BIO

Urodzony 27 sierpnia 1916 w Piotrogrodzie; syn Maksymiliana, inżyniera, i Pauliny z Weintraubów. W 1918-24 przebywał wraz z rodzicami w Kopenhadze. Od 1924 mieszkał w Warszawie, gdzie w 1925-34 uczęszczał do Gimnazjum im. M. Reja. W szkole zorganizował m.in. z Pawłem Hertzem grupę literacką Chaos, wydającą własne pisemko, w którym zamieścił pierwsze wiersze, artykuły i utwory sceniczne. Wraz z kolegami z tej grupy nawiązał kontakt z „Echem Białostockim” i współredagował dodatek literacki tego pisma. Za swój właściwy debiut uważał wiersze Ballada i Rozmowa z Georgem Traklem, opublikowane w 1935 w „Okolicy Poetów” (nr 8). W 1934-35 studiował psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. Kontynuował w tym czasie twórczość literacką. Został przyjęty do Związku Zawodowego Literatów Polskich. Chory na gruźlicę, przerwał studia i wyjechał na krótko do Szwajcarii, następnie leczył się do 1939 w sanatoriach w Otwocku, Śródborowie i Zakopanem. Wiersze, humoreski, recenzje i przekłady drukował m.in. w „Okolicy Poetów” (1935-37), „Naszym Wyrazie” (1935-38), „Kamenie” (1936-39), „Sygnałach” (1936-39), „Szpilkach” (1937-39), „Czarno na Białym” (1938-39). Ożenił się z Eugenią Lewówną. Po wybuchu II wojny światowej przyjechał do Warszawy, skąd wyruszył w kierunku Lublina i Chełma; ale wkrótce powrócił do Warszawy. W czasie okupacji hitlerowskiej ukrywał się pod różnymi nazwiskami (m.in. Krzyżanowski) w Warszawie, Otwocku, Kierszku i Milanówku. Nie przerwał twórczości poetyckiej. Brał udział w konspiracyjnym życiu kulturalnym; był w 1940-43 współorganizatorem Wydawnictwa Sublokatorów Przyszłości i współwydawcą „Biblioteki Poetyckiej” tegoż wydawnictwa, w której ogłaszał też własne utwory i tłumaczenia. W 1943 nawiązał współpracę z zespołem młodzieży akademickiej przygotowującym tajny miesięcznik „Droga” (pierwszy numer ukazał się w grudniu tegoż roku). Zmarł 10 września 1943 w Warszawie.

Twórczość

1. Próba powrotu. [Wiersze]. [Chełm Lubelski] 1937, 37 s.Biblioteka Kamenynr 10.

Zawartość

Cykle: Autobiografia; Lato elegijne; Próba powrotu.

2. Nurt listopadowy. [Wiersze]. Warszawa: Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], 12 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 14.

Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 7 egzemplarzy.

3. Pieśń i chmury. [Wiersze]. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], 11 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 10.

Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 6 egzemplarzy; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Związku Literatów Polskich.

4. Płomień pachnący. [Wiersze]. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], 15 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 6.

Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 6 egzemplarzy; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Związku Literatów Polskich.

5. Wrogi czas. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1939, 39 s.

Zawartość

Zawiera cykle: O ptakach odlatujących; Dzieje wiosny zwycięskiej; Żywiołom spętanym, – oraz: Poemat zdarzeń zastygłych.

6. Maski krajobrazu. [Wiersze]. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości [1940], 13 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 1.

Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 6 egzemplarzy; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Związku Literatów Polskich.
Zawiera cykl: Dzieje rzeźby.

7. Wiersze wybrane. Wybrał i wstępem opatrzył J. Śpiewak. Warszawa: Czytelnik 1953, 228 s.

Zawartość

Wiersze 1936-1939: Próba powrotu [poz. ]; Wrogi czas [poz. ]; Chorał wśród zgiełku. Dwanaście motywów poematu (fragmenty); Śpiew pod łuną (fragmenty poematu). – Wiersze 1940. – Wiersze 1941: Rzeka (fragmenty poematu). – Wiersze 1942: Tropy zimowe. Poemat o sercu człowieczym (fragment); Pieśni o sercu człowieczym (fragmenty); Orfeusz w lesie – Poemat; Wędrujące drzewa. Baśń cygańska (fragmenty). – Wiersze 1943; Satyry; Przekłady [wierszy autorów:] A. Błok, J.W. Goethe, H. Heine, J. Masefield, Ch. Morgenstern, R.M. Rilke, J. Ringelnatz, W. Szekspir, M. Tank, F. Tiutczew, G. Trakl, M.P. Vergilius.

8. Utwory wybrane. Wybór, układ i wstęp: R. Matuszewski. Teksty z rękopisów oprac. A. Piorunowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 434 s.

Zawartość

Wiersze z lat 1935-1939: Z juweniliów, – Próba powrotu [poz. ], – Z wierszy rozproszonych 1936-1937, – Wrogi czas [poz. ], – Inne wiersze 1938-1939: Maski krajobrazu [poz. ]; Płomień pachnący [poz. ]; Wiersze rozproszone. – Wiersze z roku 1940: Chorał wśród zmierzchu. Dwanaście motywów poematu; Śpiew pod łuną. Poemat [poz. ]; Pieśń i chmury [poz. ]; Nurt listopadowy [poz. ]; Inne wiersze z roku 1940. – Wiersze z roku 1941 [tu m.in.:] Rzeka. Poemat [poz. ]. – Wiersze z roku 1942 [tu m.in.:] Tropy zimowe. Poemat o sercu człowieczym [poz. ]; Orfeusz w lesie. Poemat [poz. ]; Wędrujące drzewa. (Baśń cygańska) [poz. ]; Droga przez noc. Poemat. Część pierwsza. – Wiersze z roku 1943 [tu m.in.:] Poświęcenie. (Drogi przez noc część II). – Z pamiętnika [18 X 1940-31 VIII 1943]. – Satyry. – Fraszki. – Przekłady [wierszy autorów:] M.P. Vergilius, W. Shakespeare, J. Masefield, R. Brooke, G.A. Bürger, J.W. Goethe, K. Brentano, L. Uhland, H. Heine, R.M. Rilke [tu: Sonety do Orfeusza, I-XXVI, Przekłady poz. , , ], G. Trakl, G. van der Vring, Ch. Morgenstern, J. Ringelnatz, K. Tucholsky, W. Mehring, E. Kästner, A. Puszkin, M. Lermontow, F. Tiutczew, A.A. Fet, A. Błok, B. Pasternak, B. Popławski, M. Tank.

Przekłady

1. B. Pasternak: Siedem wierszy. Wybór i przekł.: J.K. Weintraub. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], 11 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 8.
Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 6 egzemplarzy; egzemplarz w zbiorach Biblioteki Związku Literatów Polskich.
2. R.M. Rilke: Sonety do Orfeusza. I. Wybór i przekł.: J.K. Weintraub. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 4.
Wydanie konspiracyjne.
3. R.M. Rilke: Sonety do Orfeusza. II. Wybór i przekł.: J.K. Weintraub. [Warszawa:] Wydawnictwo Sublokatorów Przyszłości rok 1939 [właśc. 1940], 11 s., maszynopis przebitkowy. „Biblioteka Poetyckat. 12.
Wydanie konspiracyjne; odbito na prawach rękopisu 7 egzemplarzy.
4. R.M. Rilke: Sonety do Orfeusza. Wybór i przekł.: J.K. Weintraub. [Warszawa:] Wydawnictwo Droga [1944]. „Arkusz Poetyckinr 4.
Wydanie konspiracyjne, nieukończone z powodu wybuchu powstania warszawskiego.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (K. Sarna).

Ogólne

Artykuły

J. Śpiewak: Z dziejów poezji w latach okupacji. (Jerzy Kamil Weintraub). Twórczość 1949 z. 7, przedruk uzupełnione pt. Jerzy Kamil Weintraub w: J.K. Weintraub: Wiersze wybrane. Warszawa 1953 oraz w: J. Śpiewak: Pracowite zdziwienie. Warszawa 1971.
Z. Lichniak: Przywróceni pamięci. Dziś i Jutro 1953 nr 38.
M. Głowiński: Weintrauba dziennik liryczny. Twórczość 1955 nr 12.
J. Kwiatkowski: Felieton poetycki. Twórczość 1975 nr 10, przedruk pt. Poetycki przyjaciel Baczyńskiego w tegoż: Felietony poetyckie. Kraków 1982.
J. Poradecki: Śpiew od trwogi ludzkiej starszy. Orfeusz Jerzego Kamila Weintrauba. W tegoż: Orfeusz poetów dwudziestego wieku. Łódź 1995.
Z. Zbyrowski: Jerzy Kamil Weintraub – tłumacz poezji Borysa Pasternaka. Acta Polono-Ruthenica 2001 t. 6.

Próba powrotu

W. Jaworski: Debiut poetycki. Sygnały 1937 nr 35.
L. Lipschütz. „Nasz Wyraz1937 nr 7.
H. Michalski. „Kultura1937 nr 41.
A. Sowiński: Wiersze Weintrauba. Sygnały 1939 nr 70.