; Czysta Forma w teatrze Wyspiańskiego, – O artystycznym teatrze [zob. poz. ↑]. – Polemiki: z poz. ↑: Zwierzenia osobiste na temat „Tumora Mózgowicza” i teorii Czystej Formy na scenie; Odpowiedź Fallkowi na jego krytykę „Tumora Mózgowicza”; Odczyt o Czystej Formie w teatrze, zawierający część polemiki z Fallkiem, Rostworowskim i prof. Szyjkowskim; Pierwsza odpowiedź recenzentom „Pragmatystów”; Druga odpowiedź recenzentom „Pragmatystów”; Parę nieistotnych uwag na temat „Kurki Wodnej”, – z poz. ↑ [t. 2]: Odpowiedź Anatolowi Sternowi na zarzuty co do książki pt. „Teatr”; Odpowiedź p. Nałęczowi-Lipce; Mała pigułeczka dla lwowskich „wrogów”; Parę uwag w związku z „Szyldkretowym [!] grzebieniem” w Towarzystwie Teatralnym; Beznadziejne porachunki z niepowrotnej przeszłości. (Wstęp do krytyki „Walki o treść” Karola Irzykowskiego), – nadto: „Wariat i pielęgniarka” i pani Sato. – Aneks: Przedmowa. (Do książki „Teatr”); Spis sztuk [poz. ↑]; Polemika z krytykami. (Część polemiczna) [poz. ↑ t. 2].

59. Wistość tych rzeczy jest nie z świata tego. Stanisława Ignacego Witkiewicza wiersze i rysunki. Wybrały i do druku podały A. Micińska, U. Kenar. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 153 s. Wyd. 2 tamże 1984.

Wybór wierszy i fragmentów wierszem z różnych utworów oraz rysunków.

60. Dramaty. Wybór K. Puzyny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 564 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1985.

Zawartość

Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; Oni [poz. ↑]; Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU [poz. ↑]; Bezimienne dzieło [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑].

61. Dzieła wybrane. [T.] 1–5. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1985.

[T.] 1: 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta; Narkotyki; Niemyte dusze. Wstępy: A. Micińska, 823 s. Zob. poz. ↑, ↑, ↑.

[T.] 2: Pożegnanie jesieni. Posłowie: M. Misiorny; Jedyne wyjście. Posłowie: T. Jodełka-Burzecki, 589 s. Zob. poz. ↑, ↑.

[T.] 3. Nienasycenie. Posłowie: M. Misiorny, 501 s. Zob. poz. ↑.

[T.] 4–5. Dramaty. Witkacy – wstęp; Nota do drugiego wydania (1972): K. Puzyna, 655 + 730 s.

Zawartość

[T.] 4: Juwenilia: Karaluchy [poz. ↑]; Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑]; Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑]; Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑]; Odważna Księżniczka [poz. ↑]; Biedny chłopiec [poz. ↑], – Dramaty: Maciej Korbowa i Bellatrix [poz. ↑]; Pragmatyści [poz. ↑]; Tumor Mózgowicz [poz. ↑]; Mister Price, czyli Bzik Tropikalny [poz. ↑]; Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; Oni [poz. ↑]; W małym dworku [poz. ↑]; Niepodległość trójkątów [poz. ↑]; Metafizyka dwugłowego cielęcia [poz. ↑]; Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU [poz. ↑]. – [T.] 5. Dramaty: Kurka Wodna [poz. ↑]; Bezimienne dzieło [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka [poz. ↑]; Jan Maciej Karol Wścieklica [poz. ↑]; Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło [poz. ↑]; Szalona lokomotywa [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Sonata Belzebuba, czyli Prawdziwe zdarzenie w Mordowarze [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑], – Fragmenty: Straszliwy wychowawca [poz. ↑]; Nowa homeopatia zła [poz. ↑]; Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu [poz. ↑]; [Dramat nierozpoznany; zidentyfikowany później jako Normalny człowiek poz. ↑]; Tak zwana ludzkość w obłędzie [poz. ↑], – Autoparodie: Negatyw szkicu [poz. ↑]; Redemptoary [poz. ↑]; Manifest (Fest-mani) [poz. ↑]; Romans schizofrenika [poz. ↑].

See Studies

62. Aforyzmy = Aphorismes. Wybór: A. Podsiadły, E. Ferster. [Przeł. na angielski] M. Cywińska. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1992, 55 + 56 s.

Tekst w języku polskim i angielskim.

Aforizmy. [Wybór:] A. Podsâdly i É. Ferster. [Przeł.] A. Nehaj. Sankt Petersburg 2003: Peterburgskij In-t. Jadernej Fiziki RAN 2003, 45 s.

Jako współautora wyboru podano błędnie É. Fišera (inf.: katalog Biblioteki Narodowej).

Tekst w języku polskim i rosyjskim.

63. Dzieła zebrane. Wyd. krytyczne ze wstępem J. Błońskiego. Komitet red.: przewodniczący: J. Degler, B. Michalski, L. Sokół. T. 1–25. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1992–2020.

[T. 1]. 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta. Oprac.: A. Micińska. 1992, 564 s. Dodruk 1996. Zob. poz. ↑.

[T. 2]. Pożegnanie jesieni. Oprac.: A. Micińska. 1992, 452 s. Wyd. 2 krytyczne tamże 2001. Zob. poz. ↑.

[T. 3]. Nienasycenie. Oprac.: J. Degler, L. Sokół. 1992, 641 s. Zob. poz. ↑.

[T. 4]. Jedyne wyjście. Oprac.: A. Micińska. 1993, 295 s. Wyd. 2 krytyczne tamże 2001. Zob. poz. ↑.

[T. 5]. Dramaty I. Oprac.: J. Degler. Juwenilia oprac. A. Micińska. 1996, 671 s. Wyd. 2 uaktualnione 2016.

Zawartość

Juwenilia: Komedie z życia rodzinnego [poz. ↑]; Biedny chłopiec [poz. ↑]; Menażeria, czyli Wybryk słonia [poz. ↑]; Odważna Księżniczka [poz. ↑]; Księżniczka Magdalena, czyli Natrętny książę [poz. ↑]; Karaluchy [poz. ↑], – Dramaty: Maciej Korbowa i Bellatrix [poz. ↑]; Pragmatyści [poz. ↑]; Tumor Mózgowicz [poz. ↑]; Mister Price, czyli Bzik Tropikalny [poz. ↑]; Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; Panna Tutli-Putli [poz. ↑]; Oni [poz. ↑].

[T. 6]. Dramaty II. Oprac.: J. Degler. 1998, 689 s.

Zawartość

W małym dworku [poz. ↑]; Niepodległość trójkątów [poz. ↑]; Metafizyka dwugłowego cielęcia [poz. ↑]; Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU [poz. ↑]; Kurka Wodna [poz. ↑]; Bezimienne dzieło [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka [poz. ↑].

[T. 7]. Dramaty III. Oprac.: J. Degler. 2004, 856 s.

Zawartość

Dramaty: Jan Maciej Karol Wścieklica [poz. ↑]; Wariat i zakonnica, czyli Nie ma złego, co by na jeszcze gorsze nie wyszło [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Sonata Belzebuba, czyli Prawdziwe zdarzenie w Mordowarze [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑]. – Fragmenty: Nowa homeopatia zła [poz. ↑]; Straszliwy wychowawca [poz. ↑]; Normalny człowiek [w poz. ↑ pt. Dramat nierozpoznany]; Persy Zwierżontkowskaja [poz. ↑]; Wampir we flakonie, czyli Zapach welonu [poz. ↑]; Tak zwana ludzkość w obłędzie [poz. ↑]. – Autoparodie: Negatyw szkicu [poz. ↑]; Romans schizofrenika [poz. ↑]. – Przekłady [poz. ↑]: Une locomotive folle. Przeł. J. Strzałkowska; Szalona lokomotywa. Przeł. K. Puzyna.

[T. 8]. Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia; Szkice estetyczne. Oprac.: J. Degler, L. Sokół. 2002, 414 s. Zob. poz. ↑, ↑.

[T. 9]. Teatr i inne pisma o teatrze. Oprac.: J. Degler. 1995, 680 s.

Zawartość

I. Teatr [poz. ↑]. – II: z poz. ↑ [t. 2]: W sprawie mojej tzw. „Teorii Bezsensu” (?) w Sztuce; Parę słów w kwestii stosunku formy do „treści”; Jeszcze parę słów w kwestii „fantastycznej psychologii”; Krytyka artykułu Karola Irzykowskiego pt. „Uwagi na temat tzw. upadku twórczości dramatycznej”; Odpowiedź Anatolowi Sternowi na zarzuty co do książki pt. „Teatr”; Odpowiedź p. Nałęczowi-Lipce na artykuł w 15 nr „Życia Teatru” z r. 1925; Parę uwag w związku z „Szyldkretowym [!] grzebieniem” w Towarzystwie Teatralnym; Mała pigułeczka dla lwowskich „wrogów”; O przyszłość teatru; O artystycznej grze aktora; Teatr przyszłości; Beznadziejne porachunki z niepowrotnej przeszłości; Czysta Forma w teatrze Wyspiańskiego; O artystycznym teatrze, – nadto: „Wariat i pielęgniarka” i pani Sato [poz. ↑]. – Aneks: Polemika z krytykami.

[T. 10]. „O Czystej Formie” i inne pisma o sztuce. Oprac.: J. Degler. 2003, 284 s.

Zawartość

O Czystej Formie [poz. ↑]. – O „deformacji” na obrazach [poz. ↑]. – Regulamin Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz” [poz. ↑], – z poz. ↑: Formista o formizmie. IV Wystawa Formistów w Krakowie; Malarstwo (nie sztuka) Rafała Malczewskiego i tło jego powstania; Bilans formizmu, – z poz. ↑ [t. 2]: Wstęp teoretyczny; Z powodu krytyki IV Wystawy Formistów; Parę dość stosunkowo luźnych uwag o portrecie w ogóle i moich portretach w szczególności; Wystawa Rafała Malczewskiego w Zakopanem; Rzecz o ciągłości bzdury malarsko krytycznej. (Głos „plastyka” wołającego na puszczy); Parę słów w kwestii „wielkości” form w Nowej Sztuce; Et tu Zahorska Stefania contra me? (Dawny porachunek); Hut ab, Meine Herren – ein Genie. (Rzecz o twórczości malarskiej Bronisława Linkego); O Linkem; O istocie malarstwa, – nadto: [Wstęp do katalogu wystawy – 1924]. – Zawiera także: J. Degler: Spis wystaw z udziałem S.I. Witkiewicza (1901–1938).

[T. 11]. Pisma krytyczne i publicystyczne. Oprac.: J. Degler. 2015, 688 s.

Inne formy wydań

Wydanie jako dokument elektroniczny: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2015.

Zawartość

Parę zarzutów przeciw futuryzmowi [poz. ↑]; O rzeczowości krytyki. Credo Stanisława Ignacego Witkiewicza, – z poz. ↑: Formalne wartości dzieł Micińskiego; Odpowiedź [J. Brzękowskiemu], – z poz. ↑): „Wniebowstąpienie” J.M. Rytarda; Czerwony sygnał dla dr T.A. Mischkego; O artystycznej i literackiej pseudokulturze; O polemice i wrogach. Uwagi ogólne; O znaczeniu filozofii dla estetyki i krytyki; O stosunku wykształcenia literackiego i filozoficznego artystycznego krytyka; Wstęp do rozważań nad „niezrozumialstwem”; O wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Dalszy ciąg o wstrętnym pojęciu „niezrozumialstwa”; Wstęp do rozważań nad „Wieżą Babel” Słonimskiego ; Bez kompromisu; O prawdzie i strachu; O znaczeniu filozofii dla literatury; O znaczeniu filozofii dla krytyki; O potrzebach krytyki literackiej artystycznej; O antyintelektualizmie; O znaczeniu intelektualizmu w literaturze; Z powodu „Najazdu na filozofię” (Odpowiedź Brunonowi Winawerowi); Zamiast programu; Tchórze, niedołęgi czy „przemilczacze” (Słonimski, Winawer et Comp.); Odpowiedź p. J. Ulatowskiemu na jego artykuł w „Kulturze” pt. „Witkiewicz – intelektualista”; Dlaczego powieść nie jest dziełem Sztuki Czystej; „Villon Bavinka nie czytał a pisał dobrze”; Leon Chwistek – Demon Intelektu; Czemu coś się psuje w państwie naszej literatury; Znowu to samo aż do znudzenia, czyli o roli światopoglądu w literaturze; Prawda o „mirochładach” przez „ch”; Wywiad z Brunonem Schulzem; Twórczość literacka Brunona Schulz, – z poz. ↑: Wyjaśnienia; Jeszcze parę wyjaśnień; Powieść [Odpowiedź recenzentom „Pożegnania jesieni]; Odpowiedź i spowiedź; Ostrzeżenie, – Aneks. O znaczeniu filozofii dla krytyki. – J. Degler: Nota wydawnicza.

[T. 12]. Narkotyki; Niemyte dusze. Oprac.: A. Micińska. 1993, 437 s. Wyd. 2 2004. Zob. poz. ↑ .

[T. 13]. Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia i inne pisma filozoficzne (1902–1932). (1902–1932). Oprac.: B. Michalski. 2002, 522 s.

Zawartość

I: z poz. ↑ [t. 3]: O dualizmie; Marzenia improduktywa. (Dywagacja metafizyczna). – II: z poz. ↑ [t. 2]: O antyintelektualizmie; Uczucia metafizyczne; Geneza uczuć metapsychicznych; Wątpliwości metodologiczne, – z poz. ↑ [t. 3]: Znaczenie filozofii dla wszystkich; O zrozumiałości i uroku świata pojęć filozoficznych; Urok świata pojęć filozoficznych; O „suchości” pojęć filozofii; O dwóch typach filozofów. (Teoria typów ludzkich Kretschmera); Kilka słów o intuicji; O intuicji; O stosunku religii do filozofii. (Uczucia metafizyczne jako podstawa uczuć religijnych i rozważań filozoficznych); Stosunek wzajemny nauki i filozofii. – III. Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia. 1917-1932 [poz. ↑]; Pojęcie Istnienia i wynikające z niego pojęcia i twierdzenia [poz. ↑ t. 3]. – IV. Aneks: T. Kotarbiński [recenzja: Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia]; S.I. Witkiewicz: Odpowiedź Tadeuszowi Kotarbińskiemu [poz. ↑ t. 3]; J. Metallmann [recenzja: Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia]; S.I. Witkiewicz: Odpowiedź na krytykę mego „główniaka” przez Joachima Metallmanna [poz.↑ t. 3]; B. Sobociński [recenzja: Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia]; S.I. Witkiewicz: Les notions et les propositions impliquées par la notion de l'existence [streszczenie w języku francuskim: Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia].

[T. 14]. Zagadnienia psychofizyczne. Oprac.: B. Michalski. 2003, 638 s.

[T. 15]. „Nauki ścisłe a filozofia” i inne pisma filozoficzne (1933–1939). Oprac.: M. Dombrowski, M. Bizior-Dombrowska. 2014, 775 s.

Inne formy wydań

Wydanie jako dokument elektroniczny: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2014.

Zawartość

Z poz. ↑: Popularna analiza poglądu fizykalnego; O tzw. zajmowaniu się naukami przyrodniczymi; O poglądzie fizykalnym; Nauki ścisłe a filozofia; O idealizmie i realizmie; O logistyce (zwierzenia laika); Wstęp do filozofii dla laika; O zjawiskowości tzw. przedmiotu rzeczywistego i fizykalnego jako części i o obserwatorze w równianiach fizyki, czyli o nie samowystarczalności czystego poglądu fizykalnego; O protagorejskim typie umysłowości; Jan Świderski, „Zręby filozofii organicznej”, Warszawa 1936, 460 s., – nadto: [O akcie]; [Polemika z Tadeuszem Kotarbińskim na temat monadyzmu]; [Polemika z Tadeuszem Kotarbińskim na temat reizmu]; O pojęciu celowości w biologii; O ontologicznej beznadziejności logiki, fizykalizmu i pseudonaukowego monizmu w ogóle i o perspektywach koncepcji monadystycznej; [Krytyka pracy Joachima Metallmanna o Alfredzie North Whiteheadzie]; [O niezaprzeczalnym substracie ontologicznym]; [O logice]; Traktat o Bycie samym w sobie i dla siebie; [O wirusach, fagach i drożdżach]; O fizyce i materializmie; [O przestrzeni]; [O monadach skończonych, dynamizmie i tworzeniu się jaźni].

[T. 16]. Spór o monadyzm. Dwugłos polemiczny z Janem Leszczyńskim. Oprac.: B. Michalski. 2002, 433 s.

[T. 17]. Listy. 1. Oprac. i przypisami opatrzył T. Pawlak. 2013, 1191 s. Dodruk 2016.

Zawiera listy S.I. Witkiewicza do rodziny, przyjaciół i znajomych.

[T. 18]. Listy. 2. (Wolumin 1). Oprac. i przypisami opatrzyli: T. Pawlak oraz S. Okołowicz, J. Degler; 2 (Wolumin 2 cz. 1–2). Oprac. i przypisami opatrzyli: J. Degler, S. Okołowicz, T. Pawlak. 2014, 1013 s.; 2017, 918 + 699 s.

Inne formy wydań

Wyd. woluminu 1 jako dokument elektroniczny: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2014, plik JPG, PDF.

Zawiera listy S.I. Witkiewicza do różnych adresatów. Tekst częściowo w języku polskim, angielskim, francuskim, niemieckim.

[T. 19]. Listy do żony. [T. 1]. (1923–1927). Przygotowała do druku A. Micińska. Oprac. i przypisami opatrzył J. Degler. 2005, 500 s. Wyd. nast. tamże: dodruk 2009, wyd. 2 poprawione i uaktualnione tamże 2015.

Adaptacje

telewizyjne

Listy do Niny. Reżyseria: R. Major. Telewizja Polska 1988.

[T. 20]. Listy do żony. [T. 2]. (1928–1931). Przygotowała do druku A. Micińska. Oprac. i przypisami opatrzył J. Degler. 2007, 625 s. Wyd. 2 poprawione i uaktualnione tamże 2015.

[T. 21]. Listy do żony. [T. 3]. 1932–1935. Przygotowała do druku A. Micińska. Oprac. i przypisami opatrzył J. Degler. 2010, 686 s. Wyd. 2 poprawione i uaktualnione tamże 2016.

[T. 22]. Listy do żony. [T. 4]. 1936–1939. Przygotowała do druku A. Micińska. Oprac. i przypisami opatrzył J. Degler. 2012, 650 s. Wyd. 2 poprawione i uaktualnione tamże 2016.

Tu także: J. Witkiewiczowa: Appendix: Wspomnienia o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu.

Adaptacje

teatralne

Listy od W. Happeningi à la Witkacy. Adaptacja i reżyseria: W. Gołaszewski. Wystawienie: Teatr GO. Warszawa, Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy 2012.

[T. 23]. Varia. Oprac. J. Degler. 2019, 338 s.

[T. 24]. Kronika życia i twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza. Oprac.: J. Degler, A. Micińska, S. Okołowicz, T. Pawlak. 2017, 954 s.

[T. 25]. Bibliografia Stanisława Ignacego Witkiewicza. [1]. 1885–1989. Oprac.: J. Degler, T. Pawlak; [2]. 1990–2019. Oprac. P. Pawlak. 2020, 891 + 1069 s.

W obydwu woluminach układ bibliografii następujący: I. Literatura – estetyka – filozofia: A. Teksty; B. Opracowania. – II. Korespondencja: A. Edycje; B. Opracowania. – III. Teatr: A. Inscenizacje; B. Opracowania. – IV. Biografia: A. Dokumenty; B. Wspomnienia; C. Opracowania. – V. Witkacy na świecie: A. Przekłady; B. Inscenizacje; C. Opracowania. – V. Kult. – Nadto w woluminie [1]: J. Degler: Recepcja twórczości S.I. Witkiewicza w latach 1945-1989.

See Studies

64. Do przyjaciół gówniarzy. [Wiersze]. Kielce: Scriptum, Bogart 1994, 31 s.

Adaptacje

teatralne

Uma hija humba gaga. [Monodram]. Reżyseria: B. Piotrowski. Wystawienie: Kraków, Teatr Psychodelii Absolutnej – Off Teatr, Centrum Sztuki Współczesnej „Solvay” 2006 (wykonanie: W. Michno).

65. Pisarze awangardy dwudziestolecia międzywojennego. Autokomentarze: Leśmian, Witkacy, Schulz, Gombrowicz. Wybór i wprowadzenie: T. Wójcik. Warszawa: Semper 1995, 192 s.

Tu S.I. Witkiewicza: Wstęp filozoficzny [poz. ↑]; Uczucia metafizyczne [poz. ↑ t. 2]; O sztuce czystej [poz. ↑]; O zaniku uczuć metafizycznych w związku z rozwojem społecznym [poz. ↑].

66. Myśli o Polsce, sztuce, filozofii. Wybór i wstęp: J.W. Sarna. Kielce: Oficyna Wydawnicza STON 2 1996, 175 s.

67. Dramaty wybrane. Wstęp i oprac.: J. Błoński. T. 1–2. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997, 325 + 365 s.

Zawartość

T. 1: Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; W małym dworku [poz. ↑]; Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑]. – T. 2: Kurka Wodna [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Szewcy [poz. ↑].

See Studies

68. Ogród złotych myśli. [Aforyzmy]. Według pomysłu i w oprac. R. Matys-Małaszkiewicz. Wrocław: Astrum 1998, 69 s.

69. Man hat uns das Jenseits genommen... Fünf Stücke. Polnisch/deutsch. Übersetzt und herausgegeben von E. Makarczyk-Schuster und K. Schuster. München: O. Sanger 2006, 527 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 79.

Autor podpisany także: Witkacy. Tekst w języku polskim i niemieckim.

Zawartość

Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU [poz. ↑] = Gyubal Zauderzar oder Auf den Passwegen der SINNLOSIGKEIT. – Nowe Wyzwolenie [poz. ↑] = Die neue Befreiung. – Matka [poz. ↑] = Die Mutter. – Metafizyka dwugłowego cielęcia [poz. ↑] = Die Metaphysik eines zweiköpfigen Kalbes. – ONI [poz. ↑] = SIE.

70. Szewcy i inne dramaty. Posłowie: L. Badula. Kraków: Zielona Sowa 2006, 278 s.

Zawartość

Szewcy [poz. ↑]; Nowe Wyzwolenie [poz. ↑]; Wariat i zakonnica [poz. ↑]; Matka [poz. ↑]; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑].

71. Wir brauchen gar kein Jenseits. Sechs Stücke. Zweisprachige Ausgabe polnisch und deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. München: O. Sagner 2009, 569 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 85.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Frankfurt am Main: Peter Lang 2009, plik w formacie PDF.

Autor podpisany także: Witkacy. Tekst w języku polskim i niemieckim.

Zawartość

Wariat i zakonnica [poz. ↑] = Ein Irrer und 'ne Nonne; Tumor Mózgowicz [poz. ↑] = Tumor Hirnriss; Kurka wodna [poz. ↑] = Das Wasserhuhn; Pragmatyści [poz. ↑] = Pragmatisten; Bezimienne dzieło [poz. ↑] = Eine Tat ohne Namen; Jan Maciej Karol Wścieklica [poz. ↑] = Jan Mathis Karl Tollwuth.

72. Ein Hauch von Jenseits... Vier Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. Munich; Berlin: O. Sagner 2010, 613 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 87.

Autor podpisany także: Wtkacy. Tekst w języku polskim i niemieckim.

Zawartość

Szewcy [poz. ↑] = Schuhmacher; Maciej Korbowa i Bellatrix [poz. ↑] = Mathias Korbowa und Bellatrix ; Niepodległość trójkątów [poz.↑] = Unabhängigkeit der Dreiecke; Mister Price, czyli Bzik tropikalny [poz. ↑] = Mister Price also Der Tropenkoller.

73. Wozu bist du aus dem Jenseits hierher gekommen? Sechs Stücke. Polnisch/deutsch. [Przekł. i red.:] E. Makarczyk-Schuster, K. Schuster. [Przeł. „Sonatę Belzebuba” Ł. Neca]. Frankfurt am Main: Peter Lang 2012, 595 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 92.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Frankfurt am Main: Peter Lang 2012, plik w formacie PDF.

Autor podpisany także: Witkacy. Tekst w języku polskim i niemieckim.

Nagrody

Edytorzy otrzymali nagrodę Stowarzyszenia ZAiKS.

Zawartość

W małym dworku [poz. ↑] = In einem kleinen Gutshaus; Janulka, córka Fizdejki [poz. ↑] = Janulka, die Tochter Viehsdeykos; Sonata Belzebuba [poz. ↑] = Die Beelzebub–Sonate; Mątwa [poz. ↑] = Die Tintenfisch; Nadobnisie i koczkodany [poz. ↑] = Grazien und Vogelscheuchen; Panna Tutli-Putli [poz. ↑] = Fräulein Tutli-Putli.

74. M. Czyńska: Kobiety Witkacego. Metafizyczny harem. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak 2016, 333 s., [16] s. tab., wyd. nast. [nowe i uzupełnione] pt. Witkacy i kobiety. Harem metafizyczny. Warszawa: Marginesy 2022, wyd. jako dokument elektroniczny tamże 2022, plik w formacie MOBI.

75. Theoretische Schriften zum Theater. [Przekł., wybór i przedmowa:] K. Schuster. Berlin: Frank & Timme [2018], 582 s. Arbeiten und Texte zur Slavistik, 101.

Tekst w języku polskim i niemieckim.

Zawartość

Z poz. ↑: Poświęcone „teatrałowi” = Dem „Theatral” gewidmet; Przedmowa = Vorwort; Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze = Einführung in die Theorie der Reinen Form im Theater; Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie = Nähere Erklärungen in der Frage der Reinen Form auf der Bühne; Parę słów w kwestii „tematów” sztuk teatralnych = Einige Worte in der Frage der „Themen” von Theaterstücken; Kwestia języka w sztukach scenicznych w Czystej Formie = Die Frage der Sprache in Bühnenstücken in Reiner Form; Odczyt o Czystej Formie w teatrze = Vortrag über die Reine Form im Theater; Szkic do systemu pojęć dla krytyki formalnej w teatrze = Skizze zu einem Begriffssystem für eine formale Kritik im Theater; Dodatkowe wyjaśnienia w kwestii gry aktorów w sztuce w Czystej Formie = Zusätzliche Erklärungen in der Frage des Spiels der Schauspieler in einem Stück in Reiner Form; Parę słów o krytyce artystycznej u nas = Einige Worte über die Kunstkritik bei uns; Parę słów w kwestii stosunku formy do „treści” = Einige Worte in der Frage des Verhältnisses der Form zum „Inhalt”; Jeszcze parę słów w kwestii „fantastycznej psychologii” = Noch einige Worte in der Frage der „fantastischen Psychologie”; O przyszłość teatru = Über die Zukunft des Theaters; O artystycznej grze aktora = Über das künstlerische Spiel des Schauspielers; Teatr przyszłości = Das Theater der Zukunft; Czysta Forma w teatrze Wyspiańskiego = Die Reine Form im Theater Wyspiańskis; O artystycznym teatrze = Über das künstlerische Theater; O Czystej Formie = Über die Reine Form.

Listy

1. Całuję was gdzie chcecie. Listy do Leona i Władysławy Reynelów. [Powst. 1919-1930]. Z rękopisu podała do druku i oprac. M. Gamdzyk-Kluźniak. Warszawa: ABC Future 1997, 7, [3], 50, [10], [25] s.

2. Listy do Bronisława Malinowskiego. [Powst. 1906, 1914, 1936-1938]. Wstępem opatrzył E.C. Martinek. Przygotował do druku: T. Jodełka-Burzecki. Wstęp przeł. [z angielskiego] Z. Zinserling, listy angielskie S. Witkiewicza i B. Malinowskiego przeł. T. Jodełka-Burzecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 129 s.

See Studies

3. Korespondencja filozoficzna. [Autorzy:] R. Ingarden, S. Witkiewicz. [Powst. 1934-1939]. Z rękopisu wyd. i wstępem opatrzył B. Michalski. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, Collegium Civitas Press 2002, 116 s.

Zawiera 88 listów S.I. Witkiewicza do R. Ingardena z lat 1934-1939 i 7 listów R. Ingardena do S.I. Witkiewicza z lat 1936-1938.

4. Dzieła zebrane. T. 17–22. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2005, 2007, 2010, 2012, 2013, 2014. Zob. Twórczość poz. ↑.

Tom 17–18 zawiera korespondencję do różnych adresatów z lat 1885–1939, t. 19–22 listy do żony z lat 1923–1939.

Utwory niepublikowane

Dramaty znane tylko z tytułów (inf.: J. Degler zob. Twórczość poz. ↑ [t. 5] s. 507–509):.

• Filozofowie i cierpiętnicy, czyli Ladaczyni z Ekbatany. Tragedia perska w 3 aktach. Powst. 1920.

• Miętosza, czyli w sidłach BEZTROSKI. Komedia w 2 aktach z epilogiem. Powst. 1920.

• Multiflakopulo. Okropny dramat w 3 aktach z bardzo długim prologiem. Powst.