BIO

Urodzona 21 stycznia 1905 w Krakowie; córka Leona Wasilewskiego, pisarza, polityka, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), i Wandy z Zieleniewskich. Lata I wojny światowej spędziła we wsi Żarnówka pod Makowem Podhalańskim. Po zakończeniu wojny uczęszczała kolejno do Gimnazjum im. M. Ramułtowej, do Gimnazjum im. Królowej Jadwigi i Państwowego Gimnazjum Żeńskiego w Krakowie. Debiutowała w 1921 wierszem Wiosna, opublikowanym w dzienniku „Naprzód” (nr 98 z 1 V; podpisana W.W.). Od 1922 sporadycznie ogłaszała wiersze w „Wiankach”. Po zdaniu matury w 1923 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1927 uzyskała stopień doktora filozofii na podstawie rozprawy pt. Podhale u Tetmajera i Witkiewicza. W czasie studiów rozpoczęła działalność polityczno-oświatową jako członek Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej (ZNMS), Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego (TUR) i PPS. Kontynuowała twórczość poetycką, publikując wiersze w „Bluszczu” (1923-24) i „Robotniku” (tu pod pseudonimem Wanda Żarnowiecka), a w 1924 także w młodzieżowym piśmie „Płomienie” (tu trzy wiersze z cyklu Ballady tatrzańskie, nr z VI). W 1925 wyszła za mąż za Romana Szymańskiego, studenta matematyki, działacza PPS, ZNMS i TUR (zmarł 1931). W 1927-29 kontynuowała studia w zakresie historii i historii kultury, jednocześnie pracując do 1932 jako nauczycielka, kolejno w Gimnazjum Żeńskim ss. Benedyktynek w Staniątkach pod Wieliczką, w Państwowym Gimnazjum im. Jana Sobieskiego i w Prywatnym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim im. S. Münnichowej w Krakowie. Od 1931 pracowała nadto w redakcji czasopisma wydawanego przez Okręgowy Związek Kas Chorych „Droga do Zdrowia”. W 1931 związała się z Marianem Bogatko, robotnikiem murarskim, działaczem PPS, Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, sekretarzem Krakowskiego Oddziału Centralnego Związku Robotników Budowlanych (w 1936 wyszła za niego za mąż). W 1932 odebrano jej prawo do wykonywania pracy nauczycielskiej. W tymże roku rozpoczęła, trwającą do 1939, stałą współpracę z dziennikami „Naprzód” i „Robotnik” (tu m.in. w 1938 cykl reportaży pt. Wodami Polesia) oraz z lwowskim „Dziennikiem Ludowym” (1932-34). W tym czasie zaczęła ogłaszać także utwory dla dzieci i młodzieży. Jesienią 1934 przeniosła się do Warszawy, gdzie od 1935 pracowała w Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) i była redaktorem w pismach „Płomyk” i „Płomyczek” (1934-38). W 1934-37 wchodziła w skład Rady Naczelnej PPS. Była członkiem zarządu Ligi Praw Człowieka i Obywatela, Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom (MOPR; od 1936 była członkiem Komitetu Centralnego). Należała do redakcji jednodniówek MOPR „Łamy” i „Nowe Łamy” (1935) oraz redakcji pism „Oblicze Dnia” (1936) i „Dziennik Popularny” (1936-37), współpracowała z „Trybuną Robotniczą”, „Lewym Torem” (1935-36), „Sygnałami” (1937-38), „Dziennikiem Porannym” (tu w 1937 utwory prozą pod pseudonimem J. Drewnicki). Po skonfiskowaniu przez władze numeru „Płomyka” z marca 1936, poświęconego Związkowi Radzieckiemu, i zawieszeniu w związku z tym działalności Zarządu Głównego ZNP, na przełomie września i października 1937 należała do współorganizatorów strajku pracowników Związku, za co w lipcu 1938 została zwolniona z redakcji pisma. W 1939 zgłosiła się do Wojskowego Instytutu Naukowo-Oświatowego, w którym miała zajmować się propagandą antyhitlerowską. Po wybuchu II wojny światowej udała się do Kowla. Po wkroczeniu wojsk radzieckich 17 września 1939 na wschodnie tereny Polski, w październiku tegoż roku wyjechała do Lwowa. W grudniu 1940 została kandydatem, a w marcu 1941 członkiem Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) i w tymże miesiącu została wybrana do Rady Najwyższej Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR). Przyjęła obywatelstwo radzieckie. Brała aktywny udział w pracach Związku Pisarzy Radzieckich, we wrześniu 1940 weszła w skład zarządu Związku Pisarzy Radzieckich Ukrainy. Po śmierci Mariana Bogatko (w maju 1940 zastrzelony we Lwowie przez NKWD) wyszła w 1941 za mąż za Aleksandra Korniejczuka, ukraińskiego dramatopisarza. Od stycznia 1941 redagowała miesięcznik literacko-społeczny „Nowe Widnokręgi”, organ Związku Pisarzy Radzieckich. W tymże roku weszła w skład komitetu redakcyjnego lwowskiego pisma „Kultura i Mystectwo”, publikowała w tym czasie także w lwowskim dzienniku „Czerwony Sztandar”. Była nadto kierownikiem literackim Polskiego Teatru Dramatycznego we Lwowie. W 1941 pracowała w redakcji pisma „Za Radjansku Ukrainu”. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej, w czerwcu 1941 wstąpiła w szeregi Armii Czerwonej. Razem z redakcją pisma „Za Radjansku Ukrainu” wycofywała się przez Kijów, Charków, Wołujki pod Woroneżem, Woroneż do Saratowa, gdzie m.in. zorganizowała polską radiostację w ramach stacji ukraińskiej. W 1942 została przeniesiona do Wydziału Agitacji i Propagandy Głównego Zarządu Politycznego Armii Czerwonej. W randze komisarza pułkowego, a później pułkownika przez dwa lata pełniła funkcję agitatora frontowego i była korespondentem frontowym prasy radzieckiej. Należała do Zarządu Politycznego 65. Armii Frontu Południowo-Zachodniego. W lutym 1943 uczestniczyła w organizowaniu i następnie była przewodniczącą Związku Patriotów Polskich w ZSRR (formalnie była też członkiem redakcji „Nowych Widnokręgów”). Brała udział w tworzeniu I Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki i I Armii Wojska Polskiego. Od marca 1943 była redaktorem naczelnym ukazującego się w Moskwie pisma „Wolna Polska” (do 1946). Utwory prozą, artykuły i korespondencje publikowała w piśmie „Zwyciężymy” (1943-45) oraz w prasie radzieckiej, m.in. w „Prawdzie”, „Izwiestiach”, „Sowietskoj Ukrainie”, „Radianskoj Ukrainie”, „Krasnoj Zwiezdie” i „Literaturnoj Gazetie.” W styczniu 1944 została członkiem Centralnego Biura Polskich Komunistów w Moskwie, a 21 lipca tegoż roku została powołana na wiceprzewodniczącą Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN), ale nie objęła tego stanowiska, pozostając na stałe w Kijowie; była współautorką Manifestu PKWN. Po wojnie mieszkała nadal w Kijowie, przyjeżdżała jednak kilkakrotnie do Polski. Była przez sześć kadencji deputowaną do Rady Najwyższej ZSRR. Brała udział w działalności międzynarodowego Ruchu Obrońców Pokoju; w 1950 została wybrana do Światowej Rady Pokoju. W związku z działalnością polityczną i literacką wyjeżdżała do Włoch (1949), Niemiec (1950), Austrii (1952), na Węgry (1953), na Bliski Wschód (1955), do Finlandii (1955), Ameryki Łacińskiej i na Kubę (1961). Odznaczona m.in. Krzyżem Grunwaldu I klasy (1947), Krzyżem Partyzanckim (1947), Medalem za Warszawę 1939-1945 (1947), Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk (1947), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1947), Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1955), odznaczeniami radzieckimi: medalem Partyzantowi Wojny Narodowej (1947), Orderem Czerwonej Gwiazdy (1947), dwukrotnie Orderem Lenina (1948, 1955), medalem Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 oraz odznaczeniami Światowej Rady Pokoju: Srebrnym (1959) i Złotym (1964) Medalem im. F. Joliot-Curie. Zmarła 29 lipca 1964 w Kijowie.

Twórczość

1. Goście z całego świata. [Opowiadanie]. Warszawa: Księgarnia Nowości [1933], 114 s. Przedruk zob. poz. .

2. Historia o człowieku pierwotnym. [Opowiadanie]. Warszawa: Księgarnia Nowości [1934], 100 s.

3. Kryształowa kula Krzysztofa Kolumba. [Opowiadanie]. Warszawa: Wydawnictwo Bracia Drapczyńscy 1934, 134 s. Wyd. nast.: Warszawa: Prasa Wojskowa [1948], toż 1949; wyd. 5 1950; wyd. 6 Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951; wyd. 7 Warszawa: Nasza Księgarnia 1953.

Wyd. łączne z poz. pt. Kryształowa kula Krzysztofa Kolumba; Legenda o Janie z Kolna. Dla lektury pozaszkolnej oprac.: H. Jechová, K. Krejči. Praha: Państwowe Wydawnictwo Pedagogiczne 1955. Przedruk zob. poz. .

4. Oblicze dnia. Powieść-reportaż. Warszawa: Rój 1934, 313 s. Wyd. nast.: Moskwa: Towarzystwo Wydawnicze Robotników Zagranicznych w ZSRR 1935; Warszawa: Rój 1938; Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Książka i Wiedza” 1949, wyd. 5 tamże 1951. Przedruk fragmentu zob. poz. , (t. 1).

Przekłady

czeski

Twář dne. [Przeł.] J. Minařikova-Soldánová. Praha 1947.

rosyjski

Oblik dnja. [Przeł.] E. Gonzago. Moskva 1935, wyd. 2 Moskva 1940, przedruk w: V. Vasilevska: Sobranie sočinienij. T. 1. Moskva 1954.

ukraiński

Oblik dnja. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1966.

węgierski

Sötét napok. [Przeł.] I. Mészáros. Budapest 1951.

Adaptacje

teatralne

Adaptacja: Judzik. Prapremiera: Białystok, Zespół Robotniczy III Kombinatu Włókienniczego 1940.

5. Królewski syn. [Opowieść o Kostce Napierskim]. Warszawa: Rój 1935, 86 s. Przedruk zob. poz. .

6. Ojczyzna. Powieść. Warszawa: Rój 1935, 268 s. Wyd. nast.: Moskwa: Towarzystwo Wydawnicze Robotników Zagranicznych w ZSRR 1936; wyd. 2 Warszawa: Rój 1938; Łódź: Książka 1947, wyd. 2 tamże 1948; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1949, tamże: wyd. 4 1949, wyd. 5 1949, wyd. 4 [!] 1953; wyd. z posłowiem J. Putramenta Warszawa: Czytelnik 1955; wyd. 5 Warszawa: Książka i Wiedza 1958, tamże: wyd. 6 1965, wyd. 7 1968. Przedruk fragmentów zob. poz. , całości poz. (t. 1).

Przekłady

bułgarski

Rodina. [Przeł.] M.S. Gorčivkin. Sofija 1946.

czeski

Vlast. [Przeł.] E. Sojka. Praha 1949.

francuski

La patrie. [Przeł.] J.-M. Dumarais. Paryż 1945, wyd. nast. Bruxelles [1946].

hiszpański

La Patria. [Przeł.] P. Palant. Buenos Aires 1946.

niemiecki

Magda. [Przeł.] K. Harrer. Berlin 1957.

rosyjski

Rodina. [Przeł.] E. Gonzago. Moskva 1936, wyd. 2 Moskva 1940; wyd. łączne z przekł. poz. , w: Rodina; Piesn’ nad vodami; Očerki. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1951, przedruk w: V. Vasilevska: Sobranie sočinienij. T. 1. Moskva 1954.

słowacki

Otčina. [Przeł.] A. Borská. Martin 1951.

ukraiński

Otčizna. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1966.

Adaptacje

teatralne

R. Opęchowska: Chłopska ojczyzna. Obraz sceniczny w 4 odsłonach. Scena Świetlicowa 1951 nr 3.
A. Naborowska: Odmieniło się. Dwa obrazki sceniczne. Praca Świetlicowa 1953 nr 11.
A. Naborowska: Chłopska ojczyzna. Widowisko w 9 obrazach z prologiem. W: Wanda Wasilewska. Warszawa 1954 [poz. ].

Wyd. fragmentów: Fornalska dola. Wybrała i oprac. I. Jurgielewiczowa. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 80 s.

7. Szlakiem przygód. Warszawa: Nasza Księgarnia 1935, 168 s. Odcinek powieściowy „Płomyka”. Wyd. nast. z podtytułem Powieść dla młodzieży. Warszawa: Czytelnik 1955, 130 s. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

węgierski

Kalandos út. [Przeł.] E. Sebök. Budapest 1959.

8. Trzej przeciw miastu. [Opowiadanie]. Powst. 1935. Wyd. pt. Wanda Wasilewska. Że padliście w boju. Warszawa: Książka i Wiedza 1958, 32 s. Wyd. nast. Warszawa: Wydawnictwo „Kraj Rad” 1958.

Przekłady

czeski

Za obět' padli jste. [Przeł.] B. Křemenák. Praha 1960.

kazachski

Anaterlí küreste. [Przeł.] H. Syzdygov. Alma-Ata 1962.

rosyjski

V bor'be rokovoj. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva 1959.

ukraiński

V tjažkij borot'bi. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1958, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 2. Kiïv 1966.

węgierski

Hajsza. [Przeł.] V. Nyilas. Budapest 1960.

9. Legenda o Janie z Kolna. Warszawa: Nasza Księgarnia 1936, 123 s. Wyd. nast.: Warszawa: Prasa Wojskowa 1947, wyd. 3 tamże 1949; wyd. 5 [!] Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, wyd. 6 tamże 1985. Przedruk zob. poz. . Wyd. łączne z: Kryształowa kula Krzysztofa Kolumba zob. poz. .

10. Pokój na poddaszu. Płomyk 1936/1937 nr 1-40. Wyd. osobne Warszawa: J. Przeworski 1939, 222 s. Wyd. nast.: Kijów: Państwowe Wydawnictwo Mniejszości Narodowych Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej 1940; Warszawa: Czytelnik 1946, tamże: wyd. 4 1949, wyd. 5 1953, wyd. 6 1954; wyd. 1 Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1956, tamże: wyd. 2 1957, wyd. 3 1958, wyd. 4 1959, wyd. 5 1960, wyd. 8 [!] 1961, wyd. 7 1962, wyd. 8 1963, wyd. 9 1966, wyd. 10 1969, wyd. 11 1972, wyd. 12 1975, wyd. 13 1978, wyd. 14 1988 [właśc. 1989]. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

czeski

Pokoík v podkroví. [Przeł.] Z. Galasová-Brdíková. Praha 1948, toż wyd. 2 1951, wyd. 3 1960.

rosyjski

Komnata na čerdake. [Przeł.] M. i E. Toporovskie. Moskva 1940, wyd. 2 Moskva, Leningrad 1941, wyd. fragment pt. Elka. [Przeł.] M. i E. Toporovskie. Moskva 1941; [Przekł.] E. Vasilevska. Moskva 1987.

słowacki

Podkrovná izbietka. [Przeł.] A. Macko. Bratislava 1950.
Podkrovná izbietka. [Przeł.] A.M. Lubomiersky. Bratislava 1957.

ukraiński

Kimnata na horyszczi. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1951.

11. Wierzby i bruk. [Opowiadanie]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1936, 66 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1946, wyd. 3 1948; wyd. 4 Warszawa: Książka i Wiedza 1951; Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry” 1953, tamże: wyd. 5 [!] 1954, wyd. 6 1956. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

azerbejdżański

Söjüdlü jol. [Przeł.] S. Valijev. Baku 1962.

rosyjski

Verby i mostovaja. [Przeł.] M. Zivov. Moskva 1940, wyd. 2 tamże 1941.

ukraiński

Werby ta bruk. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Hosti zdaleka i zblyźka. Kiïv 1951.

12. Szukam antysemityzmu. [Szkic publicystyczny]. Wiadomości Literackie 1937 nr 40 s. 3. Wyd. osobne Lwów: Wiedza 1938, 16 s.

13. Szyny. [Powieść]. Dziennik Poranny 1937 nr 89-187.

Autorka podpisana: J. Drewnicki.

14. Ziemia w jarzmie. Powieść. Warszawa: Rój 1938, 305 s. Wyd. nast.: Kijów, Lwów: Państwowe Wydawnictwo Mniejszości Narodowych Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej 1940; Kraków: Książka 1948, wyd. 2 tamże 1949; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1950, tamże: wyd. 4 1952, wyd. 5 1952, wyd. 7 [!] 1953, wyd. 8 1964. Przedruk fragment zob. poz. , całości poz. (t. 1).

Przekłady

bułgarski

Zemjata pod jarem. [Przeł. z języka rosyjskiego:] G. i L. Belevi. Sofija 1947.

chiński

[inf. autorki].

czeski

Ujařmená země. [Przeł.] J. Janouch. Praha 1950.

japoński

Imashimerareta taichi. [Przeł.] Y. Tetsuo. Tōkyō 1953.

litewski

Pajungtoji ženie. [Przeł.] M. Januškievičius. Kaunas 1939.

niemiecki

Boden im Joch. [Przeł.:] A. i R. Flierl. Berlin 1951.

rosyjski

Zemlja v jarme. [Przeł.] E. Gonzago. Moskva 1939; wyd. nast.: wyd. 2-4 Moskva 1940, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1951.

serbsko-chorwacki

Zemlja u jarmu. [Przeł.] Z. Rakić-Cemovit. Beograd 1946.

słowacki

Zem v jarme. [Przeł.] Š. Joniak. Bratislava 1950.

słoweński

Zasužnjena zemlja. [Przeł.] V. Ivanškova. Ljubljana 1947.

ukraiński

Zemlja v jarme. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1948, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 2. Kiïv 1966.

węgierski

Leigázoff föld. [Przeł.] I. Mészáros. Budapest [1950].

15. Skrzydła u ramion. (Opowiadanie). Powst. przed 1939. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1946, 34 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1953, wyd. 3 1954. Przedruk zob. poz. .

Informacja o dacie powstania: J. Broniewska (list dotyczy W. Wasilewskiej z ok. 1966 w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk).

16. W pierwotnej puszczy. [Opowieści]. Warszawa: Księgarnia Popularna [1939], 190 s. Wyd. nast.: Warszawa: Książka 1948; wyd. 2 Warszawa: Książka i Wiedza 1949; wyd. 3 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry” 1953, wyd. 4 tamże 1954. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Wstęp. — Opowieść o wodzie; Opowieść o drzewie i krzemieniu; Opowieść o ogniu; Opowieść o posłaniu, zasłonie i łuczywie; Opowieść o glinie; Opowieść o psie; Opowieść o krowie i o innych zwierzętach; Opowieść o pieśni; Opowieść o człowieku; Opowieść o ziemi; Jak dochowano przymierza.

17. Pieśń nad wodami. [Cykl powieściowy]. 1940-1954.

Cz. 1. Płomień na bagnach. Kijów, Lwów: Państwowe Wydawnictwo Mniejszości Narodowych Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej 1940, 309 s. Wyd. nast.: Wilno: „Prawda Wileńska” 1941; Warszawa: Książka 1948; Warszawa: Książka i Wiedza 1949; Wilno: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1953. Przedruk fragmentów zob. poz. .

Przekłady

czeski

Plamen na močálech. [Przeł.] E. Sojka. Praha 1950.

kazachski

Plamja na bolotach. [Przeł.] M. Duzenow. Alma Ata 1956.

mołdawski

Plamja na bolotach. Kišinèv 1953.

rosyjski

Plamja na bolotach. [Przeł.] E. Gonzago. Moskva 1940, wyd. nast. Moskva 1947.

rumuński

Focuri in baltá. [Przeł. z języka rosyjskiego:] A. Gesticone, S. Ivanov. Bucureşti 1953.

słowacki

Plamene nad bohnami. [Przeł.] Š. Joniak. Bratislava 1951.

ukraiński

Pìsnja nad vodami. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Tvory. T. 3-4. Kiïv 1966-1967.

węgierski

Ének a vízek fölött. [Przeł. z języka rumuńskiego] Z. Rab. Budapest 1952, wyd. nast. 1955.

Cz. 2. Gwiazdy w jeziorze. Powst. 1940. Wyd. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 324 s. Wyd. nast. Wilno: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1954.

Przekłady

mołdawski

Stele bat yn lak. [Przeł.] V. Barbalat. Kišinéu 1956.

rosyjski

Zvezdy v ozere. Literaturnaja Gazeta”, Moskva 1946 nr z X.

rumuński

Stele in lac. [Przeł. z języka rosyjskiego:] A. Gesticone, S. Ivanov. Bucureşti 1953.

Wyd. łączne cz. 1-2 Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953, 255 + 271 s. Wyd. nast.: wyd. 3 tamże 1953; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954; Warszawa: Czytelnik 1954.

Przekłady

bułgarski

Pesen nad vodite. [Przeł.:] V. Kirkova, N. Tolčev. Sofija 1948.

czeski

Pesen nad vodami. [Przeł. z języka rosyjskiego] V. Picková. Praha 1949.

hiszpański

Estrellas en el lago. [Przeł.] S. Belaieff. Buenos Aires 1958.

niemiecki

Lied über den Wassern. Berlin 1956.

rosyjski

Cz. 1. Plamja na bolotach. [Przeł.] E. Gonzago; Cz. 2. Zvezdy v ozere. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1946, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 2. Moskva 1951, wyd. cz. 1-2 w przekł. E. Usievič. Moskva 1961.

ukraiński

Pesnja nad vodamy. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1947, wyd. nast. w: V. Vasilevska: Tvory. T. 2. Kiïv 1951, oraz w: Tvory. T. 3-4. Kiïv 1966-1967, wyd. pt. Polum'ja na bolotach. [Przeł.] M. Prygara. L'viv 1979.

Cz. 3. Rzeki płoną. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952, 612 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1953, wyd. 3 1953; wyd. 2 [!] 1953; Wilno: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1955.

Przekłady

bułgarski

Rekite gorjat. [Przeł.] N. Tolčev. Sofija [1954].

chiński

Zhaodi shangde huoyan. [Przeł. z języka rosyjskiego:] G. Yimin, S. Guang, M. Qing-huai yi. Pekin 1954.

mołdawski

Ard ryurile. [Przeł.] F. Vidrašku. Kišinéu 1957.
Ard ryurile. [Przeł.] V. Levicki. Kišinéu 1984.

niemiecki

Die Flüsse brennen. Berlin 1956.

rosyjski

Reki gorjat. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1952, wyd. nast. Moskva 1953, Pchen'-jan 1955.

rumuński

Ard râwrile. [Przeł. z języka rosyjskiego:] A. Gesticone, S. Ivanov. Bucureşti 1953.

węgierski

Égnek a folyók. [Przeł. z języka rumuńskiego] Z. Rab. Budapest 1953.

Wyd. łączne cz. 1-3 Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 306 + 284 + 550 s. Przedruk fragmentów zob. poz. , całości poz. (t. 3-4).

Nagrody

Nagroda Stalinowska w 1952.

Przekłady

chiński

Czao ti szanti szui-yen. [Przeł. z języka rosyjskiego:] Kuo I-min, Szy Kuang, Ma Tsin-huai. Pekin 1954.

czeski

Pisen nad vodami. [Przeł.] E. Sojka. Praha 1954.

estoński

Laul vete kohal. [Przeł.] J. Piik. Tallin 1954.

koreański

[inf. autorki].

łotewski

Dziesma par udeniem. [Przeł.] V. Melinovskis. Ríga 1955, wyd. nast. tamże 1958.

niemiecki

Berlin 1956.

rosyjski

Piesn' nad vodami. [Przeł.] E. Usievič. Wyd. łączne z przekł. poz. , w: Rodina; Piesn’ nad vodami; Očerki. Moskva 1951; wyd. osobnw Moskva 1952, Moskva 1961, przedruk w: V. Vasilevska: Sobranie sočinienij. T. 3-4. Moskva 1954.

rumuński

Cântec deasupra apelor. [Przeł. z języka rosyjskiego:] A. Gesticone, S. Ivanov. Bucureşti 1953.

ukraiński

Pisnja nad wodamy. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1950.

węgierski

Engek a folyók. [Przeł.] Z. Rab. Budapest 1953, wyd. 2 Budapest 1955.

18. Bartosz Głowacki. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: pt. Opowieść o Bartoszu Głowackim Lwów, Polski Teatr Dramatyczny 1941. Druk fragmentów pt. Przed dworem. „Nowe Widnokręgi”, Moskwa 1941 nr 1 s. 11-16, oraz w: „Wanda Wasilewska”. Warszawa 1954 [poz. ]. Wyd. całości w: W. Wasilewska: Pisma zebrane. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1956 s. 717-814.

Przekłady

rosyjski

Bartoš Glovackij. Moskva 1941, przedruk w: V. Vasilevska: Sobranie sočinienij. T. 6. Moskva 1955.

ukraiński

Bartoš Glovackij. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Tvory. T. 2. Kiïv 1966.

19. Pesnja o rodinie. Moskva 1941, 87 s. Wyd. nast. tamże 1941.

20. Pytki i sm’rt, narugatel’stva i nasilje — vot čto nesut gitlerovcy. Krasnojarsk: Krasnojarskoe Krajevoe Izdatel’stvo 1941, 34 s.

21. Rasskazy [Opowiadania]. Moskva: Voennoe Izdatel’stvo Ministerstva Oborony SSSR [Sojuza Sovetskich Socialisticeskich Respublik] 1941, 31 s. Wyd. 2 tamże 1942.

Karta tytułowa w języku rosyjskim.

Zawartość

Zawiera utwory w języku polskim: Ostap Sawczuk; W chacie.

Przekłady

Przekłady opowiadania W chacie.

czuwaski

V chate. Čuvašgiz 1949.

estoński

Tares. [Estonia] 1942.

macedoński

Vo selskata kukjíčka. Skopje 1945.

rosyjski

V chate. Kujbyšev 1942, wyd. nast.: Moskva 1942, 1943, 1944, 1945.

turecki

Köy evinde. [Przeł.] S. Ramo. Uskup 1946.

22. Tęcza. [Powieść]. „Nowe Widnokręgi”, Kujbyszew 1942 nr 12-14, 16; 1943 nr 1-6. Wyd. osobne Moskwa: Związek Patriotów Polskich w ZSRR 1943, 224 s. Wyd. nast.: Moskwa 1944, tamże 1945; Warszawa: Książka 1945, 1948; wyd. 3 Warszawa: Książka i Wiedza 1950; Wilno: Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej 1952; wyd. 4 Warszawa: Czytelnik 1953. Przedruk zob. poz. (t. 2). Por. poz. .

Pierwodruk powieści w radzieckich pismach „Oktjabr” i „Izviestia”.

Nagrody

Nagroda Stalinowska w 1943.

Przekłady

Nadto wg inf. autorki przed 1963 przekł. azerbejdżański, birmański, islandzki, urdu.

albański

Mishutka. [Fragment]. Tiranë 1954.

angielski

Rainbow. [Przeł.] E. Bone. London 1943, wyd. nast.: London [1944], New York 1944, Winnipeg 1944, London 1945.

asamski

Ramadnahu. [Przeł.] K. Hajarika. Gauhati [Indie] 1948.

bułgarski

Daga. [Przeł. z języka rosyjskiego] S. Mokrev. Sofija 1945.

chiński

Hong. [Przeł. z języka rosyjskiego] Cao Jing-hua. Shanghai 1943, wyd. nast.: Pekin 1951, tamże 1953, tamże 1954.

chorwacki

Duga. [Przeł. z języka rosyjskiego] J. Smolćić. Zagreb 1946.

czeski

Duha. [Przeł. z języka rosyjskiego] J. Kadlec. Praha 1945, wyd. nast. 1949.

czuwaski

Raduga. [Przeł.] L. Agakov. Čeboksary 1945.

duński

Jaertegn. [B.m.] 1944, pt. Regnbuen. [Przeł. z języka rosyjskiego] K. Windfeld-Hansen. København [1945].

estoński

Vikerkaar. Tallin 1943, wyd. nast. Moskva 1943, Tallin 1945, Moskva 1953.

fiński

Sateenkaari. [Przekł. z języka rosyjskiego]. Helsinki 1945.

flamandzki

De regenboog. [Przeł.] J. Prins-Willekes Macdonald. Amsterdam 1947.
De regenboog. [Przeł.] F. van Oldenburg Ermke. Gent 1966.

francuski

Arc-en-ciel. [Przeł. z języka rosyjskiego] A. Orane. Paris 1945.
Arc-en-ciel. [Przeł.] A.G. Corisier-Duvernoy. Bruxelles, Paris, Ostende [1945], wyd. nast. Londres 1945.

grecki

To ouranion tóxom. [Przeł. z języka angielskiego:] G.H. Hanna, E. Donnelly. Leukosía 1946.

gudżarati

Akhand prem. [Przeł. z języka rosyjskiego] R. Soni. Ahmedabad 1950.

hebrajski

Palestyna 1943.

hiszpański

Arco-Ìris. [Przeł.:] W. Roces, J. Rejano. Mexico 1944, wyd. nast.: [Buenos Aires] 1945, Lisboa 1985.

jakucki

Jakuck 1943.

japoński

Niji. [Przeł. z języka rosyjskiego] I. Fukuro. Shanghai 1943, Tōkyō 1951, wyd. nast.: 1955, 1961; wyd. łączne z: I. Erenburg: Odwilż pt. Niji; Jukidoke. [Przeł.] H. Takuya. Tōkyō 1957.

kazachski

Sufyla. Alma-Ata 1949.

kirgiski

Kündün želesi. [Przeł.] A. Arablajev. Frunze 1955.

komi-permiacki

Kudymkar 1956.

litewski

Vaivorykšte. [Przeł.] I. Povilavičiúte. [Kaunas] 1945.

malajalam

[Przeł.] K. P.G. Namrutchiri. Tričur 1951.

maryjski

Šonanpyl. Joškar-Ola 1943.

mongolski

Ułan Bator 1944.

niemiecki

Regenbogen über dem Dnjestr. Zürich 1945.

norweski

Regnbuen. [Przeł. z języka rosyjskiego] N. Fredriksen. Oslo [1945].

pendżabski

[Przeł.] P. Gangopadhaya. [Indie przed 1963], wyd. nast.: Satrangi pingh. [Przeł. z języka angielskiego:] Navtej Singh, Jagjet Singh Anand. Delhi 1961.

portugalski

O arco-iris. [Przeł.:] E. Marroquim, V. Cavalcânti. Rio de Janeiro 1945.

rosyjski

Raduga. Moskva 1942; [Przeł.] H. Usievič. [Moskva] 1945, wyd. nast.: Voronež 1945, Simferopol' 1946, [Moskva 1947], Moskva 1969, Moskva 1971, wyd. łączne z: B. Gorbatov: Nepokorennyje; L. Leonov: Vzjatie Velikošumska. Perm 1971, wyd. nast. osobne Čeljabinsk 1975, Moskva 1976, Moskva 1979, przedruk w: V. Vasilevska: Izbrannoje. Moskva 1947, V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1951, druk fragmentów pt. Mišutka. Moskva 1946, toż Frunze 1948.

rumuński

Curcubeû. [Przeł.:] L. Cosma, V. Soloduhin. [Bucureşti 1945].

serbski

Duga. [Przeł.] B.R. Čirlić. Beograd 1946.

słoweń

Mavrica. [Przeł. z języka rosyjskiego:] V. Brnčić, M. Klopčić. Ljubljana 1946.

szwedzki

Järtecknet. [Przeł. z języka rosyjskiego] S. Storck. Stockholm 1944, wyd. nast. 1960.

tadżycki

Tiru kamon. Stalinobod 1948.

tamilski

[Przeł.] R. Ramanatchan. [Indie ok. 1944], wyd. nast. Stalinabad 1948.

tatarski

Salvat kupere. Kazan 1944.

ukraiński

Rajduga. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1943, wyd. 2 tamże 1946, wyd. łączne z przekł. Po prostu miłość zob. poz. , wyd. osobne Kiïv 1981, tamże 1985, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1951.

uzbecki

(fragment): Raduga. Taškent 1951.

węgierski

Szivárváany. [Przeł.] D. Vozári. Budapest 1947, tamże: wyd. 2 1950, wyd. 3 1955.

włoski

L’arcobaleno. Napoli 1944, wyd. nast. [Milano ok. 1945-1949].

23. W ogniach wojny. [Opowiadania]. Moskwa: Wydawnictwo Literatury w Językach Obcych 1942, 103 s.

Zawartość

Książka przepojona krwią; Żelazny krzyż; Bilet partyjny; Braterstwo narodów; Dezerter; W chacie [poz. ]; Kobiety w walce; Mordercy dzieci.

Przekłady

rosyjski

opowiadań: Mordercy dzieci: Ubijcy dietiej. Kujbyšev 1942.
opowiadań: Kobiety w walce: Žen’ščina z vivtovkoj. Moskva 1942.

rumuński

In lupta cea grea. [Przeł.] M. Sirbu. Bucureşti 1960.

24. Głos wolnej Polski. Pełny tekst artykułu Wandy Wasilewskiej, przew[odniczącej] ZPP [Związku Patriotów Polskich w ZSRR]. Moskva 1943, 2 k.

25. Po prostu miłość. [Powieść]. „Nowe Widnokręgi”, Moskwa 1944 nr 14-17, 19-24; 1945 nr 1-4. Wyd. osobne Moskwa: Związek Patriotów Polskich 1945, 110 s. Przedruk zob. poz. (t. 2).

Nagrody

Nagroda Stalinowska II stopnia w 1946.

Przekłady

angielski

Just love. [Przeł.] E. Bone. London 1945.

arabski

Thaman al-nasr. [Przeł.] M. ’Abd al-Mun’im. [Wyd. przed 1963; inf. autorki], wyd. nast. al-Qahirah 1965.

bułgarski

Prosto ljubow. [Przeł.] G. Zečev. Sofija 1945.

chiński

[Przeł.] Czin’Żen’. Pekin 1955.

czeski

Jen láska. [Przeł. z języka rosyjskiego] B. Pašková. Praha 1945.

duński

Kun kaerlighed. [Przeł. z języka rosyjskiego] K. Windfeld-Hansen. Slagelse 1945, wyd. 2 1946.

estoński

Lihtsalt armastus. [Przeł. V. Linask]. Tallin 1947.

fiński

Vain rakkautta. [Przeł.] L. Schulgin. Helsinki 1945.

francuski

Par amour. [Przeł.] R. Hoffmann. Paris 1946.

hebrajski

Pošvt’ah’ar'a. [Przeł.] M. Bałaban. Tel Awiw 1946.

hiszpański

Símplemente amor. [Przeł.] L. Guerrero. Buenos Aires [1951].

japoński

Ai. [Przeł. z języka rosyjskiego] M. Maruyama. Tōkyō 1951.

kazachski

Prosto ljubov'. [Przeł.] Ch. Syzdykov. Alma-Ata 1967.

litewski

Tai tik meile. [Przeł.] V. Reimeris. [Kaunas 1947].

malajalam

Prosto ljubov'. [Przeł.] K.P. Padman. Tričur 1950.

niderlandzki

Een liefde. [Przeł.] S. Pins. Amsterdam 1948.

niemiecki

Einfach Liebe. [Przeł.] M. Riwkin. Berlin 1946, wyd. nast.: Moskva 1947, Berlin 1956.

norweski

Bare kjaerlighet. [Przeł.] K. Iversen. Oslo 1947.

rosyjski

Prosto ljubov’. [Przeł.] H. Usievič. Moskva 1945, przedruk w: V. Vasilevska: Izbrannoje. Moskva 1947, V. Vasilevska: Sobranije sočinienij. T. 5. Moskva 1955.
Prosto ljubov’. Magadan 1945.

serbsko-chorwacki

Prosto ljubow. [Przeł. z języka rosyjskiego] Z. Petrović. Beograd [1946].

słowacki

Iba láska. [Przeł.] I. Kupec. Bratislava [1946].

szwedzki

Bara kärlek. [Przeł.] S. Dahlgren. Stockholm 1945.

tamilski

Bhalavasa. [Przeł.] S. Gupta. Calcutta 1948.

ukraiński

Prosto ljubov. [Przeł.] M. Prygara. Černovcy 1947, wyd. nast. Kiïv 1959, 1964, wyd. łączne z przekł. poz. pt. Rajduga; Prosto ljubov. Kiïv 1974, L’viv 1984, przedruk w: V. Vasilevska: Tvory. T. 1. Kiïv 1951, V. Vasilevska: Tvory. T. 5. Kiïv 1967.

uzbecki

Čin muchabbat. [Przeł.] A. Muchtor tarž. Taškent 1947, wyd. pt. Prosto ljubov'. Taškent 1954.

26. Tęcza. [Scenariusz filmowy]. Ekranizacja w ZSRR 1944. Por. poz. .

27. Płomień i próchno. Zbiór artykułów i przemówień. Moskwa: Nakład Związku Patriotów Polskich w ZSRR 1945, 118 s.

Zawartość

Do wielkiej silnej, sprawiedliwej Polski; Rok 1939 — wrzesień; Noc nad Polską (1939-1944); Ramię przy ramieniu; Naprzód, dzieci Ojczyzny; Prawo do ziemi; Tragedia Władysława Sikorskiego (18 VII 1943); Cień Kaina; Idzie ku wam w ogniu i krwi Armia Wolności. — Pierwodruk w „Nowych Widnokręgach” (1942-1943) i „Wolnej Polsce” (1943-1944).

28. Gdy światło zapłonie. Powieść. Powst. 1946. Wyd. w: Pisma zebrane. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1956 s. 337-715 [poz. ].

Przekłady

bułgarski

Kogato plamne svetlinata. [Przeł. z języka rosyjskiego] Ch. Bratanov. Sofija 1950.

czeski

Až světlo zaplane. [Przeł. z języka rosyjskiego] P. Voskovec. Praha 1949, wyd. 2 tamże 1950.

francuski

Les ténèbres vaincues. [Przeł.] L. Borie. Paris 1949.

rosyjski

Kogda zagoritsja svet. Moskva 1947.

ukraiński

Koly zapalaje svitlo. [Przeł.] M. Prygara. W: V. Vasilevska: Tvory. T. 6. Kiïv 1967.

węgierski

Mikor a fény kigyul. [Przeł. z języka rosyjskiego] Sz. Lászlo. Budapest 1950.

29. Historia jednego strajku. Warszawa: Nasza Księgarnia 1949, 189 s. Wyd. 2 tamże 1950.

Dotyczy strajku Związku Nauczycielstwa Polskiego w Warszawie w 1937.

30. W Paryżu i poza Paryżem. [Reportaże]. Warszawa: Książka i Wiedza 1949, 102 s.

Przekłady

czeski

V Pařiži a za Pařiži. [Przeł.] A. Filip. Praha 1951.

rosyjski

V Pariže i vne Pariža. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1949; wyd. łączne z przekł. poz. , w: Rodina; Piesn' nad vodami; Očerki. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1951.

rumuński

In culisele Parisului. [Przeł.:] G. Leonte, M. Stoian. [Bucureşti 1949].

ukraiński

Lysty z Paryža i Ryma. [Przeł.] D. Hryńko. Kiïv 1950.

31. Bohdan Chmielnicki. [Libretto; współautor:] A. Korniejczuk. Powst. 1951.

Maszynopis złożono w Centralnym Państwowym Archiwum Muzeum Literatury i Sztuki Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w Moskwie.

32. Rasskazy. (Opowiadania). Wybór: S. Vigderovič, F. Sejn. Red. J. Maciusovič. Moskva: Wydawnictwo Literatury w Językach Obcych 1952, 99 s.

Tekst w języku polskim; karta tytułowa w języku rosyjskim.

Zawartość

Wypadek; Helenka; Szofer; Dzieciństwo; Klasztor; Strajk.

33. Utwory dla młodzieży. Przedmowa: J. Broniewska. Warszawa: Czytelnik 1954, 776 s.

Zawartość

W pierwotnej puszczy [poz. ]; Skrzydła u ramion [poz. ]; Legenda o Janie z Kolna [poz. ]; Kryształowa kula Krzysztofa Kolumba [poz. ]; Szlakiem przygód [poz. ]; Królewski syn [poz. ]; Wierzby i bruk [poz. ]; Pokój na poddaszu [poz. ], — oraz: Drobne opowiadania: Przygoda; Ogródek na podwórzu; Koledzy; Nad Skawą; Jak Jasiek został Sindbadem Żeglarzem; Przyjaciele; Zbójnickie dukaty; Noc Trzech Króli; W krainie żółtej gliny; Historia serwetki; Goście z całego świata [poz. ]; Deszcz; Rudy; U zegarmistrza.

34. Wanda Wasilewska. Wieczór literacki. Oprac.: A. Naborowska. Warszawa: Czytelnik 1954, 224 s.

Zawartość

W. Wasilewska: Słowo wstępne. Pogadanka. — Fragmenty utworów: Oblicze dnia [poz. ]; Ojczyzna [poz. ]; Ziemia w jarzmie [poz. ]; Pieśń nad wodami [poz. ]; Bartosz Głowacki [poz. ]. — A. Naborowska: Chłopska ojczyzna. Widowisko w 9 obrazach z prologiem na podstawie powieści „Ojczyzna” [poz. ].

35. Pisma zebrane. T. 1-4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. 1955-1956.

T. 1. Oblicze dnia [poz. ]; Ojczyzna [poz. ]; Ziemia w jarzmie [poz. ]. 1955, 630 s.

T. 2. Tęcza [poz. ]; Po prostu miłość [poz. ]; Gdy światło zapłonie [poz. ]; Bartosz Głowacki. Sztuka w 2 aktach [poz. ]. 1956, 813 s.

T. 3. Pieśń nad wodami: Cz. 1. Płomień na bagnach; cz. 2. Gwiazdy w jeziorze [poz. ]. 1956, 569 s.

T. 4. Pieśń nad wodami. Cz. 3. Rzeki płoną [poz. ]. 1956, 527 s.

36. [Trzydzieści] 30 dni w Chinach. [Reportaże]. Powst. przed 1956. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1957, 320 s.

Przekłady

rosyjski

Pod nebom Kitaja. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva 1958.

ukraiński

Pid nebom Kytaju. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1956, wyd. nast. Kiïv 1957, Moskva 1958.

37. [Pragnę Wam opowiedzieć...]. [O Chinach dla młodzieży]. Powst. przed 1957.

Przekłady

rosyjski

Ja choču rasskazat’ vam... Putievyje vpiečatlenija. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva 1957, 123 s.

ukraiński

Ja vam rozpovim. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv: Dytvydov URSR 1958, 111 s.

38. [Ludzie. Opowiadania]. Powst. przed 1959.

Przekłady

rosyjski

Ljudi. [Przeł.] E. Vasilevska. „Znamja” [rosyjski] 1959 t. 6 s. 6-44, 1960 t. 7 s. 3-41.

ukraiński

Ljudy. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv: Radjans’kyj pys’mennyk 1961, 169 s.

39. [Archipelag wolności]. [Reportaże o Kubie]. Powst. przed 1962.

Przekłady

czuwaski

Irěklěh arhipelagě. [Przeł.:] N. Grigoreva, E. Rivanov. Čeboksary 1964.

rosyjski

Archipelag svobody. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva: Pravda 1962, 94 s.

40. [Reportaże o Kubie]. Powst. przed 1962.

Przekłady

rosyjski

Fidel Castro. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva 1962, 108 s.

ukraiński

Desjat’ dniv na Kubi. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv: Rad 1962, 139 s.

41. [Pod obcym księżycem]. [Reportaże z Ameryki Południowej]. Powst. przed 1963.

Przekłady

ukraiński

Pid čužym misjac’em. Narysy. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv: Radjans’kyj pys’mennyk 1963, 267 s.

42. Dzieciństwo. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 125 s.

43. O wolną i demokratyczną. Wybór artykułów, przemówień i listów. Wybór i oprac.: Z. Kumoś, T. Siergiejczyk, E. Syzdek. Przedmowa: K. Sobczak. Warszawa: WIH [Wojskowy Instytut Historyczny] im. W. Wasilewskiej 1985, 167 s.

Wybory utworów literackich w przekładach

angielski

Inside the hut. Moscow 1942.

azerbejdżański

Višnevaja alleja. Baku 1951.

kazachski

Alma-Ata 1952.

rosyjski

Dni, katoryje raždajut gerojev. Moskva 1942.
Nienavist. Moskva 1942.
Izbrannoje. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1947.
Rasskazy. [Przeł. z polskiego] E. Usievič. Moskva 1948, wyd. nast. Riga 1949.
Očerki. Moskva 1951.
Sobranie sočinienij. T. 1-6. [Przeł.] E. Usievič. Moskva 1954-1955.
Čudien Dniepr pri vsiakoj pogodie... Rasskazy. [Przeł.] E. Vasilevska. Moskva 1956.
Ja choču rasskazat' vam... Putevyje vpiečatlenia. [Przekł.] E. Vasilevska. Moskva 1957.
Vstreči. [Przekł.:] E. Vasilevska, E. Usievič, J. Boduen. Moskva 1960.

ukraiński

Vybrane. [Przeł.:] M. Prygara, I. Le. Kiïv 1947.
Try opovidannja. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1950.
Gosti zdaleka i zblyz’ka. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1951.
Tvory. T. 1-2. Kiïv 1951.
Krasen Dnipro za vsjakoi pogody. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1958.
Zustriči. [Przeł.:] M. Prygara, I. Le. Kiïv 1960.
Tvory. T. 1-8. [Przeł.] M. Prygara. Kiïv 1966-1968.
Doroga do vesni. Statti, narisi, pamfleti. [Przeł.:] J. Galan, P. Kozljanuk, M. Prygara, S. Zacharova. Kiïv 1975.

węgierski

Virágoskert. [Przeł.] L. Gyáros, G. Máday. Budapest 1951.

Przekłady

1. O. Baden Powell: Harcerskie wychowanie dziewcząt. Wskazówki dla instruktorek i tych wszystkich, którym leży na sercu szczęście i wychowanie dziewcząt. [Warszawa:] Wydawnictwo Harcerzy Warszawskich Ster 1922, 75 s.
2. W. Disney: Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków. Gazetka Miki 1938/1939 nr 1-20.
Autorka przekładu podpisana: Wanda Woskowska.
3. W. Disney: O przygodach, tarapatach dwóch prosiaczków i ich brata. Gazetka Miki 1938/1939 nr 21-22.
Autorka przekładu podpisana: Wanda Woskowska.
4. D. du Maurier: Pani na Manderley. [Powieść]. Z upoważnienia autorki przeł. W. Wasilewska. Warszawa: Rój [1939], 337 s.
5. D. du Maurier: Rebeca. Z upoważnienia autorki przeł. W. Wasilewska. Warszawa: Rój [1939], 257 s.
6. J. Prut: Pociąg pancerny „Książę Mścisław Udały. Wystawienie: Lwów, Polski Teatr Dramatyczny 1940.
7. A. Kornijczuk: Misja Mr. Perkinsa do kraju bolszewików. Wystawienie: Lwów, Polski Teatr Dramatyczny 1944; Katowice Teatr im. S. Wyspiańskiego 1945.
8. T. Dubkowiecki: Na szlakach do komunizmu. (Notatki inicjatora kołchozowego ruchu na Ukrainie). Kijów: Państwowe Literackie Wydawnictwo Ukrainy 1949, 125 s. Wyd. nast. pt. Nowe życie wsi. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 127 s.
Wydanie z 1950 powiększone o artykuł: W gościnie u polskich przyjaciół.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1963.

Autor o sobie

W. Wasilewska: [Autobiografia]. Autobiografija. [Przeł.] M. Prygara. Tvory. T. 1. Kiïv 1966 s. 37-68.
W. Wasilewska: Wspomnienia. Tekst przygotowali do druku i przypisami opatrzyli: H. Bułhakowska, T. Sierocki. Wstęp: T. Sierocki. Z Pola Walki 1968 nr 1 s. 118-195, nadbitka [Dot. okresu do września 1939].
W. Wasilewska: Lata, które minęły. [Szkic biograficzny]. Wybór i oprac.: E. Syzdek, Z.A. Woźnicka. Argumenty 1975 nr 21, 23, 25, 27, 29, 31, 33.

Wywiady

[Wspomnienia]. Archiwum Ruchu Robotniczego 1982 t. 7 s. 340-432 [odpowiedź na pytania pracowników naukowych Zakładu Historii Partii przy Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej; tekst wg zapisu magnetofonowego z 1964; dot. okresu do końca 1944], przedruk fragmentów: „Polityka” 1982 nr 30-32, „Za Wolność i Lud” 1983 nr 21-27.
Podróż po życiu i książkach. Tu i Teraz 1983 nr 1-3.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Rocznik Literacki [1964] 1966 (P. Grzegorczyk).
Bibliografia publikacji biograficznych o Wandzie Wasilewskiej. W: O wolną i demokratyczną. Warszawa 1985.
M. Gawarecka, J. Bliszcz: Wanda Wasilewska. Życie i twórczość. Bibliografia w wyborze. Koszalin: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 1985, 11 s.
J. Marszałek: Lwów 1939-1941. Słownik biograficzny stalinizmu i jego ofiar w Polsce. Z. 7. Wasilewska. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza 1991, 16 s.
T. Mołdawa: Wanda Wasilewska. W tegoż: Ludzie władzy 1944-1991. Warszawa 1991.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (redakcja).

Ogólne

Książki

E. Usievič: Vanda Vasilevskaja. Moskva: Chudožestvennaja Literatura 1941, 63 s., przekł.: czeski: V. Vasilevskaja. Studie. [Przeł.] Z. Béraková. Praha 1945; ukraiński: Kiïv 1951.
E. Usievič: Vanda Vasilevska. Kritiko-biografičeskij očerk. Moskva: Sovetskij Pisatel' 1953, 159 s.
L. Vengerov: Vanda Vasilevska. Kritiko-biografičeskij očerk. Moskva 1955, 130 s.
H. Zatorska: Wanda Wasilewska. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1976, 370 s.
A. Ciołkosz: Wanda Wasilewska. Dwa szkice biograficzne. Londyn: Polonia Book Fund 1977, 62 s., przedruk Lublin: [b.w.]* 1981.
H. Zatorska: Wanda Wasilewska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry 1977, 90 s.
E. Syzdek: Wanda Wasilewska (1905-1964). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1979, 55 s.
B. Petrozolin: W jednym życiu tak wiele... Opowieść o Wandzie Wasilewskiej. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1980, 321 s.
E. Syzdek: Działalność Wandy Wasilewskiej w latach drugiej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1981, 325 s.
Wanda Wasilewska we wspomnieniach. Warszawa: Książka i Wiedza 1982, 269 s. [teksty autorów: M. Bażan, J. Broniewska, S.R. Dobrowolski, B. Drobner, J. Dziarnowska, S. Jędrychowski, S. Kalinowski, J. Karaśkiewicz, H. Koszutska, S. Matuszewski, W. Michalewska, S. Osóbka-Morawski, M. Pryhara, J. Putrament, J. Ruszkowski, J. Smołycz, M. Sokorska, W. Sokorski, M. Szulkin, Z.A. Woźnicka].
V. Polum'jana: Spogadi, ese, statti. [Wspomnienia o Wandzie Wasilewskiej]. Kiïv: Radjan'skij Pis'mennik 1985, 246 s.
M. Leščenko: Naris žittja i tvorčosti. Kiïv: Dnipro 1986, 148 s.

Artykuły

W. Rzymowski: Wanda Wasilewska. Sylwetka literacka. „Almanach Literacki”, Lwów 1941 nr 1.
W. Janiszewski: Obraz wsi polskiej w twórczości Wandy Wasilewskiej. Jedność Narodowa 1945 nr 13.
Z. Młynarski. „Lewy Tor1945 nr 3.
T. Wojeński: Proza rewolucyjna międzywojennego dwudziestolecia. Wiedza i Życie 1949 nr 12.
M. Żmigrodzka: W walce o literaturę proletariacką. (O powieściach chłopskich Wandy Wasilewskiej). Wieś 1949 nr 23/24.
S. Dąbrowski: Zagadnienie walki klasowej na wsi w świetle „Ojczyzny” Wasilewskiej i „Pawich piór” Kruczkowskiego. Polonistyka 1950 nr 2.
J. Kuczaba: Bumerang stalinowskiej laureatki. „Orzeł Biały”, Londyn 1952 nr 31/32-34.
H. Bereza: Pieśń nad wodami. Twórczość 1953 nr 5.
J. Putrament: Wanda Wasilewska i rewolucyjny nurt literatury polskiej. W tegoż: Na literackim froncie. Warszawa 1953.
J. Preger: Wanda Wasilewska. Kultura 1964 nr 33.
W. Sadkowski: Wanda Wasilewska. Tygodnik Kulturalny 1965 nr 6.
Z. Lisowski: Twórczość Wandy Wasilewskiej w opinii krytyków literackich dwudziestolecia międzywojennego. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Nauki Humanistyczne 1969 nr 4 (6).
J. Pacławski: Twórczość Wandy Wasilewskiej dla dzieci i młodzieży. Kwartalnik Nauczyciela Opolskiego 1973 nr 1.
W. Pawłowska: Wanda Wasilewska. W: Sławne Polki. Warszawa 1975.
E. Syzdek: O Wandzie Wasilewskiej. Nowe Drogi 1975 nr 7.
E. Syzdek: Materiały o życiu i działalności Wandy Wasilewskiej znajdujące się w ZSRR. Biuletyn Informacyjny Instytutu Krajów Socjalisycznych Polskiej Akademii Nauk 1976 nr 42.
K. Sobczak: Wanda Wasilewska — bojowniczka o postęp społeczny, niepodległość i socjalizm. Wojskowy Przegląd Historyczny 1977 nr 1.
B. Białokozowicz: Wanda Wasilewska — działalność i twórczość. Język Rosyjski 1980 nr 4.
[A. Święcicki] Bezpartyjny: Wanda Wasilewska — szkic biograficzny. „Baza”* 1984 nr 9.
H. Pawlik: Polska i Polacy w radzieckiej twórczości Wandy Wasilewskiej. W: Z lubelskich studiów rusycystycznych. Lublin 1986.
P. Lesenko: Radjans'ka Ukraīna v tvorčisti V.V. rokiv Velikoï Vitčiznja noï vijnï. „Problemy Slovjanoznavstva”, Lwów 1989 nr 39.
M. Sztarski: Kijowskim tropem. W ćwierćwiecze śmierci Wandy Wasilewskiej. Perspektywy 1989 nr 41.
M. Ziółkowska-Sobecka: Dzieci wobec twardej rzeczywistości społecznej. W tejże: Lektury Kolumbów. Warszawa 1989 [dot.m.in. W. Wasilewskiej].
W. Budzyński: Na straconej placówce. Gazeta Wyborcza 1990 nr 35 [dot. też m.in. Cz. Miłosza, J. Putramenta].
E. Lipiński: Pamiętniki. Warszawa 1990, passim.
J. Tazbir: Dzień powszedni w piekle. Historia i Życie 1991 nr 3 [dot. też W. Broniewskiej].
Poznamy sensacyjny list Wasilewskiej. Życie Warszawy 1992 nr 264 [dot. listu do J. Stalina].
J. Wilmański: Kim była Wanda Wasilewska. Dziś 2000 nr 11.
J. Szczęsna: Bywszaja Polka. Gazeta Wyborcza 2001 nr 71.

Kryształowa kula Krzysztofa Kolumba

W. Borudzka: Odzew na jednolitą. Wiadomości Literackie 1935 nr 26.
H. Galle. „Nowa Książka1935 nr 1.
T. Hollender: Przejaskrawione oblicze dnia. Nowe Czasy 1935 nr 16.

Oblicze dnia

E. Breiter. „Wiadomości Literackie1934 nr 42.
K. Irzykowski: Dwa nadreportaże. Pion 1934 nr 34, przedruk w tegoż: Pisma rozproszone. T. 3. Kraków 2000.
J.N. Miller: Święcimy noże. Naprzód 1934 nr 238.

Ojczyzna

E. Breiter: Fornalska ojczyzna. Wiadomości Literackie 1935 nr 25.
W. Gombrowicz: Płomień skrada się ku ojczyźnie. Kurier Poranny 1935 nr 216, przedruk w tegoż: Dzieła zebrane. T. 10. Paryż 1973, Dzieła. T. 12. Kraków 1995.
A. Mikułowski: Proletariackie konserwy. Prosto z Mostu 1935 nr 30.
T. Nocznicki: Na marginesie „Ojczyzny” Wandy Wasilewskiej. Lewy Tor 1935 nr 13.
Z. Starowieyska-Morstinowa. „Przegląd Powszechny1935 t. 208.
K. Czachowski. „Nowa Książka1936 nr 6.
J.K. Wende: Literacki problem wsi. Epoka 1938 nr 12.
W. Gombrowicz: Książka, którą warto przeczytać: Płomień skrada się ku ojczyźnie. W tegoż: Varia. T. 1. Kraków 2004.

Szlakiem przygód

W. Żółkiewska. „Rocznik Literacki 19551956.

Trzej przeciw miastu

S. Wygodzki. „Nowe Drogi1958 nr 11 [dot. wyd. pt. Wanda Wasilewska. Że padliście w boju].
J. Frühling: Tak było. Nowe Książki 1959 nr 1 [dot. wyd. pt. Wanda Wasilewska. Że padliście w boju].
W. Żukrowski. „Widnokrąg1960 nr 9 [dot. wyd. pt. Wanda Wasilewska. Że padliście w boju].

Pokój na poddaszu

J. Broniewska. „Wiadomości Literackie1939 nr 1.

Wierzby i bruk

E. Korzeniewska. „Pion1936 nr 36.

Ziemia w jarzmie

E. Breiter: Powieść o chłopach. Wiadomości Literackie 1938 nr 9.
A. Jesionowski: Egzotyka. Kultura 1938 nr 13.
M. Kruczkowska: Literatura społeczna jednookich cyklopów. Polityka 1938 nr 19.
K. Wyka. „Nowa Książka1938 nr 6.

Pieśń nad wodami

R. Matuszewski: Trylogia Wasilewskiej. Nowa Kultura 1952 nr 20.
Z. Wasilewski: O powieściach Wandy Wasilewskiej. Życie Literackie 1952 nr 3, 7, 10.
Z. Wasilewski: Pierwsza powieść o Pierwszej Armii. Życie Literackie 1952 nr 11 [dot. Cz. 3. Rzeki płoną].

Bartosz Głowacki

T. Boy-Żeleński. „Nowe Widnokręgi”, Lwów 1941 nr 4.

Historia jednego strajku

R. Zimand. „Wieś1949 nr 38.

Dzieciństwo

W. Nawrocki: Młodość i wojna. Życie Literackie 1967 nr 30.
J. Preger: Mity i nie tylko. Nowe Książki 1967 nr 15.