BIO
Born on 27 August 1894 in Drohobycz (now Drohobych, Ukraine); son of the railwayman Andrzej Wirstlein, and Felicja, née Dunin-Wąsowicz (in 1913 the family changed their name to Wierzyński). He was a pupil at the Jesuit Education Institute in Bąkowice near Chyrów (1904-06), then at the Drohobycz Secondary School (1906-07) followed by the Boys' State Secondary School in Stryj from 1907 to 1912. Between 1910 and 1912, he was a member of the underground Future (Przyszłość) organization for Polish secondary school-age youths (aka Pet). He was involved in the school's literary group, serving as its deputy chair in 1911. It was during this period that wrote his first poetry pieces. After completing advanced secondary education in 1912, he started a degree at the Faculty of Philosophy at the Jagiellonian University (UJ) in Krakow. He joined the Zarzewie (Embers) Organisation of Independent Youth well as the Zjednoczenie (Unity) Youth Organization for Independence together with its Riflemen's Section. He made his debut in 1912 with the poem Niech żyje życie! (Long live life!), which appeared in the Zjednoczenie monthly "Brzask" (no. XII), where he also presented poetry pieces the following year. From autumn 1913, he took a degree in Slavonic studies and German literature at the University of Vienna. Following the outbreak of World War I, he joined the Eastern Legion and following its dissolution, he was incorporated into the Austrian army, serving in the 77th Infantry Regiment. He spent several months as an officer cadet. From April 1915, he was involved in battles on the front running along the River San. In July of the same year, he was captured by Russian forces and was held in Ryazan. In January 1918, he managed to escape the camp and reach Kyiv. He joined the Polish Military Organization and was assigned to its Subofficers' School. He worked as a tutor in a boys' boarding school run by the Polish Educational Society (Macierz Szkolna). In the Kyiv-based Polish press he used the pen name Kazimierz Wąsowicz, publishing works including the poems Kołysanka (Lullaby), Żórawie (Żórawie) and Sprzedaj się wiatrom (Sell yourself to the winds) in the literary and arts periodical "Literatura i Sztuka" (no. VIII). He arrived in Warsaw in August 1918, settling in the city permanently. In initially worked as a subeditor for the newspaper "Gazeta Warszawska". During this period, he published poems in periodicals including "Pro arte" (1919) and "Zdrój" (1919). During the military operations of 1919, he was secretary of the army newspaper "Ku chwale ojczyzny", where he also served as a war correspondent. In autumn 1919, he joined the Polish Army, serving in the rank of porucznik in the Press Office of the Central Command. He edited the publication series Biblioteka „Żołnierza Polskiego” (Library of the periodical "Żołnierz Polski"). From December 1919, he was involved in the poetry evenings held at the Picador (Pod Picadorem) cafe. In late 1919 and early 1920, he co-founded the Skamander group, together with its eponymous periodical, serving on its editorial college. He published poems there until 1928. He was a soldier in the 1920 Polish-Russian War. In April 1920, he founded and edited for a certain time the periodical "Ukraińskie Słowo", which was based in Rivne (Polish: Równe), then in May 1920 he was involved with the Kyiv-based daily "Dziennik Kijowski", to which he introduced a literary supplement. He accompanied a group of foreign news correspondents who were on the front. Following his demobilization, he served from autumn 1920 alongside Jan Lechoń as literary director together of the Ignis Publishing Association. In April 1921, he travelled to Geneva, Paris and then Bern, where he spent several months working at the Consulate of the Republic of Poland. He married the actress Bronisława Koyałłowicz in 1923 (divorcing in 1933). He spent winter 1923/24 in Zakopane, where he ran a local chronicle that was then printed in the daily "Ilustrowany Kurier Codzienny". Following his return to Warsaw, he worked as a journalist for "Kurier Czerwony". He remained active as a writer. He published poems, articles and translations in periodicals including "Wiadomości Literackie” (intermittently from 1924), "Tygodnik Ilustrowany" (intermittently 1926-36), and the Warsaw-based "Pologne Littéraire" (intermittently 1927-36). He was a member of the Polish Writers' Trade Union, also serving on its board, as well as the Polish PEN Club. He travelled to Italy on several occasions in the early 1920s. In 1925, he was awarded the Prize of Union of Polish Booktraders and Publishers in recognition of his poetry. He edited the sports newspaper "Przegląd Sportowy" from 1926 to 1931. In 1928, he attended the Eighth Summer Olympiad in Amsterdam, where he received a gold medal for his poetry volume Laur olimpijski (Olympic wreath). He subsequently travelled to London. From February to August 1929, he was in the United States promoting the Polish National Exhibition in Poznan among Polish émigrés. In 1931, he founded the weekly "Kultura", which he edited until May 1932. Between 1932 and 1939, he was a regular correspondent for "Gazeta Polska”, where from 1930 he was a theatre reviewer, likewise using the by-lines K.W. and (k.w.). He also published poems and travel reportage pieces, including in 1933 Wiosna w Hiszpanii (Spring in Spain), in 1934 Podróż po nowych Niemczech (Travels around the new Germany), in 1935 Pierwsza podróż M/S Piłsudski (The first journey of the MS Piłsudski) and Wyprawa szwedzka (Swedish journey), while in 1938 he wrote Do kraju lat dziecinnych Napoleona (A journey into the land of Napoleon's childhood). In 1935, he received the Golden Laurel award of the Polish Academy of Literature (PAL), in recognition of his outstanding contribution to literature. The following year, he received a lifetime achievement award in the State Literary Prize. In 1937/38, he spent a year in France. In 1938, he was elected as a member of PAL and in December of that year, he married Halina, née Pfeffer Sztompka. In August 1939, he submitted the volume of poetry Noc prowansalska (Provence Night) to his publishers. The volume was destroyed in World War II. In September 1939, he left Poland, travelling via Romania, Yugoslavia and Italy to Paris where he was actively involved in Polish cultural life. He published poetry, as well as prose pieces and articles, in "Głos Polski" (1939-40), "Polska Walcząca" (1939-40), "Słowo" (1940) and "Wiadomości Polskie" (which between 1940 and 1944 was published in Paris and then London). Following the German invasion of France in May 1940, he moved to the south of the country before travelling via Spain to Portugal. From there he set sail for to Brazil in November and settled in Rio de Janeiro. In June 1941, he sailed to New York, where he co-edited the weekly Polish literary bulletin "Tygodniowy Serwis Literacki Koła Pisarzy z Polski", which after the fifth edition became "Tygodniowy Przegląd Literacki Koła Pisarzy z Polski". He also co-edited its successor publication "Tygodnik Polski" between 1943 and 1947, also publishing poems and articles there. From 1945, he was also director of the publication series Biblioteka Polska (Polish Library) of the Circle of Writers from Poland. He lived for a time with Halina Rodzińska and Artur Rodziński in Lake Placid, while from 1947 to 1949 he lived at their property Stockbridge (it was here that he wrote his book on Chopin). He then rented a house in Sag Harbor on Long Island from autumn 1949. He published poetry, prose pieces and articles in the London-based "Wiadomości" (from 1946; he also served on the jury of the weekly's prize). In 1953, he was awarded the Literary Prize of the Polish Ex-Combatants' Association (SPK) in London. During this period, he started writing a novel that he never completed (excerpts appeared in "Więź", no. 9, 1994). From 1950, he participated in discussions broadcast on Radio Free Europe, including the series "Głos Wolnych Pisarzy" (The voice of free writers), while also writing column pieces for the broadcsaster (including the cycles Listy z Ameryki [Letters from America] and Pamiętnik poety [A Poet's Diary]). He participated in the 1957 PEN Club Congress in Tokyo. He spent an extended period in Europe in 1959, which included a period spent living in Czesław Miłosz's home in Montgeron near Paris. His trips included a visit to Barcelona. He published in the London-based "Tygodnik Polski" (from 1959), the Paris-based "Kultura" (from 1961), and the Munich-based "Na antenie" (from 1963). He returned to the United States in 1961, living initially in Cambridge, MA, and then from 1962 in Elmhurst near New York. He was awarded the medal of the Kościuszko Foundation in 1962 and then in 1964 received the literary prize of the New York-based Alfred Jurzykowski Foundation. He often travelled to Europe before returning there permanently in December 1964, living briefly in Paris, followed by Rome from January 1965 and then from June 1967 London. He travelled extensively, mainly around Italy, but also to countries including Greece and Switzerland. He died on 13 February 1969 in London and was buried at Hampstead Cemetery (Fortune Green) in the city; his ashes were brought to Poland in 1978 and laid to rest at Warsaw's Powązki Cemetery. The Polish émigré authorities posthumously awarded him the Commander's Cross of the Order of Polonia Restituta. In 1969, the editorial office of the London-based "Wiadomości" established the Kazimierz Wierzyński Prize and a Library Fund that was likewise named after him.
Twórczość
1. Wiosna i wino. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1919, 94 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1920 ; wyd. 3 Warszawa: Ignis 1921; wyd. 4 Warszawa: J. Mortkowicz 1929. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
2. Wróble na dachu. [Wiersze]. Warszawa: E. Wende i Ska 1921, 86 s. Wyd. nowe Warszawa: W. Czarski 1926 . Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
3. Wielka Niedźwiedzica. [Wiersze]. Warszawa, Toruń: Ignis 1923, 78 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
4. Pamiętnik miłości. [Wiersze]. [Warszawa:] Ignis [1925], 56 s. Przedruk zob. poz. ↑ ↑ ↑ ↑.
5. Laur olimpijski. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1927, 24 s. Wyd. nast.: wyd. 2-4 tamże 1928 ; Warszawa: [Drukarnia] Uczniowie Szkoły Przemysłu Graficznego [ok. 1928]; wyd. 5 Warszawa: J. Mortkowicz 1930, tamże wyd. 6 1937; ze wstępem W. Smaszcza Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985; wyd. 7 Łomianki: Spółka Wydawnicza Heliodor 1998, 62 s.; wyd. 8 pt. Laur olimpijski. W 90-lecie zdobycia złotego medalu na Olimpiadzie w Amsterdamie. Red.: K. Zuchora. Warszawa: Fundacja „Komitet Pierre'a de Coubertin w Polsce”; Estrella Sp. z o.o 2018, 39 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
Nagrody
Przekłady
bułgarski
francuski
niemiecki
rosyjski
włoski
Adaptacje
radiowe
telewizyjne
6. Laur olimpijski i wiersze wybrane. [Stany Zjednoczone:] Komitety Przyjęcia w Detroit i Chicago [1929?], 39 s.
7. Pieśni fanatyczne. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1929, 37 s. Wyd. nast. tamże 1933. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
8. Rozmowa z puszczą. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1929, 43 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
9. Utwory zebrane. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka 1929 [antydatowane 1928], 321 s. Wyd. nast.: wyd. 2 powiększone Warszawa: J. Przeworski 1933, 408 s., tamże: wyd. 3 1937, wyd. 4 1937, wyd. 5 1939, wyd. 6 1939.
10. List „w sprawie brzeskiej”. Warszawa: Drukarnia „Rola” 1931, 1 s.
11. Gorzki urodzaj. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1933, 120 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
12. Granice świata. Opowiadania. Warszawa: Gebethner i Wolff 1933 [antydatowane 1932], 221 s. Wyd. nast.: Oprac. P. Kądziela. Warszawa: „Twój Styl” 1995, 111 s. Przedruk zob. poz. ↑ (t. 2).
Zawartość
Przekłady
niemiecki
13. Wolność tragiczna. [Wiersze]. Lwów: Książnica-Atlas 1936, 60 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 [1936], wyd. 3 1936, wyd. 4 [1939]; z przedmową G. Herlinga-Grudzińskiego Rzym: Oddział Kultury i Prasy 2 Korpusu 1945. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
14. Kurhany. [Wiersze]. Warszawa: J. Mortkowicz 1938, 49 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
15. W garderobie duchów. Wrażenia teatralne. Lwów: Książnica-Atlas [1938], 317 s.
16. Wiersze wybrane. Warszawa: J. Mortkowicz 1938, 158 s.
17. O Bolesławie Leśmianie. Mowa wygłoszona na uroczystym zebraniu Polskiej Akademii Literatury. Warszawa: J. Mortkowicz 1939, 38 s. Przedruk zob. poz. ↑.
18. Barbakan warszawski. [Poemat]. [Nicea:] U Tyszkiewicza w Nicejskiej Filii jego Oficyny 1940, [16] s. Wyd. 2 tamże 1941. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
19. Ziemia-wilczyca. [Wiersze]. Buenos Aires: „Codzienny Niezależny Kurier Polski” 1941, 57 s. Wyd. nast.: wyd. 2 London: Kolin 1941; Rzym: Kultura i Prasa 2 Korpusu 1945 . Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
Zawartość
20. Róża wiatrów. [Wiersze]. New York: Rój in Exile [1942], 95 s. Wyd. 2 Jerozolima: W Drodze 1944, 93 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
21. Współczesna literatura polska na emigracji. New York: Roy [1943], 46 s. Wyd. nast. [Toruń:] to* [1989]. Przedruk zob. poz. ↑.
22. Ballada o Churchillu. Nowy Jork: Roy 1944, [16] s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
23. Pobojowisko. [Opowiadanie]. New York: Roy 1944, 193 s. Wyd. nast. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1989.
Przekłady
angielski
24. Podzwonne za kaprala Szczapę. [Poemat]. New York: Biblioteka „Tygodnika Polskiego” 1945, 25 s. Wyd. nast. Toruń: Wydawnictwo A. Marszałek 1992; Lublin: [b.w.] 2008, 27 s. Przedruk w: K. Krzewski: Kapral Szczapa. Londyn 1972 oraz poz. ↑, ↑, ↑.
25. Krzyże i miecze. [Wiersze]. Londyn: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich 1946, 79 s. Wyd. nast.: Nowy Jork: Biblioteka Polska [1946]; [B.m.w.* 1976]; Kraków: [Krakowska] Oficyna Studentów* [1980?]; Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1981 ; Warszawa: Wojciech Klażyński 2015, 71 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑ (t. 1).
Nagrody
26. [Tysiąc dziewięćset trzydzieści dziewięć] 1939 wrzesień. Opowiadania Kazimierza Wierzyńskiego i [W.L. Langrod] Lucjana Łagniewskiego. Szkocja: Wydawnictwo Literackie Stowarzyszenia Polskich Kombatantów 1948, 24 s. Wydawnictwo Literackie SPK [Stowarzyszenia Polskich Kombatantów], nr 195.
Zawartość
27. Życie Chopina. Powst. 1949. Wyd. z przedmową A. Rubinsteina New York: Roy 1953 , 384 s. Wyd. nast.: Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978; Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990, wyd. 2 Warszawa, Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza 1999.
Przekłady
angielski
francuski
hebrajski
hiszpański
japoński
węgierski
włoski
28. Towarzysz Październik. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1950. Prapremiera: radiowa: Radio Wolna Europa (Monachium) 1954, Reżyseria: S. Woroniecki. Polskie Radio 2000; teatralna: Reżyseria: A. Enukidze. Opole, Teatr im. Jana Kochanowskiego, Mała Scena 1993. Druk „Dialog” 1992 nr 3 s. 25-63. Wyd. osobne: Koncepcję wydania i notę edytorską oprac.: P. Kądziela. Warszawa: Interim 1993, 213 s. Przedruk w: Polski dramat emigracyjny 1939-1969. Poznań 1993.
29. Korzec maku. [Wiersze]. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas” 1951, 168 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
30. Siedem podków. [Wiersze]. New York: Roy 1953, 92 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
31. Poezje zebrane. Londyn: Wydawnictwo „Wiadomości”; Nowy York: Polski Instytut Naukowy [1959], 592 s.
Zawartość
32. Tkanka ziemi. [Wiersze]. Paryż: Instytut Literacki 1960, 104 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
33. Kufer na plecach. [Wiersze]. Paryż: Instytut Literacki 1964, 102 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑, ↑.
34. Cygańskim wozem. Miasta, ludzie, książki. [Eseje]. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1966, 158 s. Wyd. nast. tamże 1995. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
35. Moja prywatna Ameryka. [Eseje]. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1966, 244 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
36. Czarny polonez. [Wiersze]. Paryż: Instytut Literacki 1968, 38 s. Wyd. nast.: [B.m.w.* 1976]; [Warszawa:] Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA* 1978; wyd. 2 [!] [Radom: b.w.* 1980]; wyd. 2 Paryż: Instytut Literacki 1982; Warszawa: Słowo* 1983; [Łódź, Warszawa:] Kurs* 1984; Warszawa: [b.w.]* 1984; Warszawa: Wega Solidarność Mikroregion Mokotów* 1985; [Warszawa:] Wydawnictwo Grup Politycznych. Nakład Grupy E. Goldsteina* [1985]; [Warszawa:] Robotnik* 1985. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
37. Czarne błoto. [Wiersz]. Powst. 1969? Pierwodruk w: Sen mara. Poezje. Paryż 1969 s. 74-75 [poz. ↑]. Wyd. osobne z posłowiem Cz. Niedzielskiego Toruń: Toruńskie Towarzystwo Kultury, Towarzystwo Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu 1988, [8] s. Przedruk zob. poz. ↑.
38. Pamiętnik poety. Powst. przed 1969. Do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył P. Kądziela. Warszawa: Interim 1991 , 486 s. Wydanie następne: Oprac., wstępem i przypisami opatrzył Paweł Kądziela. W tej edycji wydanie pierwsze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2018, 538 s.
39. Sen mara. Poezje. Paryż: Instytut Literacki 1969, 122 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.
40. Wybór wierszy powojennych. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1969, 286 s.
41. Poezje wybrane. 1951-1964. Red.: M. Dłuska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 197 s.
42. Wiersze wybrane. Wybór i wstęp: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 255 s. Wyd. 2 tamże 1979.
43. Poezje. Wybór: M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 596 s.
44. [Wybór wierszy]. Warszawa: Czytelnik 1976, 126 s.
45. Poezje wybrane. Wybór, wstęp i nota: M. Sprusiński. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 153 s.
46. Poezja i proza. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. T. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981.
T. 1. Poezja, 659 s.
Zawartość
T. 2. Proza, 328 s.
Zawartość
47. Wrażenia teatralne. Recenzje z lat 1932-1939. Oprac.: H. i M. Waszkielowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 517 s. Zob. poz. ↑ .
48. Poezje wybrane. (II). Wybór i wstęp: A.Z. Makowiecki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1989, 121 s.
49. Poezje. Wybrała i wstępem opatrzyła E. Cichla-Czarniawska. Lublin: Wydawnictwo Literackie 1990, 397 s.
50. Szkice i portrety literackie. Zebrał i posłowiem opatrzył P. Kądziela. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 1990, 284 s.
Zawartość
51. Wybór poezji. Wybór, oprac. tekstu, wstęp: K. Dybciak. Komentarz: Katarzyna i Krzysztof Dybciak. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1991, LXXI, 552 s. Biblioteka Narodowa I, 275.
52. Poezje zebrane. Zebrał i posłowiem opatrzył W. Smaszcz. T. 1-2. Białystok: Łuk 1994, 535 + 510 s.
Zawartość
53. Granice świata. [Wiersze]. Oprac.: P. Kądziela. Warszawa: „Twój Styl” 1995, 111 s.
54. Biblia polska. [Wiersze]. Wybór i posłowie: W. Smaszcz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1996, 191 s.
55. Laur olimpijski. [Wiersze i wspomnienia; wstęp i red.:] K. Zuchora. [Posłowie:] T. Daszkiewicz. Warszawa, Łomianki: Heliodor 1998, 62 s.
Zawartość
56. Liryki najpiękniejsze. Wybór: A. Madyda. Toruń: „Algo” 1999, 58 s.
57. Liryki. Toruń: „Algo” 2004, 256 s.
58. Wiersze wybrane. Wybór i posłowie: B. Dorosz. [Redakcja: B. Dorosz]. Londyn: KaMPe Grupa Artystyczna 2017, 35 s. Biblioteczka KaMPe, 30.
59. Poezje zebrane. Wstęp napisała A. Nasiłowska. Oprac. i notami opatrzył P. Kądziela. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2021, 886 + 931 s.
Listy
Wydania osobne tekstów poetyckich w opracowaniu muzycznym, m.in.
Wybory utworów literackich w przekładach
angielski
rosyjski
Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych
angielski
bułgarski
chiński
chorwacki
czeski
francuski
grecki
hebrajski
hiszpański
niemiecki
ormiański
rosyjski
rumuński
serbski
słoweński
ukraiński
węgierski
włoski
Montaże utworów
teatralne
radiowe
telewizyjne
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1956, 1967.