BIO
Urodzony 24 grudnia 1929 w Lesznie; syn Franciszka Wachowiaka, pracownika Polskich Kolei Państwowych, i Kazimiery z domu Sterna; ojciec Sergiusza Sterny-Wachowiaka, poety, prozaika, krytyka literackiego. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Lesznie i uczył się w niemieckiej szkole dla polskich dzieci, a następnie od 1943 pracował w urzędzie pocztowym. Po wyzwoleniu uczęszczał do Gimnazjum i Liceum Handlowego w Lesznie. W 1948-55 był członkiem Związku Młodzieży Polskiej (ZMP). Po zdaniu matury w 1950 studiował w Wyższej Szkole Ekonomicznej (WSE) w Poznaniu. Wchodził w skład Zarządu Uczelnianego ZMP przy WSE w Poznaniu; był członkiem Koła Naukowego Ekonomistów. W czasach gimnazjalnych należał do Związku Harcerstwa Polskiego. W 1952 zawarł związek małżeński z Janiną Hetmańską. W 1954 po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów I stopnia rozpoczął pracę w Dziale Finansowym Dyrekcji Miejskiego Handlu Detalicznego w Lesznie. W tymże roku debiutował wierszem pt. Wieczorna orka, opublikowanym na łamach czasopisma „Widnokrąg” (nr 16). Utwory poetyckie drukował następnie m.in. na łamach „Gazety Poznańskiej” (1954-55, 1957-60, 1964), „Głosu Wielkopolskiego” (1956-60), „Tygodnika Zachodniego” (1956-60), „Wyboi” (1956-58), „Nadodrza” (1959-85). Od 1955 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (do 1980). W 1956-59 należał do grupy literackiej Wierzbak. Brał udział w organizowaniu Poznańskich Festiwali Poetyckich. Był członkiem Rady Lubuskiego Towarzystwa Kultury w Zielonej Górze. Od 1958 pracował w Wytwórni Urządzeń Komunalnych (WUKO) we Wschowie, gdzie też zamieszkał w 1961; w 1970-73 pełnił funkcję dyrektora WUKO. Równocześnie nadal uprawiał twórczość literacką. W 1960 debiutował jako tłumacz przekładem wiersza A. Müllera pt. Zjadłem tuńczyka, ogłoszonym w „Tygodniku Zachodnim” (nr 18). Od tegoż roku należał do Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983; okresowo wchodził w skład zarządu Oddziału Zielonogórskiego). Publikował w tym okresie także w „Nurcie” (1965-84), „Poezji” (1966-75, 1978), „Faktach i Myślach” (1968-70). W 1965-73 pełnił funkcję radnego Miejskiej Rady Narodowej i przewodniczącego Komisji Oświaty i Kultury we Wschowie. Był także członkiem zarządu Wschowskiego Towarzystwa Kultury. Za twórczość literacką i działalność kulturalną otrzymał w 1966 Lubuską Nagrodę Kulturalną oraz nagrodę kulturalną czasopisma „Nadodrze” (1968). W 1973 zamieszkał w Poznaniu, gdzie został głównym księgowym w Przedsiębiorstwie Aparatury i Urządzeń Komunalnych. Odbył wiele podróży literackich, m.in. do Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD; kilkakrotnie w 1963-79) oraz do Republiki Federalnej Niemiec na zaproszenie Inter Nationes (1974) i Deutsches-Polen Institut (1984). Brał udział w seminariach dla tłumaczy w Weimarze (1969), Getyndze (1976) i Buckow (1977). W 1978 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Wschowa. W 1985-93 był członkiem Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich. W 1986 otrzymał Nagrodę Niezależnych. W 1986-87 drukował w wychodzącym poza cenzurą piśmie „Obecność.” W 1986-91 uczestniczył w edycjach gazety mówionej „Struktury III” przy Oddziale Poznańskim Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP); wszedł w skład zarządu Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia, w 1990-93 pełnił w nim funkcję wiceprezesa. W 1991 został członkiem Polskiego PEN Clubu i Else Lasker-Schüler-Gesellschaft w Wuppertalu. W 1992 był inicjatorem i założycielem serii „Biblioteka Poetycka” wydawanej przez Oddział Poznański SPP, a także utworzył przy tym Oddziale Fundusz im. R. Brandstattera. Wiersze i przekłady drukował w piśmie „Borussia” (1993-97), w „Wiadomościach Kościańskich” (1994-2001), „Gazecie Malarzy i Poetów” (1994, 1996-99, 2001). W tym okresie odbył kilka podróży literackich, m.in. uczestniczył w Europejskim Kolegium dla Tłumaczy (EÜK) w Straelen (1990), przebywał w Badenii-Wirtembergii (1991), w Grecji na zaproszenie J. Poethena (1995), w Hesji na zaproszenie Ministerstwa Kultury i Edukacji (2000). W 1998 otrzymał nagrodę Za nieprzeciętność „Wiadomości Kościańskich”, a w 1999 tytuł Dobosza Powstania Wielkopolskiego. Wyróżniony m.in. odznakami Zasłużony Działacz Kultury (1966) i Za Zasługi w Rozwoju Województwa Zielonogórskiego (1968), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1973), Odznaką Honorową miasta Poznania (1976), odznaką Za Zasługi dla Rozwoju Województwa Poznańskiego (1978), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1979) oraz odznaczeniem Ehrennadel für Verdienste um die Freundschaft der Völker, przyznanym przez Präsidium der Liga für Völkerfreundschaft (NRD, 1971). W 2007 otrzymał nagrodę specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w uznaniu zasług dla kultury polskiej. Mieszka w Poznaniu. Kontynuuje twórczość literacką i przekładową drukując m.in. na łamach czasopism „Twórczość” i „Pro libris”.
Twórczość
1. Afryka poety. Wiersze. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1958, 54 s.
Zawartość
2. Przed snem niepokój. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1962, 45 s.
3. Spokojna scheda. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1963, 16 s.
4. Wschowa w plastyce i poezji. Wystawa prac członków sekcji plastycznej Wschowskiego Towarzystwa Kultury. Wschowa: Wschowskie Towarzystwo Kultury 1965, [8] k.
5. Zmaganie z lwem. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1965, 16 s.
6. Trudno nasycić ziemię. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1966, 67 s.
Zawartość
7. Cienie przechodzą długie. [Wiersze]. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Kultury 1970, 15 s.
8. Turyngia. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 15 s.
Zawartość
9. Słowo i gest. Wiersze i przekłady [z niemieckiego]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1976, 79 s.
10. Powstańczy polem wiedzie ślad. O zbrojnym czynie ludu wielkopolskiego 1918-1919 mową wiązaną, a gdzie trzeba prozą. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1978, 64 s.
11. Co nam obca przemoc wzięła kosą odbierzemy. Wiosna wielkopolskiego ludu w słowie z materii faktu wziętym 1946-48. [Wiersze]. Wyd. 2 [!] Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1982, 157 s.
12. Woda dla dropia. [Wiersze i proza poetycka]. Bydgoszcz: Pomorze 1987, 57 s.
13. Wyjście z mroku. [Wiersze]. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1987, 88 s.
14. Płonąca satnica. Wielkopolanie w powstaniach narodowych i w ruchu oporu 1794-1944. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1988, 115 s.
15. Medalion studzienny. Wiersze wybrane. Posłowie: P. Łuszczykiewicz. Poznań: W Drodze 1998, 117 s.
16. Drei Gedichte. [Wiersze]. Warmbonn: U. Keicher 1999, [13] s.
Wybory utworów literackich w przekładach
niemiecki
Przekłady
Adaptacje
radiowe
Zawartość
Prace redakcyjne
Zob. też Przekłady Przekłady poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1966, 1975, 1979, 1988, 2002, 2007.